Morgunblaðið - 18.12.1983, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ. SUNNUDAGUR18. DESEMBER 1983
Pappírinn
orðið útundan
— segir Hólmfríður
Árnadóttir
„{ DAGLEGU pappírsflóði nútím-
ans komum við ekki auga á eðli
pappírsins sem náttúrulegs efni-
viðar með öllum sínum tilbrigð-
um. Hann hefur því orðið útundan
í úrvinnslu listiðnaðarins," út-
skýrir Hólmfríður Árnadóttir,
myndlistarmaður, en hún hefur
undanfarið sýnt pappírsverk á
loftinu í Listmunahúsinu. Einka-
sýning af þessu tagi, þar sem
pappírinn sjálfur er aðal efnivið-
urinn, hefur ekki verið haldin
hérlendis áður.
Sýning Hólmfríðar stendur til
jóla.
Hólmfrfður Árnadóttir við eitt papp-
írsverka sinna.
VÆNGJA-
SLATTUR
I
ÞAKRENNUM.
Sagan sem þú heíur beðió eítir
án þess aó vita aí því.
Hún er engri annarri sögu lík.
Sagan gerist í Reykjavík,
en gœti samt gerst hvar sem er
á landinu, jaínvel hnettinum.
í Vœngjaslœtti í þakrennum
eru sköpunarviljinn og líísgleðin
á fullri íerð.
„Sá í Ijódinu
hús skáldsins “
Rætt við Ólaf M.
Jóhannesson um
ljóðmyndabókina
Sjö skáld í mynd
„Þessi bók varð til í viðræðum
við nokkur skáld sem ég þekki. Það
má segja að ég hafi pantað Ijóð hjá
skáldunum og lét þá hendingu ráða
hvar mig bar niður, en setti mér það
markmið í fyrstu atrennu að í bók-
inni yrðu eingöngu Ijóð eftir alkunn
íslensk skáld,“ sagði Ólafur M. Jó-
hannesson í samræðum við blaða-
mann Mbl. vegna bókarinnar „Sjö
skáld í mynd“. „Sjö skáld í mynd“
má kalla Ijóðmyndabók, því þar eru
birt Ijóð eftir Gunnar Dal, Jóhann
Hjálmarsson, Steinunni Sigurðar-
dóttur, Vilborgu Dagbjartsdóttur,
Jón úr Vör, Matthías Johannessen
og Snorra Hjartarson. Við Ijóð
hvers skálds fylgja síðan myndverk
_ Ólafs.
— Hvernig verður svona bók til?
Hugmyndina hef ég lengi átt,
en á þeim tveimur síðastliðnum
árum hefur hún þróast og tekið
hin furðulegustu heljarstökk. Um
tíma kom til greina að gefa út
stærra ritverk með fleiri höfund-
um og í því sambandi tók ég mjög
ítarlegt og nærgöngult viðtal við
Jón úr Vör. Hafði ég hugsað mér
að gera slíkt hið sama við hin
skáldin. Eftir nokkra umhugsun
varð þó raunin sú að sleppa við-
tölunum og hafa bókina ekki
hefðbundna listaverkabók að því
leyti að löngum formála var
sleppt.
Þá kom upp sú hugmynd að
gera þetta í formi dagatals, eins
og tíðkast á meðal bandarískra
skálda. En lokaniðurstaðan varð
sú að gefa út vandaða og ekki ailt
of dýra bók, þar sem menn gætu
fengið á einum stað ljóð þekktra
skálda og myndir sérstaklega
gerðar út frá hugmynd hvers
ljóðs.“
— Hvernig gekk að vinna eigin
myndir út frá Ijóðum annarra?
„Það gekk misjafnlega. Oftast
nær sá ég myndir út úr ljóðunum
um leið og þau komu mér fyrir
sjónir í fyrsta sinn. Þannig hrip-
aði ég til dæmis niður á blaðið
með Ijóðinu, sem Matthías rétti
mér á ritstjórnarskrifstofu Morg-
unblaðsins, grunnhugmyndir að
myndum við það. En þó að hug-
myndirnar hafi oft komið fljótt
þá tók útfærsla myndanna lang-
an tíma, eða síðustu tvö ár. Við
sum ljóðanna gerði ég fjölmörg
uppköst og get nefnt sem dæmi
Styrktarfélag Sogns:
Útgáfustarfsemi og aukin
fræðsla um alkóhólisma
STYRKTARFÉLAG Sogns, sem
starfar við meðferðarheimilið að
Sogni í Ölfusi, var stofnað af velunn-
urum meðferðarheimilisins og er
það opið öllum sem vilja styðja þann
tilgang félagsins að beita sér fyrir
aukinni fræðslu og þekkingu á alkó-
hólisma. Rekstur Sogns er fjárhags-
lega sjálfstæður og styrktarfélagið
styður stofnunina með beinum fram-
lögum.
