Morgunblaðið - 18.11.1984, Side 58
58
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. NÓVEMBER 1984
Ur foorgarstjórn
Dagvistarmál
í brennidepli
Umræður á þriðju klukkustund
„Vinna viA gerð fjárhagsáæthinar
borgarínnar fyrir næsta ár er
skammt á veg komin, m.a. hefur fé-
lagsmálaráð ekki fullmótað tillögur
sínar um fjárþörf til bygginar dag-
vistarstofnana. Þvi er rétt að vísa
þessari tillögu til borgarráðs, enda
er óvist hvort þessi tillaga gangi
lengra en tillaga meirihluta félags-
málaráðs gerír þegar þar að kemur,“
sagði Ingibjörg Rafnar borgarfull-
trúi Sjálfstæðisflokksins, m.a. á
fundi borgarstjórnar á fimmtudag
við umræður um tillögu borgarfull-
trúa Kvennaframboðsins um að
borgarstjórn samþykkti á þeim
fundi að verja u.þ.b. 4%af áætluðum
útsvarstekjum borgarinnar á árinu
1985 til byggingar dagvistarstofn-
ana.
í ár er rúmlega 24 milljónum
varið í dagvistarheimili
Markús Örn Antonsson, formað-
ur félagsmálaráðs sagði að það
væri enginn ágreiningur um það
að þörfin fyrir aukið dagvistar-
rými væri knýjandi í borginni. í
þessum málum ríkti þó ekki ein-
tómt svartnætti, heldur væru
ákveðnar vísbendingar um að
áfram miðaði í rétta átt. Biðtimi
eftir dagvistarplássum hefði styst,
m.a. í barnmörgum hverfum eins
og Breiðholti, þó hann væri lengri
í ýmsum öðrum hverfum. Það
mætti ekki líta á biðlistana ein-
göngu, þeir hefðu styst milli ára,
en þó kvaðst hann ekki vilja draga
úr þeirri þörf sem fyrir hendi
Frá einu af dagheimilum borgarinnar.
Fáum okkur ís.
Ingibjörg S. Gísladóttir borgar-
fulltrúi Kvennaframboðsins sagði
að tillaga þessi væri flutt til að fá
fram stefnumörkun borgarinnar
til að gera átak í uppbyggingu
dagvistarstofnana. Við gerð fjár-
hagsáætlunar fyrir þetta ár hefði
Kvennaframboðið flutt samsvar-
andi tillögu, þar sem gert var ráð
fyrir að borgin verði um 40 millj-
ónum til þessa málaflokks, en ekki
rúmlega 16 milljónum eins og gert
var í áætlun meirihlutans. í þess-
ari tillögu fælust vissulega miklir
fjármunir, en uppbygging dagvist-
arstofnana yrði að hafa algeran
forgang i verkefnum borgarinnar,
svo tryggja megi börnum góða og
örugga umönnun, meðan foreldrar
vinna bæði utan heimilis. Tæplega
500 börn væru á biðlistum eftir
vistun á dagheimilum i borginni
og rúmlega þúsund eftir vistun á
leikskólum. Rúmlega 900 börn
væru vistuð hjá skráðum dag-
mæðrum og mun fleiri hjá svo-
kölluðum „svörtum dagmæðrum".
Vistun hjá dagmæðrum væri
neyðarlausn, dýr valkostur og
ótryggur m.t.t. að hjá þeim gætu
börn þurft að hætta fyrirvara-
laust. Konur vildu og þyrftu að
vinna utan heimilis og það væri
tímaskekkja að tregðast við i
dagvistarmálum. Það væri ekki
einkamál hverrar fjölskyldu
hvernig barnanna væri gætt, með-
an foreldrarnir ynnu utan heimil-
is.
