Morgunblaðið - 16.05.1987, Blaðsíða 56

56
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. MAÍ 1987
Minning:
Sigríður J. Júníus-
dóttirfrá Syðra-Seli
Fædd 28. maí 1907
Dáin 7. maí 1987
Föðursystir mín, Sigríður Júnía
Júníusdóttir frá Syðra-Seli í Stokks-
eyrarhreppi, lést í sjúkrahúsi
Vestmannaeyja þann 7. maí og
verður jarðsett þar laugardaginn
16. maí. Sigríður fæddist á Syðra-
Seli 28. maí 1907 og var hún yngst
átta bama foreldra sinna, og eru
þau nú öll látin. Faðir Sigríðar Júníu
var Júníus Pálsson, f. 1861, d. 1932,
bóndi og sýslunefndarmaður á
Syðra-Seli, bónda og hreppstjóra á
Syðra-Seli Jónssonar og Margrétar
Gísladóttur frá Kalastöðum, en hún
var iánsöm yfirsetukona. Böm
þeirra voru tólf. Sum af þeim ásamt
afkomendum sínum urðu þekktir
organistar, tónskáld, hljóðfæra-
smiðir og söngmenn. Móðir Sigríðar
Júníu var Sigríður Jónsdóttir f.
1866, d. 1944, bónda og formanns
Adólfssonar í Grímsfjósum á
Stokkseyri og konu hans Þuríðar
Grímsdóttur bónda á Brú í Flóa.
Bæði voru foreldrar Sigríðar Júníu
af Bergsætt.
Böm Sigríðar og Júníusar voru:
Páll eldri f. 1888, d. sama ár; Páll
yngri f. 1889, frækinn glímumaður,
drukknaði 1920 frá eiginkonu,
Þórdísi Eyjólfsdóttur frá Skipagerði
á Stokkseyri og ófæddum syni,
Páli Júníus, en hann ólst upp á
Syðra-Seli; Sigríður eldri fædd
1892, hjúkrunarkona. Hún dó í
Kaupmannahöfn 1927, ógift og
bamlaus; Bjami fæddur 1893,
bóndi á Syðra-Seli, ókvæntur og
bamlaus. Hann bjó eftir lát föður
síns með móður sinni og systrum á
Syðra-Seli og lést árið 1967; Jón
fæddur 1895, stýrimaður í
Reykjavík, var kvæntur Jónínu
Jónsdóttur hreppstjóra í Munda-
koti, Eyrarbakka. Hann lést 1967;
Þuríður fædd 1897, dáin 1975 í
Reykjavík. Hún var ógift og bam-
laus; Ágústa fædd 1899, giftist eftir
að hún fluttist til Reykjavíkur frá
Syðra-Seli Jóni Magnússyni kaup-
manni á Stokkseyri og var seinni
kona hans. Hún dó 1973; Sigríður
Júnía sem fæddist 1907 var því
langyngst 8 alsystkina.
Júníus átti með unnustu sinni,
Ingveldi á Syðra-Seli Erlendsdóttur
bónda í Pétursey í Mýrdal, eina
dóttur. Ingveldur dó af slysforum
1883. Dóttir þeirra var Margrét,
fædd á Syðra-Seli 1882, ijómabú-
stýra og forstöðukona pöntunarfé-
lags Baugsstaðaijómabús. Margrét
bjó lengstum á Kalastöðum og
Vestri-Móhúsum og dó 1970.
Margrét og Guðrún Andrésdóttir í
Hellukoti áttu hugmyndina að því,
að Baugsstaðaijómabúið er nú
varðveitt sem minjasafn.
Sigríður og Júníus ólu upp Guð-
björgu Jónsdóttur, sem komu til
þeirra átta ára gömul. Hún var
dóttir hjónanna Ingibjargar Er-
lendsdóttur, vinkonu Sigríðar, og
Jóns Guðbrandssonar, Hólmi á
Stokkseyri. Þau hjón voru af
Víkingslækjarætt og Lækjarbotna-
ætt.
Guðbjörg er nú ein eftir af bama-
hópnum á Syðra-Seli, komin langt
yfír áttrætt. Hún er greind vel og
dugmikil eins og ættmenn hennar
allir. Eiginmaður Guðbjargar var
Gísli Guðmundsson, sjómaður frá
Þjóðólfshaga í Holtum, sem lést
1971.
Syðra-Sel stendur á fögmm stað
í Selsheiði fyrir ofan Stokkseyri.
Þar em falleg heiðarvötn og dælur
með ijölskrúðugu fuglalífí. Fjalla-
hringurinn er víður og stórfengleg-
ur, útsýni til allra átta. En
Syðra-Sel var engin kostajörð og
unnið var hörðum höndum við að
byggja upp stórt íbúðarhús með
sameinuðu átaki foreldra og systk-
ina. Foreldrar Sigríðar Júníu vom
bæði miklum mannkostum búin.
