Morgunblaðið - 07.03.1992, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. MARZ 1992
11
Husbúnaður og
innanhússhönnun
Sófaborð eftir Ellen Tyler.
Borðstofustóll eftir Pétur Birgisson.
Myndlist______________
Bragi Asgeirsson
Undanfarið hefur staðið yfír
fjölþætt sýning Félags húsgagna-
og innanhússarkitekta á jarðhæð
Perlunnar, og lýkur henni nú á
sunnudag. Opnunartíminn var
einungis rúm vika og telst nokkuð
knappur fyrir jafn viðamikla
framkvæmd, sem helst þyrfti að
skoðast oftar en einu sinni og
verðskuldar ítarlega umfjöllun.
Starfsgreinin er nefnilega mun
viðameiri en maður gat búist við
og eru t.d. meðlimir í fagfélaginu
orðnir 60 og fjölgar vafalítið með
ári hveiju sé tekið mið af því hve
margir sýnendanna eru af yngri
kynslóð.
Listrýnirinn hefur áður séð sýn-
ingar á vegum félagsins, svo og
margar aðrar framkvæmdir á
vettvanginum, en enga jafn fjöl-
breytta, né sem kemur honum
jafn mikið á óvart, en það má
koma fram að heil 24 ár eru frá
síðustu sýningu og er þessi fram-
kvæmd því öðrum þræði hugsuð
sem einskonar yfírlit.
Hér er það eftirtektarvert að
framleiðendur og ýmis verkstæði
í járn- og tréiðnaði virðast vera
með á nótunum um tilraunir ýmiss
konar, sem ber vott um framsýni
og skilning viðkomandi sem er
mikil lyftistöng öllum framförum
á starfsvettvanginum og skilar sér
í fyllingu tímans eins og hvar-
vetna.
Ekkert er listum eins mikilvægt
og að lyft sé undir hvers konar
viðleitni er til döngunar horfa og
átakamiklum iðkendum þeirra
sköpuð skilyrði til athafna.
Má geta þess að danskir hús-
gagnahönnuðir þakka blómatíma-
bil iðngreinarinnar þar í landi
skilningi og uppörvun, en þegar
áhugi og stuðningur minnkaði,
hrakaði gæðunum og viss stöðnun
tók við. Vísa ég til frænda vorra
vegna þess, að á blómaskeiðinu
var danskur húsgagnaiðnaður
heimsþekkt gæðavara, sem skilaði
ómældum tekjum í þjóðarbúið, og
slík þróun er óhugsandi án upp-
örvunar og skilnings.
— Segja má að þessi fram-
kvæmd hafí verið meira en tíma-
bær, en ekki skil ég fyllilega af
hveiju Perlan varð fyrir valinu
sem sýningarhúsnæði. Að vísu er
hátt til lofts og vítt til veggja, en
þar með eru kostirnir að mestu
upptaldir, því að sýningin kemst
ekki nægilega vel til skila í rým-
inu. Vera má að það megi skrifa
að nokkru á kostnað uppsetning-
arinnar, sem er í senn stöðluð og
hijúf og hentar hvergi nærri í
öllum tilvikum og þá síst er sýn-
ingarmunirnir eru af fínlegri gerð-
inni og áferð þeirra mjúk og við-
kvæm. Þetta hefur áður sést og
telst úrelt og útjöskuð framúr-
stefna, nema í einangruðum til-
vikum, er hún á sérstaklega vel
við.
Við þetta bætist að aðkoman í
Perluna er nokkuð hijúf og stór-
skorin og er það sem ég persónu-
lega felli mig einna minnst við í
sambandi við bygginguna.
En hvað sjálfa sýningargripina
snertir er þáttur stöðlunar úti, og
fjölbreytni og hugkvæmni taka
við og það er styrkur framkvæmd-
arinnar.
