Morgunblaðið - 05.03.1985, Síða 30

Morgunblaðið - 05.03.1985, Síða 30
30 MORGUNBLAÐID, ÞRIÐJUDAGUR 5. MARZ 1985 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. MARZ 1985 31 Utgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Aöstoöarritstjóri Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Auglýsingastjóri hf. Árvakur, Reykjavík. Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Björn Bjarnason. Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö- alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift- argjald 330 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 25 kr. eintakið. Verðskyn í heil brigöismálum Isjálfu sér er það einkenni- legt, að það skuli vera póli- tískt bitbein og spurning um „frjálshyggju" eða „félags- hyggju" í hugum margra, hvort hafa eigi þann hátt á fjárstreymi til heilbrigðis- mála, að trygging fáist fyrir sem bestri nýtingu fjármuna. Ingólfur S. Sveinsson, geð- læknir, kveður sér hljóðs um þetta mikilvæga mál í tveimur morgunblaðsgreinum á laug- ardag og sunnudag. Er ástæða til að hvetja alla, jafnt lærða sem leika, til að kynna sér efni þessara greina og þær tillögur sem höfundur þeirra reifar. Ingólfur segir meðal annars þegar hann skilgreinir vandann: „Greiðslufyrirkomu- lag heilbrigðiskerfis okkar minnir helst á fjölskyldu þar sem einn greiðir, en hinir ákveða eyðsluna. Allir þekkja hvernig gengur að koma börn- um til manns í fjölskyldum þar sem kjörorðið er „Pabbi borgar“.“ Og ennfremur: „En fyrirkomulag greiðslukerfis heilbrigðismála okkar tekur mið af löngu liðinni tíð. Það á ekki við í dag. Ég trúi því að kerfi okkar í dag sé nógu dýrt, og það hlýtur að verða dýrara með sama áframhaldi. En fyrst og fremst er það ósæm- andi vitibornu fólki að vera komið upp á algera en óvissa tryggingu ríkis, og bera hvorki ábyrgð á öryggismálum sín- um, fjármálum né heilsu." Þegar verðbólgan var sem mest hér á landi var mikið kvartað undan því, að almenn- ingur hefði tapað verðskyninu. Það væri tvímælalaust af hinu illa, þar sem auðvelt væri að hlunnfara fólk við þær að- stæður. Skattgreiðendur sem bera heilbrigðiskerfið uppi hafa ekkert verðskyn í heil- brigðismálum og neytendur heilbrigðiskerfisins hafa það ekki heldur. Stefnan hefur verið sú undanfarin ár að svipta fólk þessu verðskyni. Almenn skynsemi segir mönnum að skortur á verð- skyni á þessu sviði hafi sömu afleiðingar og á öðrum svið- um. Tillögur Ingólfs S. Sveins- sonar, geðlæknis, ef til fram- kvæmda kæmu, yrðu til þess, að neytendur heilbrigðisþjón- ustu fengju að sjá hvað neysl- an kostaði og þeir sem undir kostnaðinum standa fengju yf- irlit yfir það, hvernig þeim fjármunum væri varið sem af þeim eru teknir. Slíkar grein- argerðir ættu ekki að vera neinum ofviða á tölvuöld. Og fleiri hugmyndir um úrbætur koma fram. Ingólfur S. Sveinsson segir: „Til að gera sér grein fyrir þörfinni fyrir einkatryggingar við hliðina á almannatryggingum ríkisins, má hugsa sér hvernig ástand væri hér á landi ef Skipaút- gerð ríkisins annaðist alla flutninga að og frá landinu. Myndi þá líklega enginn vita hver væri raunverulegur flutningskostnaður á nokkurri vöru og enn eitt þunglamalegt