Morgunblaðið - 19.11.1989, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ VERÖLD/HLAÐVARPINN SUNNUDÁGUR 19. NÓVEMBER 1989
Shirley og Bruce gifta sig
Bruce og Shirley eru um
þrítugt, gyðingatrúar og búa í
New York. Þau hafa þekkst í
sex ár og búið saman síðustu tvö
árin. Þau ákváðu í mars að gera
sér lítið fyrir og gifta sig. Það
var að minnsta kosti ætlunin að
gera sér lítið fyrir. Svo fóru þau
að skipuleggja giftinguna, brúð-
kaupið og veisluhöldin. Þá kom
í ljós að þetta var ekkert smá-
mál. Hér er svona lagað stór-
mál. Og kostar sjaldan undir
20.000 dollurum (1.200.000 ísl.
kr.) efþað á að geraþað al-
mennilega.
Brúðkaupsdagurinn var ákveð-
inn 3. september. Þau gáfu
sér þannig góðan tíma til að und-
irbúa allt. En þegar líða tók á
þennan sjö mánaða undirbúnings-
tíma kom í ljós að hann var eigin-
lega knappur. Hver einasta vika,
frá mars fram á óskastundina í
september, fór í að skipuleggja og
undirbúa athöfnina. Það var varla
að Bruce og Shirley hefðu tíma til
að sinna vinnunni.
Og svo var annað sem þurfti
undirbúnings við. Það var tilfinn-
ingalíf hjónakomanna. Þar voru
heldur engin smámál á ferðinni.
Bruce kom nefnilega jákvæður út
úr alnæmisveirurannsókn sl. vetur.
Þetta eru erfiðir tímar.
Shirley þurfti að gera það upp
við sig hvort hún vildi giftast
manni sem gat fengið alnæmi hve-
nær sem væri. Auðvitað kostaði
það átök, en loks sagði hún sem
svo: „Mig langar að giftast, þetta
er maðurinn sem ég elska, ég gift-
ist honum, búið mál.“ En hún vildi
samt hafa giftinguna á lágu nótun-
um. Hvers vegna? Jú, hún sá fyrir
sér að þurfa að standa í löngum
útskýringum og réttlætingum á
ákvörðun sinni frammi fyrir prúð-
búnum skilningslausum ættingj-
um. Þetta var nógu erfitt samt.
Bmce var a öðru máli. Hann
sagði, „Það er allt í lagi að fólk
viti að ég gangi með alnæmisveir-
una. Það er best að það sé á hreinu
hjá öllum. En sú staðreynd á alls
ekki að þurfa að umturna öllu
okkar lífi. Giftum okkur eins og
við myndum annars gera — al-
mennilega!" Og það varð úr.
Brúðkaupið skyldi fara fram
með pompi og pragt. Sumarið fór
í að hanna athöfnina, veisluna,
brúðarkjólinn, föt bniðgumans,
boðskortin og allt hitt. Þau ræddu
ekki um anriað sín á milli og við
vini og kunningja allan þennan
tíma, og þetta tók á. Þau voru
sammála um margt, en rifust líka
um margt og Shirley minnti Bruce
þá á það að það hafi verið hann
sem viidi hafa þetta svona veg-
legt. Á tímabili hélt maður að þau
ætluðu að skilja áður en þau kæm-
ust til þess að giftast.
Frá sjónarhóli íslendings er oft
eins og Bandaríkjamenn geri of
mikið mál úr því sem þeir taka sér
fyrir hendur. Sami hluturinn er
skipulagður sjö sinnum. Af hveiju
ekki bara að drífa í þessu? Þarf
þetta að vera svona mikið mál?
Hvað um það, brúðkaupið fór
fram samkvæmt aldagömlum
hefðum gyðingdóms en með nokkr-
um sérhönnuðum og nútímalegum
undantekningum þó. Þau heit-
bundust á einkafundi með rabbían-
um sínum nokkrum vikum fyrir
brúðkaupið. Þau helguðu sig hvort
öðru með sérhannaðri athöfn sem
var böðuð í orku frá sérstaklega
uppstilltum kristöllum (Bruce er
háttsettur leiðbeinandi hjá stórfyr-
irtæki sem breiðir út sína sérstöku
tegund af sjálfsvitundaivíkkun.