Auðséð er að hönnuðirnir eru
með á nótunum um þróunina í
heiminum, sem vísar til fortíðar-
innar og höfðar til hlýleika og fjöl-
breytni, í stað kuldalegrar mið-
stýrðrar framúrstefnu, sem áður
bar mikið á og enginn taldist
maður með mönnum sem ekki
fylgdi — í raun gamall og úrkynj-
aður. Þessi þróun á sér einnig
stað í húsagerðarlist og myndlist,
og er einfaldlega komin til af
þörf og nauðsyn í vélrænum og
kuldalegum heimi. Mannfólkið er
að hafna miðstýringu og forsjár-
hyggju í þessum efnum sem öðr-
um á menningar- og stjórnmála-
sviðinu, og þar sem listin telst
jafnan afkvæmi þeirra tíma sem
hún lifir á, og endurspeglar þá,
er sjálfgefíð að hún sé samstiga.
Var raunar skrefí á undan í þessu
tilviki.
Gildi húsgagnahönnunar og
innanhússarkitektúrs er óumdeil-
anlegt og mjög ríkur þáttur í lífí
nútímamannsins. í aldanna rás
hefur stílbrigði fylgt stílbrigði í
mótun húsagagna líkt og í húsa-
gerðarlist og eitt af því skemmti-
legasta sem ég geri, er að skoða
listiðnaðarsöfn, en það er eins og
ganga í gegnum aldirnar að reika
þar um. Einkum er kjallarinn í
Ríkislistasafninu í Amsterdam svo
og Museum de la Arts Decorativs
í París toppurinn á flestu því sem
ég hef séð á sviðinu til þessa.
Sem að líkum lætur gætir mik-
illa áhrifa að utan á sýningunni,
og vafalítið koma áhrifin að stór-
um hluta til frá lærimeisturum
viðkomandi líkt og á sér stað í
húsagerðarlist, og einmitt þetta
kallar á þörf fyrir innlendan
menntunargrundvöll í báðum fög-
unum og aukna tengingu við ís-
lenzkar aðstæður.
Og eins og í húsagerðarlist er
námsferillinn æði margþættur,
enda dreifa menn sér milli heims-
borganna, en flestir virðast mér
menntaðir í Danmörku, sem er
ekki vérra, þar sem þarlendir eru
á heimsmælikvarða. í Danmörku
ættu menn einmitt að fá skilning
á mikilvægi þjóðlegra sérkenna í
hönnun, sem eru um leið af alþjóð-
legum gæðastaðli.
Uppsetning sýningarinnar ger-
ir manni dálítið erfítt um vik við
mat á framlagi einstakra og fag-
leg umfjöllun væri alltof langt
mál, vegna þess að af svo mörgu
er að taka. Það var margt sem
gladdi augað og það er áberandi,
að metnaðurinn er sá sami, ef
hann hefur ekki aukist til muna,
frá því hinn einfaldi og trausti
stóll Gunnars H. Guðmundssonar
fékk gullverðlaun á listiðnaðar-
sýningunni í Munchen 1961. Lít-
um einungis til hinna yngstu og
t.d. á sófaborð Ellenar Louise
Tyler, sem hún hefur sjálf smíðað
af miklum hagleik, eða á stóla
Leós Jóhannssonar, einfalt skrif-
borð Ernu Ragnarsdóttur og bar-
skáp Jóh. E. Valgeirsdóttur.
Hinir grónu standa sig með
mikilli prýði og eru t.d. stólar
Péturs B. Lútherssonar unnir af
mikilli listrænni alúð og vafalítið
á heimsmælikvarða. Sömu ein-
kenni má sjá í vinnubrögðum
Hjalta Geirs, Gunnars Magnús-
sonar og Eyjólfs Pálssonar svo
nokkrir gjörólíkir hönnuðir séu
nefndir.
Marga fleiri vildi ég nefna og
gera sýningunni mun ítarlegri
skil, en ég réð ekki lengd sýning-
artímans, geta okkar listrýnenda
er takmörkuð því að mörgu fleiru
er að huga.
