Morgunblaðið - 20.07.1991, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JULI 1991
23
Jóhann Eiríksson,
ísafirði - Kveðja
Vinur minn, Jóhannes Eiríksson,
fyrrverandi yfirfiskmatsmaður, lést
eftir skurðaðgerð á Landakotsspítala
13. þ.m. Aðdragandinn var skammur
og kallið kom óvær.t. Þótt æviárin
teldust nær 80, var Jóhann jafnan
teinréttur og léttur í spori og andlegt
atgerfi, sem væri hann 10 árum
yngri.
Jóhann fæddist á Isafirði 23. jan-
úar 1912, sonur hjónanna Kristínar
S. Einarsdóttur frá Hríshóli í Reyk-
hólasveit og Eiríks Br. Finnssonar
verkstjóra frá Kirkjubóli í Valþjófsd-
al í Önundarfirði.
Hann var elstur sex alsystkina,
síðan Baldur, lengi búsettur á Siglu-
fírði, látinn, Bragi fyrrv. framkv.stj.
Skreiðarsamlagsins, Amfríður
(Adda) búsett í Orlando, Florida í
Bandaríkjunum, Iðunn kaupm. á
ísafirði, kona Böðvars Sveinbjarnar-
sonar, hún er látin, og Einar Haukur
fyrrv. skattstjóri, búsettur í Reykja-
vík. Eina dóttur, Ingibjörgu, átti Ei-
ríkur fyrir hjónaband.
Jóhann fékk ekki langa skóla-
göngu, eins og mörg systkina hans,
en hann hóf snemma störf hjá föður
sínum, sem var um langt skeið verk-
stjóri við saltfiskverkun á Ísafírði,
en saltfiskur var þá helsta úflutning-
svara landsmanna.
Eiríkur Finnsson var annálaður
dugnaðarmaður og kröfuharður um
vönduð vinnubrögð við saltfiskverk-
unina. Jóhann sonur hans fékk því
strangan skóla og mikla reynslu við
verkun saltfisks frá fyrsta handtaki
til þess síðasta, og að þeim lærdómi
bjó hann ævilangt.
Margir kunnir dugnaðarmenn
unnu undir verkstjóm Eiríks og var
Jóhann jafnan talinn þar með
fremstu mönnum. Samviskusemi og
reglusemi einkenndu öll störf Jó-
hanns fyrr og síðar, enda ávann
hann sér traust allra, sem hann átti
samskipti við á lífsleiðini.
Fædd 23. nóvember 1911
Dáin 9. júlí 1991
Nú er ei annað eftir
en inna þakkar mál
og hinstri kveðju kveðja
þig kæra hreina sál.
Þín ástarorðin góðu
og ástarverkin þín
í hlýjum hjörtum geymast,
þótt hverfir vorri sýn.
- Það lífið sem er liðið
úr læðingi sársaukans,
var stillt, sem kappi, er kafar,
í kvalabylgjufans,
hélt æðrulaust og öruggt
tii annars betra iands,
var öflugt mitt í óstyrk
af afli kristins manns.
(Einar H. Kvaran)
Okkur langar að minnast ömmu
okkar Ástu Haildóru Gestsdóttur
sem lést 9. júlí síðastliðinn.
Við kynntumst ömmu ekki eins
og flestir kynnast ömmum sínum
vegna þess að fyrir tuttugu árum
veiktist hún alvarlega og var á
sjúkrahúsi og síðar á dvalarheimili
aldraðra upp frá því. En orðstír
deyr aldrei, því þótt hún gæti ekki
sagt okkur frá lífi sínu, gerðu það
aðrir. Við fundum alltaf þegar við
heimsóttum hana í Stykkishólmi að
við, afkomendur hennar, vorum það
sem henni þótti dýrmætast, því
þótt hún gæti ekki tjáð sig með
orðum gerði hún það með viðmóti
sínu. Alltaf átti hún eitthvað að
gefa okkur og enginn fór án þess
að þiggja nokkuð. Síðustu vikurnar
sem hún lifði lá hún á Borgarspítal-
anum eftir að hafa dottið og slasað
sig. Þetta var erfiður tími fyrir
hana að vera ekki á sínum heima-
slóðum þar sem hún þekkti alla en
við fundum að starfsfólk spítalans
hugsaði vel um hana og reyndi allt
Jóhann stundaði sjómennsku um
skeið og var háseti á togaranum
Hávarði ísfirðingi hjá þeim kunna
aflamanni Ingvari Einarssyni. Þá fór
hann í siglingar um tíma á skipum
Eimskipafélagsins Goðafossi og
Dettifossi.