Þar trúir fólk á mátt kristalla,
númeralógíu o.þ.h.) Og rabbíninn
var kona, sem er trúvilla sam-
kvæmt kenningum strangtrúaðra
gyðinga.
Rabbíninn blessaði þau sjö sinn-
um, eða í eitt skipti fyrir hveija
sjökru líkamans. Stuttu síðar voru
send út 600 boðskort fyrir sjálft
brúðkaupið, sem skyldi haldið utan
dyra á óðali vitundarfyrirtækisins
í Fíladelfíu, vöggu bandarísku bylt-
ingarinnar. Gestirnir gátu farið að
huga að brúðkaupsgjöfum. í
Macy’s-stórmarkaðnum var sett
upp sérstök tölvuskrá á nafni brúð-
hjónanna, þannig að hægt var að
sjá nákvæmlega hvað búið var að
kaupa handa þeim (svo fólk færi
ekki að kaupa það sama). Um 300
manns komu til veislunnar, sem
lukkaðist ekki alveg sem skyldi,
að mati brúðarinnar. Kannski var
það vegna þess að starfsfólk vit-
undarfyrirtækisins sá um matseld-
ina og allan viðurgjörning, sem var
hvort tveggja mjög meðvitað:
Þarna drakk fólk t.d. agúrkujóg-
úrtdrykk og heilsute með sellerí-
hrísgijónum á heilhveitibrauði.
Athöfnin sjálf heppnaðist þó
fullkomlega. Brúðhjónin gengu sjö
sinnum í kringum hvort annað
undir fagurgrænni eikarlaufkrónu
í ljósaskiptunum þama í garðinum
og urðu eitt meðan rabbínan þuldi
brúðkaupsrulluna við hljóðgerfils-
undirleik konu sem dagsdaglega
þjálfar söngraddir frægra popp-
stjama eins og Jon Bon Jovi og
Annie Lennox.
Brúðurin var hreinlega hrífandi
í hvítum kjól, sem spænskur hönn-
uður frá Dior hafði teiknað og
saumakona nýjasta tónleikabún-
ings Mick Jaggers hafði saumað.
íslenskur hárgreiðslumeistari sá
um brúðkaupsgreiðsluna. Hringar
vom úr hvítagulli. Afí brúðarinn-
ar, sem kom alla leið frá Ohio,
hélt hjartnæma ræðu af hreinni
snilld og margt fyrirfólkið, sem
hafði komið alla leið frá New York
til að upplifa þessa stund, tárað-
ist. Ættingjar brúðhjónanna, sem
vom allir að hittast í fyrsta skipti,
gjóuðu líka tárvotum augum vina-
lega hver til annars og brostu
kumpánlega til að undirstrika
tengslin sem vom að skapast
þama.
Svo var borðað Shish-Kebab við
útigrillið á meðan hljómsveitin,
skipuð úrvals hljóðfæraleikumm
úr klúbbnum New York, tók til við
undirleikinn. Það var kampavín,
það var dansað, og það var fjör
þetta sunnudagskvöld í Fíladelfíu.
Brúðhjónin eyða hveitibrauðs-
dögunum í fallegu sjávarþorpi í
Mexíkó, þar sem Bmce á pantað
pláss í meðferðarprógrammi fyrir
fólk með alnæmisveiruna. Þau
segjast vera fegin að allt umstang-
ið sé afstaðið og þau líta miklu
betur út en í sumar. Framtíðin
brosir við þeim.
Frá sjónarhóli íslendings
Oft er eins og Bandaríkjamenn
geri of mikið mál úr því sem
þeir taka sér fyrir hendur.
Sami hluturinn er skipulagður
sjö sipnum. Af hveiju ekki
bara að drífa í þessu? Þarf
þetta að vera svona mikið mál?
Fram þjáðir liðsforingjar...
Óánægjan, sem kraumar
undir niðri í sovéska hernum,
braust upp á yfirborðið nú ný-
lega þegar varaliðar og nokkr-
ir foringjar í miðjum virðingar-
stiganum stofnuðu með sér fé-
lag, sem á að standa vörð um
mannréttindi hermanna.
