Morgunblaðið - 27.10.1993, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. OKTÓBER 1993
17
Prestar segja hugmyndir um launasjóð kirkju órökstuddar
Launamál presta ekkí
leyst með því að varpa
ábyrgð yfir á kirkju
„SÁ HNÚTUR sem slgórnvöld hafa komið launamálum presta í með
gjörðum sínum verður ekki leystur með því að kasta boltanum yfir
til annars aðila og segja honum að leysa hann,“ segir sr. Þórhallur
Höskuldsson, sóknarprestur á Akureyri og formaður kirkjueigna-
nefndar, um hugmyndir kirkjumálaráðherra sem kynntar voru á
þriðjúdag, og lúta að stofnun launasjóðs sem kirkjan greiði starfs-
mönnum sínum laun úr. Sr. Jón Einarsson, formaður Prófastafélags
íslands og kirkjuráðsmaður, segir hugmyndir ráðherra órökstuddar
og telur að ríkið ætli áð „sleppa á frekar einfaldan hátt frá því að
greiða prestum laun og láta kirkjunni það eftir“.
Jón kveðst telja það ágæta hug-
mynd að láta kirkjunni í té upphæð
á fjárlögum ár hvert sem síðan
væri á hennar ábyrgð að úthluta
til verkefna, en kveðst hræddur um
að á tímum þrenginga og mikils
halla á fjárlögum yrði skorið niður
á þessu sviði. „Hvar stæði kirkjan
og starfsmenn hennar þá? Launa-
sjóðurinn gæti lent á söfnuðunum
þegar fram líða stundir. Mér finnst
þetta mjög hæpið eins og sakir
standa,“ segir Jón. „í 62. grein
stjórnarskrárinnar segir að ríkis-
valdið skuli styðja þjóðkirkjuna, og
sá stuðningur felst fyrst og fremst
í að greiða prestum laun. Ef ríkið
ætlar að hverfa frá því fyrirkomu-
lagi leiðir það til aðskilnaðar ríkis
og kirkju og kannski vakir það fyr-
ir ráðherra, þótt ég vilji ekki ætla
honum slíkt. Ég verð því að lýsa
yfir andstöðu minni við þessa hug-
mynd að sinni og get ekki sam-
þykkt hana miðað við fyrrgreint
ákvæði stjórnarskrárinnar."
Launamál presta sök
stjórnvalda
Sr. Þórhallur Höskuldsson kveðst
hafa að mörgu leyti fagnað ræðu
ráðherra og hann sýni vilja til að
gera mál þjóðkirkju skilvirk og
hnökralítil. „En sérstaklega athygl-
isvert þótti mér að heyra ráðherra
viðurkenna að launamál presta-
stéttarinnar væru komin í hnút. Það
er í fyrsta sinn sem ég heyri stjórn-
völd viðurkenna það klúður sem þau
mál eru komin í, og er eingöngu
og einhliða sök stjórnvalda. Prestar
hafa verið þolendur þessa klúðurs,
og aðgerðaleysi og og máttleysi
stjórnvalda til að ná fram sjálfsögð-
um réttlætismálum í launamálum
þessarar stéttar hefur verið al-
gjört,“ segir Þórhallur og telur
fagnaðarefni fyrir kirkjuna að finna
vilja til úrbóta hjá ráðherra.
„Sú lauslega hugmynd sem ráð-
herra setti fram um launasjóð kirkj-
unnar er aðeins hugmynd og sjálf-
sagt að skoða hana með jákvæðum
huga. Ég sé hins vegar ekki fyrir
mér að þessari skipan verði komið
á fót á næstu árum, hún er hluti
af miklu stærra og flóknara máli,
sem er staða kirkjunnar í landinu
sem þjóðkirkju samkvæmt gildandi
stjórnarskrá. Eigi kirkjan að taka
að sér að launa starfsmönnum sín-
um og kosta starfið, myndi ríkið
skila um leið þeim höfuðstóli til
kirkjunnar sem það tók að sér að
varðveita og ávaxta í byijun aldar-
innar, og ég get ekki séð að ríkið
hafi ráð á því nú,“ segir Þórhallur
og kveðst ekki telja vilja til að
breyta þeirri þjóðkirkjuskipan sem
nú ríkir, hvorki af hálfu kirkju, rík-
is né almennings.