ríkisfyrirtækið myndi verða einn bagginn í viðbót á ríkis- sjóði." Ingólfur S. Sveinsson á þakkir fyrir að brydda á því máli sem hér hefur verið gert að umtalsefni á jafn skil- merkilegan hátt og raun ber vitni. Telji einhverjir skoðanir hans vera „frjálshyggju" og því óalandi og óferjandi eru þeir hinir sömu að segja, að þeir hafni almennri skynsemi á misskildum hugsjónafor- sendum. Neyðaráætl- un í skólum Einkennilegt ástand hefur skapast í framhaldsskól- unum. Hópur kennara þar hef- ur sagt upp og horfið frá störf- um. Áður en uppsagnirnar komu til framkvæmda var enginn vafi á því, að kennar- arnir ætluðu að segja upp. Nú er talað um þetta sem ein- hvers konar „aðgerð" eða ígildi verkfalls sem ekki er leyfilegt lögum samkvæmt hjá félögum Bandalags háskólamanna. Þetta sérkennilega ástand bitnar mest á nemendum og þá helst þeim sem eru á við- kvæmasta stigi í námi sínu. Skólarnir bregðast við með misjöfnum hætti. Við Mennta- skólann á Akureyri höfðu stjórnendur samið neyðar- áætlun um það hvernig við skyldi brugðist og hefur hún verið samþykkt bæði af nem- endum og kennurum. „Þessi áætlun er fyrst og fremst fólg- in í því að nemendur stundi sjálfsnám með hjálp og leið- sögn þeirra kennara, sem eftir eru í skólanum," sagði Jóhann Sigurjónsson, aðstoðarskóla- meistari í morgunblaðsviðtali á laugardaginn. Verði ekki strax komist til botns í því hvernig leysa ber úr vandanum sem skapast við uppsagnir kennaranna verða fleiri skólar en Menntaskólinn á Akureyri að kenna sam- kvæmt neyðaráætlunum. Upp- sagnir kennara mega ekki spilla skólastarfi til neinna langframa. Að gefnu tilefni Um ástæöur klofnings í nefnd ’85 — eftir Ásdísi Rafnar Næstkomandi föstudagskvöld, 8. mars, verða tveir fundir haldnir í Reykjavík í tilefni af alþjóðlegum baráttudegi kvenna. Að fundi í Háskólabíói stendur samstarfs- nefnd kvenna 1985, nema þrír aðil- ar þeirrar nefndar. Aðild að þess- ari nefnd eiga Kvenréttindafélag íslands, Kvenfélagasamband Is- lands, Landssamband sjálfstæð- iskvenna, Samband alþýðuflokks- kvenna, Landssamtök framsókn- arkvenna, Framkvæmdanefnd um launamál kvenna, Friðarhreyfing kvenna, Menningar- og friðar- samtök kvenna, Verkakvennafé- lagið Framsókn, Verkakvennafé- lagið Framtíðin, Starfsmannafé- lagið Sókn, Samtök um kvenna- athvarf, Jafnréttisráð, Jafnréttis- nefnd Reykjavíkur, Hafnarfjarð- ar, Kópavogs og Keflavíkur, Mál- freyjur og Undirbúningsnefnd vegna Nairobi 1985. Að auki eiga fjórir aðilar aðild að samstarfs- nefndinni, Kvennafylking Alþýðu- bandalagsins, Kvennaframboðið í Reykjavík, Samtök kvenna á vinnumarkaði og Kvennalistinn og hafa þessir aðilar ákveðið að standa sameiginlega að fundi í Fé- lagsstofnun stúdenta þetta sama kvöld. Kvennalistinn mun standa að báðum fundunum. Ástæður klofningsins innan nefndar 1985 Samstarfsnefnd kvenna 1985 var stofnuð í haust og var áætlað að konur tækju höndum saman til að vinna að baráttu kvenna fyrir jafnrétti í reynd og eru launamál- in þar efst á dagskrá. Var snemma ákveðið að 8. mars, 19. júní og 24. október yrðu helgaðir samstarf- inu, rétt eins og þegar konur tóku ákvörðun um kvennafrídaginn 1975. Ennfremur er áætlað að nefndin ’85 