Áhuginn á framkvæmdinni
virðist vera mjög mikill og var
margt fólk að skoða sýninguna
af mikilli athygli þann dijúga tíma
sem ég staldraði þar við. Ættu
viðtökurnar að vera mönnum
hvatning til að sýna oftar og gera
uppsetningamar aðgengilegri og
skilvirkari, og umfram allt að
hafa sýningartímann rýmri.
—
BRIMBORG
Notaðir bílar á góðu verði
Allir skoðaðir 1992. Góð greiðslukjör í boði
-rnmmsm‘
I
Bíll vikunnar:
Ford Sierra, árg. 1988. Ekinn
28 þús. km. 4 gíra. 5 dyra.
Mjög lítið ekinn fjölskyldubíll
á frábæru verði.
Staðgr. 590.000,- kr.
BÍLAGALLERÍ • FAXAFENI 8 • SÍMI 685870 • Opiö mánudaga til föstudaga kl. 9—18 • Laugardaga kl. 10-16
100-300 þús. Kr. 300-500 þús.
Daihatsu Charmant 4G 4D arg '82 Ekinn 140. Tölvunr. 2049 stgr.130 Daihatsu Charade 4G 5D árg. '87 Ekinn 87.Tölvunr. 1969 stgr.330
Toyota Cressida 5G 4D árg. '80 Ekinn 108.Töivunr. 2087 stgr.170 Daihatsu Charmant 4G 4D '86 Ekinn 88. Tölvunr. 465 stgr.340
Daihatsu Charade 4G 3D árg '84 Ekinn 83. Tölvunr. 1988 stgr.175 Daihatsu Charade 4G 3D árg. 88 Ekinn 53. Tölvunr. 1762 stgr.420
Volvo 343 GLS 4G 5D árg '82 Ekinn 130. Tölvunr. 1921 stgr.200 Volvo 240 GL 5G 4D árg. '84 Ekinn 150. Tölvunr. 1926 stgr.450
Daihatsu Coure 5G 5D árg '86 Ekinn 47.Tölvunr. 1773 stgr.220 Peugeot 309 5G 5D árg. '88 Ekinn 40. Tölvunr. 1967 stgr.450
Volvo 240 GL 5G 4D árg '81 Ekinn 140. Tölvunr. 437 stgr.240 Mazda 323’87 5G 4D Ekinn 75. Tölvunr. 1983 stgr.450
Ford Escort 5G 3D árg '84 Ekinn 93. Tötvunr. 1840 stgr.265 Daihatsu Charade 5G 5D árg. '88 Ekinn 69.Tölvunr. 1948 stgr.460
Daihatsu Charade 4G 3D árg '86 Ekinn 75. Tölvunr. 1344 stgr.290 Volvo 340 GL 5G 4D árg. '86 Ekinn 52. Tölvunr. 1714 stgr.470
Lada 1200 4G 4D árg '90 Ekinn 18. Tölvu- nr. 1834 stgr.290 Daihatsu Charade 5G 5D árg. '88 Ekinn 44. Tölvunr. 1968 stgr. 480
Daihatsu Coure 5G 5D árg. '87 Ekinn 40. Tölvunr. 2088 stgr.290 Volvo 360 GL 5G 4D árg. '86 Ekinn 70 Tölvunr. 1956 stgr.500
Kr. 500-700 þús. Kr. 700-900 þús.