Gerður Steinþórsdóttir, borgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins,
sagði m.a., að menn yrðu að gera
sér grein fyrir aukinni sókn
kvenna út á vinnumarkaðinn. Hún
hefði áður lýst þeirri skoðun sinni
að dagvistunarheimili væru
barnavernd. Margir sæu ofsjónum
yfir þvi hvað mörg börn væru vist-
uð á dagvistunum, en samkvæmt
skýrslum væru um 13% barna í
Reykjavik á aldrinum 0—6 ára
vistuð á dagheimilum, 24% barna
á leikskólum og 12% ungra barna
í Reykjavík hjá dagmæðrum.
væri. í haust hefðu dagheimili og
leikskóli verið tekin i notkun á
Hraunbergi — Hraunborg og í vor
yrðu leikskóli og skóladagheimili
tekin í notkun i Hálsaseli —
Hálsakot. í hönnun væru dag-
heimili og leikskóli i Árbæ —
Rofaborg, og við Eiðsgranda —
Grandaborg, — og væru verklok
við þau áætluð 1. október á næsta
ári. Ekki hefði verið gert ráð fyrir
þeirri undirbúningsvinnu sem
unnin hefði verið við þau í haust á
fjárhagsáætlun þessa árs. Þá
lægju fyrir samningsdrög um að
borgin fengi aðstöðu fyrir dagvist-
arheimili á lóð við Stangarholt.
Vegna tiltölulega hagstæðrar
stöðu borgarsjóðs hefði rúmlega
tveimur milljónum króna umfram
fjárhagsáætlun þessa árs verið
varið til þessara framkvæmda eða
samtals 24 milljónum og tvö
hundruð þúsund krónum. Ástæða
væri að nefna, að ef fjárveitingar
borgarinnar til dagvistarbygginga
væru framreiknaðar til verðs á ár-
inu 1983, þá hefði að meðaltali 25
milljónum verið varið til þeirra á
árunum 1974—1978, en aðeins 16
milljónum á ári í tið vinstri meiri-
hlutans.
Um tillögu Kvennaframboðsins
sagði Markús, að það væri óvar-
legt að taka einstaka málaflokka
út áður en fjárhagsáætlun næsta
árs verður unnin í heild. Visa bæri
málinu til borgarráðs og það skoð-
að og rætt nánar við gerð fjár-
hagsáætlunar í desember.
„Stefnumótum sjálfstæð-
iskvenna“
Magdalena Schram borgar-
fulltrúi Kvennaframboðsins, sagði
m.a. að með tilllögu þeirra mætti
ná betri árangri á skemmri tíma í
dagvistarmálum. Báðir foreldrar
þyrftu að vinna utan heimilis og
konur vildu og ættu rétt á að
standa körlum jafnfætis á vinnu-
markaðnum. Því yrði að gera þá
kröfu að börnin væru í öruggri
gæzlu á meðan. Skoða yrði útgjöld
borgarinnar út frá því sjónarmiði
að tryggja rétt barna og kvenna.
Þessi mál hefðu aldrei verið í góðu
lagi — hvorki í tíð meirihluta
sjálfstæðismanna né vinstri
manna. Það ætti ekki að taka mið
af þeim biðlistum sem væru eftir
dagvist, heldur fjölda þeirra
barna sem væru á dagvistaraldri I
borginni. Allar konur i öllum
flokkum hefðu lýst yfir þeirri þörf
sem fyrir hendi væri I þessu efni.
Vitnaði Magdalena lengi í stefnu
sjálfstæðiskvenna og las úr bókum
sem samtök sjálfstæðiskvenna
hafa gefið út á undanförnum ár-
um. Síðan sló hún þeirri spurn-
ingu fram hvernig kvenborgarfull-
trúar Sjálfstæðisflokksins gætu
annað en tekið því tilboði, er í til-
lögu Kvennaframboðsins fælist.
Ingibjörg Rafnar (S) þakkaði
Magdalenu fyrir að taka af sér
ómakið um að fjalla um stefnu
sjálfstæðiskvenna og -karla. En
vegna þess hve fjárhagsáætlun
næst árs væri skammt á veg kom-
in væri rétt að vísa tillögunni til
borgarráðs. Það væri ekki vitað
hvað 4% af útsvarstekjum borgar-
innar yrði há upphæð skv. fjár-
hagsáætlun 1985 og með öllu óvfst
hvort tillaga kvennaframboðsins
gengi lengra en tillaga meirihluta
félagsmálaráðs þegar þar að
kæmi. Hins vegar væri þessi um-
ræða í borgarstjórn nú af hinu
góða.
