Morgunblaðið - 06.08.1993, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. ÁGÚST 1993
15
Nýjar byggingaraðferðir
- útflutningur á perlusteini
eftir Hafstein
Olafsson
Hér er um stór og smá hús að
ræða með það eitt í huga að lækka
byggingaverð verulega og hér er
fyrsti árangurinn. Skipt er um hrá-
efni. Steinsteypa er lítið notuð og
sömuleiðis timbur, því að timbur
hefur mikla þýðingu fyrir allt líf á
jörðinni.
Hús þessi eru öll byggð tvöföld,
með ytri og innri útveggjum úr gleri,
byggðum upp á þann hátt, að fyrst
eru reistar málmsúlur og berandi
gólfbitar og sperrur nægilega sterk-
ar til að bera þau hús, sem fyrirhug-
að er að byggja hveiju sinni og til
að þola jarðhræringar. Á milli þess-
ara útveggja eru stór eða lítil bil
eftir óskum. Bilin er hægt að nota
til margskonar hluta. Ysta lagið er
byggt upp með því að reistar eru
léttar grindur, tengdar súlunum all-
an hringinn, og beint utan á grind-
urnar yrði svo límt gler með límborð-
um framleiddum sérstaklega með
límum, sem líma allt fast með snert-
ingu einni saman. Forsmíði á glugg-
um og hurðum heyra fortíðinni til.
Loftstraumur liggur undan rúðum í
ytri kápunni og upp um sérsmíðaða
kili og upp úr þakinu. Einnig eru
framleiddar lokaðar rennubanda-
lausar þakrennur og m.fl. I þökin
er reiknað með nýjum þakklæðning-
um úr einangrandi og vatnsheldum
plötum og einnig úr hertum glerjum,
ef því er að skipta, og þetta festist
allt um leið og lagðir eru ofan á
sperrurnar þverbitar og þeir festir
með litlum samsetningartækjum úr
málmi og einangrandi efnum, á
sama hátt og slík þverbönd eru fest
ofan á gólfin og loftin í hinum end-
anlegum húsum, sem byggð verða
innan undir báðum útveggjunum og
um leið milliveggjum algerlega laus-
um við áhrif af vindum og vatni.
Þessum húsum yrði raðað upp úr
léttum, einangrandi, sjálfberandi og
eldraustum efnum, t.d. perlusteini,
hvar sem í hann er hægt að ná.
Perlusteinn þessi þenst út 20-falt
með viðkomu í þar til gerðum verk-
smiðjum, sem nauðsynlegt er að
staðsetja sem næst þeim stöðum,
eftir Halldór Kr.
Júlíusson
Hinn 4. ágúst sl. ritar Kristín
Þórðardóttir, fyrrverandi starfsmað-
ur á Sólheimum á Grímsnesi, grein
í Morgunblaðið. Grein hennar er
annars vegar gagnrýni á skipulags-
breytingar sem staðið hafa yfir á
Sólheimum. Hins vegar kemur fram
sú skoðun hennar að í kjölfar skipu-
lagsbreytinganna muni skapst
neyðarástand á Sólheimum í haust.
Af því tilefni vil ég taka eftirfarandi
fram:
Starfsemi Sólheima er í föstum
skorðum og velferð heimilismanna
er á engan hátt í uppnámi. Allar
stöður á Sólheimum eru fullmannað-
ar og þar vinnur nú og mun áfram
vinna fólk sem hefur bæði þekkingu
og áhuga á meðferð og umönnun
fatlaðra. í sumar hefur starfsemi
Sólheima verið með hefðbundnum
hætti, heimilismenn hafa sinnt sum-
arstörfum heima fyrir og farið í
ferðalög og sumardvalir. Með haust-
inu tekur síðan við hefðbundin vetr-
ardagskrá sem nú er í undirbúningi.
Fyrirséð er að ekki verður skortur
á hæfu starfsfólki til starfa í haust
eða vetur.
Ég virði skoðanir Kristínar á
skipulagsbreytingum heimilisins og
þó svo að ég sé annarrar skoðunar
get ég vel skilið á hveiju gagnrýni
hennar byggist. Breytingarnar eru
hins vegar ákvörðun stjórnenda
heimilisins sem telja þær þjóna hags-
munum Sólheima best. Það er eðli-
legt að fólk hafi skiptar skoðanir
um mál sem þessi, allt annað væri
Hafsteinn Ólafsson
sem á annað borð notuðu slíkar
byggingaraðferðir.
