Morgunblaðið - 23.04.1987, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. APRÍL 1987
Sj álfstæðisstefnan
„eins o g hún
Um málatilbúnað Borgaraflokksins
eftir GeirH. Haarde
Albert Guðmundsson lét þess
getið þegar hann yfirgaf Sjálfstæð-
isflokkinn að hann væri sjálfstæðis-
maður að hugsjón og fylgdi
sjálfstæðisstefnunni „eins og hún
var“. Var hvenær kom ekki fram,
enda vandséð.
Hitt er ljóst að Albert Guðmunds-
son hefur ekki verið sá af forystu-
mönnum Sjálfstæðisflokksins sem
mest hefur verið umhugað um
pólitíska stefnumótun á liðnum
árum, t.d. hefur hann ekki skipt sér
af stefnumótun á landsfundum.
Hann hefur ekki hreyft efnislegum
andmælum við þeirri stefnu sem
mótuð hefur verið innan flokksins
og getur því sjálfum sér um kennt
ef hann telur, að sjálfstæðisstefn-
una hafí hrakið af leið meðan hann
gegndi trúnaðarstörfum fyrir flokk-
inn. Hann ber auðvitað jafnmikla
ábyrgð á sjálfstæðisstefnunni eins
og hún er og aðrir þeir sem verið
hafa í forystu fyrir flokkinn undan-
farin ár.
Tal hans og annarra frambjóð-
enda Borgaraflokksins um að
gamall málefnaágreiningur innan
Sjálfstæðisfloksins sé orsökin fyrir
stofnun hins nýja flokks er blekking
ein. Þar komu að sjálfsögðu allt
aðrir hlutir.
Mótsagnir og
misskilningur
En í málflutningi frambjóðenda
Borgaraflokksins kennir margra
forvitnilegra grasa. Hér skai aðeins
drepið á þrjú atriði, hlaðin inn-
byrðis mótsögnum, sem sýna að
með þessum aðilum getur venjulegt
sjálfstæðisfólk ekki átt samleið.
1. í stefnuskrá flokksins er talað
um að marka þurfí „nýja stefnu í
iðnaðar- og orkumálum". Samt var
foringi flokksins iðnaðarráðherra
þar til fyrir örfáum vikum. Er verið
að lýsa vantrausti á störf hans og
stefnu á þessu sviði?
Efsti maður á lista flokksins í
Reykjaneskjördæmi, Júlíus Sólnes,
hefur harðlega gagnrýnt stóriðju-
stefnu Sjálfstæðisflokksins og
viðleitni hans til að fá erlend fýrir-
tæki til samstarfs á því sviði. Er
skemmst að minnast stóryrtrar
greinar hans í DV um þetta efni.
En sá aðili sem unnið hefur að fram-
kvæmd stefnu Sjálfstæðisflokksins
á þessu sviði undanfarin misseri er
auðvitað enginn annar en Albert
Guðmundsson í embætti sínu sem
iðnaðarráðherra. Skiptir skoðana-
munur þeirra félaga þá engu máli
í þessu sambandi? Eða er það eitt-
hvað annað en skoðanir og stefna
sem tengt hefur þá framboðsbönd-
um í Borgaraflokknum?
2. Júlíus Sólnes skrifaði greinar
um skattamál seint á síðasta ári.
Albert Guðmundsson stóð sem ráð-
herra að stjómarfrumvörpum um
virðisaukaskatt og staðgreiðslu-
kerfi skatta, en Júlíus andmælti
hvoru tveggja hástöfum. Albert
lagði reyndar sjálfur fram fmmvarp
um virðisaukaskatt, ekki einu sinni
eins og Þorsteinn Pálsson, heldur
tvisvar. Ágreiningur Borgara-
flokksins um skattamál virðist ekki
standa þeim fyrir þrifum nú fyrir
kosningar.
3. í utanríkismálum ætlar Borg-
araflokkurinn að fylgja þeirri stefnu
var“
Alþýðubandalagsins að endurskoða
vamarsamninginn við Bandaríkin
reglulega. Er það í þeim tilgangi
að draga úr vömum landsins og
auka óvissu um afstöðu Islands inn-
an Atlantshafsbandalagsins, eins
og gamlir herstöðvaandstæðingar
innan Borgaraflokksins eflaust
vilja? Eða á að endurskoða vamar-
samninginn reglulega til að fylgja
fram þeirri stefnu Ásgeirs H.
Eiríkssonar, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur ítrekað hafnað, að kría
peninga út úr Bandaríkjamönnum
fyrir þá áðstöðu sem Islendingar
láta bandamönnum sínum í té hér-
lendis?
Þannig mætti halda áfram að
tína til hin undarlegustu mál, sem
Borgaraflokkurinn hefur tekið upp
á sína arma. Öll ber stefnuskrá
flokksins merki þess að forysta hins
nýja flokks telur pólitísk málefni
skipta minna máli en pólitískur
frami og metnaður einstakra
manna. Fmmlegast er þó ef til vill
eftirfarandi fyrirheit í stefnuskrá
flokksins: „Lög landsins verði end-
urskoðuð og einfölduð í áföngum
og gefín út í nýju lagasafni."