Leið hans lá þó aftur í land og
að nýju til starfa við hlið föður síns,
og varð þá hans hægri hönd í dagleg-
um störfum og sá þá jafnframt um
útreikning vinnulauna og ýmis skrif-
stofustörf. Þekking hans og reynsla
við saltfiskverkun leiddu til þess að
hann fór að vinna við fiskmat og var
ráðinn yfirfiskmatsmaður á Vest-
fjörðum, sem hann gegndi iengi, en
síðan varð hann deildarstjóri við
Fiskmat ríkisins, þar til hann lét af
störfum fyrir aldurs sakir.
Jóhann kvæntist ■ 31. desember
1957 Halldóru Guðmundsdóttur
hjúkrunarfræðingi og komu þau sér
upp fallegu og hlýlegu heimili á
Hafnarstræti 17 á Isafirði.
Böm þeirra eru: Þráinn Sigurðs-
son jarðfræðingur, fæddur 9. janúar
1954, sonur Ijalldóru, sem Jóhann
gekk í föðurstað. Hann er kvæntur
Pigitsa Dourali fædd í Grikklandi og
eiga þau eina dóttur. Þau eru búsett
í Svíþjóð.
Eiríkur Kristinn verkstjóri, fæddur
15. október 1956, kvæntur Jóhönnu
Björgu Aðalsteinsdóttur og eiga þau
fósturson.
Svanhvít Guðrún læknaritari,
fædd 21. september 1957. Sambýlis-
maður hennar er Ólafur Þór Gunn-
laugsson og börnin eru tvö.
Jóhann Ingdór vélvirki, fæddur 10.
nóvember 1959. Sambýiiskona hans
er Beata Joó fædd í Ungveijalandi,
kirkjuorganisti og söngstjóri á
ísafirði.
Guðbjörn Salmar verslunarstjóri,
fæddur 16. nóvember 1962 kvæntur
Ingibjörgu Snorradóttur skrifst.m.
og eiga þau tvö böm.
til að hjálpa henni. En hvíldin var
kærkomin og nú vitum við að amma
hefur hitt afa sem lést fyrir þrjátíu
og fimm ámm. Minningin um ömmu
mun lifa með okkur.
Inga Lára, Ásta Sóley, Hel-
ena, Lárus, Eiður og Aldís.
Nú hefur elsku Ásta mín loksins
fengið hvfidina. Þjáningum hennar
og bið eftir að komast í æðri heima
er lokið.
Ég á henni svo ótal margt að
þakka. Ætíð lét hún mig njóta þess
að ég bar nafn Lárusar heitins eig-
inmanns hennar. Ég veit að ég var
litla stelpan hennar.
Minningamar em ljúfar frá þeim
tíma er elsku Ásta bjó í iangafa-
húsi og síðar í rafstöðinni. Það var
enginn eins og hún. Glensið,
gamanið, söngurinn og lipurðin
vom eiginleikar sem drógu alla tii
hennar, ekki síst böm. Þau hrein-
lega sópuðust að henni. Alltaf vora
armar hennar útbreiddir, þrátt fyrir
allt það mótlæti sem hún mætti á
lífsleiðinni. Það var mér sárt að
Jóhann var alla tíð ákaflega heim-
akær og góður faðir og afi. Hann
var í eðli sínu hlédrægur og tranaði
sér hvergi fram, en öllu, sem hann
tók að sér, skilaði hann með mestu
ágætum. Hann hafði fastmótaðar
skoðanir og lét hvergi hlut sinn, ef
því var að skipta, en var jafnan rétt-
sýnn og sanngjarn í hverju máli.
Jóhann stjómaði kosningaskrif-
stofu Sjálfstæðisflokksins á ísafirði
margar undanfarnar alþingis- og
bæjarstjórnarkosningar og vann það
starf af alúð og röggsemi, eins og
honum var lagið. Hann var einn af
stofnendum Lionsklúbbs Isafjarðar
árið 1957 og var virkur félagi alla
tíð og hlaut ýmsar viðurkenningar
klúbbsins. Jóhánn var um árabil
áhugasamur laxveiðimaður og fóm
þau hjónin oft saman í laxveiðitúra.
Hann var fróðleiksfús, sjálfmennt-
aður og las mikið af góðum bókum
og átti gott bókasafn. Hann hafði
sérstakan áhuga á fróðleik um fjar-
læg lönd og þjóðir og las mikið er-
lend tímarit um þau efni.
