Morgunblaðið - 10.02.1994, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1994
.
Islensk stjórnvöld um innflutningshindranir Frakka á íslenskum fiski
Skýlaust brot á
EES-samningi
SENDIHERRA Frakka á íslandi voru í gær afhent formleg mótmæli
íslenskra stjórnvalda við hindrunum þeim sem fiskinnflutnhigur hefur
verið beittur í Frakklandi sl. tvo daga. Gámaflutningabílar, sem fluttu
íslenskan fisk, aðallega frystan en einnig eitthvað af ferskum fiski, frá
höfn í Hollandi, voru látnir bíða klukkustlmdum saman við landamærin
að Frakklandi án þess að fá toliafgreiðslu á þriðjudag. Þeir sneru við,
fengu tollafgreiðslu í Hollandi og héldu aftur til Frakklands um aðra
landamærastöð. Þegar til Boulogne kom í gær fundu tollverðir alla
annmarka á tollskjölum og var bílunum snúið við á nýjan leik. Islensk
stjórnvöld telja innflutningshindranirnar vera skýlaust brot á samningn-
um um evrópska efnahagssvæðið og hafa óskað þess að innflutnings-
banni verði aflétt tafarlaust.
að vinna eftir þessum nýju gæðaregl-
um. Það er því alfarið vegna EB sem
þessi tilhögun hefur ekki byijað og
þessar aðgerðir Frakka eru því eins
skýlaust brot á EES-samningnum og
hugsast getur. Ég trúi ekki öðru en
að Frakkar falli fljótt frá þessum
aðgerðum. Það er því of snemmt að
segja til um hvort það gæti komið
til þess að karfakvóti Frakka hér við
laild yrði afturkallaður,“ sagði Þor-
steinn.
„Þessar aðgerðir Frakka, innflutn-
ingsbann á íslenskan físk, eru ský-
laust brot á EES-samningnum,“
sagði Þorsteinn Pálsson, sjávarút-
vegsráðherra. „Frakkar birtu auglýs-
ingu um nýja reglugerð, sem fól í sér
bann við innflutningi frá öðrum lönd-
um en þeim, sem höfðu uppfyllt til-
tekin skilyrði um að senda inn lista
yfir viðurkenndar vörutegundir. Þar
kom fram að fímm þjóðir uppfylltu
þessi skilyrði, en ísland var ekki þar
á meðal. Þó sendum við slíkan lista
inn fyrir rúmu ári, en EB bað hins
vegar um frest á því að farið yrði
Hindrunarlaus aðgangur
„Við höfum heyrt haft eftir Norð-
mönnum að þeir hafi fengið orð frá
frönskum embættismönnum um að
sennilega sé þetta allt misskiiningur,
en þetta höfum við ekki fengið stað-
fest. Verði þetta ekki leiðrétt þegar
VEÐUR
VEÐURHORFUR í DAG, 10. FEBRÚAR YFIRLIT: Á sunnanverðu Grænlandshafi er að myndast lægð sem mun þokast austur. Suður í hafi er vaxandi lægð sem hreyfist norður. STORMVIÐVÖRUN: Búist er við stormi á öllum miðum og Vesturdjúpi, Norðurdjúpi, Suöausturdjúpi, Suðurdjúpi og Suðvesturdjúpi. SPÁ: Hvöss sunnanátt með skúrum eða slydduéljum um allt land. VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA: HORFUR Á FÖSTUDAG: Suðlæg átt um allt land. Rigning einkum sunn- an- og ves.tanlands og hiti á bilinu 3 til 9 stig. HORFUR Á LAUGARDAG: Nokkuð hvöss sunnanátt og rigning austan- lands í fyrstu, annars suðvestan strekkingur með éljum vestanlands, en léttir smám saman til austantil. Kólnandi veður. HORFUR Á SUNNUDAG: Lítur út fyrir áframhaldandi suðlægar áttir í fyrstu, en snýst svo sennilega til norðlægrar áttar um vestanvert landið. Nýir veðurfregnatímar: 1.30. 4.30, 7.30, 10.45, 12.45, 16.30, 19.30, 22.30. Svarsfmi Veðurstofu íslands — Veðurfregnir: 990600.

Jfci. Sunnan, 4 vindstig. * J* 'r \ i \ Vindörin sýnir vindstefnu 'Nr WmiiB xmmw og fjaðrirnar vindstyrk, Heiðskírt Léttskýjað Hálfskýjað Skýjað Alskýjað heil fjööur er 2 vindstig.. / / / * r * * * * . { * 10° Hitastig /'/'/• /**'/ ***** V V V V SÚId J Rigning Slydda Snjókoma Skúrir Slydduél Él = Þoka ^

FÆRÐÁ VEGUM: vlmmw Flestir vegir á landinu eru nú færir. Færð gæti spillst á Mývatns- og Möðrudalsöræfum með kvöldinu, en þar er nú skafrenningur. Á Vestfjörð- um er færð farin að þyngjast á Breiðadals- og Botnsheiðum. Víða er mikil hálka, einkum á fjallvegum. Upplýsingar um færð eru veittar hjá Vegaeftirliti í stma 91-631500 og í grænni línu 99—6315. Vegagerðin.
