Morgunblaðið - 24.08.1984, Side 12

12
MORGUNBLADIÐ, FÖSTUDAGUR 24. ÁGÚST 1984
Flugleiðir — Arnarflug
Tvær Flugleiöavélar og ein Arnarflugsvél á Keflavíkurflugvelli.
Svar Flugleiða
til Magnúsar
Óskarssonar
í Morgunblaðinu 22. þ.m. er birt
grein eftir Magnús Óskarsson, þar
sem hann óskar eftir skýringum á
þeirri ákvörðun stjórnar Flugleiða
að taka þátt í núverandi útboði á
nýju hlutafé í Arnarfiugi. í grein-
inni koma jafnframt fram ýmsar
fullyrðingar, sem Flugleiðir telja
einnig rétt að leiðrétta við þetta
tækifæri.
Á aðalfundi Flugleiða, sem
haldinn var 29. marz sl., kom m.a.
fram, að í efnahagsreikningi fé-
lagsins, er miðast við 31. desember
1983, hafði eignarhluti félagsins í
Arnarflugi ekki verið talinn til
verðs vegna neikvæðrar eigin-
fjárstöðu Arnarflugs.
Ákvörðun um afskrift þessarar
hlutafjáreignar var tekin með
hliðsjón af miklum hallarekstri
Arnarflugs á árinu 1983, sem leitt
hafði til þess að í árslok var allt
hlutafé félagsins í reynd glatað.
Samkvæmt viðurkenndum reikn-
ingsskilavenjum var Flugleiðum
skylt að færa eignir og skuldir á
efnahagsreikning sínum þannig,
að sem raunhæfastar upplýsingar
væru þar skráðar.
Að þessi ákvörðun stjórnar
Flugleiða í mars sl. var rétt, var
staðfest á aðalfundi Arnarflugs,
sem haldinn var þrem og hálfum
mánuði síðar, nánar tiltekið 11.
júlí sl. Þar kemur fram, að tap á
rekstri nam 54,4 millj. kr., eða
samsvarandi 12,2% af rekstrar-
tekjum félagsins. Eiginfjárstaða
félagsins hafði jafnframt breyst
úr því að vera jákvæð um 8,4 millj.
kr. í árslok 1982 í það að vera
neikvæð um 43,4 millj. kr. í árslok
1983.
Fullyrðingar Magnúsar Óskars-
sonar þess efnis, að stjórnendur
Flugleiða hafi lýst Arnarflug
„einskis virði, nánast dauða-
dærnt", eiga ekki við rök að styðj-
ast.
Á blaðamannafundi, sem efnt
var til að morgni 29. mars, þ.e.
rétt fyrir aðalfund Flugleiða, er
m.a. eftirfarandi haft eftir Sigurði
Helgasyni forstjóra Flugleiða: „í
þessu felst ekkert mat á því hvort
Arnarflug er dauðadæmt flugfé-
lag eða ekki. Það er síður en svo.“
(Þjóðviljinn 30. mars 1984.)
í Tímanum er sama dag haft
eftirfarandi eftir Sigurði Helga-
syni: „Við teljum okkur ekki hafa
komið í bakið á Arnarflugs-
mönnum, og með afskrift hluta-
bréfanna felst ekkert mat á því
hvort hlutafélagið Arnarflug er
dauðadæmt. Þess eru mörg dæmi
að hlutabréf geta risið aftur í
verði.“
Greiösluþroti afstýrt
Á fundi stjórnar Arnarflugs 22.
júní sl. var rætt um leiðir til þess
að forða félaginu frá greiðsluþroti,
og var þar samþykkt að leggja til
við aðalfund, að boðið verði út nýtt
hlutafé að upphæð 40 millj. króna.
Til þess að slík tillaga nái fram að
ganga á aðalfundi þarf samþykki
66,7% greiddra atkvæða, svo og
samþykki hluthafa, sem ráöa yfir
minnst 66,7% þess hlutafjár, sem
farið er með atkvæði fyrir á fund-
inum.
Flugleiðum, með 40% eignarað-
ild sína, hefði því verið í lófa lagið
að stöðva framgang þessa máls á
aðalfundinum, sem leitt hefði til
mikillar óvissu um framtíð Arnar-
flugs. Fulltrúar Flugleiða sam-
þykktu hins vegar hlutafjárútboð-
ið bæði á stjórnarfundinum og á
aðalfundi Arnarflugs.
