Morgunblaðið - 11.11.1992, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 11.11.1992, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 199? 17 Skálmöld í Súdan Pyntingar og aftökur án dóms og laga í borginni Juba Lík manns, sem drepinn var af öryggissveitunum, dregið á land. 25 önnur lík fundust í ánni. eftir Signrð Einarsson Undanfarið hefur mikið verið rætt um ástandið í Sómalíu og ekki að ástæðulausu: þar hafa far- ið saman hrottalegir bardagar með tilheyrandi drápum á óbreyttum borgurum og matvælaskortur, sem ekki síst bitnar á börnum. Það var þó ekki fyrr en þetta ástand hafði staðið yfir í langan tíma að at- hygli umheimsins var vakin á því sem þar var að gerast. Því miður vill það oft vera svo að alþjóðlegar fréttastofur sjá ekki ástæðu til að vekja athygli á hörmulegum at- burðum sem eiga sér stað víða um heim, fyrr en það er orðið of seint eða almenningur hefur mátt þola slíkar hörmungar af mannavöldum að liggur við þjóðarmorði. Þannig er 'einmitt ástatt með íbúa borgarinnar Juba í Súdan um þessar mundir. Síðastliðna þrjá mánuði er talið að her stjórnarinn- ar hafi drepið um 300 manneskjur af ásettu ráði og handtekið hundr- uð annarra. Heyrst hefur um pynd- ingar og barsmíðar á föngum sem haldið er í herstöðvum og lík hafa sést á floti á ánni Hvítu Níl. Juba er stærsta borgin í Suður- Súdan með um 300.000 íbúa. Um nokkurt skeið hafa átt sér mikil átök milli hers Súdanstjórnar og Þjóðfrelsisfylkingar Súdans. Snemma dags hinn 7. júní réðst Þjóðfrelsisfylkingin inn í borgina að sunnan og hertók aðalstöðvar hersins um stund, en stjórnarherinn náði valdi á byggingunni á ný eftir DR. Sigríður Valgeirsdóttir og Kolbrún Gunnarsdóttir halda í dag, miðvikudaginn 11. nóvem- ber, kl. 15.15 fyrirlestur í Kenn- araháskóla íslands í stofu B-301. Fyrirlesturinn greinir frá helstu niðurstöðum úr könnun á sér- kennsluþörf og framkvæmd sér- kennslu í íslenskum grunnskól- um. Rannsóknin .var unnin á vegum Rannsóknastofnunar uppeldis- og menntamála að tilstuðlan mennta- málaráðuneytisins. Helstu gögnum var safnað haustið 1990 frá nánast Ráðstefna um erfðafræði- rannsóknir LÍFFRÆÐISTOFNUN Háskól- ans gengst fyrir ráðstefnu um rannsóknir í sameindaerfðafræði laugardaginn 14. nóvember. Ráð- stefnan er haldin í Odda, húsi Félagsvísindadeildar Háskólans, hefst kl. 9 og stendur fram eftir degi. A ráðstefnunni verða flutt 15 erindi um rannsóknir þar sem beitt er aðferðum sameindaerfðafræði og erfðatækni. Fjögur erindanna fjalla um rannsóknir á genum og prótein- um úr hverabakteríum og fjögur um krabbameinsrannsóknir. Tvö erindi eru um rannsóknir á erfða- fræði mæði- og visnuveira og þrjú um rannsóknir á erfðaefni og erfða- breytileika þorsks og laxfiska. Rannsóknir á plöntum verða einnig kynntar. Auk erindanna verða 12 rannsóknaverkefni kynnt með veggspjöldum. Höfundar efnis eru alls 69. Ráðstefnan er öllum opin. nokkrar klukkustundir. Þetta varð kveikjan að mikilli handtökuöldu í Juba og næstu daga handtóku ör- yggisverðir stjórnarinnar yfir 80 hermenn frá Suður-Súdan, lög- reglumenn, fangelsisverði og aðra. Engin opinber skýring hefur verið öllum leikskólum og grunn- og framhaldsskólum landsins. Dr. Sigríður Valgeirsdóttir er fyrrverandi prófessor við Kennara- háskóla íslands og fyrrverandi for- stöðumaður Rannsóknastofnunar uppeldis- og menntamála. Kolbrún Gunnarsdóttir er deildarstjóri í menntamálaráðuneytinu. Fyrirlest- urinn er öllum opinn og þeir sem hafa áhuga á skólamálum eru hvattir til að koma. Fyrirlestur þessi er hluti af röð fyrirlestra og málstofa á vegum Rannsóknastofnunar Kennarahá- skóla íslands á þessu hausti. (Fréttatilkynning) gefin á handtökunum en grunur leikur á að margir hinna handteknu hafi mátt sæta pyndingum og hafi jafnvel verið teknir af lífi án dóms og laga. Fangarnir eru sagðir í haldi í húsi nálægt aðalstöðövum hersins, þekkt sem „Hvíta húsið“. Þessi bygging ásamt tveimur öðr- um eru þegar orðnar altalaðar sem pyngingamiðstöðvar. Samkvæmt upplýsingum mannréttindasamtak- anna Amnesty International fer þarna fram umfangsmikil sálræn og líkamleg pyndingarstarfsemi. Þannig lýsir maður sem handtekinn var snemma á þessu ári, fyrir að hafa í fórum sínum bækling þar sem lýst var andstöðu við stjórn- völd, hvernig vistin var í Hvíta húsinu: „Farið var með mig í aðalskála hússins þar sem ég var barinn og sparkað í mig. Einn böðlanna setti byssu sína upp í munninn á mér og vildi fá mig til að segja hver hefði skrifað það sem stóð á bækl- ingnum. Ég gat ekki svarað því vegna þess að ég vissi það ekki. Yfirheyrslurnar héldu áfram í marga daga með grimmilegum lík- amlegum og andlegum pyndingum. Eina nóttina var farið með mig að rótum nálægs fjalls og byijað að yfirheyra mig. Ég heyrði raddir þeirra en sá ekkert vegna þess hve dimmt var. Þeir börðu mig og spörkuðu í mig þar til ég féll á jörðina. Einn hermannanna gekk að mér og setti skammbyssu upp í munninn á mér og vildi fá nafn. En svar mitt var það sama: „Ég veit það ekki.