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12.00 í gær að ísl. tíma
hiti veður
Akureyri 4 háifskýjað
Reykjavík 1 alskýjað
Bergen 1 slydda
Helsinki +12 skýjað
Kaupmannahöfn 2 þokumóða
Narssarssuaq +10 snjókoma
Nuuk léttskýjað
Osló +4 snjókoma
Stokkhólmur +1 snjókoma
Þórshöfn 6 akur
Algarve 15 hálfskýjað
Amsterdam 8 skýjað
Barcelona 13 léttskýjaö
Berlín 5 skýjað
Chicago +13 snjókoma
Feneyjar 11 skýjað
Frankfurt 2 alskýjaö
Glasgow 6 hálfskýjað
Hamborg 6 rigning
London 8 skýjað
LosAngeles 8 heiðskírt
Lúxemborg 1 þoka
Madrid 6 léttskýjað
Malaga vantar
Mallorca 14 léttskýjað
Montreal +21 snjókoma
New York +7 ískorn
Orlando 18 þoka
París 8 skýjað
Madeira 17 léttskýjað
Róm vantar
Vín 5 skýjað
Washlngton 1 rignlng
Winnipeg +32 heiðskfrt
Formleg mótmæli "
SENDIHERRA Frakka á íslandi, Francois Rey-Coquais, kemur af
fundi Péturs G. Thorsteinssonar, sendifulltrúa á viðskiptaskrifstofu
utanríkisráðuneytisins, sem afhenti sendiherranum mótmæli ís-
lenskra stjórnvalda við innflutningshindrunum Frakka á fiski.
í stað munum við taka þetta upp inn-
an EES-nefndarinnar,“ sagði Jón
Baldvin Hannibalsson, utanríkisráð-
herra. „EES-samningurinn er kominn
í gildi og það þýðir að við höfum
hindrunarlausan aðgang að þessum
mörkuðum. Fyrsta skýringin sem við
heyrðum var sú, að íslendingar hefðu
látið undir höfuð leggjast að tilkynna
um útflutningsaðila. Það er rangt.
Þá hefur verið vitnað til þess að EES
sé ekki komið í gildi vegna þess að
það er undanþ'ága að því er varðar
gildistöku reglugerðar um heilbrigði-
seftirlit til 1. júlí. Það er auðvitað
engin skýring, þarna er um undan-
tekningu frá gildistökunni að ræða.
Þriðja skýringin, sem einhver nefndi,
var öryggisákvæði samningsins. Það
er fjarstæða. Akvæðið er á þann veg
að ef um er að ræða meiriháttar þjóð-
félagslega röskun þá geti samnings-
aðiiinn, sem er EB en ekki einstök
aðildarríki, tekið málið upp til sam-
ráðs innan EES-nefndarinnar.“
Utanríkisráðherra sagði að hann
teldi skýringu á málinu einfalda. „Það
eru uppþot í Frakklandi af háifu sjó-
manna. Ríkisstjómin hefur látið und-
an þrýstingi, en umkvörtunarefni sjó-
manna eru ekki ljós. Það gæti vel
verið að offramboð af Rússafiski sé
ein ástæðan og hafi leitt til verðlækk-
ana. Þetta kemur Islandi ekkert við.
Okkar framboð á fiski hefur minnkað
frá því sem það var mest og verðið
er langt fyrir ofan lágmarksverð EB.
Við höfum gert meiriháttar milliríkja-
samning og ef við eigum eftir að
ienda í slíkum deilum þá er það auð-
vitað úrslitaatriði að við höfum hald-
ið samninginn upp á punkt og prik.
Því verður því miður ekki haidið fram
að því er varðar einstök atvik sem
hafa gerst á landbúnaðarsviðinu.11
Listi sendur í desember 1992
Pétur G. Thorsteinsson, sendifull-
trúi á viðskiptaskrifstofu utanríkis-
ráðuneytisins, afhenti sendiherra
Frakka, Francois Rey-Coquais, mót-
mæli íslenskra stjórnvalda í gær.
Pétur sagði að mótmælin væru rök-
studd m.a. með tilvísun í skuldbind-
ingar íslands og Frakklands í EES-
samningnum og bent á að óheimilt
væri að grípa til þessara aðgerða á
grundvelli þess samnings. Utanríkis-
ráðuneytið hefur falið sendiráði ís-
lands í París að koma samskonar
mótmælum á framfæri við frönsk
yfírvöld.
