Morgunblaðið - 20.11.1988, Blaðsíða 8

8 C
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. NÓVEMBER 1988
GUÐJON
MITSUBISHI
1989
BÍLL FRÁ HEKLU BORGAR SIG
HEKLAHF VERÐFRÁKR.
Laugavegi 170-172 Simi 695500 537.000,-
ÓLAFUR
hefur þurft að færa fórnir vegna
^tarfs míns og náms, en auðvitað
er það ögrun að búa við eins ólíkar
aðstæður og við höfum gert.
Starfið felur í sér mikil ferðalög
bæði innanlands og erlendis. Ég ver
dijúgum tíma í alþjóðlegt samstarf
í heilbrigðismálum en af því hafa
Islendingar mikið gagn. Síðastliðin
fjögur ár hef ég verið formaður í
norrænni nefnd sem samræmir
skráningu á öllu sem varðar heil-
brigðismál á Norðurlöndunum. Ný-
verið tók ég svo sæti í stjóm al-
næmisvarna Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunarinnar. íslendingar eru alls
ekki eingöngu þiggjendur í alþjóð-
legu samstarfi. Við búum yfir
reynslu og þekkingu sem getur
nýst öðmm þjóðum vel.
Það hefur hvarflað að mér að
flytjast til útlanda, t.d. að vinna að
rannsóknum í Svíþjóð eða á vegum
Aþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar.
Hver veit nema ég taki einhveiju
þeirra tilboða sem ég hef fengið
um vinnu erlendis þó síðar verði.
Ég er nægjusamur og mér hefur
alla tíð liðið vel þar sem ég hef
unnið.
Læknisfræðin pólítísk
Ég tel mig vera hamingjusaman
mann. Ég hef verið lánsamur, á
frábæra fjölskyldu og er við góða
heilsu. Ég er trúaður en ekki kirkju-
rækinn og hef séð hveiju trúin fær
áorkað. Eg er einnig mikill friðar-
sinni. Ég átti þátt í stofnun Sam-
taka lækna gegn kjarnorkuvá og
var viðstaddur þegar þau samtök
fengu Friðarverðlaun Nóbels 1986.
Ég hef aldrei gengið í neinn
stjórnmálaflokk en á háskólaárun-
um var ég í Vöku og sat í Stúdenta-
ráði eins og áður segir.
En ákvarðanir um hvemig standa
eigi að heilbrigðismálum hljóta allt-
af að vera pólitískar, læknisfræðin
er í eðli sínu pólitísk. Læknar hafa
undir höndum gagnmerkar upplýs-
ingar um þá sem verst eru settir.
Auðvitað ber þeim ákveðin skylda
til að benda á það sem betur má
fara. Enda er margt hugsjónafólk
í heilbrigðisstéttinni. Mín hugsjón
er að auka jafnrétti allra til heil-
brigðis og heilbrigðisþjónustunnar.
Efnaleg gæði eru ekki mikilvægust
alls, heilsan er það dýrmætasta sem
við eigum.“
Askriftarsíminn er 83033
Stofnanaþjónusta er dýrasti lið-
urinn í heilbrigðisþjónustu en samt
eru lögin á þann veg að sveitarfé-
lögin sjá sér frekar hag í því að
vista gamla fólkið á stofnun í stað
þess að greiða fyrir heimilishjálp.
Hún er þó ódýrari og mannúðlegri.
Fleira mætti nefna sem farið hefur
úrskeiðis og hefur valdið því að fjár-
munum er sóað í heilbrigðisþjón-
ustu. Ekki er þó eingöngu við
stjórnmálamenn að sakast því hags-
munahópar eru til innan heilbrigðis-
kerfisins.
Eftirlegoikindur í
velferðarkapphlaupinu
Frekar er lagt efnahagslegt mat
á heilbrigðisþjónustu en siðferði-
legt. Ennþá eru t.d. geðsjúkir af-
brotamenn vistaðir í fangelsum,
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir til
úrbóta. Lögreglan á þó heiður skil-
inn fyrir að sinna þessu fólki. Við
höfum einnig skilið öryrkja og ein-
stæða foreldra eftir í velferðarkapp-
hlaupinu. Á sama tíma og flestar
stéttir hafa bætt sinn hag, búa ör-
yrkjar við svipaðan hag og fyrir
15-20 árum.
Okkur ber einnig að hafa áhyggj-
ur af minnkandi áhuga ungs fólks
á heilbrigðisstörfum. Sumar starfs-
stéttir virðast hreinlega vera að
þurrkast út; t.d. meinatæknar. Það
er nóg af læknum eins og er en
útlit er fyrir gífurlegan skort á fólki
í umönnunarstörf. Ungt fólk virðist
ekki lengur hafa áhuga á slíkum
störfum. 0g það á ekki eingöngu
við hérlendis, þetta er líka vanda-
mál í nágrannalöndunum. Ég tel
að þetta sé ekki eingöngu sök lé-
Iegra launa, þó þau eigi verulegan
þátt í fækkuninni. Nú kýs ungt
fólk fremur að vinna við vélar en
fólk.“ Þegar Ólafur er spurður hvort
hann sakni sjúklinga sinna, segir
hann að sér finnist skemmtilegra
að vinna með fólk en skýrslur.
„Samskipti fólks við stjómendur eru
mun nánari hér á landi en víða er-
lendis. Þegar ég spyr kollega mína
á Norðurlöndum um hversu miklum
tíma þeir veiji í samskipti við fjöl-
miðlafólk, skilja þeir mig ekki. Þetta
er sérkenni fámenns þjóðfélags og
ég vona að það breytist ekki.“
Óllokksbundinn
Ólafur segist ánægður með starf-
ið og þá sérstaklega starfsfólkið.
„Ég hef náð í gott starfsfólk og ég
væri lélegur Islendingur ef ég hefði
ekki stækkað embættið mitt. Auð-
vitað eru alltaf mörg ljón í veginum;
peningaleysi er einn stærsti þáttur
þess. Ég kvarta samt ekki undan
samstarfi við stjórnmálamenn, þeir
hafa að mörgu leyti staðið sig vel.
Uppbygging heilsugæslu á
Norðurlöndum hefur gengið einna
hraðast hérlendis. En það hefur
reynst erfitt að fá fé í forvamir.
Við börðumst t.d. í níu ár fyrir því
að bílbelti yrðu lögleidd og sektir
teknar upp. Heila- og mænuskaða
í bílslysum hefur fækkað um rúm
50% á þeim tíma sem liðinn er frá
lögleiðingu.
Það er skylda landlæknis að vera
óflokksbundinn vegna þess að hann
er ráðgjafi ríkisstjórnarinnar í heil-
brigðismálum. Hans helsta hlutverk
er að sjá til þess að læknisþjónustan
sé góð og allir hafi jafnan aðgang
að henni. Að því Ieyti hlýt ég að
vera jafnaðarmaður. Hérlendis ríkir
jöfnuður, samkennd okkar er mik-
il.“