standi að útgáfu bókar um þróunina frá 1975, en árið í ár er lokaár kvennaáratugar Samein- uðu þjóðanna. Ýmsir listviðburðir verða í ár að tilhlutan nefndar ’85, sem tengjast konum og staðið verður að fjársöfnun fyrir þróun- arverkefni og er þegar ákveðið að leggja það fé í leiðbeiningarverk- efni um heilbrigðismál, sem al- þjóðleg samtök eru nú að vinna á myndbönd. Fyrir rúmum hálfum mánuði kynnti nefnd sú, sem unnið hefur að undirbúningi fundarins í Há- skólabíói drög að dagskrá þess fundar fyrir fulltrúum allra þeirra 23 aðila, sem aðild eiga að nefnd 1985. Kom þá fram hjá full- trúum kvenna á vinnumarkaði, að þær hygðust sjálfar standa að fundi þennan dag og að þær hefðu leitað eftir þátttöku Kvennalist- ans, Kvennaframboðsins, Kvenna- fylkingar Alþýðubandalagsins, Bandalags jafnaðarmanna og Al- þýðuflokksins í þeim fundi, eða stjórnarandstöðunnar eins og það var orðað. Kom fram að engin drög lægju fyrir um dagskrá þess fundar, nema að Bjarnfríður Leósdóttir væri meðal fyrirhug- aðra ræðumanna. óskaði Fram- kvæmdanefnd samstarfs kvenna 1985 eftir því, að samtökin endur- skoðuðu afstöðu sína og legðu fram hugmyndir um viðbætur við dagskrá undirbúningsnefndarinn- ar. Á fundi sl. miðvikudag lagði undirbúningsnefndin fram drög að dagskrá fyrir fundinn í Há- skólabíói þar sem verulega var komið til móts við Samtök kvenna á vinnumarkaði varðandi ýmis at- riði, um tímasetningu fundarins, val á skemmtiatriðum og ræðu- manni. Eins og áður var lögð áhersla á launabaráttu kvenna, frásögn af þróun þeirrar baráttu og núverandi stöðu samkvæmt Ásdís Rafnar launakönnunum. Gert var ráð fyrir að 6 konur héldu stuttar ræður um nauðsyn samstöðu kvenna um þessi mál og þess gætt að þær hefðu skírskotun til kvenna m.t.t. starfsstétta og allra hópa. Á þessum fundi tilkynnti full- trúi Samtaka kvenna á vinnu- markaði strax í upphafi umræðna um dagskrána, að ef gestur E1 Salvador-nefndarinnar, skæruliði frá Nicaragua, fengi ekki að ávarpa fundinn þá tækju Samtök- in ekki þátt í honum. Átti þessi kona, sem kölluð var baráttugyðja af guðs náð, að undirstrika alþjóð- leg sjónarmið á þessum alþjóða- degi kvenna að sögn fulltrúans. Kvaðst fulltrúi Kvennalistans persónulega styðja þessa kröfu Samtakanna. Framkvæmdahópur samstarfsnefndarinnar lýsti strax undrun sinni á að þessi krafa væri sett fram sem úrslitakrafa, sem væri til þess eins fallin að eyði- leggja samstöðu þeirra, sem að fundinum vildu standa. Þegar ólíkir hópar ættu í samstarfi yrði full eining að vera um dagskrár- atriði. Aðrir fulltrúar lögðu áherslu á nauðsyn þess, að einn hópur gengi ekki á hlut annars i kröfum sín- um. Samtök kvenna á vinnumark- aði gætu haldið sinn fund á öðrum tíma með konu þessari, sem ýmsir aðilar þessa samstarfs hefðu þá viljað standa að með þeim. Full- trúar úr röðum sjálfstæðiskvenna létu þá skoðun í ljósi að ef ástæða væri til að bjóða erlendum gestum á fundinn þá hlyti samstarfs- nefndin að velja þann gest í sam- einingu. Norðurlandaráðsþing væri haldið í Reykjavík um líkt leyti og hefði verið nær að athuga konur af þeim vettvangi sem ræðumenn. Forsætisráðherra Breta væri af mörgum talin bar- áttukona af guðs náð, en