Morgunblaðið - 08.08.1986, Blaðsíða 35

35
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. ÁGÚST 1986
Minning:
Sigurjón Arnason
bóndi, Pétursey
Mikill sveitarhöfðingi hefur nú
kvatt okkur um sinn. Sigutjón Pét-
ursson bóndi í Pétursey var fæddur
í Pétursey hinn 17. apríl 1891.
Hann lést hinn 29. júlí 1986. For-
eldrar hans voru hjónin Þórunn
Sigurðardóttir Eyjólfssonar bónda
í Pétursey og Árni Jónsson bóndi í
Pétursey Ólafssonar bónda í Péturs-
ey.
Sigutjón var næstelstur af átta
systkinum, sem upp komust. Alls
voru þau þrettán og eru nú öll látin.
Sigutjón ólst upp í foreldrahúsum
og tók fljótt þátt í öllum verkum,
sem til féllu við íslenskan land-
búnað. Ungur að árum fór hann
að leita að vinnu utan heimilisins.
Sautján ára gamall fór hann á
vertíð til Vestmannaeyja. Næsta
vetur fór hann á skútu, sem gerð
var út frá Reykjavík og var á henni
þtjár vertíðir, en vann heima fyrir
yfir sumarmánuðina.
Sigutjón var við smíðanám um
nokkum tíma. Vann hann meira
og minna við húsasmíði allt sitt líf
með búskapnum, ásamt bátasmíði
og bátaviðgerðum. Meðal annars
vann hann við smíði á mótorbátnum
Blikanum, sem smíðaður var í Vest-
mannaeyjum á árunum 1922—23
og var þá stærsti bátur í Vest-
mannaeyjum. Átti Siguijón hlut í
bátnum ásamt Sigurði Ingimundar-
syni og ísleifi Högnasyni. Gerðu
þeir bátinn út saman þar til Sigur-
jón flutti frá Vestmannaeyjum 1925
að Pétursey og tók þar við búskap
af foreldrum sínum og bjó þar til
æviloka, síðustu árin í skjóli sonar
síns Eyjólfs og eiginkonu hans,
Ernu Ólafsdóttur.
Árið 1920 giftist Siguijón Sigríði
Kristjánsdóttur frá Norður-Hvoli í
Mýrdal. Bjuggu hjónin í fyrstu á
Hvoli, en fluttu til Vestmannaeyja
árið 1922. Þar voru þau til ársins
1925 er þau fluttu að Pétursey.
Þórunn og Árni, foreldrar Sigur-
jóns, voru hjá þeim hjónum til
æviloka.
Börn Sigríðar og Siguijóns eru:
Elín húsmóðir, Steinum, Austur-
Eyjaijöllum, fædd 12. janúar 1922,
gift Sigurbergi Magnússyni. Þórar-
inn alþingismaður, Laugardælum,
Árnessýslu, fæddur 26. júlí 1923,
giftur Ölöfu í. Haraldsdóttur. Árni,
starfsmaður Kaupfélags Skaftfell-
inga, Vík, fæddur 21. mars 1926,
giftur Ástu Hermannsdóttur.
Þá var á heimili þeirra hjóna um
árabil Þórhallur Friðriksson, fædd-
ur á Rauðhálsi 4. nóvember 1913
og kom að Pétursey á fjórða ári til
foreldra Siguijóns, en var svo hjá
Sigríði og Sigutjóni eftir að þau
tóku við og allt til þess að hann
hóf búskap í Vestmannaeyjum.
Einnig voru á heimili þeirra Guð-
laug Ámadóttir, í 22 ár eða þar til
hún lést í hárri elli, og Sveinbjörn
Ámason, í 9 ár.
Sigurbjartur Jóhannesson frá
Brekkum kom 11 ára gamall til
þeirra 1940 og á þar heimili til
1956.
Árið 1947 lést Sigríður kona Sig-
uijóns og tók þá Elín dóttir þeirra
við húsmóðurstörfum á heimili hans
í 6 ár, sem var mikið og erfitt starf
fyrir unga stúlku að taka við þar
sem hjúkra varð Guðlaugu, heilsu-
lausri og rúmliggjandi, við erfiðar
aðstæður.
Árið 1947 giftist Siguijón seinni
konu sinni, Steinunni Eyjólfsdóttur
frá Suður-Hvoli. Böm þeirra em:
Eyjólfur bóndi, Pétursey, fæddur
15. júní 1947, giftur Ernu Ólafs-
dóttur. Sigurður bifreiðastjóri,
Pétursey, fæddur 7. desember
1949.
