Morgunblaðið - 04.12.1987, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. DESEMBER 1987
31
BfiKBFORLAGSBÐK /
KVEÐJA FRA
AKUREYRI
eftir Richardt Ryel
Her skráir höfundur minningar fra
uppvaxtararum sinum á Akureyri og
fram yfir seinni heimsstyrjöld. Frá-
sögnin er giettin og hly og mun ylja
mörgum lesandanum um hjartaræt-
urnar.
Bokin er prydd fjölda mynda fra
gömlu Akureyri. sem margar eru
áðurobirtar.
Tiivalin og skemmtiieg gjafabók.
*- segir verðlaunahafinn, Vilborg Einarsdóttir
Verðlaunahafar ásamt forseta dómnefndar, Vigdísi Finnbogadóttur.
Genfar-Evrópuverðlaunin afhent við hátíðlega athöfn í gær:
Myndir verði gerðar eft-
ir öllum 10 handritunum
Vigdís Finnbogadóttir verður í forsæti
dómnefndar við lokakeppnina á næsta ári
Frá Elínu Pálmadóttur f Genf 3. desember.
GENFAR-Evrópuverðlaunin fyrir sjónvarpsleikrit voru í dag
afhent með miklum ræðuhöldum sigurvegurunum 10 við hátí-
ðlega athöfn í glæsisal Grandtheatre í Genf, að viðstöddum
fulltrúum Evrópuráðsins, sambands Evrópuútvarpsstöðva Gen-
farborgar, og fjölda gesta. Einn af verðlaunahöfunum 10 var
íslendingur, Vilborg Einarsdóttir blaðamaður á Morgunblaðinu,
hún hlaut verðlaunin fyrir hugmynd að handriti að sjónvarps-
kvikmynd sem hún nefnir Steinbarn og hugsar sér að gerist
við Reykjanesvita eða á svipuðum stað sem býður upp á dra-
matiska sögu ungrar konu er þar kemst í snertingu við liðna
atburði. Er það mikill heiður því að keppt var við fjölmörg
innsend handrit frá 16 löndum, en búið var að velja úr 41. Eru
verðlaunin nær 700.000 krónur til að fullgera handrit. 7 konur
og 3 karlmenn frá 9 löndum Evrópu hlutu verðlaunin.
hann eftir tuttugu ára búsetu í
Svíþjóð snýr aftur heim.
Vigdís Finnbogadóttir forseti
íslands hitti fyrst í morgun alla
verðlaunahafana, þá var fjölmenn-
ur blaðamannafundur og verðlaun
tilkynnt áður en eiginleg athöfn
hófst með lúðrablæstri. Á eftir
gafst gestum færi á að tala við
höfundana í móttöku í leikhúsinu
áður en þeir sátu hádegisverðar-
boð aðstandenda sýningarinnar.
Frá Elínu Pálmadóttur í Genf.
„Þetta er svo skrítið og ennþá
alveg ótrúlegt," sagði Vilborg Ein-
arsdóttir eftir að hafa tekið við
verðlaunum í Evrópukeppninni um
sjónvarpsefni hér í Genf í dag.
„Mér finnst dálítið skrítið allt þetta
tilstand fyrir fímm síðna handrit
sem þó reyndist erfitt að þjappa
svona saman. Samt er mér efst í
huga hve mikið er eftir. Þetta er
rétt að byija. En það er ótrúlega
gaman að fá að vinna svona."
Ekki vildi Vilborg ræða mikið
efni væntanlegrar kvikmjmdar
sinnar, sagði um verkið að Stein-
barn væri mynd augnabliksins —
hugsuð myndrænt. I frumhandrit-
inu sem skilað var er söguþræðinum
lýst myndrænt, brugðið upp augna-
bliksmyndum sem standa uppúr,
þar bregður fyrir ýmsum tískumál-
um nútímans, sem svo blandast við
það sem hefur gerst áður. Nútíð
og fortíð tengjast og ótrúlega langt
er á milli."
Vilborg fær nær 700 þúsund
krónur sem starfslaun til að ljúka
handritsgerðinni: „Nú verður að
drífa sig í þetta, tíminn er ekki svo
langur, ef á að skila handritum í
keppnina innan árs. Ég á eftir ára-
mótin þriggja mánaða frí, sem
blaðamenn fá á nokkurra ára fresti,
og mun að sjálfsögðu nýta það. En
það sem nú verður að gera er að
skipuleggja vel vinnuna, velja sér
gott samstarfsfólk, sem getur ráðið
mér heilt, og það er margt gott
fagfólk heima. Að sjálfsögðu held
ég áfram að vinna þetta í samvinnu
við sambýlismann. minn, Kristján
Friðriksson, sem hefur verið með
mér í þessu frá upphafi og ég hef
sótt til ráð um það sem myndrænt
er.“
' „ Ég vona að svona verðlaun
verði til að ýta undir íslenska sjón-
varpsmyndagerð, því ég held að
íslendingar ráði kann$ki fjárhags-
lega betur við hana en kvikmynd á
tjaldi. Og nú hefur komið upp að
við eigum sömu möguleika og aðrir
í samkeppni. Ég er satt að segja
ekki enn farin að trúa því að þetta
hæfasta fagfólk sjónvarpsstöðva
Evrópu, sem var í dómnefnd, skyldi
velja svona, en slík keppni á eftir
að hafa áhrif á þann veg að fleiri
fari að vinna sérstaklega fyrir skjá-
inn. Nú hafa 27 hugmyndir komið
fram í samkeppninni á íslandi, dóm-
nefnd valdi þijár til að senda áfram,
auk þess sem hún mælti með 6—8
til vinnslu. Að tveimur árum liðnum
verður þetta endurtekið, svo það
myndast heilmikill banki að vinna
úr. Ef sjónvarpið fær svigrúm og
peninga til að vinna úr þessu getur
það orðið til mikillar uppörvunar."
