Morgunblaðið - 09.09.1989, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 1989
j a, hver
þrefaldur!
Þrefaldur fyrsti
vinningur í kvöld!
Þreföld ástæða
til að vera með!
i
|
Sími 685111. Upplýsingasímsvari 681511.
f jfc, pinrgaw
§ Bladiö sem þú vaknar við! QD
Raunvextir atvinnulífs
eftir Gunnar
Tómasson
Grein höfundar um „Raunvexti
atvinnulífsins," sem Morgunblaðið
birti fyrir nokkru, hefur orðið til-
efni nokkurra athugasemda.
Af ástæðum, sem fram komu í
grein Eggerts Haukdals, „Veit ekki
hvað vextir eru“, (Morgunblaðið,
5. september), verður hér ekki vikið
að athugasemdum aðstoðarseðla-
bankastjóra í Morgunblaðinu 16.
ágúst sl.
Athyglisverð grein Einars Júiíus-
sonar „Höfum við gengið til góðs“,
(Morgunblaðið 3. september), gefur
hins vegar tilefni til nánari útskýr-
ingar á útreikningi höfundar á
raunvöxtum atvinnulífsins.
„Venjulegast eru raunvextir mið-
aðir við verðbólguna í landinu,"
segir þar, „en ekki er óeðlilegt að
miða raunvexti útfiutningsatvinnu-
veganna við gengið eins og Gunnar
gerir. Það ætti þá samt með réttu
Gunnar Tómasson
að taka með einnig verðbólguna í
viðskiptalandinu," bætir Einar við.
Tilefni fyrri skrifa höfundar var
umfjöllun aðila fjármagnsmarkaðar
um hæð raunvaxta á íslandi með
hliðsjón af tveimur breytistærðum,
þ.e. nafnvöxtum og verðlagsvísi-
tölu.
Hliðstæður útreikningur raun-
vaxta útflutningSatvinnuvega og
samkeppnisiðnaðar byggir á þeim
tveimur breytistærðum, sem eru
nafnvextir og vísitala gengis — eins
og Einar bendir réttiiega á, þá er
hér ekki tekið tillit til þriðju brejAi-
stærðar, sem er kaupmáttur gjald-
eyris.
í almennri umræðu um raun-
vexti á íslandi hafa raunvextir ein-
att verið skilgreindir sem mismunur
nafnvaxta og verðbólgustigs — það
er misskilningur Einars, að hlið-
stæður útreikningur höfundar á
raunvöxtum atvinnulífs jafngildi
framlagi til uppfræðslu í hlutfalla-
reikningi.
Reykjavík, 5. september 1989
Höfundur er hngfræðingur.
Árni P. Lund bóndi í
Miðtún i - Afinæliskveðj a
Það er langt fyrir þann, sem
rúllaði á mjólkurbílnum í sveitina
sína, Grímsnesið góða, að senda
frumburðinn í sveit norður á Mel-
rakkasléttu. En langamman hafði
veitt Ninna húsaskjól meðan hann
var í Kennaraskólanum, svo að til-
boðið kom, sem ekki var hægt að
hafna. Brátt barst líka bréf að norð-
an um ævintýraferð landið endi-
langt, kríumergð svo að dró fyrir
sólu, auk alls þess milli himins og
jarðar, sem útvegsbændur geta
heillað unga menn með. Þá var sleg-
ið í drógina og farið á vit Þingeyja-
þings.
Helga og Arni Pétur Lund kunna
á ungar sálir, enda eiga sjö glæsi-
lega syni. Sumarævintýrin sex á
Leirhöfn voru byijuð. Hvílíkt hérað.
Norðurheimskautsbaugurinn sleikir
túnfótinn, en samt hef ég aldrei
upglifað annað eins Mæjorkaveður
á íslandi. Og krían, Valdi sagði
engum ofsögum af henni. Sá sem
ekki hefur farið fyrir Tjömesið og
horft yfir Kelduhverfið í norðurátt,
veit ekkert hvað fegurð íslands er.
Jökulsárgljúfur, Þeistareykir og
sjálfur gulldómurinn, Ásbyrgi, þar
sem Sleipnir hinn áttfætti Óðins-
bleikur hafði þóknast að tylla fæti
á móður jörð.
Þýtur í smávængjum grein af grein,
grösin við morguninn tala.
Áin sekkur í sjóinn sem dropi í brunni,
en sá, sem ræður, þig stöðvar við norð-
lenzka blettinn.
(E.B.)
Innilega til hamingju með dag-
inn.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson
Bjarnarrót
Meum athamanticum
Blóm vikunnar
Umsjón: Ágústa Björnsdóttir
Þáttur nr. 139
Meum er gamalt grískt plöntu-
nafn sem ekki er vitað hvað þýðir
en síðara heitið er dregið af At-
hamasfjalli í Grikklandi. Þessi litla
planta, 20-30 sm á hæð, er af
sveipjurtaætt eins og hvönn og
einnig með lítil hvít blóm í sveip-
um um mitt sumar. En það eru
ekki fyrst og fremst biómin heldur
laufblöðin sem gera bjarnarrótina
svo eftirsóknarverða og allt að
því ómissandi í steinhæðir og fleiri
staði í garðinum. Blöðin eru
óvenju dökkgræn og fjaðurskipt
í hárfína flipa. Þau mynda þétta
brúska og man ég ekki eftir neinni
plöntu sem mér finns jafnast á
við bjarnarrót að blaðfegurð.
Samt er eins og hún láti svo Iítið
yfir sér að mörgum sjáist yfir
fegurð hennar og yndisleik. Þetta
á reyndar við um margar aðrar
blaðfallegar plöntur og virðist fólk
oft sækjast um of eftir litfögrum
blómum en gleyma því að fleira
þarf til að skapa skemmtilegan
heildarsvip. Bjarnarrót var ein af
fyrstu plöntunum sem ég eignað-
ist og þreifst hún vel þrátt fyrir
vankunnáttu í meðferð og óblíða
veðráttu. Er því óhætt að mæla
með ræktun hennar hvar sem er
á landinu. Hún er ættuð sunnan
úr Alpafjöllum og Pyreneafjöllum
þar sem hún vex í allt að 2.500
m hæð yfir sjó.
Bjamarrót þroskar hér fræ og
má fjölga henni með sáningu.
Þess ber þó að geta að fræið ligg-
ur í dvala fyrst og spírar ekki
fyrr en það hefur legið í moldinni
einn vetur. Fljótlegra er að fjölga
henni með skiptingu, en hún er
nokkurn tíma að ná sér eftir flutn-
ing. Hún þrífst ekki í mjög þurmm
jarðvegi en er að öðru leyti mjög
nægjusöm.
Ath. í síðustu grein nr. 138 um
Lambagras féll í prentun niður
nafn höfundarins, sem er Agnar
Ingólfsson.
Bjarnarrót.
Ljósmynd/
Árni Kjartansson