Kristrún kona mín og Halldóra eru
skólasystur úr Hjúkmnarskóla ís-
lands og hafa starfað saman á Fjórð-
ungssjúkrahúsinu á ísafirði um ára-
tuga skeið. Þær era góðar vinkonur
og við Jóhann urðum góðir vinir og
geta ekkert fyrir hana gert eftir
að hún veiktist. En þær voru ófáar
stundimar sem við áttum saman.
Orð vora óþörf. Nærveran var allt
sem máli skipti.
Minningin um elsku Ástu mína
mun ætíð skipa stóran sess í lífi
mínu. Hafi hún þökk fyrir.
Stelpan hennar hún Lára.
áttum saman margar góðar sam-
verustundir, sem gott er að eiga
minningar um.
Sérstaklega minnist ég nú sameig-
inlegrar ferðar með konum okkar til
Bandaríkjanna árið 1986.
Við fórum fyrst til New York og
dvöldum þar í nokkra daga. Ég hafði
komið tvisvar áður til þessarar stór-
borgar og taldi mig geta leiðbeint
nokkuð um Manhattan. Fljótt kom í
ljós að Jóhann, sem aldrei hafði koin-
ið þar áður, vissi bókstaflega allt um
borgina og hafði ekkert fyrir því að
rata, hvert sem ferðinni var heitið
hvern dag.
Síðan dvöldum við um tíma í sól-
inni á Florida, en síðustu dagana
notuðum við til þess að heimsækja
Öddu systur Johanns, sem býr í Or-
lando. Adda er gift sænskættuðum
Bandaríkjamanni Harry Bergström
og eiga þau tvær dætur Kristínu og
Arlené, sem búa í Orlando.
Það leyndi sér ekki, hve afarkært
var með þeim systkinum Öddu og
Jóhanni, og hve mikla virðingu og
ástúð Harry og dæturnar sýndu hon-
um. Það var enda ekki legið á því
við okkur, að Jóhann hafði verið
þeim betri en enginn, þegar þau
bjuggu á ísiandi og um hríð í gamla
■faktorshúsinu í Neðstakaupstaðnum,
en Jóhann var ennþá í foreldrahús-
um. Það yrði of langt mál að tíunda
allt, sem þetta góða fólk gerði fyrir
okkur, en minningarnar lifa og þær
rifjaði Jóhann oft upp.
Nú er vinurinn genginn, enginn
má sköpum renna. Þannig er gangur
lífsins. Gömlu innfæddu ísfirðingarn-
ir hverfa á braut einn af öðrum og
eftir standa ófyllt skörð, eitthvað sem
vantar í tilveruna - tómarúm.
Að mæta ekki lengur góðum vini
á götunni og bjóða góðan dag. Þo
lifir hann áfram í svipmóti afkomend-
anna og í minningunum, sem hrann-
ast upp. Þannig heldur lífið áfram.
Við Kristrún söknum góðs vinar og
biðjum honum blessunar. Jafnframt
vottum við Halldóru vinkonu okkar
dýpstu samúð, svo og börnum,
tengdabörnum, barnabörnum, systk-
inum og öðrum ástvinum.
Blessuð sé minning Jóhanns Ei-
ríkssonar.
Ilögni Þórðarson
Góður drengur er genginn. Mér
var bragðið er ég frétti andlát Jó-
hanns Eiríkssonar fyrrverandi yfir-
fískmatsmanns. Það er fátítt að
kynnast mönnum eins og Jóhanni,
en kynni okkar hófust skömmu eftir
að ég flutti til ísafjarðar fyrir sjö
árum. Þau kynni voru öll á einn veg,
hann var veitandi en ég þiggjandi.
Aldursmunurinn var töluverður eða
rúmir fjórir áratugir, en aldrei varð
þess vart með öðram hætti en þeim
sem mikil lífsreynsla eldri manns
markar samskipti við yngri og
óreyndari menn. Hann var einstakur
þegar á þurfti að haida, því þá naut
reynsla hans sín og oftast miðlaði
hann henni þannig að þeir sem nutu
trúðu því að þeim hefði dottið i hug
það sem Jói Éiríks, eins og hann var
oftast nefndur, lagði til. Þannig var
því farið um mig.
Öðrum lætur betur ættfærsla en
þeim sem þetta ritar. Jóhann fæddist
á ísafirði 23. janúar 1912. Foreldrar
hans vora Kristín S. Einarsdóttir frá
Hríshóli í Reykhólasveit og Eiríkur
Brynjólfur Finnsson verkstjóri frá
Kirkjubóli í Valþjófsdal í Önundar-
firði. Jóhann kvæntist 31. desember
1957 eftirlifandi eiginkonu sinni
Halldóra Guðmundsdóttur hjúkrun-
arfræðingi. Saman áttu þau fjögur
börn, en áður átti Halldóra Þráinn
Sigurðsson sem nú býr í Svíþjóð.
