Morgunblaðið - 09.06.1985, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JÚNt 1985
B 33
David
Roth
Aö óathuguöu máli kynnu margir aö halda aö David Lee Roth væri
ekkert annaö en drykkfeldur kvennabósi, meö aölaöandi andlit og
fallegan líkama, sem hann dásamaöi fyrir sjálfum sór fyrir framan
spegil á hverjum degi. Eins vissu menn eflaust, aö hann hefur ágæta
söngrödd, sem hann notar þegar hann syngur meö Van Halen, ein-
hverri vinsælustu þungarokkhljómsveit heims.
Þeir sem hafa kynnst honum
segja aö hann sé ákaflega viökunn-
anlegur náungi og blaöamenn sem
tekiö hafa viö hann viðtöl bera hon-
um ákaflega vel söguna. Þeir segja
hann mann sem viti vel sínu viti, só
skemmtiiegur viötals, en læt þó
aldrei meira uppi en nauösynlegt er.
Aö úr munni hans komi í raun aldrei
vanhugsaö orö.
Þaö er líka bent á aö hingaö til
hefur enginn séö hann skipta skapi.
Hann fari mikiö út aö skemmta sór
innan um venjulegt fólk. Hann sé í
raun fullkomiö afbrigöi skemmtiiön-
aöarmaskínunnar, og hann hafi
staöiö í eldlínunni í nærri tíu ár án
þess aö veröa fótaskortur. Sem sé,
hann er álitinn meira en bara sítt
Ijóst hár og fallegir fótleggir en þrátt
fyrir þaö er hann mönnum nokkur
ráögáta.
Upphaf Van Halen
Þaö mun hafa veriö áriö 1968 aö
hollenskur jazzleikari, Van Halen aö
eftirnafni, flutti með fjölskyldu sína
til Bandaríkjanna, nánar tiltekið til
Pasadena. Hann átti svo syni, Eddie
og Alex, sem í æsku voru settir til
náms í píanóleik en fljótlega eftir
komuna til Bandaríkjanna féllu þeir
fyrir rokkinu og klasstskur píanó-
leikur var látinn lönd og leið. Eddie
læröi aö leika á trommur en Alex á
gítar en þaö leiö þó ekki á löngu
áöur en þeir höföu skipti á hljóöfær-
um og stofnuöu hljómsveitina
Mammoth.
Þeir bræöur komust síöar í kynni
viö bassaleikarann Michael Anthony
og söngvarann David Lee Roth og
hljómsveitin Van Halen varö til. Þaö
var svo Gene Simmons, bassaleik-
ari Kiss, sem kom þeim á framfæri
við Warner Brothers-hljómplötufyr-
irtækiö, eftir að hafa heyrt í þeim og
hrifist mikiö af.
Fyrsta Van Halen-platan kom út
áriö 1978 og slógu þeir þá strax í
gegn. Síöan hefur Van Halen veriö
ein af vinsælustu hljómsveitum
Bandarikjanna en engin platna
þeirra hefur þó átt meiri velgengni
aö fagna en „1984“, sem auövitað
kom út á þvi herrans ári. Eöa á ef til
vill fremur aö segja Orwells-ári?
Taliö er aö í fyrra hafi Van Halen
selt 8,5 milljónir eintaka af plötum.
Þeir spiluöu á tónleikum fyrir um
milljón manns og myndbönd meö
þeim voru sýnd í sjónvarpi víöa um
heim. Þá komu þeir einnig laginu
Jump í fyrsta sæti vinsældarlista í
Bandaríkjunum og viöar.
Peningar, pen-
ingar, peningar
David Lee Roth nálgast nú óöum
þrítugsaldurinn, en hann er nánar
tiltekið fæddur þann 10. október
1955. Faðir hans var mikils metinn
og hátt launaöur læknir i Pasadena
og þar um kring og er Roth því kom-
inn frá fjárhagslega vel stæöu heim-
ili. Hann á tvær systur og býr önnur
vegna þess kannski fyrst og fremst
aö þau hafa reynt aö gera tónlist
sína aögengilegri fyrir fjöldann. Fá-
ir nýjir aödáendur hafa bæst vió
og þeir eldri hafa ekki veriö, sumir
hverjir, alls kostar ánægöir meö þá
stefnu sem hljómsveitin hefur tek-
iö.
Hljómsveitin Blaster, sem gefur
einnig út plötur sínar hjá Slash,
seldu yfir 60.000 eintök af fyrstu
breiöskífu sinni. Þá geröi WEA
dreifingarsamning viö Slash og
þaö seldust önnur 60.000.
En það var í raun hljómsveitin
REM, sem braut ísinn fyrir þessar
nýju og kannski ekki svo nýju,
bandarísku hljómsveitir. Þarna var
komin fram á sjónarsviöiö
hljómsveit sem hvorki var frá New
York né Kaliforníu og þeir voru
samt aö gera miklu ferskari hluti
en yfirleitt bárust til fjöldans á
þessum stööum. REM koma frá
Aþenu í Georgiufylki og fyrsta
breiðskífan þeirra, Murmur, var
kjörinn plata ársins 1983 af blaöa-
mönnum tímaritsins Rolling Stone,
en platan sem þá var í ööru sæti
hjá þeim heiöursmönnum, var
Thriller meö Michael Jackson.