Á aðalfundinum las fulltrúi
Flugleiða upp eftirfarandi yfirlýs-
ingu:
„Ég vil upplýsa, að við fulltrúar
Flugleiða í stjórn Arnarflugs höf-
um verið á öndverðum meiði við
meirihluta stjórnar félagsins í
veigamiklum ákvörðunum allt frá
því að Flugleiðir lentu þar í
minnihluta. Sú ákvörðun, sem hef-
ur verið félaginu fjárhagslega
þyngst í skauti, eru kaupin á El-
ectru-flugvélinni frá Iscargo, sem
samþykkt voru af meirihlutanum,
en við bókuðum mótmæli við þá
ákvörðun á stjórnarfundi. Afkoma
ársins 1983 er ákaflega slæm og í
engu samræmi við þær fjárhagsá-
ætlanir, sem fram hafa verið sett-
ar. Á stjórnarfundum höfum við
einnig látið bóka, aö við teldum
fjárhagsáætlanirnar byggðar á
„Fullyröingar Magnús-
ar Óskarssonar þess
efnis, aÖ stjórnendur
Flugleiöa hafi lýst Arn-
arflug „einskis viröi,
nánast dauöadæmt“,
eiga ekki viö rök aÖ
styðjast.“
óhóflegri bjartsýni. 1 framtíðinni
mun vonandi nást samstaða um
réttar ákvarðanir."
Samkvæmt 28. gr. laga um
hlutafélög eiga hluthafar rétt til
að skrá sig fyrir nýjum hlutum í
hlutfalli við hlutaeign sina, þegar
til hækkunar hlutafjár kemur.
Frestur til ákvörðunartöku við út-
boð nýs hlutafjár Arnarflugs var
til 15. ágúst sl. Með bréfi Flug-
leiða, dags. 17. júlí sl. til stjórnar-
formanns Arnarflugs, var lögð
áhersla á að veittar verði upplýs-
ingar um rekstrarafkomu félags-
ins það sem liðið er af árinu 1984.
Þær upplýsingar voru fyrst
lagðar fram á stjórnarfundi Árn-
arflugs 12. ágúst sl., og var það
jafnframt fyrsta rekstraryfirlitið
fyrir árið 1984. Samkvæmt því
taldi framkvæmdastjóri afkomu
félagsins heldur betri en gert
hefði verið ráð fyrir í rekstrar-
áætlun, og betur liti nú út með
erlend verkefni félagsins en áður.
Á grundvelli þessara upplýsinga
ákváðu Flugleiðir þriðjudaginn 14.
ágúst sl. að nýta forkaupsrétt sinn
að nýju hlutafé Arnarflugs. Sú
ákvörðun er jafnframt tekin með
þá von í huga, að samstaöa náist
innan stjórnar félagsins um
skynsamlegar ákvarðanir.
Þessari ákvörðun Flugleiða um
áframhaldandi aðild að Arnar-
flugi hefur opinberlega verið fagn-
að af framkvæmdastjóra Arnar-
flugs, svo og formanni starfs-
mannafélags Arnarflugs.
LeitaÖ til Flugleiða
Arnarflug var stofnað vorið
1976, og fékk þá leyfi samgöngu-
ráðuneytis til óreglubundins flugs.
Á árinu 1978 gekk rekstur félags-
ins mjög illa, og seinni hluta
sumars óskaði framkvæmdastjóri
félagsins og þáverandi meirihluta-
eigendur (þrjú SÍS-félög, sem áttu
57,9% hlutafjár) eftir því að
Flugleiðir „kæmu inn í myndina".
Þær viðræður leiddu til þess að 1.
september 1978 keyptu Flugleiðir
óseld viðbótarhlutabréf og hluta
af eign SÍS-félaganna, og réðu þá
yfir 57,5% hlutafjár Arnarflugs.
Við þessi tímamót í rekstri fé-
laganna var m.a. eftirfarandi haft
eftir Magnúsi Gunnarssyni, þáv.
framkvæmdastjóra Arnarflugs, í
grein í Mbl. 1. október 1978:
„Magnús kvaðst geta dregið
þann lærdóm af veru sinni hjá
Arnarflugi, þar sem hann hefði
haft kynni af flugrekstri viða um
heim, að eins og samkeppninni
væri nú háttað innan þeirrar
greinar væri íslenskt þjóðfélag
einfaldlega of lítið til að halda úti
tveimur flugfélögum, sem síðan
væru sumpart að bítast um sama
markaðinn. Fyrir þá er aðhylltust
frjálsa samkeppni væri þetta
kannski beiskur sannleikur, en
blákaldur veruleiki engu að síður".
Meginhugmyndin var sú, að
Arnarflug myndi starfa við hlið
Flugleiða á sama hátt og ýmis
önnur leiguflugfélög starfa með
áætlunarflugfélagi viðkomandi
lands, sbr. British Airways/ Brit-
ish Airtours, Finnair/ Kar-Air,
KLM/ Martinair, Lufthansa/ Con-
dor, Sabena/ Sobelair og SAS/
Scanair. Unnið var að hagræðingu
og endurbótum á rekstri Arnar-
flugs, en sú aðstaöa sem fólst í
þáverandi samvinnu við Flugleið-
ir, kom fyrst og fremst Arnarflugi
til góða.