Þá átti Steinunn einn son sem
Siguijón gekk í föður stað, hann
heitir Bergur Öm Eyjólfs vélvirkja-
meistari, nú verkstæðisformaður,
Vík, fajddur 27. október 1938.
Steinunn lést 21. nóvember 1979.
Ileimilið í Pétursey hefúr ævin-
lega verið myndar- og rausnar-
heimili, þar sem bæði ungir og
aldnir hafa átt athvarf um lengri
og skemmri tíma, auk þeirra sem
áður em nefndir.
Siguijón minntist stundum þeirra
tíma þegar hann var að alast upp
um og upp úr aldamótum, þá var
víða þröngt í búi í Mýrdal eins og
víðar á iandi hér. Þá var stundum
litlu að skipta milli barnahópsins,
sérstaklega seinni hluta vetrar ef
ekki varð komist á sjó. En Pétursey
er í þjóðbraut og þar komu margir,
sem fengu góðgerðir og oft gist-
ingu, ásamt því að hestar, sem þá
vom aðalsamgöngumátinn, þurftu
hey eða haga eftir því á hvaða árs-
tíma var.
Þegar Siguijón tekur við búi af
öldnum foreldmm sínum liggur
mikið verk fyrir höndum, flest hús
orðin gömul og úr sér gengin. Hófst
hann strax handa þegar hann tók
við búskap í Pétursey við að endur-
byggja íbúðarhúsið og svo öll
gripahús smátt og smátt og lauk
svo sínum búskap með því að
byggja stórt og vandað íbúðarhús
með sonum sínum.
Siguijón hóf snemma umfangs-
Karl T. Jonsson
— Minningarorð
Fæddur 23. maí 1932
Dáinn 1. ágúst 1986
Feijan hefur festar losað.
Farþegi er einn um borð.
Mér er Ijúft - af mætti veikum
mæla nokkur kveðjuorð.
Þakkir fyrir hlýjan huga,
handtak þétt og gleðibrag,
þakkir fýrir þúsund hlátra,
þakkir fyrir liðinn dag.
(Höf. J. Har.)
Þessi vísa afa míns lýsir ef til
vill best því, sem mér nú er í huga.
Um þessar mundir em tvö ár
síðan ég kom fyrst á Kleppsveginn.
Ég skalf öll og kveið mikið fyrir
að þurfa að hitta föður unnusta
míns í fyrsta skipti. En sá ótti hvarf
um leið því á móti mér tók bros-
andi maður með hlýlega framkomu
og bauð mig innilega velkomna.
Strax frá því augnabliki fór mér
að þykja vænt um hann. Kalli, eins
og hann var alltaf kallaður, var
mjög léttur og kátur og því mikið
líf og fjör í kringum hann hvar sem
hann kom.
Ráðgert hafði verið að þau hjón-
in kæmu til okkar þar sem við
vomm fyrir norðan og var ákveðið
að dvelja þar í tvær vikur og við
færum öll saman í ferðalag og
veiði. En tveim dögum áður en þau
ætluðu að leggja af stað veiktist
hann. Það kom öllum mjög í opna
skjöldu að hann Kalli skyldi verða
veikur, því hann var alltaf mjög
heilsuhraustur. Tveimur vikum
seinna var hann látinn.
Við verðum að sætta okkur við
að hans tími varð ekki lengri. Kall-
ið var komið og það er guð einn
sem ræður. Og nú þegar Kalli er
ekki lengur meðal okkar vil ég
þakka guði fyrir þann stutta tíma
sem við vomm samferða og trúi
því að þegar minn tími er kominn
verðum við samferða á ný.
Elsku Hrefna og þið öll hin er
mikla ræktun á jörð sinni og girti
með vandaðri girðingu. Hann keypti
eina fyrstu heimilisdráttarvélina
sem kom í Dyrhólahrepp og notaði
bæði til ræktunar og heimilisstarfa.
Árið 1928 réðst hann í það stór-
virki að leggja sjálfrennandi vatns-
veitu á heimili sitt handa fólki og
fénaði. Tólf ámm síðar er svo
steyptur vatnsgeymir til þess að
nágrannar hans geti notið sjálf-
rennandi vatns til sinna heimila.
Siguijón tók líka mikinn þátt í
sjósókn og reri út frá Jökulsá á
Sólheimasandi sín fyrri búskaparár
og var formaður á sexæringnum
Blikanum um nokkur ár.