Ford Orion 5G 4D árg. '87 Ekinn 54. Töivunr. 2008 stgr.530 MMC Colt GLx SSK 3D árg. '89 Ekinn 28.Töhrunr. 2116 stgr.720
Mazda 323 5G 3D árg. '88 Ekinn 39. Tölvunr. 1934 stgr.570 Toyota Carina SSK 4D árg. ’88 Ekinn 62.Töhrunr. 2078 stgr.725
Honda Accord 5G 4D árg. '87 Ekinn 122.Tölvunr. 1212 stgr.570 Volvo 240 GL 5G 4D árg. ’87 Ekinn 73. Tölvunr. 1971 stgr.730
Ford Sierra 4G 5D árg. '88 Ekinn 28. Tölvunr. 1914 stgr.590 Suzuki Samurai 5G 3D árg. ’89 Ekinn 42. Töhrunr. 2005 stgr.740
Dodge Aries SSK 4D árg. '88 Ekinn 42. Tölvunr. 1068 stgr.630 Volvo 240 GL 5G4D árg. ’87 Ekinn 65. Töhrunr. 1478 stgr.750
Volvo 240 GL SSK 4D árg. ’86 Ekinn 75. Tölvunr. 1188 stgr.670 Volvo 740 GL 5G 4D árg. '85 Ekinn 71. Töhrunr. 1443 stgr.790
Volvo 240 GL SSK 4D árg. ’86 Ekinn 64. Tölvunr. 1685. . stgr.680 Volvo 740 GLSSK 4D árg. '85 Ekinn 75. Tölvunr. 2039 stgr.790
Suzuki Samurai 5G 3D árg. '88 Ekinn 48.Tölvunr. 1880 stgr.690 Toyota Corolla 5G 3D árg. '88 Ekinn 67,Tölvunr. 2101 stgr.815
Nissan Sunny SSK 4D árg. '89 Ekinn 50. Tölvunr. 2001 stgr.680 BMW3165G 40 árg, '88 Ekinn 25. Töhru- nr. 1580 stgr.850
Saab 900i 5G 4D árg. '87 Ekinn 63. Tölvunr. 2003 stgr.695 Volvo 740 GLE 5G 4D árg. '86 Ekinn 103.Tölvunr. 1473 stgr.890
Kr, 900-1.100 þús. 1.100-2.000 þús.
Dai. Feroza EI-2 5G 3D árg. '89 Ekinn 49.Töhrunr. 1497 stgr.910 Volvo 740 GLE SSK 4D árg. '87 Ekinn 72.Töhrunr. 479 stgr. 1.120
Daihatsu Rocky 5G 3D árg. '87 Ekinn 65. Tölvunr. 1873 stgr.910 Dai. Feroza Special '90 5G 3D 4x4 Ekinn 16.Tötvunr. 1905 stgr. 1.130
Daihatsu Feroza 5G 3D árg. '89 Ekinn 53.Tölvunr. 1661 stgr. 930 Volvo 740 GL SSK 4D árg. '88 Ekinn 67. Tölvunr. 1027 stgr. 1.190
Daihatsu Applause 5G 5D árg. '91 Ekinn 13.Tölvunr. 2112 stgr.940 Volvo 740 GL SSK 4D árg. '88 Ekinn 49. Tölvunr. 2085 stgr. 1.190
Volvo 460 GLE 5G 4D árg. '90 Ekinn 94.Tölvunr. 2090 stgr.950 Volvo 740 GL SSK 4D árg. '88 Ekinn 46. Töhrunr. 1963 stgr. 1.200
Volvo 440 GLT 5G 5D árg. '89 Ekinn 39.Tölvunr.2076 stgr.950 Volvo 460 GLE SSK 4D árg. '90 Ekinn 11. Tölvunr. 2056 stgr. 1.240
Volvo 240 stetion SSK 5D árg. '88 Ek- inn 72. Töhrunr. 2013 stgr.960 Volvo 740 GL SSK 4D árg. '89 Ekinn 46. Tölvunr. 2118 stgr.1.475
Volvo 740 GL SSK 4D árg. '87 Ekinn 86. Tölvuinr. 1896 stgr. 1.025 Daihatsu Rocky 5G 3D árg. '91 Ekinn 9. Töivunr. 2050 stgr. 1.550
Volvo 440 Turbo 5G 5D árg. '89 Ekinn 20.Töhrunr. 1811 stgr. 1,095 Subaru Legacy SSK 5D árg. '91 Ekinn O.Tötvunr. 1919 stgr. 1.580
Volvo 440 Turbo 5G 5D árg. '89 Ekinn 57.Töhrunr. 2019 stgr.1.100 Volvo 740 GL SSK 5D árg. '90 Ekinn 20. Töhrunr.2128 stgr. 1.590
SSK = Sjálfskiptur. D = Dyrafjöldi. G = Girar. St. = Station.