Morgunblaðið - 02.10.1983, Síða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER 1983
Saga m ástarstund á Orlr
rard prinsessmú aö falli
Morgunblaðið
birti sl. sunnudag
kafla úr ævisögu
Elísabetar prins-
essu af Toto í JJg-
anda, sem var
utanríkisráðherra
Amíns forseta.
Kom þar fram,
hvernig Amín
snerist gegn henni
og svipti hana
utanríkisráð-
herraembœttinu. /
kaflanum hér á
eftir, sem er
framhald kaflans
sem birtur var sl.
sunnudag, lýsir
hún hvernig hún
slapp úr klóm
Amíns.
Amín hætti við bónorðið og snerist
gegn utanríkisráðherra sínum
Eftir að Amín hafði vikið mér
úr embætti, hafði hann farið
rakleiðis á ríkisstjórnarfundinn
og skýrt frá ráðabreytni sinni.
Hann kvaðst hafa rekið mig
vegna ósæmilegrar framkomu
minnar í síðustu utanlandsferð.
Hann sagði, að það hefði sér mis-
líkað mest, að ég skyldi hafa haft
kynferðislegt samneyti við hvít-
an karlmann á salerni Orly-flug-
vallar.
Þessa sögu heyrði ég fyrst, er
forsetinn hafði hana eftir í
fréttatíma útvarps sama dag.
Mér brá í brún, en reiddist samt
ekki, því að mér fannst málið of
hrikalegt og heimskulegt í senn.
Ég áleit ekki, að erlendir fjöl-
miðlamenn hefðu geð í sér til að
færa söguna í þann búning, að
hún yrði tekin trúanleg. Ég vissi,
að enginn í Uganda myndi leggja
trúnað á hana, allra síst þar sem
hún var borin fram af Amín.
En þessa sögu hafði Amín
fengið frá París, þegar sízt
skyldi, því að hann var að búa sig
undir að bera fram bónorð ti)
mín. Það segir sína sögu um Am-
ín, að hann skyldi leggja trúnað á
þetta. Öllum öðrum hefði fundizt
þessi áburður of grófur. En það
er einmitt eitt helzta skapgerð-
areinkenni Amíns, að hann
skortir mjög heilbrigða dóm-
greind. Hann gleypti við sögunni
án frekari umhugsunar, og hann
þoldi ekki að vera hafður að fífli.
Hann var særður af því að hon-
um fannst ég hafa vísað sér á
bug, og í þokkabót tekið hvítan
mann fram yfir sig.
Um nóttina var hús mitt um-
kringt lögregluþjónum. Ég skip-
aði svo fyrir, að engum skyldi
hleypt inn. Það var barið harka-
lega að dyrum, og matreiðslu-
maðurinn minn heyrði ávæning
af því að lögreglan ætiaði að
kveikja í húsinu, ef því yrði ekki
lokið upp. En lögregluforinginn
sem stjórnaði aðgerðinni fékk
vitneskju um, hvaða herbergi ég
dvaldist í, guðaði þar á glugga og
kvaðst vera mágur minn. Hann
stjórnaði lögreglusveitum Kamp-
ala og síðar var mér tjáð, að
hann hefði neitað að hlýða for-
setanum, er hann fyrirskipaði
honum að handtaka mig. Hins
vegar mun kona hans, Joy systir
mín, hafa sagt: — Ef það á að
handtaka Elisabeth er betra að
þú gerir það en einhver annar.
Þegar mér varð ljóst, hver var
á ferð, lét ég opna húsið. Mágur
minn kom inn ásamt lögréglu-
mönnum og hann sagði: — Okkur
hefur verið falið að fara með þig
á lögreglustöðina. Hann skýrði
svo frá að skipun um þetta hefði
komið milliliðalaust frá forset-
anum.
Fyrst var farið með mig á
skrifstofu á lögreglustöðinni, en
síðan var ég flutt inn í fanga-
klefa, þar sem ekki var annað
innanstokks en rúm með harðri
dýnu — óhreinni í þokkabót.
