Morgunblaðið - 14.03.1986, Blaðsíða 40
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR14. MARZ1986
Harry Dean Stanton
Hanna Schygulla í Hjónaband MaríuBraun.
Gamlir kunningj ar á
þýskri kvikmyndaviku
og nokkrir nýi
Kvikmyndir
Amaldur Indriðason
Þýsk kvikmyndavika tekur nú
við af þeirri frönsku í Regn-
boganum í Reykjavík. Hún hefst
í dag, 14. mars og stendur til 21.
mars. Fyrsta myndin, sem sýnd
verður á vikunni er Die Weisse
Rose (Hvita rósin) en hún hefur
ekki verið sýnd hér á landi áður.
Alls verða sýndar 10 myndir
gerðar af yngri kynslóð kvik-
myndagerðarmanna i V-Þýska-
landi, þeirra sem hófu þýska
kvikmyndagerö til vegs og virð-
ingar að nýju á sjöunda og átt-
unda áratugnum. Meðal leik-
stjóra, sem eiga myndir á vikuni
eru Wim Wenders, Wolfgang
Petersen, Fassbinder (á þijár
myndir), Margarethe von Trotta
og Robert von Ackern. Flestar
myndanna hafa áður verið sýnd-
ar i kvikmyndahúsum hér. Það
eru félagið Germania og Há-
skólabíó, sem standa að sýning-
unum.
Die Weisse Rose fjallar um and-
spymuhreyfingu þýskra stúdenta í
Miinchen á stríðsáninum. nafn sitt
dregur myndin af andspymuhópn-
um Hvítu rósinni, sem í voru fimm
ungir háskólanemar er reyndu af
veikum mætti að berjast gegn
nasismanum. Segir myndin frá
þeirri baráttu og því, hvemig
Gestapó réð örlögum þeirra. Leik-
stjóri er Michael Verhoeven en með
aðalhlutverk fara Lena Stolze,
Martin Benrath, Wulf Kessler og
Oliver Siebert.
Paris, Texas er fulltrúi Wim
Wenders á kvikmyndavikunni. Sú
hefur hlotið einróma lof gagnrýn-
enda hvar sem hún hefur verið sýnd
og hún vann m.a. Gullpálmann í
Cannes árið 1984. Wenders gerði
þessa mynd sfna í Ameríku en í
henni leikur Harry Dean Stanton
mann, sem í upphafi myndarinnar
sést ráfandi um auðnir Texas við
landamærí Mexíkó. Enginn veit
hver hann er, hvaðan hann kemur
eða hvert hann er að fara. Síðar
kemur í ljós að maðurinn heitir
Travis og að hann hefur verið týnd-
ur í fjögur ár. Hann leitar flölskyldu
sinnar, sonaríns Hunters og kon-
unnar Jane (Nastassja Kinski).
Bróðir Travis kemur honum til
hjálpar (leikinn af Dean Stockwell)
en Hunter býr hjá honum og saman
halda feðgamir í leit að Jane.
Sagan, leikurinn, sviðsetningin og
leikstjómin gera París, Texas að
eftirminnilegri kvikmynd.
Das Boot (Kafbáturinn) er eftir
Wolfgang Petersen. Hún gerist í
seinni heimstyijöldinni og segir frá
lífi og örlögum áhafnar á þýskum
kafbáti. Myndin hefst haustið 1941.
Kafbáturinn U-96 lætur úr höfn
með 43 manna áhöfn að taka þátt
í hinu mikla hlutverki sem þýska
kafbátaflotanum var ætlað í seinni
heimstyijöldinni. Barist er jafnt
neðansjávar sem ofan. Hér er á
ferðinni ógnvekjandi og spennandi
stríðsmynd, sem lýsir sérlega vel
þeim ömurlegu aðstæðum sem
kafbátaliðar unnu við í stríðinu.