ekki væri víst að allir í þessum hópi gætu fallist á það, ef hún stæði til boða sem ræðumaður sameiginlegs fundar nefndar ’85. Samstarf kvenna um ólík stjórnmálaviðhorf takmarkaðist við þau málefni, sem samstaða væri um. Þau atriði sem bæri á milli hlytu að fá um- fjöllun á vettvangi hvers aðila, en ekki á vettvangi samstarfsins. Launamál kvenna á íslandi og jafnrétti kvenna á við karla væru sérstakt baráttumál kvenna, sem vert væri að vinna að og öðru þyrfti ekki að blanda i dagskrá þessa fundar, af nógu væri að taka í því efni. Guðríður Þorsteinsdóttir, for- maður Jafnréttisráðs, lagði þá fyrirspurn fyrir fulltrúa Samtaka kvenna á vinnumarkaði hvort þær teldu mikilvægara að halda sam- stöðu kvenna á þessu lokaári kvennaáratugarins eða kljúfa sig út vegna þessarar erlendu konu. Kvaðst fulltrúi samtakanna ekki vilja stilla því upp hvort væri mik- ilvægara, hvort tveggja væri mik- ilvægt, samstaðan og að kona þessi ávarpaði fundinn þetta kvöld. Höfnuðu samtökin því að halda fund eftir fundinn í Há- skólabíói með konu þessari. Var dagskrártillaga undirbún- ingsnefndarinnar, þar sem ekki var gert ráð fyrir ávarpi útlend- ingsins, borin upp til atkvæða. Mótatkvæði greiddu Samtök kvenna á vinnumarkaði og fulltrúi Kvennalistans. Kvennaframboðið, Kvennafylking Alþýðubandalags- ins, Samtök um kvennaathvarf og undirbúningsnefnd fyrir Nairobi sátu hjá, en aðrir, sem aðild eiga að nefnd ’85, greiddu atkvæði með tillögunni og höfðu mikinn meiri- hluta. Á laugardag tók Kvenna- fylking Alþýðubandalagsins þá af- stöðu að standa ekki að fundinum í Háskólabíói, en vera með Sam- tökum kvenna á vinnumarkaði, Kvennaframboðinu og Kvenna- listanum með fund á sama tíma í Félagsstofnun stúdenta. Dagskrá fundanna I Háskólabíói verður lögð áhersla á launabaráttu kvenna og jafnrétti. Ræðumenn með stutt innlegg verða fulltrúar frá fjöl- mennustu kvennastéttunum á vinnumarkaðnum. Meðal söngat- riða á dagskránni verður Anna Júlíana Sveinsdóttir óperusöng- kona og kór 10 ára barna. Fundar- stjórar verða Edda Björgvinsdótt- ir og Helga Thorberg. Á fundinum í Félagsstofnun verða Nicaragua- konan og Bjarnfriður Leósdóttir meðal ræðumanna og fyrirhugað er að ljúka þeim fundi með dans- leik. Óljóst er hvaða afleiðingar þessi klofningur í samstarfi kvenna í ár kemur til með að hafa. Þess verð- ur að freista að ná samstöðu um aðgerðir síðar á árinu, um aðgerð- ir sem full eining verður um meðal aðila að nefnd ’85. Hver og einn þessara aðila hlýtur líka að leggja áherslu á þessi málefni innan sinna vébanda. Samstaðan um Kvennafrídaginn 1975 var merki- legt framtak kvenna á íslandi. Samstaða um afmörkuð efni verð- ur til umræðu eftir þennan fund 8. mars. Ég taldi rétt að greina frá ástæðum þessa klofnings sem orð- ið hefur í samstarfi kvenna, svo hver og einn, sem berst fyrir jafn- rétti kvenna og karla á íslandi, geti gert það upp við sig hvorn fundinn hann ætlar að sækja. Ásdís Haínar, lögfræðingur, er full- trúi Jafnréttisnefndar Reykjaríkur i nefnd '85. Hjarnbreiður á jöklum rýrnuðu veruiega 1984 AÐALFUNDUR Jöklarannsóknafélags íslands var haldinn 26. febrúar sl. Félagar eru í árslok 1984 557 talsins og hefur fjölgað