Morgunblaðið - 12.08.1993, Side 10

Morgunblaðið - 12.08.1993, Side 10
10 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. ÁGÚST 1993 Jóhanna Linnet Erna Guðmundsdóttir Kammerklúbbur Operusmiðjunnar Islensk sönglög á tónleikum AÐRIR sumartónleikar Kamm- erklúbbs Óperusmiðjunnar verða haldnir fimmtudagskvöldið 12. ágúst. Tónleikarnir verða í sal FIH í Rauðagerði 27 og hefjast klukkan 20.30 Tónleikamir eru hluti af tónleika- röð sem Óperusmiðjan stendur fyrir nú í ágúst og er til fjáröflunar og kynningar á starfsemi hennar. Að þessu sinni eru eingöngu ís- Heitír pottar úr akrýti l Níðsterkir, auðveldir að þrífa. Fást með loki eða öryggishlíf. Nuddkerfi fáanlegt. Margir litir, 5 stærðir, rúma 4-12 manns. Verð frá aðeins kr. ó*Mí75 Komið og skoðið þottana uppsetta í sýningarsal okkar, hringið eða skrifið og fáið sendan litprentaðan bækling og verðlista. Trefjar hf. Stapahrauni 7, Hafnarfirði, sfmi 5 10 27. HAftPVIOAHVAL HARÐVIÐARVAL HF. KRÓKHÁLSI 4 R. SlMI 671010 lensk sönglög á efnisskránni og eru þau m.a. eftir Pál ísólfsson, Karl 0. Runólfsson, Sigfús Einarsson og Sigvalda Kaldalóns. Einsöngvarar á þessum tónleik- um verða Erla Gígja Garðarsdóttir, Erna Guðmundsdóttir, Guðrún Jónsdóttir, Jóhanna Linnet, Ragnar Davíðsson og Þórunn Guðmunds- dóttir. Vilhelmína Ólafsdóttir leikur með þeim á píanó. Sýningu Bjarna lýkur á sunnudag BJARNI Jónsson listmálari sýnir vatnslitamyndir í Eden, Hveragerði. Myndirnar eru unnar með fjöibreyttri tækni á mismunandi pappír og við- fangsefnin eru úr ýmsum átt- um. Bjarni hefur í áratugi unn- ið út frá þjóðlegu efni, hagnýtt sér þekkingu á lífi og starfi sjómanna fýrri tíma og notað hana í málverk. Sýningin er opin til og með 15. ágúst. Færi- banda- moiorar Van der Graaf færibandamótorar hafa reynst frábærlega hérlendis við erfiðar aðstæður. Eigum á lager eða útvegum með stuttum fyrirvara allar stærðir og gerðir. Þvermál: 127 mm, 160 mm, 215 mm, 315 mm, 400 mm og 500 mm. .... .... I ■ Allt fyrir færibönd: Mótorar - Færi- bandareimar, plast og gúmmí - Stólar fyrir rúllur - Endarúllur- Plastplötur og stangir. LA-U—-U-ÍJ LEITIÐ UPPLÝSINGA UMBOÐS- OG HEILDVERSLUNIN BÍLDSHÖFÐA 16 SlMI 67 24 44 TELEFAX 67 25 80 Alvar Aalto og galdur formsins Myndlist Eiríkur Þorláksson Norðurlöndin hafa löngum verið taiin meðal helstu menningarlanda vesturálfu, og þá ekki síst fyrir almennt menningarstig þjóðanna. Þegar hins vegar er rætt um þá einstaklinga sem hafa skarað fram úr og eiga óyggjandi stað meðal framvarðarsveita listamanna, kem- ur í ljós að aðeins fáir eru nefndir til. Meðal þeirra eru auðvitað Ibsen innan leiklistarinnar, Grieg innan tónlistarinnar, Bergmann á vett- vangi kvikmyndanna og Munch í myndlistinni; fremstur meðal nor- rænna hönnuða og arkitekta er hins vegar óefað Finninn Alvar Aalto. Um þessar mundir stendur yfir í sýningarsölum Norræna hússins tuttugu og fimm ára afmælissýning hússins, þar sem gefur að líta nokk- uð yfirlit yfir starfsvettvang þessa mikla listamanns. Sýningin hefur hlotið nafnið „Galdur formsins", og kemur hingað frá Safni finn- skrar byggingarlistar í Helsinki. Fyrstu verk Hugos Alvars Hen- riks Aaltos (1898-1976) voru í anda nýklassísku stefnunnar sem hafði ríkt í byggingarlist um langt skeið, en hann vakti fyrst almenna athygli með ýmsum byggingum, sem