Myndin fékk Óskarsverðlaun sem
besta erlenda mynd ársins 1983 en
síðan Petersen gerði hana hefur
hann gert Söguna endalausu og
síðan Ovinanámuna (Enemy Mine)
sem er íslendingum vel kunn.
Die ehe der Maria Braun, Lola
og Die sehnsucht der Veronica
Voss em þær myndir, sem sýndar
verða eftir Rainer Wemer Fass-
binder á kvikmjmdavikunni. Þær
eiga það sameiginlegt að flalla um
áhrif stríðsins á þýskt samfélag en
því lýsir Fassbinder með því að
segja frá örlögum þriggja kvenna,
Maríu Braun, Lolu og Veronicu
Voss. Mjmdin um Maríu Braun
hefst árið 1943, þegar María giftist
þýskum hermanni og lýsir myndin
viðburðaríkri ævi hennar til ársins
1954, þegar þýska efnahagsundrið
er orðið að veruleika. Með aðal-
hlutverkin fara Hanna Schygulla,
Klaus Löwitsch og Ivan Desny.
Sagan um gleðikonuna Lolu byggir
að nokkru á bók Heinrich Manns,
„Professor Unrat" en sagan sú var
einnig kveikjan að mjmdinni Blái
engillinn frá 1930. Lola gerist í
smábæ í Þýskalandi á sjötta ára-
tugnum. Með aðalhlutverk fara
Barbara Sukowa, Armin Miiller-
Stahl og Mario Adorf. Fyrirmjmd
Fassbinders að Veronicu Voss var
leikkonan Sybille Schmitz en hún
var þekkt kvikmjmdastjama á nas-
istatfmanum. Eftir að stríðinu lauk
fékk hún varla nokkur hlutverk.
Rosel Zech leikur Voss en með
Rutger Hauer ásamt ástmey sinni í haukslíki í Ladyhawke.
I álögrim
Blóðþyrstur
granni
Kvikmyndir
Sæbjöm Valdimarsson
Bíóhöilin: Ladyhawke ★ ★
Leikstjóri Richard Donner.
Kvikmyndataka Vittorio Stor-
aro. Handrit Edward Khmara,
Michael Thomas, Tom Manki-
ewicz. Aðaihlutverk Matthew
Broderiek, Rutger Hauer, Mic-
» helie Pfeiffer, John Wood.
Baiidarísk, 1985. Frá 20th
_ Century.Fox/Wamer BroS: 123
mht. ‘
Mjmdin gerist á þeim tíma er
íslendingar skrifuðu betri bók-
menntir en aðrar þjóðir gjörðu
nokkum tíma. Annars er ástæðu-
laust að tfmasetja Ladyhawke
nákvæmlega, hún er ævintýri sem
skýst aftan úr miðöldum þegar
glæstir riddarar riðu um héruð.
Einn slíkur er Hauer sem ásamt
konu sinni (Pfeiffer), er undir
grímraum gjömingum ills bigkups.
Sá lagði hug á ástkopuna en er,
hann'sá að riddarinn hafði betur
leggur hann þaö" álög á Pfeiffer
að hún verði haukur að degi en
Hauer úlfur að nóttu. Breytir lífí
elskendanna í martröð þar sem
þau em ætíð saman en annað sí-
feilt í álagahamnum.
Smáþjófur nokkur (Broderick)
kemur til sögunnar og reynir
ásamt einsetumunknum Leo
McKem, að leysa hjúin undan
galdrinum.
Ævintýrið byijar vel og fagur-
lega. Stórfenglegt landslag, mið-
aldakastalar, brynjaðar kempur,
kuflklæddir kennimenn og óséleg-
ur almenningur fylla myndramm-
ann. Og að baki kvikmjmdatök-
unnar stendur einn af snillingum
hennar, Vittorio Storaro, (Apoc-
alypse Now). Hann sér til þess
að auganu leiðist aldrei þessar oft
löngu 120 mínútur.