Hiti í þessum sérstæðu húsum
yrði nægur, framleiddur milli gleija
í innri útveggjum með orku frá sól-
inni og/eða frá vindorku frá eigin
orkuverum. Orka þessi á yfirboði
jarðar er um 19 sinnum meiri en öll
sú raforka, sem notuð er daglega á
jörðu hér.
Menn skrafa og skrifa um þessa
hluti fram og til baka án árangurs
enn sem komið er. Valdamestu menn
heimsins hafa setið á fundum um
mál málanna, eins og það hefur ver-
ið kallað í Morgunblaðsgrein, til að
segja hvað við verðum nú að gera
í sambandi við atvinnuleysið í heim-
inum. Að sjálfsögðu eru málin látin
heyrast vítt um heiminn. Þeir tala
eins og sjálfsagt sé að við trúum
beint á þeirra orð, en svo er ekki.
Menn skilja við nánari athugun að
hvorki þeir né aðrir finna leiðir til
vinnu í staðinn fyrir þá vinnu, sem
tapast hefur af því einfaldlega að
tæknin hefur gripið inn í allar okkar
atvinnugreinar. Peningar skipta
engu máli þar um. Þær fjárhæðir,
sem þeir vilja leggja í þessi mál, eru
Halldór Kr. Júliusson
„Starfsemi Sólheima er
í föstum skorðum og
velferð heimilismanna
er á engan hátt í upp-
námi.“
raunar óeðlilegt. Það er jafnframt
vel skiljanlegt að fólki sárni þegar
því finnst eigin hagsmunum ógnað.
Það er hins vegar skoðun mín að
slík umræða eigi ekki erindi á opin-
berum vettvangi.
Höfundur er framkvæmdnstjóri
Sólheinm í Grímsnesi.
um þrisvar sinnum hærri upphæðir
en öll Marshall-hjálpin varð til Evr-
ópu eftir síðustu heimsstyijöld. Slík-
ur peningaaustur hefur þver öfug
áhrif á allt líf á jörðu hér ef af verð-
ur. Við getum nú sent mannlaus
skip og fiugvélar heimshorna á milli
og segir það meira en nokkur orð
um þessa hluti. Við verðum því að
endurskoða öll okkar efnahagskerfí
í heild. Pakka saman öllum meiri-
háttar samningum, sem til eru, og
búá til nýja. Stytta vinnutímann
verulega. Við verðum að skilja að
afkastagetan er mörgum sinnum
meiri á hvern tíma, sem er unninn
en áður. Stærstu þjóðir heims eru
með 10-20% hagvöxt á meðan við
vestrænu þjóðir, erum að reyna að
tolla réttum megin við núllið ár eft-
ir ár. Við erum ekki miðpunktur
heimsins lengur. Sé þetta rétt álykt-
að er mikil breyting framundan í
heiminum. Endurskoðun á efnahag-
skerfinu og stytting vinnutímans er
staðreynd. Húsbyggingar verða
smám saman nánast aukaatriði í
okkar lífi. Þetta eru óhjákvæmilegir
hlutir. Svo er tækninni fyrir að
þakka. Á meðan við neitum að líta
á hlutina þessum augum, erum við
að reyna að tefja framfarir, en slíkt
mun ekki takast. Vandamál eru ekki
til í þjóðfélaginu nema til séu lausn-
ir líka. Ef þær eru ekki til væri
vandamálið ekki til heldur. Heimur-
inn er alltaf samur við sig og hann
breytist hvað sem hver segir. At-
vinnuleysið mun hverfa eins og dögg
fyrir sólu, svo framarlega sem tekist
verður á við málin. Eignir manna
munu smám saman verða metnar
öðruvísi. Það sýnast óhjákvæmilegir
hlutir.
Hér er .stungið upp á því að við
reynum að selja perlustein í stórum
stíl fyrir beinharðan gjaldeyri, til
erlendra ríkja. Við eigum ekki að
þenja hann út hér á landi. Við erum
því að snúa við dæminu. Fara að
selja í fyrsta sinn hráefni úr alís-
lenskum efnum og leggja til miklar
breytingar á byggingaraðferðum.
Ég fór með slíkar hugmyndir til
Danmerkur og þeir stungu strax upp
á því að stofnað yrði um þessi mál
samnorrænt fyrirtæki, sem sæi um
að leggja málin fram hjá þeim þjóð-
um, sem verst eru settar í húsnæðis-
málum og verða að byggja hratt og
ódýrt nú á næstunni. Ég tel nokkurn
veginn óhætt að fela Dönum fram-
kvæmdir á þessum málum. í því
augnamiði hef ég látið lögbókanda
ríkisins stimpla forgangsrétt minn í
slíkum málum og mun reyna að veija
hann með fullum þunga eins og
hvert annað listaverk, bókverk og
arkitektúr og annað slíkt.
