Morgunblaðið - 29.07.1990, Blaðsíða 13

Morgunblaðið - 29.07.1990, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. JÚLÍ 13 í þriðja heiminum Hefðbundið, algert ólæsi er mest í löndum þriðja heimsins enda er frumkvæði sljórnvalda oft lítið sem ekkert. Skilningur fullorðinna er einnig af skornum skammti. Astæður eru vitan- lega fleiri, svo sem bágt efiiahagsástand og fátækt fjölskyldna og þörf fyrir allar vinnufærar hendur. Trúarlegar og félagsleg- ar forsendur í sumum þjóðfélögum einkum varðandi menntun telpna. í flestum löndum þriðja heimsins er staða kvenna langt- um verri en drengja. Samkvæmt skýrslu UNESCO um ástandið í þróunarlöndum eru 960 milljónir manna ólæsir. Dulið ólæsi í iðnríkjunum er milli 10 og 20% á íbúafjölda í hveiju landi. Það þýðir einfaldlega að yfir millj- arður jarðarbúa sé ólæs eða mjög torlæs. Yfir 100 milljónir bama á grunnskólaaldri í þróunarlöndun- um stunda alls ekki skólanám. Munur á kynjum er greinilegur, hlutfall kvenna er 34,9 en karl- manna um 20 prósent. Eftir sömu skýrslu að dæma eru flestir ólæs- ir í Asíu eða 700 milljónir, þar af 490milljónir í Indlandi og Kína. í þessum heimshluta búa því um 75% þeirra sem eru ólæs- ir. Þessi tala segir ekki alla sög- una þar sem Asía er fjölmennasta álfan og yfirfært á íbúa eru 34% Asíumanna ólæsir á móti 54% í Afríku. Víkjum aðeins að dulda ólæsinu. Árið 1986 sýndi könnun að einn fullorðinn af hveijum átta í Banda- ríkjunum gat ekki lesið og í Bret- landi vartekið úrtak á fólki sem var 23ja ára og reyndust 13 pró- sent eiga í erfiðieikum með að lesa, skrifa ogtelja. Sams konar niður- stöður komu frá öðrum iðnríkjum. Víða hafa stjórnvöld gert mikið á skömmum tíma til að draga úr ólæsi. Við lok síðari heimsstyijald- arinnar voru 75,4 prósent íbúa Alb- aníu ólæsir en tíu árum síðar var ólæsi komið niðurí 30%. Árið 1962 voru 90% Tanzaníumanna ólæsir en 1978 53,7%. í Mexíkó varólæsi fýrir tveimur áratugum 77,7 pró- sent en 9,7 prósent árið 1985. En sums staðar hefur miðað hægt og lítið. Vestur-Afríkuríkin Burkina Faso og Mali hafa ekki náð ólæsi niður fyrir 90% þrátt fyrir nokkra viðleitni. í Afganistan, Benin, Guinea Bissau, Líberíu og Togo er ólæsi yfir 80 prósent. Á Indlandi var ólæsi 1981 67% eða um 200 milljónir íbúanna ogþar af voru 120 milljónir konur. Árið -1982 voru 230 milljónir Kínveija ólæsir, þar af 160 milijónirkonur. Þó svo að fiestir séu ólæsir í Asíu hefur víða náðst verulegur árangur, Arabaríki hafa lagt mikla fjármuni í menntunarmál eftir að olía fannst á Arabíuskag- anum og er ástandið viðunandi og batnandi i mörgum þeirra. Þar eins og víðast hvar er þó hærra hlutfall ólæsra kvenna en karla. Þegar lengra dregur austur er athyglisvert, að ólæsi er mjög lítið á Sri Lanka, Taiwan, Japan og Suður-Kóreu. Upplýsingarum ástandið í sumum löndum, t.d. Búrma, Mongólíu og Norður- Kóreu, voru ekki tiltækar. UNESCO hefur sett sér það mark að