Morgunblaðið - 10.02.1994, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1994
49"
Bollu- o g sprengidagur
Fyrsta uppskrift af bolludags-
bollum hérlendis er í matreiðslu-
bók Nikolínu frá 1858, en þar
heita bollurnar langaföstusnúðar
(Fastelavnsboller). Bollur þessar
eru í meginatriðum eins og þær
bollur, sem við borðum í dag og
í þær notað lifandi ger,_ sem var
búið til á heimilunum. í það var
notaður humall og kartöflur. Nú
notum við pressuger eða þurrger.
Það var svo ekki fyrr en árið 1911
að í Kvennafræðara Elínar Briem
birtist uppskrift af kökusnúðum
(Fastelanvsboller). Sú uppskrift
er ekki í fyrri útgáfum Kvenna-
fræðarans. Þær bollur eru með
lyftidufti og hjartarsalti. Nú eru
öll blöð full af bolluuppskriftum
enda enginn vafi á að bollubakstur
hefur færst í vöxt á heimilum og
vertíð mikil hjá bökurum, sem
baka myrkranna á milli og engin
kvótatakmörkun á þeim bakstri.
Einn ungur vinur minn borðaði
17 bollur á bolludaginn í fyrra.
Ég veit ekki hvort hann borðaði
baunir og saltkjöt daginn eftir —
á sprengidaginn — öllu líklegra
að hann hafi bara sprengt sig á
bolluáti daginn áður í staðinn.
Að borða baunir og saltkjöt á
sprengidag mun vera síðari tíma
siður. Er sá siður vel til fundinn,
þar sem þetta er þungt í maga
og fátt betra til að sprengja sig
á. Hér birtist uppskrift að þeim
baunum, sem ég er vön að elda á
sprengidag.
Saltkjöt og baunir
6 dl gular hálfbaunir
1 lítri kalt vatn til að leggja baun-
irnar í bleyti í
1 'h lítri vatn til að sjóða baunirn-
ar og kjötið í
1 kg saltkjöt, sem er ekki mjög
salt
1 meðalstór laukur
1. Yfirleitt er betra að áfvatna
saltkjötið í nokkrar klukkustundir.
2. Leggið baunimar í bleyti í
kalt vatn og látið standa í um 12
klst. Hellið þá á sigti og látið renna
af þeim.
3. Hitið Vh lítra af vatni, setjið
baunimar í, látið sjóða. Þá kemur
mikil froða ofan á, fleytið hana af.
4. Setjið saltkjötið út í, afhýðið
lauk, skerið í fernt og setjið í
ásamt lárviðarlaufi. Sjóðið við
hægan hita í Vh klst. Fleytið froð-
una sem myndast ofan af.
Kökusnúðar (bollur úr Kvenna-
fræðaranum).
í þessari uppskrift em notaðar
mælieiningarnar kvint og pund,
einnig er notað smjör. Hér er not-
að smjörlíki og mælieiningarnar
færðar í nú-
tímabúning.
í uppskrift-
inni er 1 'h peli
af mjólk. Það
er of mikið,
enda hugs-
anlegt að
hvéitið sem þá
var notað hafi
verið öðru vísi.
50 g sykur
150 g smjör-
líki
2'h dl (1 peli)
mjólk
500 g 'hveiti
'h tsk. steyttar kardimommur eða
'h tsk. dropar
2 tsk. lyftiduft
1 tsk. hjartarsalt
1 eggjarauða til að pensla með
1. Hrærið sykur og hveiti vel
saman.
2. Blandið saman hveiti, lyfti-
dufti og hjartarsalti. Setjið saman
við ásamt mjólk og kardimommum
(dropum).
3. Búið til 20 bollur, mótið með
höndunum. Penslið með eggja-
rauðunni.
4. Hitið bakaraofn í 190°C,
blástursofn í 170°, setjið í miðjan
ofninn og bakið í 30 mínútur.
Vatnsdeigsbollur
150 g smjörlíki
2'h dl vatn
150 g hveiti
6 egg
1. Setjið smjörlíki og vatn í lít-
inn pott og látið sjóða.
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
2. Setjið allt hveitið saman við
og hrærið fljótt saman. Setjið í
skál og látið kólna.
3. Setjið í hrærivélarskál. Setjið
eitt egg í senn út í og hrærið
mjög vel. Hrærið nokkra stund
eftir að síðasta eggið er komið í.
4. Setjið á bökunarpappír á
bökunarplötu með skeið eða
sprautið úr poka. Þetta stækkar
og blæs út.
5. Hitið bakaraofninn í 200°C,
blástursofn í 180°. Setjið í miðjan
ofninn og bakið í um 20 mínútur.
Ekki má opna ofninn fyrstu mín-
úturnar.
6. Smyijið bollurnar með
bræddu súkkulaði eða flórsyk-
ur/kakóblöndu. Setjið síðan ijóma
og sultu eða búðing inn í.