„Fijálshyggja
ekki leyfð“
Albert Guðmundsson hefur hald-
ið því fram að svokölluð „nýfrjáls-
hyggja" hafí tekið völdin í
Sjálfstæðisflokknum og rekur það
sem miður hefur farið hjá flokknum
til þessa. Stuðningsmenn hans hafa
þó flestir látið sér nægja að tala
um „ftjálshyggju".
í nýútkomnu málgagni Borgara-
flokksins kvartar Ingi Bjöm Al-
bertsson, 1. maður á S-lista á
Vesturlandi, hins vegar yfír því að
Geir H. Haarde
„Þannig' mætti halda
áfram að tína til hin
undarlegnstu mál, sem
Borgaraflokkurinn
hefur tekið upp á sína
arma. Oll ber stefnu-
skrá flokksins merki
þess að forysta hins
nýja flokks telur
pólitísk málefni skipta
minna máli en pólitísk-
ur frami og metnaður
einstakra manna.“
fijálshyggja eigi ekki lengur upp á
pallborðið í Sjálfstæðisflokknum.
Hann segir: „Miðstýringin er orðin
svo mikil að frjálshyggja er ekki
lejrfð."
Þarf að hafa fleiri orð um þennan
málatilbúnað allan?
Höfundur er aðstoðarmaður fjir-
málaráðherra ogskipar 6. sæti á
framboðslista Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjavík.
Útvegsbanki
Islands hf:
Guðmundur
Hauksson
ráðinn
bankastjóri
BANKARÁÐ Útvegsbanka ís-
lands hf. ákvað á miðvíkudag að
ráða Guðmund Hauksson, spari-
sjóðsstjóra hjá Sparisjóði Hafn-
arfjarðar, í starf bankastjóra.
Guðmundur er 37 ára gamall,
viðskiptafræðingur að mennt.
Ekki hefur verið gengið frá ráðn-
ingu annars bankastjóra, en
bankaráðið hefur ákveðið að tveir
bankastjórar muni starfa við bank-
ann. Ennfremur samþykkti banka-
ráðið samkvæmt tillögai banka-
stjóra, að bjóða útibússtjórum
bankans endurráðningu.
Útvegsbanki íslands hf. hefur
formlega starfsemi sína 1. maí
næstkomandi samkvæmt lögum um
bankann.
Guðmundur Hauksson, banka-
stjóri Útvegsbanka íslands hf.
Á landsbyggðinni er vaxtar-
broddur íslensks atvinnulífs
eftir Trausta
Þorsteinsson
Senn lýkur stuttri en snarpri kosn-
ingabaráttu. Þessi kosningabarátta
hefur tekið ýmsar stefnur og óvænt
mál hafa komið upp. Hæst ber þar
þá ákvörðun formanns Sjálfstæðis-
flokksins, Þorsteins Pálssonar, að
óska eftir því við Albert Guðmunds-
son að hann segði af sér ráðherra-
dómi vegna yfírsjóna sem ekkj
samrýmdust ábyrgðarstöðu hans. I
kjölfar þess tók Albert þá ákvörðun
að segja skilið við Sjálfstæðisflokk-
inn og stofna nýjan stjómmálaflokk
og bjóða fram í öllum kjördæmum
landsins. Þor og dugur formanns
Sjálfstæðisflokksins hefur vakið
undrun og aðdáun víða en jafnframt
ýmsum tekist að leika svo á tilfínn-
ingar fólks að siðferðis- og réttlætis-
kennd þess hefur ruglast og snúist
gegn formanninum. Jafnvel sama
fólkinu og krafðist afsagnar Alberts
fyrir ári fínnst nú ómaklega að hon-
um vegið. Pólitískir andstæðingar
hafa reynt að gera viðbrögð Þor-
steins Pálssonar tortryggileg og
kosningabaráttan hefur með þeim
hætti orðið persónulegri og heiftúð-
ugri en oft áður. Fjölmiðlar hafa
ekki verið fleiri fyrir nokkrar kosn-
ingar og er með ólíkindum hvemig
þeir hafa flallað um þetta mál. Hafa
þeir Ieitað skýringa á þessu máli
langt aftur í tímann og virðast hafa
gleymt upphrópunum sínum varð-
andi sama mál fyrir rúmu ári.
Skoðanakannanir hafa bent til
þess að þetta nýja framboð hafí tölu-
vert fylgi og má telja næsta ótrúlegt
hversu margir kjósendur eru tilbúnir
að lýsa stuðningi við framboð Borg-
araflokksins sem byggir stefnu sína
á yfírboðum og óraunsæi. Er einn
af forystumönnum flokksins var
spurður um það á hvem hátt hægt
væri að stórauka framlög til flestra
málaflokka, s.s. skólamála, heil-
brigðismála og félagsmála, fella
niður skatta af launatekjum og fella
niður tolla var svarið að spara skyldi
í ríkisrekstri með því að flytja verk-
efnin yfír til sveitarfélaganna. Þetta
er afar auðvelt að segja en gaman
væri að fá nánari útskýringar á því
á hvem hátt þetta mætti verða. Er
það skilningur Borgaraflokksins að
hægt sé að flytja verkefni yfir til
sveitarfélaga án þess að til komi
tekjustofnar á móti? Hvar á þá að
taka þær tekjur? Við sem búum úti
á landsbyggðinni skyldum fara var-
lega í að trúa og treysta þessum
málflutningi. Helstu talsmenn Borg-
araflokksins hafa hingað til ekki
verið talsmenn landsbyggðarinnar.
