Morgunblaðið - 06.09.1986, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 1986
27
Afmæliskveðja:
Salbjörg við Djúp
Leiðin úr Búðardal norður á Snæ-
fjallaströnd er misjöfn á köflum
eins og lífsins vegur, en í þetta sinn
var hún tiltölulega auðveld yfirferð-
ar, meira að segja ÞorskaQarðar-
heiðin, sem oftlega þykir snúin
viðureignar, var öðruvísi en oft áð-
ur. Það var eins og einhver góður
nissi væri með í förinni, en henni
var heitið til hennar Salbjargar ljós-
móður í Lyngholti við Djúp.
Það var tilhlökkunarefni að keyra
Langadalinn yfir brúna hjá veiði-
kofa þeirra ísfírðinganna og stefna
svo þaðan út á Snæfjallaströndina
— yfír „Lónið" fræga, en þar blasir
viö ein undurfegursta fjallshlíð á
íslandi, Þverárhlíð. Kolbeinn Guð-
mundsson, Sæúlfur frá Lónseyri á
Snæfjallaströnd, bróðir Jens í
Kaldalóni, hafði bent mér á að
heimsækja Salbjörgu Jóhannsdótt-
ur frænku sína í ferðum mínum um
Vestfírði, og fyrir hans tilverknað
tók hún á móti undirskráðum með
kostum og kynjum um síðustu mán-
aðamót. Hún og Kolbeinn eru
bræðraböm og eru þau bæði fædd
á Lónseyri, en þetta eru slóðir Sig-
valda Kaldalóns læknis og tón-
skálds (hann bjó í Armúla).
Tónskáldið undi sér hvergi betur
en við Djúp þrátt fyrir erfíð skilyrði
héraðslæknis. En vestfírzkt siðferði
býður ekki upp á neitt annað en
að horfast í augu við hættur og
erfíðleika með æðruleysi. Drottinn
allsheijar eða sá, er öllu ræður,
býður upp á slíka fegurð, slíka
mögnun á þessum slóðum, slíka
stemmningu, að er eins og slíkt
gefí innra öryggi. Og raunar er
ekki hægt að skilja ótrúlega
lífsháttu þama fyrir vestan frá örófí
aldar og jafnvel fram á þennan dag
nema vera þar og lifa með fólkinu
og því umhverfí, sem hefur mótað
það.
Það var aðeins áð á Bæjum —
. Hærribæ — sem er snertispöl frá
Lyngholti til að heilsa upp á Jens
í Kaldalóni, rithöfund m.m., sem
þar býr og bera honum kveðjur
Kolbeins bróður hans, sem nú er
búsettur á Auðnum á Vatnsleysu-
strönd. Kolbeinn er frægur afla-
kóngur á Suðumesjum, víðsýnn og
mannlegur og lítur út eins og garp-
ur úr Islendingasögu, orðinn
áttræður og rær enn til fiskjar á
litlum bát.
Þetta var inngönguvers í heim-
sókn til Salbargar, sem á níræðisaf-
mæli 30. september næstkomandi,
en „góða veizlu gjöra skal“ nú í dag
í Dalbæ, félagsheimili þeirra í Snæ-
fjailaströndinni. „Þetta verður
veizla aldarinnar", sagði ung vest-
fírzk stúlka löggukonuleg, sem
keyrir leið íjórtán — hraðferðina
upp í Seljahverfí í Breiðholti frá
Kalkofnsvegi og til baka aftur,
„mamma ætlar að fara vestur og
mæta í gleðinni," sagði sú gjörvi-
lega, og á henni var að heyra, að
móðir hennar væri frá Lyngholti á
Snæfjallaströnd.
Nafnið Salbjörg merkir bjarg-
vættur heimilisins, og hún hefur
alla tíð verið bjargvættur í marg-
földum skilningi. Veizlan í dag fyrir
vestan er afmælisteiti i forgjöf,
vegna þess að reiknað verður með
því, að allra veðra sé von á Vest-
sttuanaroenð
^6777
AUCLÝSINGASTOFA
MYNDAMÓTAHF
fjörðum, þegar líða tekur meira á
september. Það er laukrétt vegna
gamallar reynslu.
Lanserinn, rallýbílskrímlið jap-
anska af árgangi ’76 eða ’77 með
hörkuferil að baki, sniglaðist niður
afleggjarann í áttina að bænum í
Lyngholti, sem stendur á fjöru-
kambinum og þaðan sér yfir í
Unaðsdal og til kirkjunnar, sem er
alveg niðri við sjó, og lengra í burtu
til Tirðilmýrar, þar sem sonur Sal-
bjargar, Engilbert bókbindari og
vélstjóri, býr.
Það var glaðasólskin og ísafjarð-
ardjúpið spegilslétt í svarta logninu
— og þvílík speglun. Þetta var milli
nóns og miðaftans.
Allt í einu birtist hún í bæjardyr-
unum. Hún kannaðist við gestinn
og bauð í bæinn. Allt var svo eðli-
legt eins og annað fyrir vestan,
ekkert sett á svið fremur en annað
þar. Þetta var eins og að stíga inn
í aðra öld eða lesa kafla úr sögu,
þar sem aðal-söguhetjan er óbrotin
manneskja, sem býr yfír lausn á
ýmsum gátum lífsins vegna reynslu
sinnar og manndóms á langri
lífsleið.
Eftir kaffíð var kirkjan niðri við
sjóinn skoðuð og altaristaflan, sem
einn Sigurðssonanna á Bæjum hafði
gert, hann Halldór, — og svo var
skokkað um hríð í gljúpum íjöru-
sandinum.