Þegar REM svo sendi frá sér sína
aöra breiöskífu, fóru blaðamenn
aö gera sór ennfrekar grein fyrir
því aö þetta var ekki eina hljóm-
sveitin, sem var aö gera eitthvaö
annaö og jafnvel meira spennandi
en þaö sem var aó finna í efstu
sætum vinsældarlistanna. Má t.d.
nefna hljómsveitir eins og Dream
Syndicate, Violent Femmes, Jason
& the Scorchers, Let’s Active o.fl.
Ekki er hægt aö segja aö hér sé
um einhverja ákveöna tónlistar-
línu. Húsker Dú spila mjög hart
rokk, Dream Syndicate og REM
hefur veriö líkt viö Byrds, Jason &
the Scorchers leika þungt rokka-
billý og Blasters leika heldur létt-
þeirra hjá honum og sér þar um
heimilishald.
Fyrstu kynni Roths af áhyggju-
lausu og líflegu lífi listamanns voru
þegar hann heimsótti frænda sinn
sem búsettur var í New York, þar
sem hann rak vinsælan staö i
Greenwich Village.
í tvö ár gekk Roth svo i háskólann
í Pasadena, þar sem hann komst í
kynni viö hina meölimi Van Halen.
Þaö er flestum Ijóst aö Van Halen
er meira en bara góö hljómsveit,
þeir eru ekki síður vel rekiö fyrirtæki
og Roth er talinn heilinn bak viö all-
an rekstur hljómsveitarinnar.
i upphafi ferils hljómsveitarinnar
var oft þröngt í búi og lítiö um pen-
inga og er eftirfarandi saga bara ein
af mörgum af Roth og útsjónarsemi
hans.
Einhverju sinni datt hinum meö-
limum hljómsveitarinnar þaö í hug
aö ganga hús úr húsi og bjóöast til
þess aö mála eöa skýra upp gamla
málningu á húsnúmerum. En Roth
fann betri aöferð en þeir höföu í
huga. Þaö fyrsta sem hann geröi var
aö útvega fjóra samfestinga og eitt
stykki svona handtöflu til þess aö
festa blöö á. Síöan gengu þeir á milli
húsa og máluöu húsnúmer en Roth
bankaði upp á og skýröi frá því aö
borgaryfirvöld heföu fyrirskipaö
húsnúmeraherferö og heföu þeir fé-
lagar veriö kallaöir til verksins og
væri húsráöendum skylt aö greiöa
þeim 8 dollara fyrir vikiö. Kannski
ekki lögleg aöferð til aö vinna sér
inn peninga en þetta er ágætt dæmi
um útsjónarsemi Roths í fjármálum.
Framleiðslan
Tónlist Van Halen verður yfirleitt
til meö þeim hætti, aö Eddie kemur
ara rokkabillý í bland meö ööru.
Það gætir áhrifa frá sýrutónlist,
þaö gætir víöa áhrifa frá Byrds,
Buffalo Springfield, Neil Young,
Syd Barrett og mætti lengi telja.
Hér er þó aðeins um áhrifavalda
aö ræöa, flestar þessara hijóm-
sveita hafa myndaö sér persónu-
legan stíl og þaö sem gerir þaö ef
til vili mest spennandi aö fylgjast
meö þessari nýju bandarisku
bylgju er hversu mikil fjölbreytnin
er.
Synthisiserar fá ekki mikiö pláss
í útsetningu þessara hljómsveita,
heldur er þar gamli rafmagnsgítar-
inn í fyrirrúmi og ef notast er viö
hljómborð er þar fyrst og fremst
um aö ræöa orgel og píanó. Þaö
sem þó tengir þessar hljómsveitir
kannski mesta saman er sú trú
þeirra aö tónlist eigi aö vera meira
en dýrar vídeómyndir og góö sæti
á vinsældatistum.
DAVID LEE ROTH
Ekki bara andlitið og
fagrir fótleggir
með grunnhugmyndir aö lögum,
sem þeir reyna svo allir saman aö
sjóöa eitthvaö úr i stúdiói. Þegar
lögin eru svo nokkurn vegin tilbúin
fær Roth afrit af upptökunum á
þeim á kassettu og síðan sest hann
yfirleitt út í bíl, þar sem hann hlustar
á lögin, og þá verða oftast textarnir
til viö þau.
Þrátt fyrir að Van Halen hafi sent
frá sér lög sem hafa oröiö vinsæl,
segist Roth ekki enn hafa átt þátt í
þvi aö semja hiö fullkomna popplag.
En þaö segir hann aö eigi aö syngja
í hausnum á fólki strax eftir fyrstu
hlustun og eftir aö þaö hafi átt aö-
setur í heilabúi fólks i einhvern tíma
sé þaó jafnvel tilbúiö til þess aö fall-
ast á aö þaö hafi sjálft samið lagiö.