Mikil umfjöllun hefur orðið um
byggðamál { þessari kosningabar-
áttu. Því miður hefur umræðan verið
fremur neikvæð fyrir landsbyggðina
og ekki til að auka tiltrú ungs fóiks
á búsetu úti á landsbyggðinni. Flest-
ir em sammála því að taka þurfi til
gagngerrar endurskoðunar byggða-
mál en það verður ekki best gert
með því að reisa upp einhveija grát-
múra og telja ungu fólki trú um að
Trausti Þorsteinsson
úti á landi sé vart lífvænlegt. Við
þurfum á að halda tiltrú á landinu
og vilja til athafna. Þrátt fyrir allt
virðist nokkur bjartsýni ríkja úti á
landsbyggðinni nú um þessar mund-
ir og má í því sambandi benda á að
ungt fólk vill hefja húsbyggingar í
kaupstöðunum, en nú um nokkurt
skeið hafa þær að mestu legið niðri.
Þrátt fyrir allt er vaxtarbroddur á
landsbyggðinni. Nýjum atvinnufyrir-
tækjum fjölgar og þar með fjöl-
„Á lista sjálfstæðis-
manna á Norðurlandi
eystra hefur kvatt sér
hljóðs ný rödd sem hlot-
ið hefur hljómgrunn
hjá öllum þeim sem
hugsað hafa um
byggðamál. Tómas Ingi
Olrich, sem skipar 3.
sæti á lista sjálfstæðis-
manna, hefur vakið
athygli með málflutn-
ingi sínum á stöðu
landsbyggðarinnar
gagnvart þéttbýlinu og
beitt einkum fyrir sig
efnahagslegum rök-
um.“
breyttari atvinnutækifæri, en það
ér einmitt það sem þarf til þess að
skapa vöxt og viðgang í hinum
dreifðu byggðum. Ný tæknibylting
sem haldið hefur innreið sína skapar
aðra stöðu fyrir dreifbýlið gagnvart
þéttbýlinu og finna þarf svar við því.
Á lista sjálfstæðismanna á Norð-
urlandi eystra hefur kvatt sér hljóðs
ný rödd sem hlotið hefur hljómgrunn
hjá öllum þeim sem hugsað hafa um
byggðamál. Tómas Ingi Olrich, sem
skipar 3. sæti á lista sjálfstæðis-
manna, hefur vakið athygli með
málflutningi sínum á stöðu lands-
byggðarinnar gagnvart þéttbýlinu
og beitt einkum fyrir sig efnahags-
legum rökum. Hann hefur bent á
að veik staða landsbyggðarinnar
gagnvart höfuðborgarsvæðinu sé
bein afleiðing miðstýringar sem
gætir á öllum stigum þjóðfélagsins.
Á grundvelli þessa hafa sjálfstæðis-
menn kynnt skýrar tillögur um
breytingar, tillögur sem þeir kalla
„byggðastefnu nýrra tíma“. Það er
rík ástæða til að benda fólki á þetta
og gefa gaum að því sem þar stend-
ur. Þessar tillögur eru byggðar á
bjartsýni og trú á að á landsbyggð-
inni sé að fínna vaxtarbrodd íslensks
atvinnulífs. Trú á að sá efnahags-
bati sem orðið hefur hjá þjóðinni
muni skila sér út í hinar dreifðu
byggðir. Með stöðvun erlendrar
skuldasöfnunar getur landsbyggðin
fyrst keppt ájafnréttisgrundvelli um
unga fólkið því útflutningsgreinam-
ar, sem frekar eru staðsettar á
landsbyggðinni, hafa staðið höllum
fæti í samkeppninni um fólkið, flár-
magn og þjónustu vegna erlends
lánsfjár og falskrar eyðslugetu.
Það er sjaldgæft að ungir menn
komi á þennan hátt inn í íslenska
pólitík með svo fastmótuð og skýr
rök fyrir málflutningi sínum. Tómas
Ingi Olrich skipar 3. sætið á lista
sjálfstæðismanna og hefur sýnt og
sannað að hann á fullt erindi inn á
Alþingi íslendinga. Skoðanakannan-
ir hafa gefíð til kynna að ekki sé
óraunhæfur möguleiki að hann nái
kjöri þótt brotsjóir hafi gengið yfír
þann tíma sem kosningabaráttan
hefur staðið. Ef vel er róið getum
við náð heilir í höfn með þriðja mann
af lista Sjálfstæðisflokksins innan-
borðs.
Höfundur er skólastjóri á Dalvík.