hann vann í hinum nýja alþjóð- lega stíl, einkum á §órða áratugn- um. Af þessum verkefnum má nefna Bókasafnið í Viipuri (Viborg) 1927-35, sem Aalto sagði síðar að hafi notið þess að hann hafði nægan tíma til að veita verkinu fyrir sér, heilsuhælið í Paimio (1929-33), sem var djarflega hugsuð byggirtg á sínum tíma, og loks verksmiðja og starfsmannabú- staðir í Sumila (1936-39), þar sem fór saman virðing hönnuðarins fyr- ir umhverfinu og því fólki, sem átti_ eftir að starfa og búa þarna. Á þessu fyrra skeiði síns ferils varð Aalto ekki síður þekktur sem hönnuður, einkum á sviði húsgagna og glermuna. Hann er talinn hafa árið 1932 komið fyrstur fram með hugmyndir að húsgögnum úr sveigðum krossviði, sem síðan hafa farið sigurför um heiminn og verið eitt helsta einkenni norrænnar hús- gagnahönnunar; einnig vann hann merkileg verk í gler, þar sem hin óreglulega lína náttúrunnar var ráðandi, og átti þannig nokkurn þátt í að bylta þeirri beinlínu- og regluhönnun sem t.d. Bauhaus- skólinn boðaði í hönnun alls hús- búnaðar. Ágæt dæmi um þessa hönnun Aaltos er að finna hér á sýningunni. Það var hins vegar eftir heims- styijöldina síðari, sem frægðarsól Aalto tók að rísa hátt á alþjóðavett- vangi, og þá ekki vegna afmark- aðra stíleínkenna, heldur vegna þess hversu mikla áherslu Aalto lagði á að efni, hönnun og form bygginga væri lagað að umhverfi og hlutverki þeirra hveiju sinni. Hann tók að sér ýmis verkefni er- lendis, en margar fallegustu bygg- ingar hans urðu samt til í Finn- landi, og má nefna Vuoksenniska- kirkjuna í Imatra (1952-58) og Finlandia-húsið í Helsinki (1962-71) sem ólík dæmi um snilli arkitektsins; Islendingar ættu síð- an að þekkja Norræna húsið, sem Aalto hannaði 1962-63. Á sýningunni hér er-ekki leitast við að rekja ferii Alvars Aaitos (enda þyrfti mun stærra sýningar- rými til að gera það svo vel væri), heldur reynt að varpa ljósi á form- galdur hans, með því að vekja at- hygli á hvernig hann leysti einstök viðfangsefni; í því skyni er vitnað til orða hans (sem hafa komið fram í nokkrum fróðlegum ritum) og ekki síður til verka hans, hvort sem það eru byggingar, húsgögn eða glerverk. Hér má nefna til þemu eins og náttúra og bygging, myndbreyt- ingar, áferð, samspil ljóss og rým- is, flatar og hljóðburðar, stigskipun húsa, og svo hinar ýmsu gerðir bygginga, allt frá verksmiðjum til heilsuhæla, kirkju til bókasafns, svo eitthvað sé nefnt af því sem sett er upp á sýningunni. Um öll þessi efni hefur Alvar Aalto tjáð sig í orði og verki, og ýmis fróðleg dæmi um árangurinn má sjá hér. Tengsl Aaltos við ísland eru meiri en kann að virðast í fyrstu. Norræna húsið er að vísu eina byggingin sem hefur verið reist Alvar Aalto: Finlandia-húsið, Helsinki (1962-71). Alvar Aalto: Vuoksenniska- kirkja, Imatra (1952-58). eftir hans teikningu hér á landi, en meðal síðustu verka hans má einnig nefna hugmyndir hans um hönnun Háskólasvæðisins, sem síð- an voru lagðar til hliðar, en eru einkar áhugaverðar vegna þeirrar samþjöppunar, sem þar er lögð til; einnig má nefna teikningu að húsi Heilsuræktarinnar í Reykjavík, sem Aalto gerði 1975, en því miður varð sú bygging aldrei að raunveru- leika. Það er vel við hæfi að þessi sýn- ing á verkum þessa fremsta arki- tekts og hönnuðar Norðurlanda sé haldin í því húsi sem hann teiknaði