Athugið: Auðveld aðferð við að
bræða súkkulaði: Hitið bakaraofn
í 70°C, setjið súkkulaðið á eld-
fastan disk inn í ofninn. Það
bráðnar á nokkrum mínútum og
helst lengi mjúkt og heitt á diskin-
um og auðvelt að smyija því á.
___________Brids_____________
Umsjón Arnór G. Ragnarsson
Bridsfélag Breiðfirðinga
Aðaisveitakeppni Bridsfélags Breið-
firðinga hófst fimmtudaginn 3. febr-
úar með þátttöku 10 sveita sem verð-
ur að teljast í færra lagi miðað við
það sem menn eiga að venjast á síð-
ustu árum. Spilaðir eru tveir 16 spila
leikir á kvöldi og staða efstu sveita
að loknum tveimur umferðum er þann-
Sveinn Þorvaldsson 46
Sigríður Pálsdótir 39
Guðlaugur Karlsson 36
Guðlaugur Sveinsson 33
Hjördís Siguijónsdóttir 33
Björn Jónsson 32
Undankeppni íslandsmóts hjá
Bridssambandi Austurlands
Föstudaginn 4. og laugardaginn 5.
febrúar fór fram keppni á vegum sam-
bandsins um þátttökuréttinn í íslands-
meistaramótinu í sveitakeppni. 11
sveitir kepptu um fjögur sæti sem
Austfirðingum eru úthlutuð. Keppnis-
stjóri var Ólafur Sigmarsson frá
Vopnaflrði. Spilað var í Félagslundi á
Reyðarfirði. Efstu sveitir:
1. Herðir, Fellabæ með 201 stig, spilarar bræðra-
pörin Pálmi og Guttormur Kristmannssynir og Sig-
uijón og Jón Bjarki Stefánssynir.
2. sæti Sproti/Icy Reyðarfirði með 181 stig
3. sæti Þorsteinn Bergss. Egilsstöðum með 179 stig
4. sæti Vélaieiga Sigga Þórs Egilsst. með 177 stig
Óvenju oft hefur verið illfært um
fjallvegi í vetur. Að loknu móti kom-
ust vel búnir jeppar Héraðsmanna leið-
ar sinnar en Norðfirðingar komust
ekki heim fyrr en á sunnudagskvöld
með snjóbíi. Að sjálfsögðu þýddi þetta
að slegið var upp spilamennsku fyrir
strandaglópana. í góðri þjálfun eru
40 spil fljótspiluð og eins og flestír
vita er spilafysn manna lítil takmörk
sett. Í.G.
Bridsfélag Akureyrar
Nú er þremur umferðum ólokið í
aðalsveitakeppni BA. Baráttan á
toppnum harðnar stöðugt og er útlit
fyrir mjög spennandi keppni um efstu
sætin. Staða efstu sveita er nú þessi:
SveitHermannsTómassonar 116
Sveit Ormars Snæbjörnssonar 116
SveitStefánsVilhjálmassonar 115
SveitMagnúsarMagnússonar 113
SveitReynisHelgasonar 99
Næstkomandi þriðjudagskvöld
verður gert hlé á sveitakeppninni og
spilaður einmenningur en keppni hefst
svo aftur að hálfum mánuði liðnum.
Á sunnudagskvöjdið mættu 8 pör í
Sunnuhlíðarbrids. í fyrsta sæti urðu
Sverrir Haraldsson og Pétur Guðjóns-
son, Reynir Helgason og Sigurbjörn
Haraldsson urðu í öðru sæti og Sveinn
Pálsson og Bjarni Sveinbjömsson í því
þriðja.
★ HSM
Pappírstætarar og pressur
Ýmsar stærðir og gerðir
► Nýtisku hönnun ► Öryggishlíf
► Litaval ►Þýsk tækni og gæði
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33 -105 Reykjavík
Simar 624631 / 624699
AMSKIPTI
•aðstoða börn sín við þeirra vandamál.
*að leysa úr ágreiningi án þess að beita valdi.
•byggja uppjákvæð samskipti innan
ijölskyldunnar.
Hugo Þórisson
Upplýsingar og
skráning í síma
621132 og 626632
Einnig á kvöldin
og um helgar.
Nú er að hefjast námskeið þar sem foreldrum
gefst kostur á að kynnast og tileinka sér
ákveðnar hugmyndir og aðferðir í samskiptum
foreldra og bama þar verður m.a. íjallað um
hvað foreldrar geta gert til að:
Wilhelm Norðfjörð
Ðakstur fyrir alla!
Kökublöndumar frá Betty Crocker em
nýjimg á markaðinum. Þœr gera pér kleift
að baka ilmandi kökur og það á mettíma.
Nú fást fjórar tegundir aftilbúnu hráefhi í
pökkum, þú bœtir aðeins vökva og eggi lít í
blönduna, hrcerir og bakar.
Prófaðu Ijúffengu muffins og súkkulaði-
kökumar frá Betty Crocker.