Fjármál og skipulagsmál
kirkjunnar henni fjötur um fót
Sr. Karl Sigurbjörnsson, sóknar-
prestur í Hallgrímskirkju, kveðst
Sr. Þórhallur Sr. Jón
Höskuldsson Einarsson
telja hugmyndir
ráðherra áhuga-
og umhugsun-
arverðar og
sýna að hann sé
tilbúinn að taka
málin ferskum
tökum, en hins
vegar sé óljóst
hvað þær þýði í
reynd. Hann
segir nauðsyn-
legt fyrir kirkj-
unnar menn að
íhuga hugmyndirnar vandlega,
einkum þar sem frumvörpin tvö um
kirkjumálasjóð og prestssetur sem
lögð verða fram á yfirstandandi
þingi leiði til vatnaskila í málefnum
ríkis og kirkju. „Skipulag kirkjunn-
ar og eignamál standa á afar göml-
um grunni en nú þarf að endur-
skoða þau mál í ljósi breyttra tíma
og það er mjög brýnt að starfsmenn
kirkjunnar standi að gerð þeirrar
endurskoðunar," segir Karl. „Kirkj-
unnar menn mega ekki óttast að
horfast í augu við breytingarnar
þó að þær séu að mörgu leyti grund-
vallarbreytingar. Margt í skipulagi
og fjármálum kirkjunnar hefur
lengi verið henni ijötur um fót, sem
kristallast m.a. í þeirri sjálfheldu
sem launamál prestastéttarinnar
hafa verið í, og augljóslega verður
að koma skikkan á þau mál.“
Sr. Karl
Sigurbjörnsson
Sölusýning í Skálholti og
kirlguvika í Biskupstungum
SÖFNUÐIR í Biskupstungum og
Skálholtsskóli efna til kirkju-
gripasýningar og sögusýningar í
Skálholti frá 30. okt. til 7. nóv.
Sömu daga verða hátíðamessur
og samkomur í Skálholti og í
öllum kirkjum Skálholtspresta-
kalls.
Tilefnið er einkum, að allar kirkj-
ur í Biskupstungum eiga afmæli
um þessar mundir. Skálholtskirkja
varð þrítug í sumar, Bræðratungu-
kirkja áttræð í fyrra, Haukadals-
kirkja hundrað og fimmtíu ára og
Torfastaðakirkja hundrað ára á
þessu ári.
Sýningin verður opnuð í Skál-
holtskirkju laugard. 30. okt. kl.
20.30. Að því loknu verða flutt inn-
gangserindi að samræðum um
heimilisguðrækni og barnabænir.
Að síðustu verður sunginn nátt-
söngur.
Sunnudaginn 31. okt. verður
hátíðamessa í Torfastaðakirkju kl.
14. Þar predikar herra Olafur
Skúlason, biskup, en frændi hans,
síra Magnús Helgason, vígði kirkj-
una á nýársdag 1893. Torfastaða-
söfnuður býður síðan til samsætis
í Aratungu. Þar mun Hreinn Er-
lendsson, sagnfræðingur, flytja er-
indi um Torfastaðakirkju og Torfa-
staðapresta.
Mánudag 1. nóv. verður sunginn
allra heilagra messa í Bræðra-
tungukirkju. Þar mun sr. Jónas
Gíslason verða ræðumaður, en um-
ræður fara síðan fram um efni
dagsins. Miðvikudag 3. nóv. verður
samkoma í Skálholti og rætt um
íslenzku þjóðkirkjuna og hvar hún
muni á vegi stödd. Fimmtudag 4.
nóv. verður kvöldvaka í Haukadals-
kirkju, en föstudag 5. nóv. í Skál-
holti. Messa og samkomur frá mánu-
degi til föstudags hefjast kl. 20.30.
Laugardag 6. nóv. kl. 14 verður
á samkomu í Skálholti umræða
fléttuð um sýninguna og Skálholt,
fortíð þess og framtíð. Tónleikar
verða síðdegis, og um kvöldið kvöld-
vaka með þátttöku ýmissa gesta.
