Morgunblaðið - 11.08.1989, Blaðsíða 2

OHUr T8UDA 'II 3V0A0UT8OT UKIÁlflMUOfrOÞ
MORGUNBLÁÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. ÁGÚSTT989
Ræningi ógnaði Ruwe-
hjónunum með byssu
Þýfið yfír tveggja milljóna króna virði
MAÐUR vopnaður byssu rændi í fyrradag bandarísku sendiherra-
hjónin á íslandi, Nancy og Nicholas Ruwe, á herbergi þeirra á
Waldorf-Astoria-hótelinu í New York. Sendiherrahjónin, sem dvelj-
ast vestanhafs í einkaerindum, eru ómeidd en þjófurinn komst á
brott með úr og skartgripi að verðmæti yfir tvær milljónir króna.
Lögreglustjóri New York borgar, B. Ward, hefúr tekið við rannsókn
málsins.
Ránið átti sér stað laust eftir
hádegi síða,stliðinn miðvikudag
samkvæmt upplýsingum lögreglu.
Nancy og Nicholas Ruwe.
Vilja ekki svif-
drekakappann
til Grænlands
DÖNSK flugmálayfirvöld hafa
neitað hollenska flugkappanum
Eppo Numan, sem nú er staddur
í Reykjavík um leyfí til að fljúga
til Grænlands.
Ástæðan er talin vera sú að
Numan hafði ekki fengið leyfi
danskra flugmálayfirvalda áður en
hann kom til Færeyja á vélknúnum
svifdreka sínum.
í gærkvöldi kom annar óvenju-
legur flugkappi til landsins á leið
vestur um haf. Sá flýgur svokölluðu
fisi, sem er tvíþekt lítil flugvél og
kom hingað frá Skotlandi.
Sendiherrahjónin voru stödd á her-
bergi sínu á Waldorf-Astoria-hótel-
inu á Manhattan-eyju í New York.
Þau opnuðu dyrnar fyrir manni í
ljósgráum jakkafötum sem kvaðst
vera öryggisvörður en beindi því
næst byssu að hjónunum og ógnaði
þeim tii að setjast á gólfið. Maður-
inn stal armbandsúri sendiherrans,
tveimur hringum eiginkonu hans
og fleiri skartgripum. Skartgripim-
ir eru yfir tveggja milljóna króna
virði.
Hótelstjóri Waldorf Astoria, Ric-
hard Carter, segir að starfsfólk
hóteisins vinni með lögreglu að
lausn málsins. Vitað sé að ræning-
inn hafi verið svartur karlmaður
hátt á þrítugsaldri.
Nicholas Ruwe sendiherra hefur
dvalist vestanhafs af heilsufars-
ástæðum frá því skömmu fyrir
páska samkvæmt upplýsingum frá
bandaríska sendiráðinu. Sendi-
herrahjónin eru væntanleg hingað
til Iands í næstu viku.
Hafin er gerð mávagildru í hólma Tjarnarinnar.
Morgvnblaðið/BAR
Mávagildra í smíðum á Tjörninni
MIKIL mávaplága hefúr verið á Tjörninni í sumar og í hólmanum
hefúr nú verið sett upp gildra fyrir vargfúglinn. Hún verður fúll-
gerð eftir nokkra daga en til að byija með verða fúglamir að-
eins merktir og þeim síðan sleppt.
Ólafur Nielsen líffræðingur metra há og þrír metrar á kant.
segir að lokið verði við gerð gildr Yfir hana verði strengt girni svo
unnar kringum 20. ágúst. Þetta fuglinn komist ofa'n í gildruna en
sé trégrind klædd neti, tveggja ekki upp aftur. Þar sem leyfi
fuglafriðunarnefndar þurfi til að
veiða fugl í net verði .mávarnir
merktir til að byija með og þeim
sleppt. Þannig megi sjá hvort
þetta reynist ekki betur en að
skjóta fugl, þegar hafi 115 mávar
verið skotnir og af því hljótist
töluvert ónæði fyrir íbúa í grennd-
Vextir lækka um 1,5 til 4% á
óverðtryggðum skuldabréfum
VEXTIR af almennum óverð-
tryggðum skuldabréfúm lækka í
dag i mörgum bönkum, en aðrir
sem ekki breyta vöxtum nú hafa
þegar lækkað vextina í samræmi
við minnkandi verðbólguhraða.
