Morgunblaðið - 09.05.1989, Síða 35

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. MAÍ 1989
35
götuna kemur 4—5 ára dreng-
hnokki, hleypur yfir götuna, segist
heita Axel og fer að tala við mig.
Ég skynja fljótlega að að er eitthvað
óvenjulegt við drenginn. Bæði er
hann fallegur og skýr.
Þessi fyrstu kynni mín af Axel
Þorgilssyni urðu upphafið að tengsl-
um sem stóðu það sem eftir var af
ævi hans og urðu mér ákaflega kær
og dýrmæt. Eftir þessi fyrstu kynni
mín af Axel þróaðist náin vinátta
eins og ég skynja hana einlægasta.
Hann kom yfir í garðinn til min, ég
held á hveiju kvöldi, þar til verkinu
var lokið. Við töluðum um heima og
geima, og mikið leið tíminn hraðar
í návist hans. Honum lá margt á
hjarta og hann spurði margs. Þessar
samverustundir höfðu líka mikið gildi
fýrir mig, því nú rifjaðist upp fyrir
mér lögnu gleymdar minningar frá
minni eigin æsku. Fýrir tilstilli Axels
lifði ég upp að nýju hluta af eigin
æsku.
Árin liðu og alltaf hélt Axel tryggð
við mig. Svo til í hvert sinn, sem ég
kom í Brekkubyggðina, var Axel
óðar kominn til að vera með mér,
eða til að hjálpa mér. Einstaka sinn-
um fórum við saman í ökuferðir og
er aldur leyfði heimsótti hann mig á
hjólinu sínu niður í Aratún og hjálp-
aði mér oft við ýmislegt, sem ég var
að vinna utanhúss.
Þegar gamall skólabróðir og vinur
Ólafs Hauks Ólafssonar minnist hans
að leiðarlokum er það efst í huga
einfalt og skýrt, að hann bar af öðr-
um ungum mönnum um svo margt.
Hann var öruggur námsmaður og
gat valdið verkefnunum í skóla erfið-
islítið. Hann var áhugasamur um
þjóðlífið, einkum stjórnmál og menn-
ingarmál. Lét hann að sér kveða í
umræðum um þessi efni og brá þá
fyrir sig kímni og stundum háði með
þeim hætti, að eftir var tekið. Hann
var skáldmæltur eins og þeir frænd-
ur fleiri og orti mikið í Skólablaðið.
Lokst átti hann stóran hóp kunn-
ingja og vina, blandaði geði við
marga og var í forystu í ýmsum fé-
lagsmálum, m.a. inspector scholae í
Meniitaskólanum í Reykjavík vetur-
inn 1948-1949.
Vinátta okkar hófst fyrir um 55
árum, þegar leiðir okkar lágu saman
sunnarlega í Þingholtunum. Síðar
vorum við bekkjarbræður í Mið-
bæjarskólanum, saman í undirbún-
ingsdeild fyrir Menntaskólann og
loks bekkjarbræður þar í 6 ár. Ein-
kennilegt er, að fyrstu glöggu minn-
ingarnar um einstök atvik varða
launuð störf, sem við unnum saman.
Fyrra atvikið voru snúningar gegn
gjaldi fyrir amtmannsfrú Carolinu
Jónassen, sem bjó syðst við Þing-
holtsstræti. Hitt var upplestur í barn-
atíma í útvarpi. „Einu sinni svanur
fagur — söng af kæti um loftin
blá. ..“ Fyrir þetta voru greiddar 5
krónur með tékka.
Þegar unglingsárin tóku við bar
margt að höndum. Engum nema
Þegar Axel, vinur minn, var orðinn
7—8 ára gamall, var ég þess meðvit-
aður að drengurinn var óvenju
greindur og þroskaður eftir aldri, og
nú höfðu samræður okkar breyst.
Ég gat talað við hann eins og fullorð-
inn mann, svo næmur var hann.
Axel var alveg laus við óframfærni,
var ákaflega opinn, frakkur að spyija
og spurði líka margs. Hann sagði
mér frá áhugamálum sinum og hvað
hann væri að fást við hveiju sinni.
Hann hafði ákveðnar skoðanir á öll-
um hlutum og sínar eigin skoðanir
um hvernig leysa mætti þau mál, sem
upp komu. Oft hringdi hann til mín
bæði í vinnuna og eins heim til mín,
ef einhver tími leið frá því að við
hittumst seinast. Þá var hann að
segja mér frá því hvað hann hefði
haft fyrir stafni undanfarið, og hvað
hann hyggðist taka sér fyrir hendur
á næstunni svo og hver væru nýj-
ustu áhugamál hans, en þau voru
svo sannarlega mörg. Síðan fylgdi
gjarnan með hvað væri uppáhalds lag
hans þessa stundina. Og svo komu
spurningar um það hvernig ég hefði
það og hvað ég hefði verið að gera
upp á síðkastið. Það var alls ekki
eins og yfir 40 ára aldursmunur
væri á milli okkar. Ég skynjaði samt-
öl okkar eins og þau væru milli
tveggja fullorðinna manna, og Axel
gaf mér ákaflega mikið. Opinn ósp-
Ólafi Hauk datt til dæmis í hug að
þreyta kappræður við séra Jakob
Jónsson, kennara okkar í trúfræði,
um orðin í Fjallræðunni um þá sem
kasta perlum fyrir svín. Kenning
Ólafs Hauks var sú, að mat svínanna
á perlum væri réttara en mat mann-
anna. Einn tími fór í að ræða málið.
Þá kom sitthvað upp skyndilega í
kennslustundum. Einu sinni var dr.