„Það er mjög gaman hve þetta
fólk á fundinum í dag hefur miklar
væntingar í sambandi við þessa
samkeppni," sagði Vilborg að lok-
um og þegar hún var spurð hvort
hún væri ekki hrædd við það hve
mikiis væri vænst af henni sagði
hún aðeins: „Maður bara gerir sitt
besta, og það er ógurléga spenn-
andi tími framundan, það er allt
eftir. Má kannski segja að handri-
tið sé eins og bam sem báðir leggja
undirstöðuna að en annar tekur svo
við að bera áfram."
Sagði forseti íslands, Vigdís
Finnbogadóttir, í afhendingar-
ræðu sinni að þarna séu annars
vegar leikrit sem ijalla um ein-
staklinginn í þröngu umhverfi,
eins og þekkist í öllum löndum nú,
og hins vegar verk sem höfða sérs-
taklega til menningararfs hinna
einstöku þjóða. En auk verðlauna-
verkanna 10 mælti dómnefnd með
úrvinnslu á heimavelli á nokkrum
fleiri verkum. Ungir höfundar frá
Norðurlöndum áttu þama vænan
hlut. Auk Vilborgar fengu verð-
laun Hjell Kristensen frá Noregi,
Rosa Likson frá Finnlandi, og
Karin Rybholm frá Svíþjóð. Þá
vom í hópi verðlaunahafa 2 stúlk-
ur frá Þýskalandi, Martha Jellench
frá Hamborg og Karin Nowarre
frá Berlín, gamlar vinkonur sem
hittust þama óvænt. Auk þeirra
Efrem Canerin frá Sviss, Mar-
ianna Bykker frá Hollandi, Erik
Hachl frá Austurríki, Eugene Ko-
utsoulieri frá Grikklandi. Sögðu
þau flest að þetta væri nánast
þeirra fyrsta reynsla af að skrifa
slíkt handrit. í ámaðaróskum sem
Simon Weil, fyrrverandi ráðherra
Frakka og forseti Evrópuárs sjó-
varps- og kvikmyndársins 1988,
sendi ungu sjónvarpshöfundunum
segir hún að þessi mikla þátttaka
og uppörvandi sköpunarvinna sé
sönnun þess að í álfu okkar blundi
mikill sköpunarmáttur sem bíði
þess að verða leystur úr læðingi
og þessi samkeppni falli vel að
markmiði sjónvarps- og kvik-
myndaársins. Auk þess sem þessi
verðlaun hafí þann stóra kost að
kynna ungum höfundum litla skjá-
inn og gera þá þar hagvana þar
sem ætlast sé til þess að höfund-
amir fái aðstoð og þjálfun hjá
viðkomandi sjónvarpsstöð til að
fullgera handrit sitt í 50 mínútna
mynd til keppni um Grand Prix-
verðlaun 1988. Fulltrúi Evrópu-
ráðsins kvaðst vona og reikna með
að öll þessi 10 handrit yrðu að
sjónvarpsmyndum sem sýndar
yrðu í öllum Evrópustöðvum og
tilkynnt var að forseti íslands, sem
hafði hlotið lof allra fyrir sín
vinnubrögð, hefði nú verið beðin
um og fallist á að leiða dómnefnd-
ina til lokaverðlaunanna 1988.
I ræðum sínum lögðu menn
mikla áherslu á mikilvægi þess að
menningararfur Evrópu lifi af i
vaxandi samkeppni við stærri að-
ila í Afríku og Japan í nýjum
áhrifamiklum fjölmiðlum. Þátt
fyrir kostnað við þýðingar skiptir
miklu máli að fjölbreytni viðhaldist
í Evrópu og skapi gróskumikið
mannlíf. Verðlaun þessi sem nú
er efnt til séu til þess að veija og
viðhalda þessum íjölbreytta menn-
ingararfi með sameiginlegu átaki
og á hinn bóginn til að uppörva
til þess að leita nýrra leiða.
Handritin 10 fjalla líka um mjög
fjölbreytt efni. Svisslendingurinn
segir sögu skottulæknis í litlu
þorpi í Sviss enda mikið um fólk
af því tagi hér um slóðir. Hol-
lenska stúlkan fjallar um árekstra
í einkalífi persóna sinna, gríska
stúlkan segir hugljúfa sögu af af-
sláttarhesti sem ungmenni bjarga
frá hnífnum og inn á elliheimili
og vill þar með segja að alltaf sé
von. Norðmaðurinn leitar aftur til
grimmrar sögualdar með skírskot-
un til nútíma grimmdar. Önnur
þýska stúlkan segir frá lamaðri
konu af gigt sem þrátt fyrir það
tekst á við lífið þegar hún upp-
götvar glæp, hin gerir sögulega
mynd með sinni túlkun á manni
sem lést fyrir 50 árum og hafði
mikil áhrif á dómkerfið, og sænski
verðlaunahafínn fjallar um vanda
ítala, sem á tvítuga dóttur, er
KAFORLAGSBJEKI
Verð kr. 1.875,00.
v:u.n.\Rvu \-nv
.
fc jF

„Er efst í huga
hve mikið er eftir“