Hins vegar gerði ég mér það
ljóst, að mín hefði getað beðið
vist á miklu verri stöðum. Það
var komið þokkalega fram við
mig og ég fékk að sofa það sem
eftir var nætur.
Næsta dag sat ég í fangaklefa
mínum og hafði enga hugmynd
um, að handtaka mín hafði vakið
mikla reiði um heim allan. Mjög
hart var lagt að Amín að láta
mig lausa. Jafnskjótt og Patrick
bróðir minn hafði fengið fregnir
af handtökunni, hafði hann farið
rakleiðis til Jomo Kenyatta, for-
seta Kenya, og gert honuni við-
vart, en Kenyatta hafði engar
vöflur á og hringdi til Amíns.
Varaði hann Amín við að beita
mig illri meðferð og kvaðst líta á
mig sem dóttur sína.
Fulltrúar ríkja Einingarsam-
bands Afríku hjá Sameinuðu
þjóðunum komu saman til fund-
ar að frumkvæði Nígeríumanna.
Sömdu þeir orðsendingu til Am-
íns, þar sem því var hótað að
slíta öll stjórnmálatengsl við Ug-
anda, ef mér yrði gert mein.
Fréttirnar af handtöku minni
bárust um Uganda eins og eldur í
sinu. Hundruð manna söfnuðust
saman framan við lögreglustöð-
ina og stóðu þar heiðursvörð án
þess að mæla orð frá vörum.
Þessi viðbrögð komu Amín
gersamlega í opna skjöldu og þó
að hann væri enn staðráðinn í að
auðmýkja mig, varð hann að láta
undan miklum þrýstingi. Kl.
16.00 sama dag fyrirskipaði hann
að ég skyldi látin laus.
Ég var í stofufangelsi vikutíma
á eftir og gat aðeins óljóst fylgzt
með því sem gerðist. Síðar meir
hefur mér tekizt að raða atburð-
unum saman, þannig að þeir gefi
nokkuð heillega mynd af því sem
gerðist. Sú mynd er Amín síður
en svo til sóma, heldur er ljóst,
að hann hefur gert sig að algeru
viðundri.
Vinir mínir hafa skýrt mér frá
því, að æði hafi runnið á Amín.
er hann áttaði sig á að hann gat,
ekki auðmýkt mig opinberlega.
Vitni nokkurt sagði mér, að hann
hefði ætt fram og aftur og öskr-
að: — Þið verðið að finna ein-
hverja ákæru.
Fyrirskipunin um að ég skyldi
látin laus, kom jafn skyndiiega
og handtökuskipunin. Amín var í
sjónvarpinu vegna móttöku
sendinefndar frá PLO, er hann
skýrði frá því að mér yrði sleppt.
Þetta atvik var rækilega sett á
svið fyrir sjónvarp og útvarp,
eins og flestir aðrir atburðir í
stjórnartíð Amíns. í fyllingu
tímans var bíl ekið heim að húsi
mínu og út sté frægasti lögreglu-
maðurinn í Uganda, en hann var
jafnframt heimskunnur afl-
raunamaður, Akibua að nafni.
Hann átti að fylgja mér á fund
forsetans í Makindye Lodge. For-
setinn var inni í kofa með strá-
þaki, en allt í kringum hann voru
ráðherrar, embættismenn og
herskari af blaðamönnum og
sjónvarpsupptökuvélum. Ég var
beðin um að taka mér sæti fram-
an við þennan hálfhring, en það
átti að líta svo út sem um rétt-
arhöld væri að ræða. Godfrey
Lule varaforseti las upp yfirlýs-
ingu, þar sem sagði að ég yrði
látin laus, ef ég greiddi sem svar-
aði 750 Bandaríkjadölum.
Þá sagði forsetinn, að hann
hefði auðsýnt mér mikið réttlæti,
— Ég hefði getað sent þig til
Luzira, Naguru eða Makindye, en
það voru illræmdustu fangelsin í
landinu, — en ég sendi þig bara á
lögreglustöðina, bætti hann við.
Ég svaraði og sagði: — Hvers
vegna er ég dæmd til að greiða