Strax upp úr aldmótum vaknaði
hjá Siguijóni mikill áhugi fyrir sam-
vinnu- og félagsmálum, sem hann
vann ótrauður að allt sitt líf. Var
hann einn af stofnendum ung-
mennafélagsins Kára Sölmundar-
sonar árið 1913 og var formaður
þess til 1920. Formaður búnaðarfé-
lags Dyrhólahrepps var hann um
tíma og mörg ár í stjórn þess. I
stjórn Kaupfélags Skaftfellinga í
rúm 40 ár og deildarstjóri Mjólkur-
bús Flóamanna um árabil. Í hrepps-
nefnd Dyrhólahrepps var hann í 32
ár, auk þess sem hann gegndi mörg-
um fleiri trúnaðarstörfum fyrir sveit
sína og hérað. Árið 1981 var hann
kjörinn heiðursborgari Dyrhóla-
hrepps á nýræðisafmæli sínu. Með
því vildi hreppsnefndin votta honum
virðingu sína og þökk fyrir áratuga
störf að sveitarstjómarmálum í
Dyrhólahreppi og önnur störf á sviði
félags- og framfaramála í hrepps-
nefnd.
Siguijón bjó í Pétursey tæp 50
ár, síðustu árin í félagsbúi með
tveimur sonum sínum.
Alla tíð var Siguijón einstaklega
greiðvikinn og úrræðagóður, vildi
hvers manns vanda leysa og var
þess vegna eftirsóttur til félags- og
trúnaðarstarfa. Hann var alla ævi
árrisull og naut þess að sinna
skepnum sínum snemma morguns,
fór aldrei seinna en kl. 7 á fætur
og lifði eftir heilræðinu: „Morgun-
stund gefur gull í mund“, enda
voru mörg verkin sem hann kom
af að morgninum, svo hann hefði
betri tíma til félagsmála og annarra
starfa um miðjan daginn.
Siguijón virtist hafa ánægju af
öllum störfum.Þó hann væri alvöru-
maður var hann oft gamansamur
og glettinn og sá spaugilegar hliðar
á tilverunni.
Hann var trúrækinn og óefað
hefur það mótað líf hans, þar sem
öll störf voru unnin á þann hátt
einan sem hann kunni, — af einurð
og samviskusemi.
Siguijón var merkur sonur þessa
lands og voru margir þakklátir fyr-
ir að fá að kynnast honum og hans
lífsviðhorfum. Þó hann hafi kvatt
okkur þá lifir lífsstarf hans áfram
um ókomin ár og hvetur okkur til
að halda áfram að uppyggingu og
framförum í landinu.
Hann var lánsamur í sínu einka-
nú þurfið að horfa á eftir ástkærum
eiginmanni, föður og afa, megi guð
almáttugur styrkja ykkur í þessari
miklu sorg og söknuði.
Með þessum fátæklegu orðum
kveð ég tengdaföður minn hinstu
kveðju.
Anna Þóra Bragadóttir
lífi og átti hlýtt og kærleiksríkt
heimili, þar sem hann átti margar
ánægjustundir.
Siguijón lést í sjúkrahúsi Suður-
lands, Selfossi, 27. júlí eftir stutta
legu, rúmlega 95 ára að aldri.
Sú, sem þessi orð skrifar, var
einlæg vinkona Siguijóns í mörg
ár. Ég fékk að fara til þeirra Stein-
unnar og Siguijóns „í sveit" eins
og það hét þá og heitir ennþá.
Mér verður það ógleymanlegt er
ég kom þangað fyrst. Dálítið var
ég kvíðin. Það hvarf fljótt. Hjónin
tóku á móti mér með sinni alkunnu
hlýju og góðmennsku. Mér verður
Steinunn ávallt ógleymanleg, þar
sem hún stóð, glæsileg kona með
stóra og þykka hárfléttu. Hún tók
mér eins og dóttur sinni og vinátta
okkar var mér mjög mikils virði
alla tíð. Steinunn lést árið 1979 og
var okkur öllum mikil eftirsjá að
henni.
Ég var afar stolt af kaupakonu-
hlutverki mínu í Pétursey. Siguijón
var góður húsbóndi og þau hónin
voru samhent í öllum störfum. Ég
minnist þess að Siguijón gat strítt
mér talsvert. í hvert einasta sinn,
sem við hittumst, minnti hann mig
á ákveðið atvik, sem átti sér stað
stuttu eftir að ég kom til þeirra.
Svo bar til að ein kýrin átti að bera.
Þetta var uppáhaldskýrin mín.