Landslagsfegurð, litríkir bún-
ingar og dávelgerð svið duga ekki
til að halda uppi kvikmynd ef á
skortir lögulegan söguþráð. Lengi
vel upplifum við framandi ævintýr
þar sem stutt er í mystíkina sem
er aðal góðra furðusagna. En
smásaman verður hún að þoka
fyrir langdregni og hugmjmda-
snauð kvikmyndagerðarmanna.
Og eins og fyir kemur fram er
það Storaro einn sem stendur
uppréttur.
Það er iangt í fi-á að teljast
óalgengt að hinar svokölluðu stór-
myndir, sem í er ausið takmarka-
lausu fé, verði hvorki fugl né fisk-
ur. Og þegar upp er staðið klóri
eigendur sem áhorfendur sér í
kollinum og spyiji: „Hvað varð
af penmgunum?" Það er engu lík-
ara en allur Kstrænn rtietnaður
og heHbrigð skynsemi'séu undir
illum álögúm þessara eyðsluhíta.
STJÖRNUBÍÓ: Fright Night
**:/2
Leikstjóri Tom Holland.
Förðun og brúður Richard
Edlund. Aðalhlutverk Chris
Sarandon, William Ragsdale,
Roddy McDowall, Amanda
Bearse, Stephen Geoffreys.
Bandarísk, Coiumbia 1985. Ca.
102 min.
Hún verður löng barátta skálda
og kvikmyndagerðarmanna við
ófögnuði á borð við Frankenstein,
Dracula greifa og fleiri af þeim
skóla. Þessir skrattakollar verða
örugglega ekki kveðnir niður á
meðan af þeim leggur einhveija
peningalykt.
Enn erum við komnir á slóðir
greifans, ekki þó á þær hefð-
bundnu heldur liggja þær nú í
friðsælu úthverfi stórborgar í
samtímanum. Ungur piltur verður
vitni að því um óttuskeið að nýi
nágranninn í götunni er hvort-
tveggja morðingi og afturganga
og að öllum líkindum blóðsuga í
ofanálag. Það fæst náttúrlega
enginn til að trúa stráksa, hvorki
vinimir, kærastan, lögregluemb-
ættið né elskuleg móðir hans. En
þegar líkin fara ■ að finnast eins
og hráviði út um allan bæ er öllum
Ijóst að ekki er allt með felldu.
En sveinninn ungi verður sjálfúr
að ráða niðurlögum illfyglanna
ásamt hinum ólíklegasta hjálpar-
kokk ...
Skásta skilgreiningin á Fright
Night er sjálfsagt eitthvað í áttina
við hiyllingsmynd með gaman-
sömu ívafi. En þegar á líður kaf-
siglir ófognuðurinn fyndnina og
færist svo í aukana undir lokin,
ekki síst fyrir hlut Edlands, að
manni léttir þegar útgönguleiðir
kvikmyndahússins uppljúkast og
manni eru aliir vegir færir út f
blessaða dagsbirtuna.
Nútíma blóðsugu-fantasíur á
hvíta tjaldinu eru sjaldnast merki-
legur skáldskapur en oftsinnis
þokkalegasta skemmtun, sbr.
Love at First Bite, Dracula,
(’79) og The Fearless Vampire
Killers, Polanskis, sem Fright
Night á talsvert að gjalda.
Eftir ágætlega gerðan og
hnyttinn undanfara tekur Hudson
leiksljóri stefnuna beint á hryll-
inginn og, því miður, umtaisvert
ofbeldi sem fyllilega réttlætir að
mjmdin er bönnuð bömum. Með
smániðurskurði hefði hún hæg-
lega orðið öllum boðleg. Leik-
stjómin er lífleg, handritið fyndið
á pörtum, figúmr og handbragð
Edlund í senn fyndið og hroðalegt.
Sarandon leikur blóðsuguna
iitræmdu, ■ en í hlutverk hennar
hafa löpgum valist sykursætip