Aðgerðir í kjölfar óeirða
Kristján Skarphéðinsson, fiski-
málafulltrúi íslands í Brussel, sagði
að svo virtist sem stjórnvöld í Frakk-
landi hefðu gefið tollyfírvöldum fyrir-
mæli um að stöðva físk á landamær-
um og kæmu þau í kjölfarið á óeirð-
um franskra sjómanna og samningi
stjórnvalda við þau. Hann sagði að
ef ástandið breyttist ekki yrði það
tekið upp á vettvangi framkvæmda-
nefndar Evrópubandalagsins í Bruss-
el. Alþjóðlega fréttastofan Reuter
túlkar útgáfu nýju reglugerðarinnar
um hertar heilbrigðisreglur sem til-
raun franskra yfirvalda til að binda
enda á verkfall franskra sjómanna
sem staðið hefur í 12 daga og í gær
lýsti talsmaður sjómanna ánægju
sinni með aðgerðir ráðuneytisins. í
dag ætla franskir sjómenn að greiða
atkvæði um hvort binda eigi enda á
verkfallið.
Byggt á misskilningi
Francois Rey-Coquais, sendiherra,
segist ekki hafa meiri upplýsingar
en þær sem þegar hafi komið fram
í fjölmiðlum en hann hafí farið fram
á það við franska utanríkisráðuneytið
strax eftir fundinn með Pétri G. Thor-
steinssyni í gær að það gerði ná-
kvæma grein fyrir stöðu mála. Hann
segir að gera megi ráð fyrir töfum
við tollafgreiðslu í kjölfar hertra
reglna en ekki eigi að vera um nein-
ar sérstakar hindranir á innflutningi
íslensks físks að ræða þar sem um
hann gildi almennir samningar sem
öil EFTA-löndin eigi aðild að.
Margir eigendur
Gámarnir sem stöðvaðir voru við
landamæri Frakklands voru flestir
með frystum fiski og voru þeir í eigu
ýmissa aðiia sem flytja flestir físk
reglulega á markað í Frakklandi.
Þeir fískútflytjendur sem Morgun-
blaðið náði tali af í gær voru sam-
mála um að gerðar hefðu verið at-
hugasemdir við atriði sem aldrei hefði
þótt neitt athugavert við hingað til.
Þeir segjast ekki ætla að senda fersk-
an físk á markað í Frakklandi fyrr
en sú óvissa sem nú ríki sé úr sögunni.
A vegum Kristins Asgeirssonar
voru tveir gámar með 26 tonn af físki
komnir til Boulogne í gegnum Bret-
land. Fiskurinn var tollafgreiddur í
Bretlandi en samkvæmt reglum Evr-
ópubandalagsins á tollafgreiðsla vöru
í einu EB-landi að opna vörunni leið
inn í önnur lönd bandalagsins. Krist-
inn segir að þegar fiskurinn kom til
Boulogne hafí verið gerð sú athuga-
semd að tollskjal væri á ensku en
ekki frönsku. Flutningabílnum var
snúið til Belgíu, þar var skjalið þýtt
og ekið með vöruna aftur til Frakk-
lands. Ekki hafi verið neinar athuga-
semdir gerðar við heilbrigðisvottorð
eða gæði físksins, allir pappírar á
íslandi hafí farið athugasemdalaust
í gegn.
ísfang á ísafirði sendir físk á
markað í Frakklandi í hverri viku en
fískur frá fyrirtækinu hefur enn ekki
orðið fyrir töfum af völdum aðgerða
franskra stjórnvalda. Óiafur B. Hall-
dórsson, framkvæmdastjóri fyrirtæk-
isins, segist ekki munu senda ferskan
físk til Frakklands að svo stöddu en
f gærkvöldi sendi fyrirtækið 23 tonn
af frystum fiski áleiðis til Frakk-
lands. Nú eru 23 tonn í Hollandi sem
áttu að fara á markað í Frakklandi
og segir Óiafur að hann muni fara
þangað á endanum, ekki verði vanda-
mál að fá frystigeymslu fyrir fískinn
í Hollandi þangað til. Ólafur segist
ekki trúa að þetta verði langvinnt
ástand, Frakkarnir verði að svara
fyrir hvernig aðgerðirnar samræmist
EES.
Bjami Lúðvíksson, framkvæmda-
stjóri hjá Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna, sagðist ekki hafa fengið neinar
nákvæmar skýringar á því sem væri
að gerast en ljóst væri að þarna
væri um pólitískar aðgerðir að ræða.
SH átti freðfísk sem stoppaður var í
Boulogne vegna tæknilegra galla í
skjölum eins og það var kallað. Bjarni
sagði að varan væri ekki í neinni
hættu og eftir því sem hann best
vissi hefði henni ekki verið vísað úr
landi, hún væri enn í Frakklandi, en
ótollafgreidd.