Kvöldið sem hún veiktist ákvað
ég að nú skyldi ég sitja yfir henni,
þar til hún bæri kálfínum. Sigutjón
virtist hafa mjög gaman af áhuga
mínum. Leið langt fram á nótt. Eg
sat sem fastast úti á smáhól hjá
kúnni minni. Smástund skrapp ég
svo inn í bæ til þess að hlýja mér
og fá mér eitthvað í svanginn hjá
Steinunni. Þegar ég kom út aftur
var kýrin búin að bera. Ég var
náttúrlega vonsvikin, en Siguijón
stríddi mér góðlátlega á þessu alla
ævi, þegar við hittumst. Hann var
svo yndislega glettinn og góður.
Aðeins einu sinni varð okkur
smávegis sundurorða. Ég hafði
ákaflega gaman af því að vera á
hestbaki. Eitt af mínum hlutverkum
í Pétursey var að sækja kýrnar á
kvöldin. Ég sótti það fast eitt sinn
að fá að sækja þær á hesti, sem
ég hafði riðið mjög oft og ég taldi
mig gjörþekkja. Siguijón lét það
eftir mér, eins og yfirleitt það, sem
ég bað um. Gekk vel að sækja kýrn-
ar. Hestinn lét ég inn í girðinguna'
til þeirra er heim kom. Eitthvað
varð hann æstur og gerði kýrnar
ofsahræddar, svo þær hlupu og
misstu talsvert af mjólkinni. Ég
minnist þess að þá byrsti Sigutjón
sig við mig eitt augnablik. En það
gleymdist fljótlega og aldrei minnt-
ist hann á þetta atvik við mig síðar
né stríddi mér á því. Sigutjón var
einlægur og góður vinur minn. Það
fann ég vel, þegar hann lá eitt sinn
í sjúkrahúsi hér í Reykjavík. Ég
reyndi að létta honum dvölina hér
með því að heimsækja hann eins
og ég gat, því ég fann svo greini-
lega hvað hann þráði sveitina sína.
Eitt sinn spurði ég hann að því
hvað ég gæti gert fyrir hann. Jú, ^
það var svolítið, sem ég gat annast
fyrir hann. Ég mátti nálgast vatn
úr lindinni hans uppi í fjallinu Pétur-
sey. Sigutjón var ekki einn um það
að trúa á það hversu gott það væri
að teyga tandurhreint og tært upp-
sprettuvatnið úr lindinni í fjallinu.
Mikið fannst mér gott að geta upp-
fyllt þessa ósk hans, þegar hann
þurfti að dvelja í sjúkrahúsinu, en
þar var hann hvers manns hug-
ljúfi, vegna þess hve hann var alltaf
þakklátur og góður.
Ég og fjölskylda mín eigum ein-
ungis góðar minningar um Siguijón
og Steinunni í Pétursey. Synir okk-
ar tóku við af mér og fengu að vera
í Pétursey á sumrin. Þeir heim-
sækja sveitina sína reglulega og eru
þau ekki síður vinir okkar, yngra
fólkið, sem nú er tekið við, þau
Eyjólfur og Erna. Það hefur verið
yndislegt að fylgjast með þeirra
elskulegheitum við Siguijón og sjá
það hversu ljúft þeirra samband
hefur verið alltaf. Éinnig hefur ver-
ið í Pétursey í mörg ár systir
Steinunnar, Ingveldur Eyjólfsdóttir.
Hún er aldrei kölluð annað en
frænka. Var hún sonum okkar,
ásamt Steinunni heitinni, sem besta
móðir og þannig hefur einnig henn- -
ar samband verið við allt heimilis-
fólk í Pétursey. Þetta sýnir vel
hversu elskuleg öll fjölskyldan í
Pétursey er og þá ekki síst Siguijón
minn.
Ég og fjölskylda mín þökkum
Siguijóni og þessu góða fólki yndis-
leg kynni.
Edda Sigrún
Afmælisrit
Afturelding-
ar komið út
ÚT er komið afmælisblað tíma-
ritsins Aftureldingar, sem Fílad-
elfíuforlagið gefur út.
í bréfi til lesenda segir að í ár
fagni þrír hvítasunnusöfnuðir á ís- ^
landi merkisafmælum. Það eru
Betelsöfnuðurinn í Vestmannaeyj- |
um, en kirkja safnaðarins var vígð
á nýrársdag 1926, Fíladelfíusöfnuð-
urnir í Reykjavík og á Akureyri eru
50 ár, voru stofnaðir í maí 1936.
í afmælisblaði Aftureldingar er
að finna margar greinar, frásagnir
og viðtöl og fjöldi mynda er í blað-
inu.
Lokað
Lokað verður föstudaginn 8. ágúst milli kl. 13 og 19
vegna jarðarfarar KARLS THEODÓRS JÓNSSONAR.
Bílaþjónustan, Kópavogi.