Morgunblaðið - 25.07.1993, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. JUU 1993
23
12,9%
Aldur
atvinnulausra
í marslok 1993
16- 20- 30- 40- 50- 60-
19ára 29ára 39ára 49ára 59ára 69ára
Meðaltal
Vísbendingar um fjárhags- aðstæður atvinnulausra í marslok 1993
Hefur selt húseign 3,8%
Hefur selt bifreið 11,5%
Hefur selt húsbúnað/lausamuni 5,1%
Hefur gengið á sparifé 26,1%
Hefur selt verðbréf/hlutafé eða aðrar eignir 4,5%
Hefur ekki gengið á eignir 58,6%
Á hvorki eignir né sparifé 5,1%
Aðrir á heimili hafa fengið aðstoð sveitarf. 8,3%
Hefurtekið lán vegna atvinnuleysis 27,4%
Fjöldi spurðra 157
Mesta atvinnuleysið meðal yngra fólks samkvæmt Hagstofu
Meðaltekjur atvinnu-
lausra 38 þús. í mars
ATVINNULEYSI er mest í yngsta aldursflokknum, það er 16 til 19
ára, eða 12,9%, samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofunnar sem
gerð var i marslok á þessu ári. Fram kemur að atvinnuleysi er meira
þjá lítið menntuðu fólki en því sem hefur meiri menntun. Meðaltekjur
atvinnulausra reyndust vera 38 þúsund kr. á mánuði og rösklega þriðj-
ungur þeirra hefur þurft að ganga á eignir eða sparifé.
Hagstofan gerði fímmtu vinnu-
markaðskönnun sína um mánaða-
mótin mars/apríl síðastliðinn. Hringt
var í 4.098 einstaklinga á aldrinum
16-74 ára sem voru valdir af handa-
hófi úr þjóðskrá. Svör fengust frá
90,8% úrtaksins.
7.700 án vinnu
Heildarfjöldi á vinnumarkaði er
áætlaður 148.700 sem er 1% færra
en í könnun Hagstofunnar í nóvemb-
erlok. Heildarfjöldi fólks í vinnu er
áætlaður 141 þúsund og er það einn-
ig 1% færra en í nóvember. Fækkun-
in kemur nær öll fram hjá körlum.
Atvinnuleysi í lok mars mældist
5,2% samanborið við 4,7% í nóvem-
ber 1992. Samsvarar það því að
7.700 manns hafa verið án vinnu.
Þetta eru heldur hærri tölur en koma
fram í samantekt félagsmálaráðu-
neytisins á skráðum atvinnuleysis-
dögum hjá opinberum vinnumiðlun-
um. Þessi skráning er forsenda þess
að fólk fái greiddar atvinnuleysis-
bætur. Hagstofan segir að slíkar
atvinnuleysistölur mæli því yfirleitt
ekki alla þá, sem hafa ekki verið á
vinnumarkaði af einhverjum ástæð-
um en vilja hefja störf, svo sem nem-
endur eða heimavinnandi fólk. Því
sé eðlilegt að tölur um atvinnuleysi,
sem fást í vinnumarkaðskönnunum,
séu hærri en skráð atvinnuleysi.
Samkvæmt könnuninni var vinnu-
vikan að meðaltali 50,1 klukkustund
meðal karla í síðustu vikunni í mars
en 34,6 klst. meðal kvenna. Vinnu-
stundum fækkaði heldur hjá körlum
frá þvi í nóvember en fjölgaði hjá
konum.
Morgunblaðið/Sveinn Birkir Björnsson
Hátt er horft
SIGURÐUR Blöndal sýnir gestum töfra Hallormsstaðaskógar.
Trjásafn opnað í
HaJlomisstaðaskógi
Egilsstöðum.
SKOGRÆKT Ríkisins og Skeljungur hf. hafa tekið höndum saman í
skógræktarátaki undir slagorðinu „Skógrækt með Sketfungi“. Starfs-
menn skógræktarinnar og Skeljungur hf. stóðu fyrir fjölskyldudegi á
Hallormsstað á Héraði og Vöglum í Fnjóskadal. Þar gíifst gestum kost-
ur á að kynna sér starfsemi Skógræktar ríkisins. Við þetta tækifæri
var tijásafn opnað í Mörkinni í Hallormsstaðaskógi en þar hófst skipu-
lögð trjárækt fyrir 90 árum.
Góð aðsókn var á §ölskyldudegi
Skógræktarinnar og Skeljungs hf. í
Hallormsstaðaskógi. Boðið var upp á
fjölbreytta dagskrá í tilefni dagsins.