Sigurður Þórarinsson að fjalla um
gufuhvolfið og skrifaði á töfluna:
Atmosfer
Stratosfer
Troposfer.
Kennarinn brá sér frá og Ólafur
Haukur bætti við á augabragði:
Lúsifer
Engifer
Sigurður fer
sem betur fer
Og loks var það ritgerðin í dönsku.
Hún átti að vera um það sem við
höfðum haft fyrir stafni sumarið
áður. Ólafur Haukur sagði frá eitt-
hvað á þessa leið: „Sidste sommer
rejste jeg til New York. Der besögte
jeg Empire State Building. Forst gik
jeg ind í stuen, dernæst op pá förste
sal, sá pá anden sal...“ og svo fram-
vegis allar tölur danskrar tungu uns
efstu hæð var náð. Einar Magnús-
son, síðar rektor, gaf ekki einkunn
fyrir þessa ritsmíð, en skrifaði í stíla-
bókina:
Ólafur Haukur Ólafs bur
ekki er vit i skorðum.
Djöfull ertu duglegur
í dönskum töluorðum.
Yorið 1949 kvöddum við 104
illtur hugarheimur hins unga drengs
opnaði augu mín fýrir eigin brestum.
Nú er Axel burtkallaður aðeins
12 ára gamall. Er ég frétti lát hans
varð ég harmi sleginn, því mér þótti
svo afskaplega vænt um þennan
unga vin minn. Ég hefði svo gjaman
viljað fá að fylgjast lengur með
þroska hans, uppvexti og framtíð.
Ég kveð Axel með þungbærum
söknuði og bið Guð um að láta hið
eilífa ljós lýsa honum veginn.
Harmur fjölskyldu hans er mikill
að þurfa að sjá eftir hinum efnilega
pilti í blóma lífsins.
Við Birna og börn okkar vottum
ykkur dýpstu samúð og biðjum Guð
að gefa ykkur styrk á erfiðum stund-
um.
Svavar Davíðsson
Við hörmum þau sorgartíðindi að
félagi okkar og vinur Axel sé látinn.
Við gátum varla trúað þeirri hörmu-
legu fregn að hann hafi látist í bílslysi
þegar kennarinn okkar sagði okkur
frá því að morgni þriðjudagsins 2.
maí. Axel var alltaf glaðlegur og
skemmtilegur og átti allt lífið fram-
undan. Við áttum margar skemmti-
legar stundir með honum og hans
bekk. Við vottum fjölskyldu hans og
vinum okkar innilegustu samúð.
5. A.B. Flataskóla
stúdentar skólann okkar. Ólafur
Haukur kaus að verða læknir og
tók embættispróf. Honum voru ekki
gefin mörg starfsár, því að fyrir
13 árum fékk hann áfall og komst
ekki til heilsu aftur. Kona hans
Ásdís Kristjánsdóttir var stoð hans
og stytta, svo þrekmikil öll hin
löngu veikindaár, að aðdáun vekur.
Á þessum dögum leitar hugur
æskuvinanna til fagurra minninga
um góða daga, þegar Ólafur Hauk-
ur var ungur og hraustur, glaður
og röskur. Hann var 16 ára, þegar
hann orti um „Svipi haustsins“ í
Skólablaðið og sagði:
„Og ótal draumar fæðast í æskuglöðum
hjörtum
og ótal draumar bregðast og fylla lífið sorg.“
Þór Villy'álmsson
Útför Ólafs Hauks fer fram frá
Dómkirkjunni kl. 13.30 í dag,
þriðjudag.
í dag 9. maí kveðjum við lítinn
frænda okkar, Axel Arnar Þorgilsson
er lést af slysförum þann 1. maí
þessa mánaðar.
Orð eru fátækleg á svona erfiðri
stundu, aðeins tíminn getur mildað
og sefað þessa sáru sorg.
Axel litli var aðeins 12 ára en
þrátt fyrir ungan aldur var hann ein-
staklega laginn í litlu höndunum
sínum og hann var ekki gamall þeg-
ar hann fór að laga hjólið sitt og
bæta dekk á þessum nauðsynlega
fararskjóta drengs sem var oft að
flýta sér.
Sama mátti segja um vinnubrögð-
in í smíði, handbragðið eins og hjá
fullorðnum manni.
Það er erfitt að skilja að svona
ungur drengur fullur af fjöri og
lífsorku skuli vera tekinn frá okkur.
En minningar um Axel litla, síbros-
andi og glaðan, geymum við í hjört-
um okkar og þar lifir hann.
Elsku Guðrún, Gilli, Helga Rakel
og litli Þorgils, Guð gefi ykkur æðru-
leysi til að sætta ykkur við það sem
þið fáið ekki breytt kjark til að breyta
því sem þið fáið breytt og vit til að
greina þar á milli.
Fjölskyldan Lambastöðum
ÞÆGILEG
ÞJÓNUSTA HJÁ
RAFMAGNYEITU
REYKJAVÍKUR
Nú geturþú greitt rafmagnsreikninginn þinn með
sjálfvirkri og fyrirhafnarlausri millifærslu af
VISA eða EUROCARD reikningnum þínum.
Hafðu samband við Guðrúnu Björgvinsdóttur
eða Katrínu Sigurjónsdóttur í síma 68 62 22
og gefðu þeim upp númerið á kreditkortinu
þínu og málið er afgreitt, í eitt skipti fyrir öll.
LÁTTU
RAFMAGNSREIKNINGINN
HAFA FORGANG
$
RAFMAGNSVEITA
REYKJAVIKUR
SUÐURLANDSBRAUT 34 SlMI 68 62 22
* *
Olaíur Haukur Olaís-
son - Minning