Hér verða lagðar fram nýjar
. . . veggfóður
og aftur veggfóður,
úrvalið er ótrúlegt
og verðið lægra
en flesta grunar.
Veggfóðrið sem
passar einmitt fyrir þig
er til hjá okkur.
Við bjóðum efni
frá mörgum
viðurkenndum
framleiðendum:
RASCH, Þýskalandi
DURO, Sviþjóð
MAVFAIR, Englandi

CONTOUR, Englandi
SAtUBRA, Þýskalandi
~ TEKKO~Þvskalancl'i ~
!I í-
Sólheimar í Grímsnesi
byggingaraðferðir, sem varða nýjar
leiðir í byggingamálum almennt. Ég
er að reyna að vekja áhuga á þessu
hér til að koma í veg fyrir afleiðing-
amar hér heima, en sjáum hvað set-
ur. Við eigum að setja á fót verk-
smiðjur til að framleiða mjög mikið
magn af litlum smellum úr málmi
og einangrandi efnum til útflutn-
ings. Við verðum að búa til verk-
smiðjur til að framleiða mikið af lím-
borðum til að festa allt gler upp, sem
límist við snertingu eina og sér. Við
verðum að reyna að herða gler, sem
mikla orku þarf til. Nóg er af henni
hér á landi. Við eigum líka að taka
til athugunar að framleiða gler hér
á landi í beinu samhengi við að herða
gler, sem mikið mun verða spurt um
í framtíðinni. Við eigum að reyna
að semja um raflagnir milli gleija í
innri útveggjum til upphitunar i
húsunum. Við verðum Iíka að fram-
leiða í stórum stíl sérsmíðaða kili
og lokaðar rennubandalausar þak-
rennur og margt fleira.
Hér er um stór milliríkjaviðskipti
að ræða með skiptum á málmum
annars vegar og perlusteini og nýj-
um byggingaraðferðum hins vegar.
Ef við reynum þetta ekki horfir illa
fyrir okkur í framtíðinni.
Höfundur er byggingameistari og
hugmyndasmiður á nýjar
byggingaraðferðir.
Hörkuútsalan Harkan 50 heldur áfram í Hagkaup. Nú höfúm við
bætt hlaðborðum á útsöluna sem hreinlega svigna undan
ótrúlegu magni af sérvöm á verði sem nær hreint engri átt. Hér
eru á ferðinni verðdæmi sem lætur engan fram hjá sér fara.
| Hörkuhlaðborð
j Hörkuhlaðborð
j Hörkuhlaðborð
i Hörkuhlaðborð
DOMIDEILD
HERIUDEILD
Mhir yöriir a bS1).- t.d. suniar
bolir. blússur óg lé^iirtgs.
Mlaruirur á -tW,- ul.
Iniw'og jaMrbijn
\llar \önir a 9S9,- t.d. g.illa
sktnuroa k;uivusbu\ur.
BARWDEILD
p Hörkuhloðborð tir.l
Vliar vöfur .i 2l)9.-
t.d stuubtNur
í Hörkuhlaðborð tir. 2 j
\ll.tr vörur.í tOO,-
t.d. sumat'bolir. ■
SKÓDEILD
j Hörkuhloðborð nr. 1 1
\lhu'\önir :í a1)1).-
t.d. bamaiþrou.tskor.
■ Hörkuhlaðborð nr. 2 j
\lhu'\ömr aOSO,-
t.d. dömutöskur.
HAGKAUP
gœöi úrval þjónusta

SOLUSTADIR UM ALLT LAND:
Trésmlðjan Akur, Akranesi Málningavöruverslun
Eggert Sigurðssotl, Stykkishólmi Hermanns Nielssonar, Egilsstöðum
Pensjllinn, Isatirði Reynisstaðir, Vestmannaeylum
Hegri, Sauðárkrók V.G. Búðin, Selfossi
Kaupland, Akurcyri Dropinn, Ketlavik
VERSLUN MEÐ 6ÓLF- OG VEGGEFNI
VEGGFÓÐRARINN
EINAR ÞORVARÐ AR SON & CO HF
FAXAFEN 12 SÍMI: (91) • 687171