Morgunblaðið - 12.01.1986, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR12. JANÚAR1986
B 21
Halldór Helgason:
Veltan aukist
um þríðjung hjá
Ocean Harvest
„Síðari hluti ársins hefur veriö
sérlega góður og sala á öllum fiski
gengið vel, bæði á botnfiski, rækj-
um og hörpudiski," sagði Halldór
Helgason hjá Ocean Harvest (í
eigu íslensku umboðssölunnar og
fleiri). „Samanborið við undan-
gengin 2—4 ár hefur ríkt góðæri
í fiskverslun. Það er helst yfir því
að kvarta að það vanti fisk, einkum
þorskblokk."
„Ég spái áframhaldandi góðæri
í fiskverslun hér í landi. Verð á
þorskblokk er núna með allra
hæsta móti, hún er komin í 1,30
dollara. En ég get ekki skyggnst
inn í björg, og það er auðvitað
hægt að hugsa sér eitthvað sem
hefði slæmar afleiðingar. Hvað
mundi til dæmis gerast ef stærsti
notandinn, McDonald’s-veitinga-
húsakeðjan færi að líta á aðrar
fisktegundir, eingöngu vegna
lægra verðs á þeim? Það gæti haft
geigvænlegar afleiðingar fyrir
Kanadamenn og íslendinga."
„Almennt vita menn ekki mikið
um Ocean Harvest-fyrirtækið,"
sagði Halldór Helgason. „Við selj-
um einvörðungu íslenskan fisk
undir vörumerkinu „Iceland Har-
vest Brand" og erum með veltu sem
jafnast á við tíunda hlutann af
veltunni hjá Sambandinu (Iceland
Seafood). Fyrirtækið er af % hlut-
um í eigu fslensku umboðssölunn-
ar og annarra íslenskra útflytj-
enda og af 'A hluta í eigu mín og
nokkurra Bandaríkjamanna."
„Fjárhagsárinu lýkur 31. mars
hjá okkur, svo við getum ekki séð
ársafkomuna ennþá, en ég býst við
að það verði allt að þriðjungs
aukning á sölunni frá fyrra fjár-
hagsári. Það vil ég meðal annars
þakka þátttöku okkar í matvæla-
sýningum víða um Bandaríkin, þar
sem við höfum mætt ásamt þeim
stóru, Sambandinu og Sölumið-
stöðinni," sagði Halldór Helgason.
Jóhann Scheving
Jóhann Scheving
hjá Álafossi:
Slæmar
afkomuhorfur
á næsta ári
„Undanfarnir tveir vetur hafa
verið mildir, þannig að sala á ull-
arfatnaði hefur verið í lægra
meðallagi," sagði Jóhann Scheving
þegar fréttaritari Morgunblaðsins
ræddi við hann. „Á árinu sem er
að líða hefur orðið lítilsháttar
söluaukning, en ekki eins mikil og
við áttum von á. Rekstrarafkoman
var á hinn bóginn góð.“
„Við erum með árstíðarbundna
vöru og búum auk þess við þá
staðreynd, að ef smásalan gengur
illa eitt árið, lendir það á framleið-
andanum næsta ár. Ef verslanir
þurfa að setja stóran hluta af ull-
arvörum á útsölur eftir áramótin,
þá panta þær minna fyrir næsta
vetur."
„Sölutíminn hjá okkur er á
tímabilinu frá janúar til apríl, þá
kaupa verslanir inn fyrir næsta
haust. Það kólnaði seint síðastlið-
inn vetur og því seldust ullarvörur
seinna en venjulega á vetrinum.
Viðskiptavinirnir voru því varkár-
ir í janúar—mars 1985 og lögðu inn
lægri byrjunarpantanir en áður.