um 17 á árinu. Fimm manna stjórn skipa Sigurjón Rist formaður, Helgi Björnsson varaformaður, Einar Gunnlaugsson ritari, Jón E. Island gjaldkeri og Stefán Bjarnason, umsjónarmaður eigna. í skýrslu formanns kom m.a. fram að mikil leysing var á jöklum sumarið 1984. Norðan- og vestan- lands rýrnuðu verulega hjarn- breiður frá undangengnum köld- um árum. Tungnaárjökull frá Jök- ulheimum heldur enn áfram að hopa. Hann hopaði um 121 m. Gat Sigurjón Rist þess að nútíma myndtækni færi nú að leysa af hólmi hina hefðbundnu lengdar- mælingu á jökultungum sem ástunduð hefur verið í röska hálfa öld og mundi að líkindum erfiðast að bæta upp skýringar og athuga- semdir gæslumanna víðsvegar um landið. Fyrir leysingarnar í sumar urðu jöklar óvenju dökkir langt upp. Jökulhlaup komu nokkur. Emstruá syðri og Skaftá hlupu. Einnig hljóp úr Grænalóni og Hnútulóni. Nýjungar í ferða- tækni á jöklum Hinn 24. ágúst 1984 lentu tvær litlar flugvéíar (hjólavélar) á Bárðarbungu. Þær báru einkenn- isstafina TF-LEO og TF-FRÚ. Þá rifjaðist upp fyrir Jöklamönnum að hinn 10. júní 1972 hefði DC-3- vél, Gunnfaxi, frá FI lent á Bárð- arbungu þegar borun fór þar fram. Sú vél var á skíðum. Allt frá stofnun félagsins 1950 hafa ferða- lög um jökla verið snar þáttur í starfseminni. Á árinu gerðist fleira sem snertir ferðatækni á jöklum. Hinn 4. ágúst var ekið á jeppum upp á Hofsjökul. Farið var einnig á sl. sumri á jeppum á belgvíðum hjólbörðum upp að Goðasteini á Eyjafjallajökli og einnig á Öræfajökul að Hvanna- dalstindi. Við getum kallað sumarið 1984 loftþrúgusumarið góða, sagði Sigurjón. En síðar um kvöldið fræddu tveir ungir ferða- menn, þeir Hjalti Magnússon kerfisstjóri og Snorri Ingimarsson rafmagnsfræðingur, fundarmenn með myndun, myndskýringum og texta um tæknilega og kostnaðar- lega hlið þess að aka jeppum um jökla á belgvíðum og miklum - Frá Jökullóni undan Breiðamerkurjökli. dekkjum. Kom margt fróðlegt þar fram. Er þá reynt að hafa jeppana eins létta og mögulegt er. Þeir þrýsta niður með 200 grömmum á fersentimetra en til samanburðar þrýstir gangandi maður niður um 180 gramma þunga á fersenti- metra. En þeir Hjalti og Snorri óku fyrir mánuði á tveimur jepp- um á Grímsfjall, sem er í 1725 m yfir sjó. Jöklarannsóknafélagið á og rek- ur átta skála, auk bílageymslu og eldsneytisgeymslu. Það gefur út vandað rit og efnir til fræðslu- funda og vinnu- og skemmtiferða. Tímaritið Jökull 1984 náði að komast út rétt fyrir verkfall í ha- ust mjög vandað rit, 192 bls. að stærð og er það 34. árgangur þess. Birtast þar vandaðar greinar um jarðfræði íslands og umhverfi þess, svo og um jökla- og loftslags- fræði, og fylgir íslenskur útdrátt- ur greinunum sem skrifaðar eru á ensku. Ritið 1985 verður tileinkað minningu dr. Trausta Einarssonar prófessors, sem var í fyrstu stjórn Jöklarannsóknafélagsins og lést á sl. ári. AF ERLENDUM VETTVANGI eftir RICHARD BILL Herlögum hafnað í kosningum í Pakistan KJÓSENDUR í Pakistan hafa hafnað herlögum og fellt fimm ráð- herra í fyrstu kosningum, sem efnt hefur verið til í tæp átta ár. Yfirvöld segja að 53 af hundraði 35 milljóna atkvæðisbærra manna hafi kosið. Stjórnmálaflokkar, sem fengu