Fyrir 1978 hefði gífurleg upp-
bygging orðið á dagvistarheimil-
um í borginni. 1978—1982 hefði
dagvistarrýmum fjölgað um 601.
Á næsta ári yrðu 254 rými tekin í
notkun. Um áramótin 1985—1986
mætti búast við að meirihluti
sjálfstæðismanna hefði á þremur
árum aukið rýmin um rúmlega
500. Kvaðst Ingibjörg bjartsýn á
að árangri meirihlutans yrði
a.m.k. náð og vonandi betri
árangri fyrir lok þessa kjörtíma-
bils. Fyrir tíu árum hefðu 25%
barna á dagvistaraldri átt inni á
dagvistarheimilum borgarinnar
— um næstu áramót væri það
hlutfall um 42%. í þessu efni hefði
því miðað verulega og vonandi
yrði stökkið enn lengra á næstu
tíu árum.
„Við vorum aldrei ánætjðar“
Eftir að Davið Oddsson borgar-
stjóri hafði látið þau orð falla að
Alþýðubandalagið hefði flaggað
stolnum fjöðrum I síðustu kosn-
ingum í þessum málaflokki, þar
sem vinstri meirihlutinn hefði
eignað sér framkvæmdir, sem
löngu voru hafnar í tíð sjálfstæð-
ismanna fyrir 1978, sagði Adda
Bára Sigfúsdóttir (G) m.a. að hún
hefði aldrei heyrt Alþýðubanda-
lagið hrósa sér af neinum afrekum
að þessu leyti. Konurnar í flokkn-
um hefðu aldrei verið ánægðar
með þann árangur sem þá náðist.
Svo einfalt hefði það verið. Þá
hefði hún fagnað ádrepu ef komið
hefði frá minnihluta sjálfstæð-
ismanna — e.t.v. hefði það gagnað
til frekari árangurs. Þetta væri
eitt af þeim málum sem taka
þyrfti höndum saman um að vinna
að og kvaðst Adda vona að alþýðu-
bandalagskonum gengi betur að
vinna því fylgi innan síns flokks
en sjálfstæðiskonum.
„Það myndi hins vegar koma
mér skemmtilega á óvart ef af því
yrði að hærri fjárhæð yrði varið
til þessa málaflokks f næstu fjár-
hagsáætlun en tillaga Kvenna-
framboðsins segir til um,“ sagði
Adda Bára í lokin.
Sigurður E. Guðmundsson (A)
og Guðrún Ágústsdóttir (G) tóku
einnig þátt í þessum umræðum.
Samþykkt var með 10 atkvæð-
um gegn 8 að vísa málinu til borg-
arráðs, en þrír borgarfulltrúar
voru ekki viðstaddir atkvæða-
greiðsluna. Umræður stóðu á
þriðju klukkustund.
Þá var kvennaframboðið
á móti
Á síðastliðnum vetri var það
samþykkt í borgarstjórn að borgin
veitti þeim aðilum og fyrirtækj-
um, sem stofna dagvistarheimili á
sínum vegum, styrki sem nema
17% rekstrarkostnaðar leikskóla
og 25% rekstrarkostnaðar dag-
heimila. Slík heimili yrðu háð eft-
irliti af hálfu borgarinnar.
Markús örn Antonsson (S)
studdi þá ákvörðun m.a. þeim rök-
um að með því að hvetja fleiri að-
ila til slíks reksturs yrði þörfinni
fyrir dagvist í borginni betur og
fyrr mætt. Adda Bára Sigfúsdótt-
ir (G) og Guðrún Ágústsdóttir (G)
studdu þessa ákvörðun sjálfstæð-
ismanna, en borgarfulltrúar
Kvennaframboðsins og Gerður
Steinþórsdóttir (B) greiddu at-
kvæði á móti og bókuðu andstöðu
sína sérstaklega.