árið 2000 hafi ólæsi ver- ið útrýmt úr heiminum. Fæstum finnst raunhæft að gera ráð fyrir að það takist en sennilegt að það verði stjórnvöldum víða um heim hvatning til að taka til hendinni. Bandalögin lara hamlörum I útvörpum landans í llutningi úrvalsdeildar íslenskra poppara: Sálarinnar, Bubba, Ný donsk, Todmobile, Kalla Örvarsofl. ____. GREIFARNIR - BLAUTIR DRAUMAR Inniheldur Súsí og Hún er svo sæt ásamt öllum gömlu sumarsmellunum s.s. Útihátíð, Frystikistulagið, Ást, MUSIK Æ’ I leit að músík? Leggðu nafnið á minnið, þú finnur okkur á sex stöðum á höfuðborgarsvæðinu. Sendum aukþess í póstkröfu hvert á land 1 YMSIR - BANDALÖG 2 2 STJÓRNIN - EITT LAG ENN 3 STUÐMENN - HVE GLÖÐ ER V0R ÆSKA 4 ÝMSIR - ÍSLENSK ALÞÝÐULÖG 5 ÚR MYND - PRETTY W0MAN 6 ALANNAH MYLES - A.M. 7 RISAEÐLAN - FAME AND F0SSILES 8 ÝMSIR - HITT 0G ÞETTA, AÐALLEGA.. 9 GARY M00RE - STILL G0T THE BLUES 10 GREIFARNIR - BLAUTIR DRAUMAR 11 LENNY KRAVITZ - LET L0VE RULE 12 MAD0NNA - l'M BREATHLESS 13 ISLANDICA - RAMMÍSLENSK 14 T0T0 - PAST T0 PRESENT 77- 90 15 UB 40 - LAB0UR 0F L0VE 2 16 SINEAD O'CONNOR 17 CREEPS - BLUE T0MAT0 18 JEFF HEALEY - HELLT0 PAY 19 LES NEGRESSES VERTES - MLAH 20 AC/DC - BACK IN BLACK YLES - A.M. Still Got This Thing, Lover ol Mine, Bláctf Velvet og eitt vinsælasta lag á landinu, Love Is eru ekki slæm meðmæli með frumraun söngkonunnar Alannahk1"'" I THEBL0CK - STEP BY STEP Titillag plölunnar Slep by Step og nýja lagið Tonight eru til vitnis um að ekkert fær stöðvað anna. - 0THER V0ICES Þessi Irábæri söngvari sendir nú loksins Irá sér nýja plötu uppfulla af topp lögum á borð við Softly Whispering, Oh Girl og A Little Bit ol Love. CRDSBY, STILLS & NASH Tuttugu árum og tjölmörgum kílóum eftir að þeir slógu í gegn eru kapparnir enn I fullu Ijöri og gott belur. Hlustaðu eftir Live it Up og It Anybody Had a Heart. Sænsku afstyrmin skekja nú viðlæki vílt og breylt með lögunum Ooh I Like It og Right Back on Track at þessari melsöluplölu. MUSIK - ARMCHAIR THEATRE Þú þekkir verk hans með Elo, Tom Petty og Travelling Wilbury's en hann slær því öllu við loks er hann sendir (rá sér sína fyrslu sólóplölu. Inniheldur m.a. Every Little Thing og Lilt Me Up "Fimm stjörnur og ekkert kjaltæði” - "Besta metalplatan sem komið helur út i háa herrans tíð". Þessar erlendu lyrirsagnir tala sínu máli um gæðin. T0T0 - PAST T0 PRESENT 77-'90 Alrica, Hold the Line, Rosanna, 99, Georgy Porgy, Pamela, l'll Be Over You, Stop Loving You, I Won't Hold You Back og fjögur Irábær ný lög skreyta þennan kosta grip. AUSTURSTRÆTI 22 ■ RAUÐARÁRSTÍG 16 - PÓSTKÖFUSÍMAR 11620 - 28316 T Q P P TUTTUGU &TDK. TRAUSTAR, DUGANDIKASSETTUR KRAFTUR OG GÆÐI Skilar kröftugum hljómi, kjörin fyrir upptökur á stafrænu (digital) efni. Venjuleg (normal) stilling hljómplötuverslanir STRANDGÖTU 37 HFJ. - EIÐISTORGI ÁFABAKKA14MJÓDD GLÆSIBÆ LAUGAVEGI24

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.