sjálfur, Norræna húsinu í Vatns- mýrinni, sem utan þess að vera einstaklega fögur bygging hefur í aldarfjórðung náð að sameina lif- andi starfsemi og virðingu fyrir umhverfinu á þann einstaka hátt sem Aalto leitaði ávallt eftir. Sýningin á verkum Alvars Aalt- os, „Galdur formsins“, í sýningar- sölum Norræna hússins, stendur út ágústmánuð, til 31. ágúst, 0g eru listunnendur hvattir til að láta hana ekki fram hjá sér fara. Didda H. Myndlist_________ Eiríkur Þorláksson Gallerí 11 neðst við Skólavörðu- stíginn er nú tekið til starfa á ný eftir nokkuð sýningahlé yfir sum- armánuðina; slíkt ágætis hlé er hvíld og endurnýjunartími fýrir bæði staðinn og listunnendur, og mættu fleiri sýningarstaðir taka sér þetta fyrirkomulag til fyrir- myndar; eftir hvíld er ánægjan og eftirvæntingin væntanlega meiri en áður. Um þessar mundir stendur yfir í Galleríinu sýning á verkum ungr- ar listakonu, Diddu H. Leaman, en hún sýnir hér nokkur olíumál- verk, klippimyndir og önnur verk. Listakonan útskrifaðist úr Mynd- listar- og handíðaskóla íslands 1989, og lauk framhaldsnámi við Slade Fagurlistaskólann 1989; hún á þegar nokkrar sýningar að baki. Áhugaverðasti hluti sýningar- innar er án efa nokkrar myndir af fiðrildum (gulu, rauðu og hvítu). Hér verður að líta eftir táknum. í fomri myndlist var fíðrildið tákn eilífs lífs eða umbreytinga, vegna þess á hvern hátt lífshringur þessa dýrs er; jafnframt hefur það verið tákn upprisunnar í kristilegu sam- hengi, sálarinnar sem rís upp af líkamanum eftir dauðann, og er Leaman sú samlíking staðfest í fjölda Kristsmynda. Listakonan er hér að leika sér með þessar merking- ar, og jafnframt tákngildi litanna, sem ljær myndunum enn fekari dulúð. Ein flugumynd (nr. 7) kemur síðan eins og andstæða þessa; þrátt fyrir fagurt útlit er hér kom- ið tákn syndarinnar, boðberi hins illa, farsótta og slæmra tíðinda - en þetta er auðvitað allt það sem Kristur þarf að sigrast á. Eitt lítið málverk er annars eðl- is en þessi; „Thor Bergur á Hampstead Heath“ (nr. 9) er inni- leg mynd sem fjallar í senn um vernd og djörfung æskunnar, þar sem drengurinn sést í miðju al- heimsins, hnarreistur á leið út í lífið í stuttbuxum og með axla- bönd. - Pastel- og klippimyndir þær sem listakonan nefnir „Yfir- borð“ eða „Teikning“ eru hins vegar fremur ómarkvisst skilirí, sem hefði hæglega mátt missa sín á sýningunni. í innri sal er að finna tvö verk, þar sem útsaumsgarn í jarðlitum sýnir spóa og lóu á tveimur flöt- um, sem eru tengdir saman á saumnum .einum. Tengsl lífs og náttúru hangir þannig á veikluleg- um þráðum, sem þrátt fyrir allt hafa til að bera þann styrk sem þarf, því alltaf kemur vorið á ný, Didda H. Leaman. og farfuglarnir sem fýlgja því. Af sýningunni má ráða að hér er á ferðinni hugmyndarík lista- kona sem þó lætur (eins of allt of margir aðrir) algjörlega líða hjá að veita sýningargestum nokkrar innsýn inn í hvað liggur að baki því sem fyrir augu ber (einföld skrá yfir verkin er það eina sem liggur frammi). I útfærsluna sjálfa vantar jafnframt oft einhvern þann neista í vinnubrögðunum, sem þarf til að kveikja líf í list- inni, sem fyrir vikið er nokkru daufari en efni standa til. Sýning Diddu H. Leaman í Gall- eríi 11 við Skólavörðustíginn stendur til 19. ágúst.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.