Júníusi vom falin sýslunefndarstörf
lengi. Auk búskaparins stundaði
hann sjóinn, var lengi formaður.
Oft var til hans leitað við dýralæk-
ingar. Hann var þar liðtækur þótt
ólærður væri. Búskapurinn á Seli
hvíldi ekki síður á herðum Sigríðar
konu hans og bömum þeirra. Ég
minnist ömmu á Syðra-Seli. Hún
var harðdugleg til allra verka fram
á efri ár en hlý og hvetjandi við
bamaböm sín. Oft brýndi hún fyrir
mér gildi vinnunnar og taldi hana
mestu blessun sem manninum gæti
hlotnast af gjöfum Guðs.
Sigríður Júnía ólst upp hjá ástrík-
um foreldrum í samhentum, glöðum
Minning:
Zophonías Zophonías
son bifreiðastjóri
Fæddur6.júlí 1906
Dáinn 10. maí 1987
Haustdagur í Vatnsdal árið 1946.
Lítil telpa klædd blárri kápu með
hettu stendur á hlaðinu á Ásbrekku
og virðir fyrir sér sjóndeildarhring-
inn. Móðir hennar hafði látizt um
vorið frá eiginmanni og íjórum
bömum. Vinafólk föður hennar
bauðst til að taka litlu stúlkuna á
meðan á skólagöngu hennar stæði.
Þetta voru Guðrún Einarsdóttir og
Zophonías á Blönduósi. Nú er rútan
hans Zophóníasar komin fram á
Brekku og beið þess að flytja far-
þegann út á Ós. Zophonías snarast
inn í bílinn og opnar dyr hans, svo
að telpan geti setzt upp í. Litla
stúlkan hefur að vísu komið á heim-
ili þeirra hjóna áður. Þá var hún í
fylgd ömmu sinnar og nöfnu, Sigur-
laugar Guðmundsdóttur frá Ási.
Dætumar hefur hún líka hitt og
tilhlökkun og dálítill kvíði bærist í
bijósti hennar, er hún klifrar upp
í bílinn, í framsætið við hlið bílstjór-
ans.
Hann ræsir „fákinn" þeirra tíma
og bifreiðin þumlungast út dalinn
eftir mjóum, holóttum og krókótt-
um veginum. Kvíða hennar lægir,
þegar suðandi vélarhljóðið syngur
á leiðinni til nýju heimkynnanna við
sjóinn. Zophonías var svo traust-
vekjrndi bifreiðastjóri á hveiju sem
gekk, þau tuttugu ár sem hann
hélt uppi áætlunarferðum í Vatns-
dalinn, tvisvar í viku hverri. Ræsi
voru fá og stundum voru lækirnir
ísi lagðir. Þá brast oft klakaskörin
undan bílhjólunum og ekkert gat
hjálpað nema hæfni stjórnandans
að komast yfír allar þær torfærur
sem á leið hans gátu legið. Þar
brást honum aldrei bogalistin. Bif-
reiðin var honum eins og pensill
listmálaranum eða bogi fiðlaranum.
Dvölin á heimili hjónanna varð þeg-
ar til kastanna kom alls sex vetur
og síðan tvö sumur við benzínaf-
greiðslustörf o.þ.h. hjá BP, sem þau
höfðu umboð fyrir á staðnum, í
lítilli búð á syðri bakka Blöndu.
Heimili þeirra Guðrúnar og Zop-
honíasar var sannkallað menning-
arsetur. Bóklestur var mikið
stundaður, enda prýddi það fjöldi
góðra bóka. Húsfreyjan hafði einnig
yndi af ræktun fagurra blóma, var
hannyrðakona hin mesta og stjóm-
aði heimilinu af miklum myndar-
skap. Oft var gestkvæmt á
heimilinu, en þau voru sannkallaðir
höfðingjar heim áð sækja, enda
búið sem bezt að gestum að fomum
sið í allri matargerð. Boðið var upp
á rammíslenzkt viðurværi eins og
slátur, súrmeti alls konar, reyktan
og saltaðan mat ásamt öðru góð-
gæti. Stundum komu góðir hagyrð-
íngar eða skáld í heimsókn og
heyrðist þá oft kveðin góð staka
eða vísukom, en Guðríin hafði
ósvikna gleði af slíkum mannfund-
um og þeirri þjóðlegu íþrótt andans,
sem skáldskapurinn er.