Róttækasta krafa nýja félags-
ins er, að allir pólitískir varð-
hundar frá kommúnistaflokknum
verði reknir burt. Var það einróma
samþykkt á fundi þar sem fullyrt
var, að Rauði herinn væri síðasta
vígi gamla hugsunarháttarins og
því löngu kominn tími til að hrista
upp í honum.
„Við viljum ekki eiga í neinum
útistöðum við varnarmálaráðu-
neytið. Við viljum umræður og
samkomulag," sagði Vítalíj
Úrazhtsev, liðsforingi í varaliðinu
og einn helsti hvatamaður nýja
félagsins. „Ástandið innan hersins
er hins vegar mjög alvarlegt og
mikil spenna ríkjandi. Við þurfum
annars konar her og það á að
leyfa verkalýðsfélög innan hans.“
Um það bil 300 manns hlýddu
á Úrázhtsev á fundi, sem hann
efndi til í einu úthverfa Moskvu-
borgar og þar á meðal margir
hermenn í einkennisbúningi. Var
fundarstaðurinn leigður í nafni
manns, sem á sæti á sovéska full-
trúaþinginu, og leiguna, um
50.000 ísl. kr., greiddi Þjóðfylk-
ingin í Moskvu, ein margra óopin-
berra samtaka þar í borg. Her-
mannafélagið, sem kallast Skjöld-
urinn, hefur það meðal annars á
stefnuskránni að fækka í hemum
og afnema herskylduna smám
saman.
Annað, sem mikið er rætt um,
er notkun hersins við að bæla
niður átök milli þjóða og þjóðar-
brota og hugsanlegur ótti við
valdatöku hersins.
„Hermenn, ég beini máli mínu
til ykkar,“ sagði þingmaðurinn
Telman Gdlían, sem hefur meðal
annars deilt á stjómmálaráðið
vegna spillingar á æðstu stöðum,
„skjótið ekki á ykkar eigin með-
borgara hvaðan sem sú skipun
kann að koma.“ Var þessum orð-
um hans fagnað með miklu lófa-
taki.
Margir félagar Skjaldarins
gæta nafnleyndar til að komast
hjá hugsanlegum refsiaðgerðum
og margir~þeirra, sem þora að
koma fram undir fullu nafni, hafa
nú þegar verið fluttir yfir í varalið-
ið.
Skoðanakönnun, sem varnar-
málaráðuneytið gekkst fyrir og
var birt í stjómarmálgagninu íz-
vestíju, sýndi, að óánægjan innan
hersins er mjög mikil og æ fleiri
vilja einfaldlega leggja hann nið-
ur. í einu hverfa Leníngradborgar
höfðu 200 foringjar í hernum,
aðallega ungir menn, sótt um að
vera fluttir yfir í varaliðið.
Óánægjuefnin em mörg. Meðal
annars lág laun, mikil vinna og
ömurlegt húsnæði. Herinn á að
útvega foringjunum íbúð en
reyndin er sú, að meira en helm-
ingurinn verður sjálfur að leigja
sér úti í bæ fyrir allt að þriðjung
mánaðarlaunanna. Vill herinn
ekki bæta það upp að neinu leyti.
Það er ekki síst martröðin í
Áfganistan, sem hefur ýtt undir
óánægjuna. Fjölskyldur hermann-
anna þar fengu sjaldnast miklar
upplýsingar um afdrif þeirra en
vom þess í stað mataðar á alls
kyns lygum. Valentína Melníkova,
sem stofnaði félagsskapinn Her-
mannamæðurnar, segir til dæmis,
að nýliðar í hemum búi við að-
stæður, sem séu ekki mönnum
bjóðandi.
-JONATHAN STEELE
HÚSGANGAR
okkar á tniUi ...
■ „Því miður, kæru farþegar,
við verðum að millilenda í Briiss-
el, þar sem ég er búinn að sulla
niður teinu mínu.“ Þessa óvenju-
legn flugstjóratilkynningu gat að
heyra nýlega í vél frá flugfélag-
inu Dan-Air sem var nýlögð af
stað frá London til Grikklands.