Gestum gafst kostur á að bregða sér
á hestbak og fara í bátsferð á Lagar-
fljóti og heimamenn voru með kynn-
ingar af ýmsu tagi. Þór Þorfinnsson
skógarvörður sá um skógargöngur
og sérfræðingar kenndu réttu hand-
brögðin við gróðursetningu.
Sögu skógræktar á Hallormsstað
má rekja allt aftur til ársins 1899
en þá voru sett lög um verndun
Hallormsstaðaskógar. Árið 1903
hófst skógræktarstarf á Hallorms-
stað þegar girt var af landsvæði sem
kallast Mörkin.
50 tegundir gróðursettar
Alls hafa verið gríðursettar yfir
50 tegundir af tijám til reynslu frá
yfír 200 stöðum í heiminum. í gróðr-
arstöðinni í Hallormsstað eru árlega
framleiddar um ein milljón tijá-
plantna.
Skeljungur gaf nýverið fjórar
milljónir til Skógræktarinnar og er
það jafngildi 200.000 tijáplantna.
Framlag Skeljungs er tengt bensín-
sölu fyritækisins.
- Björn
Atvinnuleysi var mest meðal fólks
í yngsta aldursflpkknum, 16 til 19
ára, eða 12,9%. í aldurshópnum 20
til 29 ára var 8,4% atvinnuleysi, 4*/2%
meðal 30 til 39 ára fólks en 3 til 4%
í öðrum aldurshópum.
Verri staða hjá minna
menntuðu fólki
Að mati Hagstofunnar virðist vera
fylgni milli menntunar og stöðu á
vinnumarkaði. Því minni menntun
sem svarendur hafa því líklegra er
að þeir séu utan vinnumarkaðar eða
atvinnulausir. Af þeim sem hafa að-
eins grunnmenntun, voru 7,3% at-
vinnulausir, 3,6% þeirra sem hafa
starfs- og framhaldsmenntun og
1,7% fólks með háskólamenntun.
Þeir sem reyndust atvinnulausir í
vinnumarkskönnuninni voru spurðir
sérstaklega ýmissa spurninga. Þar
kom fram að konur hafa að jafnaði
verið lengur í atvinnuleit en karlar.
12% svarenda í könnuninni höfðu
leitað vinnu í ár eða lengur. Meðal-
tekjur atvinnulausra í marsmánuði
reyndust vera um 38 þúsund krónur.
Meðalkostnaður atvinnulausra vegna
húsnæðis reyndist vera 16,3 þúsund
á mánuði. Þá hafði rösklega þriðj-
ungur atvinnulausra þurft að ganga
á eignir eða sparifé vegna atvinnu-
leysis og rösklega fjórðungur hafði
tekið lán vegna atvinnuleysis.
PC A biðlar til skákmanna í Biel
Jóhanni boðið á
millisvæðamót
Áskell Örn Kárason skrifar frá Biel í Sviss
Á fyrsta frídeginum á milli-
svæðamótinu hér í Biel, var
þátttakendum boðið til móttöku
á fínasta hóteli bæjarins á veg-
um PCA, Professional Chess
Association, sem þeir Kasparov
og Short stofnuðu þegar þeir
sögðu skilið við FIDE. Nokkur
eftirvænting var meðal stór-
meistaranna hér á mótinu og
áttu sumir jafnvel von á því að
Kasparov sjálfur myndi láta sjá
sig.
Svo fór þó ekki. í hans stað var
mættur bandarískur lögfræðingur
frá New York, Bob Rice að nafni,
til þess að tala máli PCA. Að hans
dómi stendur skákhreyfingin nú á
krossgötum; nú verður að mark-
aðssetja skákina á sama hátt og
golf og tennis og aðrar íþróttir þar
sem auglýsingatekjur skapa iðk-
endunum miklar tekjur, þekktir
viðburðir hafa mikið auglýsinga-
gildi og sýningarrétturinn er eftir-
sóttur meðal stærstu sjónvarps-
stöðva heims.
Price kvaðst sannfærður um að
þetta væri mögulegt og málið
væri þegar í undirbúningi beggja
vegna Atlantshafsins. Hann kvað
PCA hafa fengið öflugasta al-
menningstengslafyrirtæki vestan-
hafs til liðs við sig til að hrinda
þessari áætlun í framkvæmd. Ósk-
aði Rice eftir liðsinni stórmeistar-
anna til þess arna og lofaði þeim
gulli og grænum skógum ef vel
tækist til — sem hann kvaðst sjálf-
ur viss um að yrði.
Skákmenn tortryggnir
Umræður urðu fjörugar á fund-
inum og greinilegt að skákmenn
eru afar tortryggnir gagnvart
þessu nýja afkvæmi Kasparovs.
