Morgunblaðið - 21.01.1990, Blaðsíða 6
6 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. JANÚAR 1990
WolfgangPeter í Móseldalnum bíbur eftir tsvtni „á heitum steini\
Hjá honum hafa tugir íslenskra ungmenna unnib vib víngerb á
undanfömum sumrum.
Texti og myndir: Steingrímur Sigurgeirsson
VINRÆKT ER atvinnugrein sem fáir Islendingar hafa
komið nálægt svo einhverju nemi. Enda ástæður fyrir því. .
Landfræðileg lega íslands og landslög hafa síst verið til
þess fallin að koma hér upp víniðnaði eða stuðla að
„vínmenningu“. Hjá vínbóndanum Wolfgang Peter í bænum
Reil í Móseldalnum í Vestur-Þýskalandi hefur þó mörgum
íslendingum á undanfornum árum gefist tækifæri til að
kynnast þeim heimi. Tugir íslenskra ungmenni hafa á
síðustu sumrum unnið hjá Wolfgang, eða Volla eins og
hann er oft kallaður, við hin ýmsu störf. Þeir eru þó mun
fleiri sem einhver tengsl hafa haft við Wolfgang og segist
hann sjálfur þekkja persónulega allt að tvö hundruð
Islendinga.
ínhéraðið þar sem Wolf-
gang stundar iðju sína er
kennt við árnar Mósel,
Saar og Ruwer og nær
frá borginni Perl í suðri við fransk-
þýsku landamærin upp að borginni
Koblenz, þar sem Rín og Mósel
tengjast. A þessu svæði er að finna
um fimm þúsund vínframleiðendur,
sem framleiða hin léttu, sýruríku
Móselvín. Móselhéraðið er elsta
vínræktarhérað Þýskalands og
jafnframt nyrsta vínræktarhérað
veraldar. Er talið að Rómveijar
hafi flutt með sér víngerðarlistina
á sínum tíma enda mun hag-
kvæmara fyrir þá að rækta vín sín
á hveijum stað en að burðat með
þau yfir Alpana. Bærinn Reil er
norðarlega í Móseldalnum og er þar
að finna 70 aðila sem hafa fulla
atvinnu af vínrækt en einnig um
200 tómstundavínbændur sem
rækta smá skika. Wolfgang Peter
ræktar einungis riesling-þrúgur, en
úr þeim eru unnin bestu vín í Mós-
el-héraðinu. Vínekrur hans er að
finna á því svæði sem heitir „Am
heissen Stein“, sem mætti þýða „á
heitum steini".
Að sjálfsögðu er að finna sögu
á bak við þessa sérstöku nafngift
og fæst hún við svipað þema og
Faust eftir Goethe. Umboðsmaður
konungsins á þessum slóðum, sk.
Pfalz-greifi, var haldinn slíkri þrá
til að lifa lengur en hann myndi
gera ef náttúran hefði sinn gang,
að hann gerði samning við Kölska
um að sá síðarnefndi fengi sál
Pfalz-greifans gegn því að greifinn
fengi að lifa nokkur ár í viðbót.
Nú leið og beið en um síðir kom
að sjálfsögðu að því að Kölski vildi
láta greifann standa við samning-
inn. Þá setti mikinn ótta að Pfalz-
greifanum og hann vildi láta kaup-
in ganga til baka. Kölski var ekki
á því og sagði það einungis koma
til greina ef Pfalz-greifinn myndi
færa honum flösku af því besta
víni sem hægt væri að finna í ver-
öldinni. Ferðaðist nú Pfalz-greifinn
vítt og breitt en ekkert það vin sem
hann færði Kölska til baka var nógu
gott. Var nú svo komið að greifinn
átti einungis eina tilraun eftir.
Kölski var því orðinn sigurviss og
lýsti því yfir við greifann að hann
gæti þegar farið að kynda bálið þar
sem hann myndi hvort sem er eiga
eftir að rista hann. Sem betur fer
var bálköstur Kölska staðsettur rétt
undir vínekrum greifans. Vín hans
var einstaklega vel heppnað þetta
árið og greip hann í ótta sínum til
þess örþrifaráðs að færa þeim
vonda flösku af sínu eigin víni.
Vínið bragðaðist Köska svo vel að
hann steingleymdi greifanum og
sökkti sér í staðinn niður í drykkj-
una. Sagan segir að eldur hans
brenni þarna enn þann dag í dag
og hiti upp steinana í vínekrunum.
Er nafngift vínsins skýrð með þess-
ari vísu:
Nur dieser Wein,
war es weit und breit,
der mich aus Teufel Klauen befreit.
So sprach der Pfalzgraf,
doch dem Wein,
den nannte er vom heissen Stein.
Eins og áður sagði hefur enn
þann dag í dag fjöldi manns at-
vinnu af því að framleiða vín á
þessum slóðum. Fyrirtækið sem
Wolfgang Peter á og rekur hefur
verið í eigu fjölskyldu hans síðast-
liðnar fimm aldir. Sjálfur tók hann
við rekstrinum af föður sínum árið
1975. Framleiðsla hans nemur ár-
lega 30-40.000 flöskum, ogeru þær
flestar seldar innanlands í Þýska-
landi. Wolfgang stundar þó einnig
einhvem útflutning og eru helstu
útflutningsmarkaðir hans, raðað
eftir mikilvægi, Holland, England
og ísland. Hann tók því vel þegar
ég hringdi í hann og leitaði eftir
spjalli við hann en það hafði lengi
verið á döfinni.
„Volli“ er nánast hugtak meðal
Islendinga hér á þessum slóðum og
sögurnar margar sem sagðar eru
um heimsóknir til hans. Mér var
því farin að leika forvitni á því að
beija þessa goðsögn augum.
Við mælum okkur mót á laugar-
dagseftirmiðdegi og hann lýsir því
hvernig maður rati til hans, sem
er enginn hægðarleikur í fyrsta
skipti. Reil liggur neðst í dalnum
en hús Wolfgangs er fyrir ofan
vínekrumar sem umlykja þorpið í
lítilli byggð sem þar leynist. Þegar
inn er komið reynist allt vera í full-
um gangi, vínframleiðslan fer fram
í kjallara hússins og þar er vín árs-
ins 1989 smám saman að taka á
sig mynd. Wolfgang, eins og flestir
aðrir vínbændur Evrópu, væntir
mikils af þessum árgangi enda
sumrið með ólíkindum hagstætt
vínbændum. í Mósel-héraðinu var
jafnvel síðla sumars talað um að
Jslendingar hafa í
raun enga vín-
menningu, alltsem
eitthvert áfengis-
magn eraó finna
eirra aug-
um „vín
í erí þ
Þegar íslendingar
segjast cetla adgera
eitthvad þágera
þeir þad, þó stund-
um þurfi ab híba
lengi eftirfram-
kvcemdinni.
Þjóbverjar segbu
ástandib vera al-
varlegt en ekki
vonlaust en Islend-
ingarsegbu ab
ástandib vceri von-
laust en ekki alvar-
legt.