Þeir treystu á að við hefðum lager
til að mæta endurpöntunum. Áætl-
anir okkar stóðust að því leyti að
endursölulagerar seldust vei.“
„Salan hjá okkar viðskiptavin-
um gekk líka vel á síðastliðnum
vetri og ég veit ekki um neinn sem
liggur með birgðir. Söluhorfur á
næsta ári eru því góðar, en við
eigum samt í erfiðleikum vegna
verðlagningar á vörunum. Við
verðum að verðleggja fyrir allt
næsta ár, vegna þess að þeir sem
panta í ársbyrjun og fá vöruna
næsta haust, taka ekki annað í
mál en að kaupa á föstu verði."
„Verðlags- og gengisþróun
heima er helsta áhyggjuefnið,"
sagði Jóhann Scheving. „Það hafa
orðið kostnaðarhækkanir á íslandi
og má búast við að þær haldi
áfram. En við getum ekki hækkað
dollaraverðið hér að sama skapi
og kostnaður hækkar heima.
Samkeppnin í fataiðnaðinum er
hörð og því verður ekki hægt að
hækka verð mikið á næsta ári,
enda er verðhækkana ekki enn
farið að gæta hér í landi, þrátt
fyrir gengissig dollarans."
„Af þessum ástæðum eru af-
komuhorfur fyrir næsta ár slæmar
og við megum þakka fyrir ef við
náum hagnaði, einkum og sér í
lagi ef dollarinn lækkar meira eða
stendur í stað.“
Knut Berg
Knut Berg
hjá Flugleiðum:
Búumst við
að halda
okkar hluta
„Þetta hefur verið ágætt ár hjá
okkur, það gekk mjög vel framan
af en fór að hægja um þegar seig
á seinni hlutann," sagði Knut Berg
framkvæmdastjóri . Flugleiða í
New
York. „Við ljúkum árinu með
hagnaði, tekjuáætlun stóðst en
kostnaður varð heldur meiri en
búist var við. Ástæður minni sölu
á síðustu mánuðum ársins eru
lækkun dollarans og harðnandi
samkeppni í Evrópufluginu."
„Það eru fleiri um hituna og
samkeppnin verður geysihörð á
næsta ári. American Airlines
stefna inn á Evrópumarkaðinn
með flug frá miðvestur-fylkjunum
og People Express hefur bæst í hóp
þeirra sem fljúga milli Evrópu og
Ameríku. Við búumst við því að
síðarnefnda flugfélagið hafi áhrif
á stöðu okkar, raunar finnum við
þegar fyrir áhrifunum, en við
gerum okkur grein fyrir því að það
tjáir ekki að reyna beina sam-
keppni.“
„Við getum ekki keppt við People
Express um verðlag, en ætlum að
leggja áherslu á okkar sérstöðu.
Það er pláss fyrir okkur á mark-
aðnum, enda er okkar hluti aðeins
lítið prósentubrot af heildinni. Við
munum leggja aukna áherslu á
ferðir til íslands og Skandinavíu,
þótt flugið til Lúxemborgar verði
áfram meginuppistaðan."
„Við búumst við að fall dollarans
verði til þess að fleiri Evrópubúar
ferðist yfir Atlantshafið og vegi
þannig upp á móti hugsanlegum
samdrætti. Þetta hefur verið
býsna einhliða að undanförnu og
það fengist betri nýting ef ferða-
lögum Evrópumanna fjölgaði.“
„Ég er því í það heila tekið bjart-
sýnn um framvinduna næsta árið,
við munum halda okkar hlut án
þess þó að fara út í slag við þá
stóru.“
Úlfur Sigurmundsson
Úlfur Sigurmundsson
viðskiptafulltrúi:
Góðar horfur
fyrir
útflytjendur
„Við hittumst nýlega, viðskipta-
fulitrúar Norðurlanda hér í New
York, og ræddum um liðið ár,
stöðuna í dag og horfurnar fyrir
næsta ár,“ sagði Úlfur Sigur-
mundsson viðskiptafulltrúi hjá
utanríkisráðuneytinu, en hann
hefur aðsetur í New York. „Við
vorum sammála um að liðið ár
hafi verið mjög gott þegar á heild-
ina er litið. Árið 1984 var hinsveg-
ar eitt það allrabesta fyrir skand-
inavísku löndin, en lélegt fyrir
ísland.