Stundum var farið í ferðalög
fram í Blöndudal eða Svínadal og
einkar minnisstæðar ferðirnar fram
að Bjamastöðum á vetuma í heim-
sókn til Pálma bróður hans sem þar
bjó ásamt fjölskyldu sinni. Ijöm í
túni botnfrosin og ísinn svo tær,
að löng strá stararinnar vom eins
og steypt í gler, ef legið var ofan
á ísnum og horft til botns. Zophoní-
as var stundum með okkur Kol-
brúnu á sleða á tjörninni og
skemmtum við okkur þá konung-
lega. Ymsar aðrar ferðir vom
famar, sem ég kann vart að nefna
lengur, en alltaf reyndist stjómand-
inn farsæll, hvert sem leið lá.
Þannig vil ég muna hann með styrk-
ar hendur á stýri, horfandi fram á
veginn.
Atlæti hjónanna við telpuna var
ekki síðra en við þeirra eigin böm.
Móðir hans, Guðrún Pálmadóttir,
var líka heimilisföst hjá þeim og
ekki sparaði hún hlýjuna í garð litlu
stúlkunnar. Mörg flíkin spratt full-
búin úr höndum hennar og bar
hagleik hennar til sauma fagurt
vitni. í októberlok haustið 1985,
þegar Guðrún Emarsdóttir átti
merkisafmæli kom ég norður og
dvaldi hjá þeim fáeina daga ásamt
Sigríði dóttur þeirra, sem búsett er
á Eiðum í Suður-Múlasýslu. Við
rifjuðum upp minningar frá æsku-
ámnum og mikið naut ég þess að
minnast við þennan bemskuheim
minn og líta augum ýmislegt smá-
legt þama á gamla heimilinu.
Elsku Guðrún mín, Kolla, Sigga
og Dússi.
Þetta áttu að vera fáein kveðju-
orð frá fósturbarninu en urðu
einungis fátækleg minningarbrot.
Ég votta ykkur og íjölskyldum
ykkar mína dýpstu samúð. Drengur
góður er genginn. Hann er lagður
af stað í hinztu förina, sem bíður
okkar allra.
Blessuð sé minning hans.
Sigurlaug Ásgrímsdóttir
systkinahópi. Hún var snemma
glæsileg ung stúlka, hávaxin,
grönn. Hún var fijálsleg í fasi, fríð
sýnum og glaðleg. Alla tíð var stutt
í spaug og glettni hjá henni. Hún
fór eins og annað ungt fólk á þeim
tímum fljótlega að vinna fyrir sér.
Bömin á Syðra-Seli áttu eflaust öll
sína æskudrauma um að fá að
menntast, enda öll greind og bók-
hneigð. Sigríður Júnía unni mjög
æskustöðvum sínum og var alla tíð
mjög frændrækin og trygglynd. Það
varð hlutskipti Sigríðar Júníu að
flytjast ung til Vestmannaeyja og
þar undi hún vel hag sínum og eign-
aðist nýja vini. Hún giftist 14.
október 1941 eftirlifandi eigin-
manni sínum, Eysteini Jóhanni
sjómanni Eysteinssyni, bónda í
Hildisey í Landeyjum Gunnarsson-
ar. Hann er mikill mannkostamað-
ur, ljúflingur í viðkynningu og
traustur heimilisfaðir. Til Vest-
mannaeyja fluttist með móður sinni
elsta dóttir hennar, Sigrún Júnía,
fædd 25. febrúar 1938. Faðir henn-
ar, Einar Geir, múrari í Reykjavík
Guðmundsson, bónda í Þjóðólfs-
haga í Holtum, var unnusti Sigríðar
Júníu. Þær mæðgur dvöldust saman
á Syðra-Seli fyrstu æviár Sigrúnar
Júníu, en hún var jmdi og eftirlæti
allra ástvina sinna. Sigrún Júnía
var hannyrðakennari. Hún giftist
25. desember 1963 Ástráði Magn-
ússjmi húsasmíðameistara, bónda á
Uppsölum í Eiðaþinghá, Jóhanns-
sonar. Þau bjuggu í Egilsstaða-
kauptúni í Hörgsási 4. Þau eiga 3
efnileg börn.
Þar eystra bjuggu Sigríður og
Jóhann eftir gosið í Eyjum 1973,
en fluttst til Eyja aftur. Sigrún
Júnía lést vorið 1983 langt um ald-
ur fram, öllum harmdauði, enda
hvers manns hugljúfí. Sigríður og
Jóhann eignuðust saman 2 efnileg-
ar dætur. Þær eru: Selma, fædd
1942, húsmóðir í Vestmannaeyjum,
gift Gunnari skipstjóra Jónssyni,
skipstjóra í Vestmannaeyjum, Guð-
mundssonar. Þau eiga 3 böm; Elín
Bjamey, fædd 1944, gift Svavari
kaupmanni Sigmundssyni sjómanns
í Vestmannaeyjum, Karlssonar.
Þau eiga einnig 3 böm.