Elstur barna þeirra Jóhanns og Hall-
dóru er Eiríkur Kristinn fæddur 15.
september 1956. Kona hans er Jó-
hanna Björg Aðalsteinsdóttir og eiga
þau eitt fósturbarn. Svanhvít Guðrún
er fædd 21. september 1957 og ei
hennar maður Ólafur Gunnlaugsson.
Þau eiga saman eitt barn og fyrir
átti Svanhvít dóttur. Jóhann Ingdór ■
er fæddur 10. nóvember 1959 og er
sambýliskona hans Beata Jóo. Y ngst-
ur er Guðbjörn Salmar fæddur 16.
nóvember 1962 og hans kona er Ingi-
björg Snorradóttir. Þau eiga saman
stúlku og dreng. Börnin fjögur búa
öll á Isafirði.
Kynni okkar Jóa hófust fyrir al-
vöru þegar undirritaður hóf afskipti
af bæjarstjórnarmálum á Ísafírði
sköminu eftir áramót 1985-86. Áður
vissum við hvor af öðrum. Jói tók
að sér að stýra kosningabaráttu
Sjálfstæðisflokksins vorið 1986 og
áttum við þá um nokkurra vikna
skeið mikið og náið samstarf. Aldrei
varð þess vart af hans hálfu að ég
hefði valist til forystu á lista flokks-
ins með nokkuð snöggum hætti.
Miklu frekar var eins og við hefðum
unnið saman um langan tíma að því
að skipuleggja kosningabaráttu og
vinna þau störf sem til þurfti. Kosn-
ingabarátta er mikið og óeigingjarnt
starf og reynir þar á samvinnu
margra og oft á þolrifin. Stundum
gengur mikið á. Jóhann var orðinn
74 ára þegar þetta var. Við hittumst
oft á morgnana fyrir vinnu frambjóð-
endur og fleiri. Þótt ekki væri ætlast
til að skrifstofan opnaði svo snemma
var Jói jafnan mættur. Mér fannst
það aðdáunarvert hversu harður C
hann var af sér í starfinu. Árangur-
inn var góður, Sjálfstæðisflokkurinn
hlaut tæp 46% atkvæða. Eftir þetta
komu tvennar alþingiskosningar og
einar bæjarstjórnarkosningar, sem
reyndar voru háðar við óvenju erfiðar
aðstæður, Flokksmenn gengu ekki
sameinaðir til kosninga vorið 1990
er bæjarstjórn var kosin. Þeim mun
harðar Jagði Jóhann Eiríksson sig
fram. Árangurinn var vel ásættan-
legur fyrir lista Sjálfstæðisflokksins
miðað við allar aðstæður. Baráttu-
krafturinn var óbilaður þótt fyrram
samheijar sæktu nú á sömu mið og
aldrei sagði Jói styggðaryrði um þá
ágætu menn.
Við alþingiskosningarnar 1987 og
1991 var sama upp á teningnum,
heill og hagur flokksins gekk fyrir
öllu og oft var vinnudagurinn iang-
ur. Minningarnar um samstarfið eru
aðeins góðar og bregður þar hvergi
skugga á, þótt stundum hafi þurft
að samræma sjónarmið. En það var
þó ótrúlega sjaldan. Samvinnan á
þessum vettvangi var með minna
móti síðast liðið vor vegna veikinda
undirritaðs. En í mínum augum var
Jói hlekkurinn sem tengdi baráttu
undanfarinna ára saman. Atvikin
höguðu því þannig að eftir kosningar
sáumst við ekki vegna fjarveru undir-
ritaðs. Því var mér enn meira brugð-
ið að frétta að Jóhann Eiríksson
væri allur. Sjálfstæðismenn á ísafirði
og víðar um Vestfirði, bæði karlar
og konur, sakna góðs vinar og bar-
áttumanns, samheija sem aldrei
brást. Fyrir hönd bæjarfulltrúa Sjálf-
stæðisflokksins og nefndarmanna
allra vil ég færa þakkir fyrir gott
starf.
Við hjónin færum eftirlifandi eig-
inkonu, börnum og barnabörnum
innilegar samúðarkveðjur. Þeirra er
missirinn mestur. Við megum aðeins
minnast þess að hafa fengið kynnast
einstökum manni og góðum dreng.
Guð gefi að minning um góðan eigin-
mann og föður og afa reynist ykkur
styrkur í sorg ykkar.
Ólafur Helgi Kjartansson
\
Minning:
AstaH. Gestsdóttir