í grundvallaratriðum er efna-
hagsútlitið í Bandaríkjunum gott,
þrátt fyrir fallandi dollar, raunar
eru horfurnar betri hér en í Evr-
ópu. Menn eiga semsagt ekki von
á miklum breytingum á næsta ári
og eru almennt vissir um að 1986
verði gott ár fyrir þá sem flytja út
vörur til Bandaríkjanna, jafnvel
þótt það nái að líkindum ekki að
jafnast á við 1985 og — hvað snert-
ir skandinavíska útflytjendur —
1984.
Ef dollarinn lækkar enn og
stærri útflytjendur sem skipa
fastan sess á markaðnum hækka
enn verð á sínum vörum, má búast
við að það hafi áhrif á annan út-
flutning. Slík þróun gæti orðið til
þess að minni útflytjendur eða
þeir sem flytja út nýtískulegar
vörur gætu hækkað sitt verð líka,
þótt það sé auðvitað misjafnt
hversu langt menn geta gengið í
þá átt án þess að ganga á markaðs-
hlutdeild sína,“ sagði Úlfur Sigur-
mundsson.
Halldór J. Kristjánsson
hjá Sambandinu:
Stöðnun á
ullarvöru-
markaðnum
„Undanfarið ár hefur einkennst
mjög af aukinni samkeppni ann-
arra Evrópulanda. Þau hafa sótt
mikið meira inn á Ameríkumark-
aðinn. Vegna styrkrar stöðu doll-
arans á undanförnum tveimur
árum hafa Evrópumenn lagt mikla
peninga í að komast inn á markað
hér,“ sagði Halldór J. Kristjánsson
hjá Iðnaðardeild Sambandsins í
New York.
„En nú á síðustu 2—3 mánuðum
hefur dollarinn stefnt niður á við
aftur og ég sé engin teikn um
breytingu á þeirri þróun þótt hún
eigi sér ekki stað með sömu látum
og fyrir ári. En þetta ár hefur
semsagt einkennst af því hve doll-
arinn hefur verið álitinn sterkur
og margir hafa sóst eftir honum
og lagt í útgjöld af þeim ástæðum."
„Þetta hefur verið fyrsta árið í
ullinni sem stöðnun ríkir. Það
hefur ekki verið sá uppgangur sem
einkenndi fyrri ár. Við getum
kannski lært það helst af þessu
að við þurfum að fylgjast með
tískuþróun og ekki síður að vera
vakandi gagnvart samkeppni."
„Ég er nú alltaf svolítið bjart-
sýnn. Við þurfum á því að halda í
þessum viðskiptum. Við höfum
nýlega lokið vörukynningum fyrir
helstu umboðsaðilana í New York
og Chicago og fengum betri undir-
tektir en á sama tíma í fyrra.
Ástæðan er sú að við erum með
meiri fjölbreytni og úrval, meðal
annars vegna þess að við leituðum
til sérfróðra aðila um hönnun og
litayal."
„Á hinn bóginn vil ég segja það
um næsta ár að það verður alveg
sami barningurinn og endranær.
Menn verða tii dæmis að gera sér
grein fyrir því að Ameríkumenn
standa ekki lengur í biðröðum eftir
ullarvörunni, ef það má orða það
þannig. Að undanförnu hefur verið
rekinn mikill áróður fyrir því að
kaupa innlenda vöru, að kaupa
bandarískt. Sumir sölumenn virð-
ast jafnvel óttast að innflutning-
urinn muni ekki seljast jafn vel
og áður,“ sagði Halldór Kristjáns-
son.