Flugstjórinn hafði raunar gert
betur en að hella niður teinu sínu.
Hann hafði hellt því yfir mæla-
borð flugvélarinnar með þeim
afleiðingum að skammhlaup varð
í ýmsum tækjum.
I „Júgóslavar eru Evrópu-
meistarar í því að stelast úr
vinnu. Kom þetta fram í nýlegu
viðtali þarlends vikurits við hag-
fræðiprófessor að nafni Stejpan
Han. Hann hélt því fram að þó
að vinnudagurinn eigi að teljast
átta stundir vinni Júgóslavar að
meðaltali einungis þrjár stundir
á dag. Hann vildi útskýra þessa
hroðalegu útkomu með því, að
fjárhagsleg örvun í kerfinu væri
nær engin. Þannig séu laun for-
stjóra í verksmiðjum oft ekki
mikið hærri en ræstingarfólks-
ins.
■ í japönskum blöðum gat ný-
lega að sjá mikið af fréttum um
að japanskar konur er byggju í
Vestur-Þýskalandi væru upp til
hópa hamingjusamari en stöllur
þeirra í heimalandinu. Fréttimar
vom byggðar á könnun sem
rannsóknarstoftiun stærsta
verkalýðsfélags Japans hafði lát-
ið framkvæma. Neftidu japönsku
konurnar það sér helst til ham-
ingjuauka, að eiginmenn þeirra
hefðu meira tima til að sinna
þeim í Vestur-Þýskalandi en þeir
höfðu haft í Japan. Vestur-þýskar
konur búsettar í Japan kvörtuðu
hins vegar yfir því gagnstæða.
■ í Frakklandi er nú smám
saman verið að leggja afgamla
stöðumælakerfið. I stað þess að
troða smápeningum í mæla munu
menn í framtíðinni kaupa sér-
stakt kort ekki ósvipað því sem
notað er í símsala í dag. Kerfið
verður í fyrstu tekið upp í borg-
unum París, Bordeaux og
Grenoble og verður á næstunni
hægt að kaupa í söluturnum í
þessum borgum kort fyrir um
þúsund ísl. kr. sem veitir afiiot
af bílastæði í alls 25 klukkustund-
ir.
■ Sauðfjárrækt er ekki meö
öllu háskalaus. í bænum Bagner-
es-de-Bigorre í suðvestur Frakk-
landi varð hrútur nýlega 62 ára
gömlum manni að bana. Að sögn
lögreglunnar átti atburðurinn
sér stað er maðurinn var við Qár-
rekstur. Missti hrúturinn stjórn
á skapi sinu og gekk í skrokk á
hirðinum.
■ Óvenjulegt skilnaðarmál er
nú fyrir dómstól í ísraelsku borg-
inni Tel Aviv. Samkvæmt frétt í
ísraelska blaðinu Jediot Achron-
ot vill eiginmaður einn skilja við
konu sína „vegna þess að hún
þegir i 24 klukkustundir á sólar-
hring og er þar með að gera mig
vitlausan". Manngarmurinn bað
réttinn um leyfi til að fá að leggja
fram „segulband með upptöku
af þögninni" sem sönnunargagn.
■ Viðskiptajöfúrinn og vopna-
salinn Adnan Khasoggi, sem nú
situr í varðhaldi í Bandaríkjun-
um, grunaður um fjármálamis-
ferli, ætlar að opna veitingastað
í svissnesku borginni Bem.Hinn
nýi veitingastaður mun bera
naftiið „Die Zelle“ eða „klefinn".
Khasoggi sat fyrr á þessu ári í
fangaklefa í Bern í níutíu og einn
dag, áður en hann var afhentur
bandarískum yfirvöldum. — sts.
■ Hið þýska vín ársins 1989
heitir „Gorbaschoppen". Var
þetta niðurstaða atkvæða-
greiðslu sem haldinn var á þýsku
vínhátíðinni i bænum Neustadt
og um tvö þúsund gestir tóku
þátt í. Var einhver að tala um
vestur-þýska „Gorba-maníu“? —
sts.