Margir fundarmanna minntu á
feril heimsmeistarans, sem hvað
eftir annað hefur stofnað ný sam-
tök og hreyfingar, en snúið svo
við þeim baki þegar minnst varir
— til þess að stofna ein samtökin
enn. Greinilegt er að menn eru
orðnir þreyttir á sífelldum og
skyndilegum sinnaskiptum heims-
meistarans og vilja sjá efndir ein-
hverra af loforðum PCA, áður en
þeir leggja samtökunum lið. Gall-
inn er bara sá, að til að koma
áætlunum sínum í framkvæmd
mun PCA þurfa stuðning og þátt-
töku stórs meirihluta öflugustu
meistaranna!
Meðal þess sem Price og aðstoð-
armenn hans kynntu á fundinum
var „millisvæðamót PCA“, sem
halda á í Groningen í Hollandi í
desember. Til þess er boðið 50
stigahæstu skákmönnum heims
(skv. stigalista FIDE!) og er Jó-
hann Hjartarson einn þeirra sem
fengið hafa þetta boð. Stefnt er
að öðru heimsmeistaraeinvígi á
vegum PCA 1995. Þá munu sam-
tökin útbúa stigakerfi til eigin -
nota, í stað ELO-lista FIDE. Þótt
mikil áhersla hafí verið lögð á að
kynna þessi nýju samtök sem
ópólitísk og að þau hefðu einungis
viðskiptaleg markmið, virtust
skákmeistararnir sjálfír fullir tor-
tryggni eins og áður er sagt og
kom fram ótti margra við að nú
upphæfíst langt og strangt stríð
milli PCA og FIDE sem skaða
my.ndi ímynd skáklistarinnar um
allan heim.
Boðið á mótið í Groningen
freistar þó eflaust margra, enda
verðlaun þar rúmlega 16 millj. ísl.
króna. Væntanlega mun framtíð
PCA öðru fremur ráðast af því
hvernig til tekst með það mót;
verði það vel heppnað og góð
mæting af hálfu fremstu skák-
manna heims, mun PCA fá vind
í seglin; ef ekki er hætt við að
þessi félagsskapur verði enn einn
minnisvarðinn um misheppnað fé-
lagsmálabrölt Garri Kasparovs.
Kvenfélag Mosvallahrepps
færir Holtskirlqu altarisldæði
SÉRA Jón Ólafsson, fyrrum sóknarprestur og prófastur í Holti í
Önundarfirði, hefur fært Kvenfélagi Mosvallahrepps myndarlega
fjárupphæð til minningar um eiginkonu sína, Elísabetu Einarsdótt-
ur, fyrrum húsfreyju og prófastsfrú í Holti.
Kvenfélagið hefur nú varið hluta
upphæðarinnar til þess að láta
sauma Holtskirkju altarisklæði,
sem Heidi Kristiansen, textíllista-
kona í Reykjavík, hefur unnið.
Altarisklæðið er af rauð antík-
flaueli með ásaumuðum krossi, sem
unninn er með bútasaum.
Þá hefur Heidi Kristiansen einnig
unnið og gefíð messuhökul úr fjólu-
blárri ull, bómull og hrásilki, fyrir
föstutíma kirkjuársins. Ásaumaður
er kross með myndum af kristnu
táknmáli.
Elísabet Einarsdóttir prófastsfrú
fæddist 22. nóvember 1906 í Bol-
ungarvík, dóttir hjónanna Einars
Jóhannessonar bónda í Álfadal á
Ingjaldssandi og síðast verkamanns
á Flateyri og konu hans Ragnhildar
Bjarnadóttur frá Kirkjubóli í Val-
þjófsdal. Hún giftist séra Jóni Ól-
afssyni sóknarpresti í Holti, 29.
september 1936. Séra Jón þjónaði
Holtsprestakalli frá 1929 og gegndi
prófastsembætti frá 1941, uns hann
fékk lausn að eigin ósk árið 1963.
Elísabet andaðist á Sólvangi í Hafn-
arfírði 9. mars 1985 og var jarðsett
í Holtum. Maður hennar, séra Jón
Ólafsson, varð níræður í maí 1992
og er nú búsettur í Hafnarfírði.
Hann er Þingeyingur að ætt, fædd-
ur í Fjósatungu í Fnjóskadal 22.
maí 1902.
Nýtt altarisklæði
NÝJA altarisklæðið í Holtskirkju
í Önundarfirði.
&
O
cj
Látið ekki
veður og vi
spilla
verslunarm
helginni!
Auk 200-800 rrf risatjaldanna
bjóöum viö nú upp á stórskemmtileg
36, 54 og 162 rrf samkomutjöld, sem leigjendur reisa
auöveldlega sjálfir.
Upplýslngar og pantanir
ísíma 625030.