Nú hefur Útgáfunefnd styrktar-
félagsins gefið út bók Steinars
Guðmundssonar „Furðuheimar
alkóhólismans". Er á sama tíma
önnur bók í undirbúningi sem
væntanlega kemur út á vegum fé-
lagsins á næsta ári.
I bókinni „Furðuheimar alkó-
hólismans" byggir Steinar frásögn
sína og leiðbeiningar á aldarfjórð- drykkjumanna. Er bókin í senn og vilja bæta þar úr, svo og að-
ungs afskiptum sínum af alkóhól- ætluð til hjálpar þeim sem eru að standendum og öðrum þeim sem
isma og reynslu af vandamafum gera sér grein fyrir vandamálinu tengjast ofdrykkjumönnum.
Hermann Ástvaldsson nýkjörinn formaður Styrktarfélags Sogns (t.v.), og
höfundur bókarinnar Furðuheimar alkóhólismans, Stcinar Guðmundsson.
LjÓHm. Mbl./ÓI.K.M.
Ólafur M. Jóhannesson ásamt yngri syninum, Jóhannesi Stefáni. Fyrir
aftan þá feðga sést frummynd þess myndverks sem skreytir kápu bókar-
innar, en myndina gerði Ólafur við Ijóð Gunnars Dal.
að ljóð Snorra Hjartarsonar var
mér algerlega lokað þar til ég átti
all ítarlegt samtal við skáldið í
vinnustofu hans. Þá sá ég fjórar
ósamrýmanlegar myndir í ljóð-
inu, sem ég síðan reyndi að
steypa saman í eina með ærinni
fyrirhöfn. Ég sá hús skáldsins og
fannst sem það flyti úti á rúmsjó
og yfir það rigndi mislitum lauf-
um. Þessu reyndi ég að ná fram í
myndinni. Eins finnst í henni
blóðrautt tré sem rís upp úr hús-
inu og á því kann ég engin skil, en
það er þarna.
Þú spyrð hvað sé unnið með
bók sem þessari. Höfuðmarkmið-
ið er kannski í og með að vekja
upp hjá fólki ýmis viðbrögð við
ljóðunum og myndunum, þannig
að það fari ef til vill að sjá út
nýjar og nýjar myndir úr ljóðum
sem það les. Með því að athuga
samspilið á milli myndar og ljóðs,
sem hægt er að skoða í einni and-
rá á síðum bókarinnar, en þar
stendur mynd með ljóði á hverri
opnu. Að menn geti eignast ljóð-
myndabók sem eflir hugmynda-
flug þeirra rétt eins og menn geta
leitað með skrokkinn til Jane
Fonda.
Ég vona að menn geti litið aft-
ur og aftur til textans í leit að
nýjum hugmyndum. Þar sem ég
trúi því að allir menn séu gæddir
skáldlegum hæfileikum, allavega
á barnsaldri, að inni í okkur öll-
um sé einhverskonar skynjun
sem leitt getur til listrænnar
tjáningar, sé rétt með farið. Og ef
bók eins og þessi gæti ýtt við
skynjuninni í hverjum og einum
sem hana skoðar þá er til mikils
að vinna, þótt ég viti að aðeins er
fáum gefið að færa skáldlega sýn
í umgjörð orða. En það má alltaf
reyna og erum við ekki alltaf að
rétta öðrum blóm við tækifæri til
að vekja hjá þeim ýmsar tilfinn-
ingar, jafnvel skáldlegar kenndir.
Því ekki að rétta fram lista-
verkabók með sama hugarfari.
Eins og ég sagði áður þá hefur
bókin verið í burðarrásinni í tvö
ár og er útgáfusagan dálítið
ævintýraleg og verður ekki með
öllu upplýst. Þó má geta þess til
gamans að bókin lenti nú í hrakn-
ingum hjá ónefndri prentsmiðju,
en endaði í prentsmiðjunni Viðey
þar sem Haraldur nokkur lagði
líf og sál í að ná fullkominni út-
færslu á góðri litgreiningu
Myndamóta hf. Þá var ekki horft
í kostnað hjá útgáfunni Svart á
hvítu, þannig að bókin gæti orðið
til sóma ljóðunum og myndunum
og það tel ég að hafi tekist," sagði
Ólafur M. Jóhannesson að lokum.