Þegar Flugleiðir þurftu haustið
1980 að leita til stjórnvalda um
ríkisábyrgð í kjölfar mikils taps á
Norður-Atlantshafsleiðinni, til-
kynnti samgönguráðuneytið félag-
inu með bréfi, dags. 7. nóvember
1980, sjö skilyrði fyrir veitingu
slíkrar ábyrgðar. Eitt skilyrðanna
var að „Starfsmannafélagi Arnar-
flugs verði gefinn kostur á að
kaupa hlut Flugleiða í Arnar-
flugi“.
Íjúní og júlí 1981 bárust stjórn-
endum Flugleiða hins vegar þau
tilmæli, að félagið selji aðeins
17,5% hlutafjáreign til starfs-
manna, en haldi áfram 40% eign-
araðild. Var fallist á þessi tilmæli.
Núverandi skipting hlutafjáreign-
ar er því í samræmi vð þetta, þ.e.
Flugleiðir 40,1%, starfsfólk Arn-
arflugs 23,7%, SÍS-félög (Olíu-
stöðin í Hvalfirði og Reginn hf.)
15,9%, og ýmsir hluthafar 20,3%.
Annað skilyrði, sem Flugleiðum
var gert að uppfylla í sambandi
við ríkisábyrgðarbeiðnina 1980,
var að viðhald flugvéla félagsins
yrði framkvæmt hér á landi svo
sem kostur væri. Við þetta skil-
yrði hefur fyllilega verið staðið, og
allt viðhald F-27 og B-727 flugvél-
anna er nú framkvæmt á íslandi,
svo og hluti af viðhaldi DC-8
flugvélanna.
Verkefni flutt úr landi
Við ákvörðun um skiptingu
áætlunarflugs til Evrópu milli
Flugleiða og Arnarflugs frá og
með apríl 1982, var þeim tilmæl-
um jafnframt beint til Arnar-
flugs, að viðhald millilandavéla fé-
lagsins verði framkvæmt hér á
landi. Sú hefur hinsvegar ekki
orðið reyndin, og upplýst er, að
gerður hafi verið langtímasamn-
ingur við erlent flugfélag um við-
hald B-737 flugvélar Arnarflugs,
sem félagið notar til millilanda-
flugs til og frá fslandi. Með þess-
ari ráðstöfun eru því flutt úr landi
verkefni íslenskra flugvirkja, sem
ella væru hér fyrir hendi.
Þessi atriði eru hér rifjuð upp
til að minna á, að þetta er í annað
sinn, sem leitað hefur verið til
Flugleiða um fjárframlag til að
rétta við rekstur Arnarflugs.
Jafnframt er áréttað, að með
skynsamlegri samvinnu þessara
tveggja flugfélaga yrði hægt að
auka hagkvæmni flugstarfsem-
innar og fjölga sérhæfðum
starfstækifærum hér á landi.
(Frá Flugleiðum.)
Náttúruverndarfélag SuÖvesturlands:
N áttúr uskoðunar-
og söguferð um
Seltjarnarnes
í ferðaröðinni „Umhverflð okk-
ar“, 7. ferð, fer Náttúruverndarfélag
Suðvesturlands í náttúruskoðunar-
og söguferð um Seltjarnarnes laug-
ardaginn 25. ágúst.
Farið verður frá Norræna hús-
inu kl. 13.30 og Mýrarhúsaskóla kl.
13.45. Áætlað er að ferðinni ljúki
um kl. 17.00. Fargjald er 100 kr.,
frítt fyrir börn í fylgd fullorðinna.
Allir eru velkomnir. Sérstaklega
viljum við benda Seltirningum að
notfæra sér þessa alhliða fræðslu-
ferð um Seltjarnarnes. Leiðsögu-
menn verða Ásgrímur Guðmunds-
son jarðfræðingur, Ása Aradóttir
plöntuvistfræðingur, Jóhann óli
Hilmarsson er fjalla mun um
fugla og fjörulíf og Pétur Sigurðs-
son frá Hrólfsskála er miðlar
okkur af fróðleik sínum um sögu
og örnefni svæðisins.
Frá Mýrarhúsaskóla verður
gengið á Valhúsahæð (Nesholt) að
útsýnisskífunni. Þaðan ekið fram-
hjá Brekku yfir á Eiðisgranda
framhjá Pálsbæ, Bollagörðum,
Nýjabæ, Ráðagerði og út á