“ Þá var farið með mig aftur í Hvíta húsið og ég var ekki yfirheyrður eftir það. I her- berginu sem ég var í voru um 25 manns, bæði menn og konur. Öll báru þau merki um pyndingar. Einn mannanna var með brunasár um allan líkamann. Heitu straujárni hafði verið þrýst að holdi hans.“ í framhaldi af bardögum milli stjórnarhersins og Þjóðfrelsisfylk- ingarnar er talið að stjórnarherinn hafi framið fjölmörg alvarleg mannréttindabrot, s.s. hundruð af- taka án dóms og laga og tilviljunar- kenndar handtökur. í leit sinni að félögum Þjóðfrelsisfylkingarinnar fóru hermenn hús úr húsi og allir unglingspiltar ásamt þeim sem sýndu einhvern mótþróa voru skotnir. Þannig er talið að um 200 óbreyttir borgarar hafi týnt lífi. Ættingar þessa fólks voru of skelk- aðir til að flytja lík hinna látnu og því lágu þau í marga daga án þess að vera grafin. Tugir þúsunda óbreyttra borgara flúðu bardagana og ógnir stjórnarhersins, til út- hverfa Juba. Næstu daga voru um 100.000 manns á vergangi, án skjóls eða matar, í kringum borg- ina. Næstu daga héldu aftökur án dóms og laga áfram, m.a. voru 40 hermenn frá Suður-Súdan skotnir hinn 16. júlí 1992 í skjóli nætur. Sömu nótt voru tvær konur ásamt karlmanni, sem voru að safna sér eldivið í úthverfi Juba, skotin til dauða af stjórnarhermönnum. Hinn 1. ágúst voru þrír menn sem voru á gangi eftir að kvölda tók teknir af lífi á staðnum. Heyrst hefur að hermenn sem stöðvað hafa óbreytta borgara á göngu hafi yfir- heyrt þá, stolið eigum þeirra og síðan skotið þá. Hingað til hefur ríkisstjórn Súd- ans ekki á nokkurn hátt gefið til kynna að hún sé tilbúin að gera viðeigandi ráðstafanir til að koma Sigurður Einarsson „Hvetja samtökin ríkis- stjórnir allra landa til að þrýsta á stjórnvöld í Súdan að láta ástandið í Juba til sín taka.“ í veg fyrir frekari handahófskennd- ar handtökur eða pyndingar, né að koma í veg fyrir að hermenn henn- ar taki fólk af lífi án dóms og laga. Raunar hafa aðgerðir hennar upp á síðkastið, s.s. brottrekstur útlend- inga frá Juba og að einangra borg- ina nær algjörlega frá umheimin- um, skapað þær aðstæður sem gerir öryggissveitum hennar kleift að haga sér að vild, án þess að eiga á hættu að verða sóttar til saka. Mannréttindasamtökin Am- nesty International hafa krafist þess að ríkisstjórnin geri tafar- lausar ráðstafanir til að koma í veg fyrir frekari mannréttindabrot. I því felst að koma þeim skilaboðum til allra félaga í öryggissveitunum að dráp á föngum og óvopnuðum borgurum muni ekki verða þoluð undir neinum kringumstæðum og að hermenn og yfirmenn í öryggis- sveitunum sem ábyrgð beri á slík- um brotum verði handteknir og leiddir fyrir dómstóla. Einnig hvetja samtökin ríkisstjómir allra landa til að þrýsta á stjórnvöld í Súdan að láta ástandið í Juba til sín taka. Þeir einstaklingar hér á landi sem geta hugsað sér að leggja málinu lið, t.d. með bréfaskriftum til sú- danskra yfirvalda, geta leitað nán- ari upplýsinga á skrifstofu íslands- deildar Amnesty, Hafnarstræti 15, í síma (91) 16940. Höfundur er framkvæmdastjóri Islandsdeildar Amnesty International. HVERNIG MÁ MINNKA TAPADAR KRÖFUR? Um þetta efni verður fjallað á morgunverðarfundi Félagsvið- skipta- og hagfræðinga fimmtu- daginn 12. nóvembernk. kl. 8.00-9.30 á Hótel Holiday Inn. Erindi flytur og svarar fyrir- spurnum Agnar Kofoed-Hans- en, rekstrarverkfræðingur, framkvæmdastjóri Greiðslu- mats hf. Komið verður m.a. inn á eftirfarandi atriði: - Ný vinnubrögð í lánsviðskiptum og innheimtu. - Notkun fyrirspurna um lánshæfi. - Vottun um fjárhagslegan styrk. - Hvati til innri tiltektar og eiginfjármyndunar. - Betri kjör hjá birgjum og lánardrottnum. - Bætt viðskiptasiðferði. Félagar í FVH og aðrir áhugamenn um umræðuefnið eru hvattir til að mæta. Gestir velkomnir. FÉLAG VIÐSKIPTAFRÆÐINGA OG HAGFRÆÐINGA Fundur um sér- kennslu í grunnskóla

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.