Sunnudag 7. nóv. verður hátíða-
messa í Skálholti kl. 14. Að loknu
KEITH Humphreys, lektor við
University of Northumbria í
Englandi, flytur fimmtudaginn
28. október kl. 16.30, fyrirlestur
á vegum Rannsóknarstofnunar
Kennaraháskóla Islands. Fyrir-
lesturinn nefnist: „Appraisal.
Evaluating the Practice and
Development of Teachers".
messukaffi verða tónleikar, en síðan
verður flutt erindi, sem tengjast
mun siðaskiptunum og atburðum í
Skálholti 7. nóv. 1550.
Auk þeirra ræðumanna, sem að
ofan er getið, má nefna dr. Einar
Sigurbjörn, prófessor, sr. Kristján
Val Ingólfsson, rektor Skálholts-
skóla og sr. Guðm. Óla Ólafsson,
en vonir standa til, að fleiri muni
koma við sögu. Tónlistarmenn
munu og leggja hátíðinni lið, þeirra
á meðal Margrét Bóasdóttir, Krist-
inn Orn Kristinsson, Hilmar Örn
Agnarsson og Kolbeinn Bjarnason.
Sýningin í Skálholti verður opin
gestum, svo sem skólahópum,
nokkrar klukkustundir daglega,
meðan hún stendur.
í fyrirlestrinum verður fjallað um
mat á starfi kennara sem mikilvæg-
an þátt í að efla starfshæfni þeirra.
Keith hefur kannað viðhorf kennara
til mats á eigin starfi og leggur þær
niðurstöður til grundvallar í fyrir-
lestri sínum. Fyrirlesturinn verður
í stofu M-201 í Kennaraháskóla
íslands og er öllum opinn.
Fyrirlestur um mat á
starfhæfni kennara
Tilbod^
í helstu verslununri^
meðan á sýningu í Perlunni stendur 27.-31. okt.
Kólumbus
Kólumbus er stórskemmtilegur
leikur þar sem stillur og
stormar, kænskubrögS,
heppni og hugkvæmni ráða
úrslitum. Þetta spil gæti Leifur
heppni hafa samið!
Meistari
völundarhússins
Meistari völundarhússins er
taugatrekkjandi kapphlaup
um nornajurtir,
hauskúpumosa og kristalla í
síbreytilegu völundarhúsi (oar
sem hægur vandi er að
villast.
Spretthlaup
dýranna
Apann langar helst í stóran
banana. Hundurinn nagar
girnilegt bein. Músin nartar í
ostbita. Dýrin taka á sprett
og þjóta af stað ef þau fá
uppáhaldsmatinn sinn.
Segðu sögu
Segðu sögu er skapandi
minnis- og söguleikur sem
reynir á hugmyndaflugið.
Otæmandi brunnur af
ósögðum sögum fyrir
hugmyndaríkasta
aldurshópinn.
Kapphlaupið að
kalda borðinu
Kapphlaupið að kalda
borðinu er ótrúleg barátta um
bestu bitana og (ourfa menn
að vera heppnir í
teningakasti og óragir við að
notfæra sér andstæðinginn
vilji (oeir sigra. Hinir geta
náttúrulegö farið í ísskápinn.
Svarti Pétur
Einhver mesti óþokki
spilasögunnar. Þegar allir
hafa komið sínum
samstæðum í borð, (oá situr
einn uppi með Svarta Pétur.
Og [oá er útlitið dökkt því
viðkomandi fær svart strik á
nefið.
Margar aðrar
gerðir
Fyrir stór börn, lítil börn,
smærri börn og smábörn.
Pabba og afa, ömmu og
mömmu. Einföld eða flókin,
stutt eða tímafrek.
Því ekki að slökkva á
sjónvarpinu og tala hreint út?
Leggja spilin á borðið!
Ravensburger merkið er á öllum þessum spilum,
en merkið nýtur mikillar virðingar í spilaheiminum.
Svo framarlega sem kornabörn spili ekki Kolumbus
eða prófessorar Svarta Péhir, þá tryggir
Ravensburger skemmtileg og vönduð spil.