Morgunblaðið - 30.12.1990, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30. DESEMBER 1990
19
Óskum landsmönnum öllum
t farsældar á nýju ári t
o g þökkum viðskiptin
Stefán Valgeirsson alþingismaður,
formaður Samtaka um jafnrétti og
félagshyggju:
Fjármunir ríkis-
ins tryggi fullkom-
ið velferðarkerfi
FLUGLEIÐIR
BÍLALEIGA
1.
Það kann að vera að á ýmsum
sviðum sé hægt að draga úr fjár-
veitingum. Ef það dregur ekki úr
velferð þeirra sem lakara eru sett-
ir hvað laun og lífsaðstöðu snertir
er sjálfsagt og skylt að meta það
í hveijií tilviki. En viljum við ekki
öll halda uppi fullu velferðarríki
og halda uppi fullri atvinnu um
allt land, bæta erfíð skilyrði barna
og þar með aðstöðu uppalenda
þeirra? Bæta og auka umönnun
og aðstöðu aldraðra, fatlaðra og
sjúkra og jafna lífskjör milli stétta
og landshluta. Er hugsanlegt að
ná slíkum markmiðum með því
að draga úr ríkisútgjöldum?
Ríkissjóður verður að ná til sín
þeim íjármunum sem þarf til að
ná þessum markmiðum, ef meiri-
hluti þeirra sem sæti eiga á Al-
þingi tileinka sér þessa stefnu.
Þessa staðreynd verða allir þeir,
sem á einhvern hátt hafa orðið
undir í þjóðfélaginu að átta sig á
og bregðast við á þann veg, að
líklegt sé að með atkvæði sínu séu
þeir að krefjast réttar síns til raun-
verulegs jafnréttis. Hvernig á a
ná nægu fjármagni til að halda
uppi fullkomnu velferðarríki eru
skiptar skoðanir um. Mitt viðhorf
í því efni er að hver eigi að greiða
til samfélagsins eftir efnum og
ástæðum og þar með talinn tekju-
skattur af vaxtatekjum sambæri-
legan og af öðrum tekjum.
2.
Ég tel að útgáfa bráðabirgða-
laga um BHMR hafí orðið til þess
að gjörbreyta afstöðu fólks til
slíkra heimilda. Mig minnir áð
gamalt máltæki segi: „Þeir sem
ekki kunna að fara með vald, sem
þeim hefur verið trúað fyrir, munu
missa það.“ Ég tel að nú eigi að
fella þessa heimild úr gildi, en
hins vegar að koma þinghaldinu
þannig fyrir, að hægt sé að kalla
það saman með eins sólarhrings
fyrirvara og hægt sé að taka á
því vandamáli eða vandamálum
sem eru fyrir hendi hveiju sinni,
án tafar. Það kann að vera örðugt
reynist að koma slíku fyrir öðruv-
ísi en að formlega séð verði þing-
ið að sitja allt árið, en þá verður
bara svo að vera.
3.
Sé það rétt að ráðherrar og
alþingismenn fái dagpeninga í
utanlandsferðum og einnig sé
greiddur fyrir þá allur hótelkostn-
aður (bæði gisting og fæði), þá
liggur það í hlutarins eðli að dag-
peningarnir eru tekjuauki. Séu
ráðherrar og alþingismenn í utan-
landsferðum á vegum ríkisins og
í þess þágu eiga þeir að fá allan
kostnað því samfara greiddan
samkvæmt reikningi en enga dag-
peninga. Sé hvort tveggja greitt
er verið að borga tvisvarfyrir það
sama. Eigi að velja á milli þess
að halda slíkum greiðslum áfram
eða greiða hærri laun, þá er það
engin spurning að frekar á að
hækka launin.
4.
Ég veit ekki til þess að Svíar
séu búnir að sækja um aðild að
Stefán Valgeirsson
EB. Hins vegar hefur þingið sam-
þykkt að heimila ríkisstjórninni
að sækja um aðild og má því gera
ráð fyrir að líði ekki langur tími
þar til að frá slíkri umsókn verði
gengið.
Hins vegar er líklegt að muni
líða 5 ár a.m.k. þar til Svíar fá
þar inngöngu, ef þeir þá vilja að-
ild þegar til kastanna kemur. Það
er því ekki líklegt að umsókn
Svía hafi fyrst í stað áhrif á sam-
starf Norðurlandanna eða
Fríverslunarbandalag Evrópu,
hvað sem síðar verður. Annars
sýnist allt óráðið hver niðurstaðan
verður á milli EFTA og EB. í
Noregi er t.d. vaxandi andstaða
gegn aðild og mjög skiptar skoð-
anir um samningana sem nú fara
fram um evrópskt efnahagssvæði.
Margir Norðmenn telja að ef
samningar náist á þeim nótum
sem nú er rætt um, þá sé búið
að stíga tvö skref af þremur inn
í EB. Ekki er að heyra á íslenskum
ráðamönnum að þeir átti sig á
þessari staðreynd. Það er því kom-
inn tími til að almenningur hér á
landi fari í vaxandi mæli að gera
sér grein fyrir hvað það getur
þýtt ef við verðum aðilar að evr-
ópsku efnahagssvæði, hvað þá að
EB. Dómgreind okkar ráðamanna
hefur ekki alltaf verið upp á tíu,
eins og fram hefur komið síðustu
mánuðina, enda hollast fyrir hvem
og einn að treysta fyrst og fremst
á eigin dómgreind.
5.
Þetta er erfið spurning, þar sem
mig skortir kunnugleika á ástand-
inu þar og viðhorfum leiðandi
manna í hinum ýmsu ríkjum
Sovétríkjanna og ekki síst yfir-
manna hersins. Mér þykir líklegt
að Eystrasaltsríkin verði örðin
sjálfstæð ríki fyrir árslok 1991,
nema Gorbatsjov beiti hernum
gegn þeim, sem ég vil ekki trúa
að hann geri. Mér þykir líklegt
að önnur ríki Sovétríkjanna öðlist
í verulegum mæli sjálfsstjórn, en
verði í sameiginlegu ríkjasam-
bandi. Hins vegar má segja að
ástandið virðist vera þannig að
allt geti gerst í þessum heims-
hluta.
KEFLAVIK
Flugstöö Leifs Eirikssonar
S: (92) 50200
REVKJAVÍK
Aöalskrifstofa Flugvallarvegi
S: (91)-690500
AKUREYRI
Aku royrarf lugvöllur
S: (90-11005
EGILSSTAÐIR
Egilsstaöaflugvöllur
S. (971-11210
HOFN
Hornatjaröartlugvöl
S: (97) 81250
VESTMANNAEYJAR
VestmannaGyjafiugvöllur
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
Kœru viðskiptavinir!
Guð gefi ykkur blessunarrikt ár.
Þökkum viðskiptin á liðnu ári.