Aðrir vextir breytast ekki, nema
lijá sparisjóðunum og Verzlunar-
bankanum, þar sem innlánsvextir
og forvextir víxla breytast einn-
ig-
Landsbanki íslands lækkar vexti
á almennum óverðtryggðum
skuldabréfum um 1,5% úr 32,25%
í 30,75% og kjörvextir lækka úr
Halli ríkissjóðs steftiir
í 5 milljarða á þessu ári
RIKISENDURSKOÐUN telur að
að öllu óbreyttu stefiii i tæplega
5 milljarða króna rekstrarhalla
hjá A-hluta rikissjóðs á þessu
ári. Er þá tekið tillit til aðgerða
ríkissljórnarinnar i ríkisfjármál-
um í siðasta mánuði. Hér er um
verulega breytingu að ræða frá
því sem gert var ráð fyrir í íjár-
lögum fyrir áríð. Samkvæmt
þeim átti að verða rekstraraf-
gangur upp á 636 milljónir
króna.
Þessar upplýsingar er að finna í
nýútkominni skýrslu Ríkisendur-
skoðunar um framkvæmd fjárlaga
á fyrri helmingi þessa árs. Helstu
ástæður fyrir því að afkoman er
áætluð verri segir Ríkisendurskoð-
un vera nýjar útgjaldaákvarðanir
Grunuð um
misferli með
greiðslukort
LÖGREGLAN í Reylgavík hand-
tók í gærkvöldi tvo karla og konu
sem grunuð eru um greiðslu-
kortamisferli.
Fólkið var handtekið á veitinga-
húsi við Laugaveg. í fórum þess
fannst greiðslukort sem eigandi
hafði tilkynnt að væri saknað frá
því í fyrradag. Tekið hafði verið út
á kortið í gær. Fólkið var flutt á
lögreglustöðina til yfirheyrslu.
sem komið hafa til og eru metnar
á 2,5 milljarða króna. Ennfremur
áætlar Ríkisendurskoðun að út-
gjaldaaukning vegna gjalda sem
ekki voru fyrirséð við gerð fjárlaga,
vanáætlunar fjárlaga og að ekki
næst sá spamaður sem stefnt var
að, nemi um 1,8 milljörðum króna.
Aukin útgjöld vegna ákvarðana
Alþingis sem ekki voru séðar fyrir
við samþykkt fjárlaga eru síðan
metin á 500 milljónir króna.
í skýrslu Ríkisendurskoðunar
segir að rekstrarafkoma A-hluta
ríkissjóðs í júnílok sé svipuð og
áformað var. Rekstrarhalli nam 4,4
milljörðum króna, var tæplega 100
milljónum króna minni en gert var
ráð fyrir. Sala spariskírteina um-
fram innheimtu var 1,3 milljörðum
króna meiri en áætlun gerði ráð
fyrir.
fjárþörf A-hluta ríkissjóðs hjá
Seðlabanka íslands innan ársins
nam að meðaltali 7,1 milljarði króna
sem er um 300 milljónum króna
hærri fjárhæð en gert var ráð fyr-
ir. Ríkissjóður hefur aukið skuldir
sínar við bankann frá áramótum
um 3,7 milljarða króna. ■
í skýrsJunni segir að þróun geng-
is og verðlags hafi orðið önnur en
forsendur fjárlaga fyrir 1989 gerðu
ráð fyrir. Gengisforsendur fjárlaga
gerðu ráð fyrir að meðalverð er-
lends gjaldeyris yrði um 12% hærra
en á árinu 1988. Nú er hinsvegar
áætlað að gengið breytist um 21%
frá meðaltali síðasta árs. Áætlað
er að almennt verðlag hækki um
6% umfram forsendur fjárlaga og
að atvinnutekjur á mann hækki um
11-12% í stað 8-9% eins og fjárlög
gerðu ráð fyrir.
31,5% í 30%. Álag á kjörvexti er
annars vegar 0,75% og hins vegar
1% og álag á skuldbreytingar er
2%. Engin breyting verður á vöxt-
um hjá Búnaðarbanka íslands og
Útvegsbanka íslands. Alþýðubank-
inn lækkar kjörvexti af almennum
skuldabréfum um 4% úr Jl% í 27%.
Álag á kjörvexti er í þremur flokk-
um 1%, 2% og 2,25%. Vextir á eldri
skuldabréfalánum sem ekki bera
kjörvexti verða 29%. Samvinnu-
bankinn lækkar vexti af almennum
skuldabréfum um 2% úr 32% í 30%
og kjörvexti úr 31% i 29%. Iðnaðar-
bankinn lækkar vexti af almennum
skuldabréfum um 2,5% úr 36% í
33,5% og kjörvextir verða 32% í
stað 34,5% vaxta áður.