ekki að taka þátt í kosning- unum, höfðu hvatt til að þær yrðu hundsaðar. Kjörsókn var 15% minni en síðast, en forsetinn, Mo- hammed Zia Ul-Haq hershöfð- ingi var ánægður. Hann vildi að 40% kjósenda greiddu atkvæði, svo að kosningarnar yrðu mark- tækar. Frambjóðendur buðu sig fram sem einstaklingar og sums stað- ar var baráttan tvísýn. Kosn- ingarnar fóru yfirleitt friðsam- lega fram, þótt fjórir biðu bana í óeirðum. Mest kom á óvart að Alhaj Mir Ali Ahmad Talpur landvarna- ráðherra tapaði fyrir Qazi Abdul Majid Abid, samgönguráðherra í Sind. Talpur, sem gengur næstur Zia hershöfðingja að völdum, tapaði með 13.217 atkvæða mun. Fjórir aðrir ráðherrar og tveir háttsettir embættismenn töpuðu einnig þingsætum sínum og ósig- ur þeirra er túlkaður þannig að kjósendur hafi „kosið gegn her- lögum og mönnum tengdum þeim“. „Zia hlýtur að vera sæmilega ánægður með þennan fyrsta áfanga, þótt fall ráðherranna hljóti að vera honum áhyggju- efni,“ sagði vestrænn stjórnarer- indreki,„ En þetta markar upp- haf nýrrar þróunar. Fólk virðist háværara í kröfum sínum en hann taldi.“ Zia, sem hefur stjórnað með tilskipunum í skjóli herlaga síð- an hann tók völdin fyrir sjö og hálfu ári, hefur leyst upp stjórn sína, en beðið átta ráðherra, að- allega sérfræðinga og herfor- ingja, að gegna áfram störfum unz ný ríkisstjórn hefur verið mynduð. Þeir sem hafa verið beðnir að gegna áfram störfum, þeirra á meðal Sahabzada Yaqub Khan utanríkisráðherra og Ghulan Is- haq Khan fjármálaráðherra, buðu sig ekki fram. Níu ráðherr- ar gáfu kost á sér. Enginn bauð sig fram gegn tveimur ráðherr- anna og tveir voru endurkosnir. Forsetinn segir kosningarnar fyrsta skref í hægfara þróun til lýðræðis. Þetta voru fyrstu kosn- ingar í Pakistan síðan Zia koll- varpaði stjórn AIi Bhuttos 5. júlí 1977 og kom á herlögum. Þá lofaði Zia að efna til kosn- inga innan 90 daga, en það dróst í tæp átta ár. Seinna var Bhutto leiddur fyrir rétt og tekinn af lífi, gefið að sök að hafa fyrir- skipað morð á pólitískum and- stæðingi. Zia hafði tvisvar áður ákveðið að efna til kosninga, en frestaði þeim, þar sem „þjóðin væri ekki tilbúin", eins og hann orðaði það. Vantraust Zia á stjórnmála- mönnum má rekja til kosninga 1976, hinna síðustu þar til nú, þegar Bhutto vann yfirburðasig- ur. Óeirðir urðu um allt land í kjölfar ásakana um kosninga- svik. Landið rambaði á barmi borgarastríðs og Zia lét til skar- ar skríða gegn Bhutto. Síðan hefur hann fylgt „islamskri" stefnu og reynt að losa fólk við atvinnustjórnmálamenn. Þegar kosningabaráttan hófst hafði Zia varpað öllum helztu pólitískum andstæðingum, nema einum, í fangelsi eða sett þá i stofuvarðhald. Þessir menn eru leiðtogar stjórnmálaflokka, sem standa að neðanjarðarhreyfingu er berst fyrir endurreisn lýðræð- is, og þeir voru teknir höndum vegna áskorunarinnar um að kosningarnar yrðu hundsaðar. Margir aðrir harðir andstæð- ingar stjórnarinnar voru einnig handteknir. Zia var bjartsýnn þegar kosn- ingabaráttan hófst og kallaði andstæðinga sína „tóm skot- hylki“. Ríkisstjórnin viðurkennir að 369 hafi verið handteknir fyrir kosningarnar, en stjórnarand- stæðingar segja að a.m.k. 2.000 manns hafi