Magnús Gústafsson:
Aukning
söluverðmætis
hjá Coldwater
„Heildarsalan hjá Coldwater hef-
ur að magni til minnkað lítillega á
árinu, hún er 3 prósentum minni en
árið 1984,“ sagði Magnús Gústafs-
son hjá Coldwater Seafood Corporat-
ion þegar hann var inntur eftir við-
skiptaárangri liðins árs. „Á hinn
bóginn jókst söluverðmæti um 5 pró-
sent.
Við seldum minna magn af verk-
smiðjuframleiddum fiskréttum,
Magnús Gústafsson
enda hefur sala á ódýrri og lítt
arðbærri vöru úr fiski frá Suður-
Ameríku og úr fiskvarningi
minnkað almennt hér á landi.
Önnur viðskipti Coldwater hafa
hinsvegar gengið betur og seldum
við flök bæði í auknu magni og
fyrir hærra verð.
Sú ánægjulega viðhorfsbreyting
hefur átt sér stað, að neysla á góð-
um fiski á auknum vinsældum að
fagna hér í Bandaríkjunum. Hér
er mikið talað um hollustu þess
að borða fisk og framleiðendur
þurfa að nýta sér þennan áhuga.
En við þurfum fyrst og fremst að
geta boðið upp á gæðavöru, menn
eiga að hafa ánægju af því að borða
fisk. Það er ekki hægt að ætlast
til þess að fólk borði fisk, eingöngu
vegna þess hve hollur hann er.
Við hefðum getað selt meira
magn af flökum, en síðari hluta
ársins vantaði tilfinnanlega ýsu-
og karfaflök. Verðhækkun á þorsk-
blokk hefur ekki orðið vegna auk-
innar eftirspurnar, heldur vegna
minna framboðs, og við skulum
því fara varlega í sakirnar að
fagna henni," sagði Magnús Gúst-
afsson. „Sú hætta er alltaf fyrir
hendi, að miklar verðhækkanir
hreki suma viðskiptavini til að
nota annað hráefni, til dæmis
kjúklinga, en verð á þeim hefur
lækkað að undanförnu.
Ef við lítum fram á veginn og
hyggjum að fyrri hluta 1986, ber
að hafa í huga horfur á ísavetri
við Kanada og líkur á að sjór í
Eystrasalti verði jafn kaldur og í
fyrra. Þá var þorskveiði lítil á
þessum svæðum og þó var mikil-
væg ástæða fyrir minna framboði
á þorski og þarafleiðandi hærra
verði. Kannski verða náttúruöflin
okkur aftur hjálpleg að halda uppi
verðinu!
Fyrstu spár um framboð fisks
frá íslandi og Færeyjum benda til
þess að hægt verði að þjóna mark-
aðnum sæmilega, þó með því skil-
yrði að hægt verði að manna
frystihúsin og að gengisþróunin
verði ekki enn óhagstæðari.
Mestum áhyggjum valda þó þær
fullyrðingar í umræðunni á ís-
landi, að of mikið sé vandað til
verkunar fisks fyrir Bandaríkja-
markað. Sumir virðast telja að það
ætti að selja fiskinn hingað með
beinum, ormum og roði. En Banda-
ríkin eru okkar langmikilvægasti
markaður og hér borga viðskipta-
vinirnir fyrir gæðavöru og borða
ekki fisk með ormum og roði.
Þjóðir sem byggja tilvist sína á
því að selja öðrum hráefni eru
yfirleitt fátækar. Ef framleiðnin
er of lítil, þá eigum við að auka
hana með bættri skipulagningu og
betri tækni. Við íslendingar þurf-
um að selja bæði þekkingu og
gæði, en ekki einungis hráefnið.
Að sjálfsögðu höfum við mesta
möguleika í þeim iðnaði þar sem
við erum í forystu, það er að segja
í sölu á frystum sjávarafurðum. Á
næsta ári mætti okkur gjarnan
auðnast að tala minna, en vinna
þeim mun meir að aukinni fram-
leiðni og reyna að nýta markaðs-
tækifærin til að bæta þjóðarhag."