Þegar komið var til Salbjargar á
ný, beið soðning „upp á vestfírzku"
á borðum. Það var spjallað — og í
sannleika sagt var leitað eftir fróð-
leik og sögnum. Það var af nógu
að taka. Salbjörg er enn á hálfum
launum sem starfandi ljósmóðir í
Nauteyrarhreppi. Hún reyndi hvað
eftir annað að hætta störfum og
segja upp, en sýslumennimir, hver
á fætur öðrum á ísafírði, tóku slíkt
ekki í mál.
Kunnugir herma, að Salbjörg
hafí verið heppin ljósmóðir, ekki
eitt einasta bam hafí dáið, sem hún
hafí tekið á.móti. Var hún iðulega
sótt um langan veg og langt út
fyrir hennar umdæmi — alla leið
yfír í Ögurhrepp. Hermann sálugi
formaður, faðir Hermannssonanna,
þeirra Sverris ráðherra, kaptein-
anna, Þórðar heitins, Gunnars
heitins, Gísla Jóns, Birgis, Halldórs
og systranna allra, kom eitt sinn á
bát sínum Ögra eða Vigra, litlu
fleyi, í mannskaðaveðri til að sækja
Salbjörgu og þrátt fyrir aftakaveð-
ur, komust þau heil á húfi til
Ögurness þessa óraleið á sjó. Sal-
björg var sótt til að taka á móti
Þórði heitnum — Dodda vini. Þetta
var ekki í eina skiptið, sem svona
gat borið undir. Fróðir segja, að
Salbjörg hafí átt það til að ganga
fylgdarmenn af sér í sumum svaðil-
ferðum.
Henni hefur sko ekki verið físjað
saman eins og sumum vestfírzkum
valkyijum.
Viðmót hennar er hins vegar hlý-
legt, en smjaðurslaust — það er
eðlilegt eins og speglun Djúpsins
og þó er ekki hægt annað en að
fá það á tilfinninguna, að hún geti
verið íjandanum sjálfum ákveðnari
eins og línumar í vestfírzku lands-
lagi.
Margt og margt bar á góma.
Hún talaði vel um karlmenn og
taldi sig hafa góða reynslu af þeim
og virðist hafa kunnað að laða fram
það bezta í þeim eins og sumum
mönnum virðist lagið að laða fram
það skásta í konum.
Hún býr alein, á þijú böm á lífi,
sem hún átti með manni sínum,
Ingvari Ásgeirssyni, sem dó fyrir .
allmörgum ámm.
Hún hefur aldrei óttast að vera
ein og búa ein, hún segist aldrei
vera ein, sér leiðist aldrei, af því
að hún hafí nóg fyrir stafni. Svo
em gestakomur til hennar, nokkuð
tíðar, sbr. gestabók hennar. Og hún
er elskuð, elskuð af bömum og
bamabömum og af öllum þeim, sem
hún hjálpaði inn í þennan spenn-
andi heim með eins konar sakra-
menti sálar sinnar og græðara-
mætti sem ljósmóður þar við Djúp
meira en mannsaldur.
Og hún hefur auðsæilega aldrei ■ ■
þurft að eða reynt að kaupa sér
vinsældir — og hún hefur heldur
aldrei raupað af eigin afrekum
fremur en svo margt fólk fyrir vest-
an af gamla skólanum.
Til hamingju með níutíu árin,
Salbjörg, og eins og ég skrifaði í
gestabók þína, minnir skapgerð þín
á speglun sjávarins í Djúpi, þegar
svartalogn er og enginn er tíminn
og lífíð heldur áfram á hveiju sem
veitur.
Að Hæðardragi,
Stelngrímur St. Th. Sigurðsson
í_
Ópið
til kl.16
Þér getið sparað hundruð — jafnvel þúsundir króna á
stærstu gólfteppa- og gólfdúkaútsölu á íslandi. Alvöru
afsláttur á bestu og fallegustu gólfteppum á markaðnum
í dag. Þeir spara sem leggja leið sína í Teppaland eða
Dúkaland næstu daga. Kjörorð okkar er gæðateppi og
gæðadúkar á góðu verði — eins og dæmin sanna.
Ódýr stigahúsateppi - Como
Snögg, lykkjuofin 100% nylon, pr.
m2 áður kr. 797.-
Topp — Klassísk
skrifstofuteppi - Agrest
Úr Antron XL — garni með öllum
gæðastimplum T5 — á gúmbotni.
pr. m2 áður kr. 1.286.-
„1.079
699
Herbergisteppi - Solo
Sænsk lykkjuteppi 100% polyamid
sterkur botn pr. m2 áður 672,-
„599
Ballet
Svellþykkt luxteppi ótrúlega mjúkt
og gæðalegt pr. m2áður kr. 2.450,-
„2.205
Bráðabirgðateppi — Dolores
Fyrir þá sem eru „á steininum"
þægileg, hræódýr, teppi m/gúm-
botni pr. m2 áður kr. 352.-
„299

Dúkar, parket, korkur
Einstakt tækifæri á hagstæðum
kaupum meðan útsalan stendur.
Dúkar 5—20% leekkun.
Parket 3—10% leekkun.
Korkur 10% afsláttur.

Stök teppi og mottur
100% ull og 100% bómull.
Margar stærðir 10%—20% VERÐ-
LÆKKUN
Teppaafgangar — stór og Irtil stykki — bútar!!!
20%—50% afsláttur
Vinsamlegast takið með ykkur mðlln af gólffletinum
það flýtir afgreiöslu.
Eurokredit
Vörukynning
Emmess-ís
Munið Boltaland — frá-
baer fóstra fyrir yngri kynslóðina
meðan foreldrarnir skoða úrvalið.
Við önnumst líka móltöku,
snfðslu og lögn fyrir þá sem þess
óska eftir nánara samkomulagi.
Teppaland - Dúka/and