Sparisjóðirnir lækka vexti af al-
mennum sparisjóðsbókum um 1%.
Þannig verða þeir 10% en voru 11%
áður. Grunnvextir Trompbókar
lækka í 16,5% en voru 19,5%. For-
vextir vixla iækka um 1,5% og
verða 27,5% en voru 29% áður.
Vextir af víxlum keyptum af öðrum
verða 31,5% en voru 33% og vextir
af almennum skuldabréfum lækka
um 1,5% úr 31,5% í 30% og kjör-
vextir úr 30% í 28,5%.
Verzlunarbankinn lækkar vexti
af almennum sparisjóðsbókum um
3% úr 13% í 10%. Vextir af Kaskó-
bók lækka úr 21% í 17% og af
Rentubók úr 23% í 19%. Vextir af
tékkareikningum lækka úr 4% í 2%
og forvextir vixla lækka um 2% úr
30% í 28%. Vextir af yfirdráttarlán-
um lækka úr 35% í 34%. Kjörvextir
af almennum skuldabréfum lækka
úr 31,5% í 30% og af almennum
skuldabréfalánum teknum fyrir 1.
október úr 33% í 31%.
Lyfjakaup ríkisins áætluð
2,1 milljarður á þessu ári
Ríkisendurskoðun vill að lyfjakaup verði athuguð sérstaklega
MARKMIÐ Qárlaga tveggja síðustu ára um lækkun lyflakostnaðar
hafa ekki náðst. Athygli er vakin á þessu í skýrslu Ríkisendurskoðun-
ar um framkvæmd fjárlaga á fyrri hluta ársins. Stoíhunin leggur til
að þessi mál verði athuguð sérstaklega. Athugun Ríkisendurskoðun-
ar á þróun lyQakostnaðar sýnir umtalsverða hækkun. Nú er áætlað
að heildarframlög vegna lyfjakaupa verði í árslok 2,1 miHjarður
króna, en á fjárlögum ársins er gert ráð fyrir 1,6 milljarði til lyQa-
kaupa að sögn Sigurðar Þórðarsonar vararíkisendurskoðanda.
Aformað var í fiárlögum að lækka lyfjakostnað um 80 milljónir króna
á þessu ári.
Sigurður Þórðarson segir að á
fjárlögum síðasta árs hafi verið
gert ráð fyrir að 1400 milljónum
skyldi varið til lyfjakaupa og áform
hafi verið um 100 milljóna sparnað.
Raunin hafi hins vegar orðið sú að
lyfjakostnaður árið 1988 nam 1600
milljónum króna. I ár stefni í að
farið verði hálfan milljarð fram úr
því sem ákveðið er á fjárlögum til
lyfjakaupa. Sigurður segir að þó
hafi enn ekki fengist niðurstaða af
starfi nefndar á vegum heilbrigðis-
ráðuneytis sem falið var að athuga
lyfjakostnað.
I skýrslu Ríkisendurskoðunar er
gerð sérstök grein fyrir afkomu
sjúkrastofnana í landinu á síðasta
ári, það er þeirra sem fá framlög
úr ríkissjóði. Þar kemur fram að
sjúkrastofnanir voru á árinu 1988
reknar með 596 milljóna króna
halla eða 4,5% af tekjum. Á árinu
1987 var hallinn 709 milljónir eða
6,9% af telcjum. Afkoman í fyrra
hefur því reynst töluvert betri en
árið á undan.
Þróun útgjalda sjúkrastofnana
sýnir að á föstu verðlagi hafa út-
gjöld hækkað að raungildi um tæp-
an milljarð króna á milli áranna
1987 og 1988. Sjúkrastofnanir sem
fá framlög beint á fjárlögum sýna
raunaukningu gjalda um 6% en
raunaukning gjalda hjá stofnunum
sem fá framlög samkvæmt dag-
gjaldakerfi er um 14%.
Ríkisendurskoðun leggur til að
allar sjúkrastofnanir fái bein fram-
lög á fjárlögum. Daggjaldakerfið
verði afnumið og gerð verði sérstök
athugun á ástæðu raunhækkunar
útgjalda sjúkrastofnana. Þá leggur
Ríkisendurskoðun einnig til að frá
og með næstu áramótum verði öll
laun starfsmanna heilbrigðisstofn-
ana afgreidd hjá launaskrifstofu
ríkisins þar sem ríkissjóður mun
greiða allan kostnað sjúkrastofnana
frá þeim tíma. Með þessari skipan
ætti að fást betri stjórnun og eftir-
lit með þróun þessara útgjalda.