Ekki ætla ég aö leggja á þaó dóm
hvort aö þannig skuli hin fullkomnu
popplög hljóma, en þaö tel ég þó
víst aö Van Halen-aðdáendum
brygöi í brún ef slíkt lag kæmi frá
átrúnaöargoöunum.
Frí og ekki frí
Um mitt ár í fyrra hætti Van Halen
allri spilamennsku og meölimir
hljómsveitarinnar ákváöu aö taka
sér langt frí. Þessi ákvöröun þeirra
varö til þess aö brátt komst af staö
orðrómur þess efnis aö hljómsveitin
væri hætt. Áhangendur þeirra skulu
þó huggaóir meö því aö sú er alls
ekki raunin og áöur en langt um
líður munu þeir safnast saman aö
nýju og hefja undirbúning aö upp-
töku nýrrar breiöskífu.
Þegar Roth var búinn aö vera í fríi
í nokkra mánuöi, fór honum aö leiö-
ast aðgerðarleysið. Hann skellti sér
því í stúdíó eina helgina og tók upp
fjögur lög, sem hafa verið gefin út á
plötunni Crazy from the Heat.
Þaö voru þeir Edgar Winter og
Ted Templeman sem sáu um út-
setningar og upptökustjórn á plötu
þessari. En lögin koma svo sannar-
lega hvert úr sinni áttinni.
California Girls er gamalt Beach
Boys-lag, fullt af sandi og sólskini.
Just a Gigolo er frá þriöja áratugn-
um en liklegast þekktast í flutningi
Luis Prima og með honum heyröi
Roth þaö. Easy Street segir hann
hálfgert fatafellulag, en þaö var
vinsælt hér í eina tíö í flutningi
Edgar Winter, en þaö mun vera
samiö af Dan Hartman. Sióasta lag-
iö heitir svo Coconut Grove, en þar
er um að ræða fallegt lag sem sam-
iö er af John B. Sebastian og þaó
flutti hljómsveit hans, Lovin’ Sþoon-
ful, á plötunni Hums, sem kom út á
árunum 1967 eöa '68.
Þetta er svo sannarlega skrítiö
samsafn laga og Crazy from the He-
at hefur áreióanlega komió mörgum
á óvart. Sjálfsagt eru ekki allir Van
Halen-aödáendur ánægöir meö
innihaldiö en víst er aö David Lee
Roth hefur meö þessu uppátæki
sinu eignast marga nýja aödáendur
og gera má ráö fyrir aö stór hluti
þeirra leggi eyrun viö þvi sem hann
á eftir aö gera í framtíöinni, hvort
sem þaö veröur meö Van Halen eöa
ekki.
Hljómsveitin Clash mun skemmta gestum í Hróarskeldu
Tónlistarhátíð
í Hróarskeldu
HIN ÁRLEGA tónlístarhátíö í Hróarskeldu í Danmörku
(Roskilde Festival) veröur haldin dagana 28. til 30. júní.
Hátíö þessi er ein sú stærsta sinnar tegundar sem haldin
er á norðurlöndum árlega og er jafnan vandaö til vals á
þeim listamönnum sem þar koma fram hverju sinni.
i ár er það hljómsveitin Clash, Bragg, Wolf Bierman, Sebastian
sem forráöamenn hátíöarinnar
telja stærsta aödráttarafliö, en
auk þeirra munu þar koma fram
Paul Young, sem þykir meö eftir-
tektarveröari söngvurum sem
vinsælda njóta í dag. Nina Hag-
en, sem um þessar mundir er aö
senda frá sér nýja plötu og þykir
vera aö ná sér nokkuð á strik
aftur. Ramones, sem er sérlega
hressileg hljómleikahljómsveit.
The Associates, meö söngvarann
Billy Mckenzie í broddi fylkingar
og einnig ætla þeir Paul Weller
og Mick Talbot, nánar tiltekiö
Style Council, aö láta sjá sig.
Hér á undan eru nefnd heistu
rokknúmer Hróarskeldu-hátíöar-
innar í ár, en einnig munu koma
þar fram Leonard Cohen, Billy
(hinn danski) o.fl. o.fl.
Forsala miöa á hátíö þessa er
þegar byrjuö og kostar miöinn
260 krónur danskar en 290 veröi
greitt viö innganginn. Forsölu
lýkur 27. júní og ef einhverjir sem
ætla sér aö fara verða komnir til
Danmerkur fyrir þann tíma, þá
geta þeir fengið miöa í Fona
hljómþlötuverslunum. Innifaliö í
veröinu er aögangur aö öllum
skemmtunum, tjaldstæöi, bilast-
æöi og þrjátíu og tveggja síöna
bæklingur með upplýsingum um
dagskrá og fleira þess háttar.
Þess má aö lokum geta aö aö-
standendur hátíöarinnar munu,
eins og raunar áöur, láta allan
ágóöa sem kann aö veröa renna
til líknarmála. Góöir gæjar þaö.