verið teknir höndum. Þeir segja að í Sind-héraði einu hafi 1500 manns verið handtekn- ir, en stjórnvöld sögðu það ýkjur. kjörnir fulltrúar muni skipta með sér völdunum og sjálfur muni hann halda æðstu völdum. Hann hefur gefið í skyn að hann muni geta beitt neitunarvaldi gegn ákvörðunum nýs forsætis- ráðherra. En upplýsingamálaráðherra Zia, Mujib Ur-Rehman hershöfð- ingi, segir að nýkjörið þing muni hafa full völd. Hann segir að fyrirhugaðar stjórnarskrár- breytingar Zia liggi fyrir að mestu og hægt verði að kunng- era þær hvenær sem er. „Það er ekki ætlun stjórnarinnar að grafa undan völdum þessara stofnana," sagði hann. „Herlög eru ekki góð fyrir landið. Við deilum ekki um það,“ sagði Mujib. „Endurreisn lýð- ræðis er jákvæð og góð þróun fyrir landið.“ Asgar Khan fv. flugmarskálk- ur, leiðtogi Tehrik-i-Istiqlal, Samstöðuhreyfingarinnar, segir: „Völd nýs þjóðþings hafa ekki verið kunngerð. í raun og veru vissi bióðin ekki hvað hún var að Mótmælaaðgerðir í Sind-héraði Þegar talsmaður stjórnarinn- ar, Younis M. Sethi, var spurður hvort hann teldi herferðina gegn stjórnarandstæðingum sann- gjarna sagði hann: „Þeir voru að æsa til andstöðu gegn kosning- unum og reyna að fá fólk til að taka ekki þátt í þeim. Þeir trufl- uðu þróunina í lýðræðisátt." Kosningarnar sýna ótvírætt að þjóðin vill hafa meiri áhrif á þær ákvarðanir, sem eru teknar. Hvort svo verður er önnur saga. Þeirri mikilvægu spurningu er ósvarað hvaða völd næsta þing, sem kemur saman 23.marz, og nýr forsætisráðherra munu hafa. Zia hefur ekki tilkynnt í hverju breytingar, sem hann segist vilja gera á stjórnar- skránni, verði fólgnar og vera má að ákvörðunarvald nýkjörins þings verði mjög takmarkað. Zia hefur sagt að „tilfærsla valds frá heraflanum til kjör- inna fulltrúa“ hefjist eftir kosn- ingar. Hann hefur heitið því að þjóðþingið og héraðsþingin fái „full völd á sínum sviðum". Því hefur verið heitið að herlögum verði aflétt „nokkrumm mánuð- um“ eftir að þing kemur saman. Fyrr á árum sagði Zia oft að hann hefði engan pólitískan metnað og mundi leggja niður völd að afstöðnum kosningum. Nú segir hann að herinn og þjóð- kjósa.“ Asgar Khan var fimm ár I stofufangelsi vegna gagnrýni. „Zia hefur aldrei verið kosinn, en tekið sér völd til að sitja áfram, breyta stjórnarskránni og banna stjórnmálaflokka. Hvers konar kosningar eru þetta?" sagði hann. Ashgar Khan sagði að kosn- ingar gætu því aðeins haft þýð ingu að stjórnmálaflokkum væri leyft að taka þátt í þeim. Zia lengdi valdatíma sinn um fimm ár í umdeildri þjóðarat kvæðagreiðslu í desember. Jafn- framt var islömsk stefna hans samþykkt með yfirgnæfandi meirihluta atkvæða. Zia var einn í framboði og hlaut 97,7% at- kvæða. Þar sem 95% íbúa Pak istans eru Múhameðstrúar var ósennilegt að þeir mundu greiða atkvæði gegn islamskri stefnu hans. Zia hefur sagt að hann muni aflétta herlögum að lokum og leyfa dómstólum að starfa, en ekki sagt hvenær. „Zia hefur stigið skref fram á við, en óvíst er hvert hann stefn ir,“ sagði erlendur stjórnar- erindreki. „Vandinn er að hann segir ekki hvert hann stefnir.' Richard Bill er fréttamadur AP.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.