Sigríður og Jóhann undu vel hag
sínum í Eyjum við mikið bamalán,
umvafín ástúð og virðingu niðja
sinna og tengdasona, bæði þar og
fyrir austan. Það var notalegt að
koma á hlýlegt heimilið þeirra á
Skólavegi 36 og þau vom ævinlega
hress og fögnuðu gestum. Þegar
ég heimsótti hana síðasta vorið
1983, eftir lát Sigrúnar Júníu, sá
ég best hvert hún sótti innri styrk
og hugarró. Jafnvel sár ástvina-
missir megnaði ekki að buga hana.
Hún hafði byggt trú sína á bjargi,
sem bifast getur ei í stormum
lífsins. Næst sá ég hana sársjúka
fyrir páska á spítala í Reykjavík,
en þar var hún í viku til staðfesting-
ar ólæknandi sjúkdómi. Hér gafst
okkur skyldfólki hennar og vinum
tækifæri til að kveðja hana, æðm-
lausa og óbugaða, áður en hún fór
aftur á skírdag með dætmm sínum
til Eyja, en þar lést hún tæplega
áttræð 7. maí.
Við Páll og böm okkar sendum
Jóhanni og ijölskyldu hans allri
innilegar samúðarkveðjur og biðjum
Guð að blessa þeim minningu ást-
ríkrar eiginkonu, móður og ömmu.
Sjálf átti frænka mín ömgga von
um upprisu og eilíft líf og endur-
fundi fyrir Jesúm Krist. „Sælir em
dánir, þeir sem í Drottni deyja upp
frá þessu. Þeir skulu fá hvíld frá
erfíði sínu, því að verk þeirra fylgja
þeim.“ Opinbemn Jóhannesar 14.
13. v.
Guðrún Jónsdóttir
Guðni Ölafsson í
Flekkudal - Kveðja
í dag, laugardag, verður frændi
minn, Guðni Ólafsson bóndi í
Flekkudal, kvaddur hinstu kveðju
og jarðsunginn frá Reynivallakirkju
í Kjós.
Guðni fæddist í Flekkudal í Kjós.
Foreldrar hans vom þau Ólafur
Einarsson bóndi í Flekkudal og
kona hans, Sigríður Guðnadóttir,
ættuð frá Éyjum i Kjós.
Guðni var alla ævi sína til heimil-
is í Flekkudal, fyrst í foreldrahúsum
en eftir lát föður síns árið 1935,
tók hann við búinu ásamt Guð-
mundi bróður sínum, sem síðar
hætti búskap. Síðan var Guðni
bóndi í Flekkudal til dauðadags.
Bústýra hjá honum var Guðný syst-
ir hans. Hjá þessum elskulegu
systkinum var ég í sveit í tíu sumur
sem bam og unglingur. Frá þessum
ámm á ég hugljúfar minningar í
umsjá þeirra systkina.
Guðni frændi minn var fremur
dulur maður og hafði sig lítt í
frammi en bjó að sínu. Þótt ekki
væri hann langskólagenginn var
hann víðlesinn og því fróður um
marga hluti og hafði þessi hægláti,
hlédrægi maður mótandi áhrif á
unglinginn sem komst undir hans
vemdarvæng og nýtur hann þeirra
áhrifa enn í dag.
Nú þegar ég kveð þennan frænda
minn er mér efst í huga þakklæti
fyrir að hafa átt þess kost að kynn-
ast og njóta handleiðslu góðs
drengs. Blessuð sé minning hans.
Úlfar Kristmundsson
Óli S. Hallgríms-
son — Kveðjuorð
Hann langafí minn, Óli Svavar
Hallgrímsson, Stórholti 24, er dá-
inn. Hann er núna uppi á himninum
að fylgjast með okkur. Hann horfír
á okkur en samt sjáum við hann
ekki. Ósýnilegur engill.
I gær var hann jarðaður. Oft
leiddi ég hann niður í kjallara til
að ná í kökur handa ömmu. En við
afí nældum okkur sko alltaf í smá
súkkulaðibita í leiðinni! Já, hann
langafi, sem kíkti með mér í ísskáp-
inn til að ná í Svala, sem hann
hafði kejrpt hjá kaupmanninum á
horninu. Én hvað! Stundum tók afí
vitlausa fernu og ætlaði að gefa
mér kaffíijóma með röri! Stundum
fórum við langafí og rökuðum af
okkur skeggið inn í stofu með fínu
rakvélinni hans. Þá mátti nú vart
á milli sjá hvor okkar var fínni, ég
eða afí, báðir nýrakaðir og með
axlabönd!
Elsku langamma, Guð veri með
þér, alltaf. Ég ætla að vera dugleg-
ur að heimsæka þig.
Andri Freyr Ólason