Morgunblaðið - 06.04.1994, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. APRIL 1994
27
Breiðafell
Bræðra-
Snjóflóð
með mann-
skæðustu
náttóru-
hamförum
SNJÓFLÓÐ eru með
mannskæðustu náttúru-
hamförum á Islandi fyrir
utan veður. Frá því sögur
hófust eru heimildir um
að hátt í 700 manns hafi
farist i snjóflóðum, þar af
130 á þessari öld.
Ólafur Jónsson tók saman
yfirlit yfir skriðuföll og snjó-
flóð í samnefndri bók sem nær
til ársins 1957. Þar kemur
fram að elstu heimildir um
snjófióð eru frá árinu 1118. A
12. öld eru heimildir um að
106 manns hafi farist í snjó-
flóðum, 11 á 13. öld, 20 á 14.
öld, 3 á 15. öld, 14-15 á 16.
öld, 101-103 á 17. öld, 61-64
á 18. öld og 190 á 19. öld.
Þess ber að geta að tvö löng
tímabil eru án skráðra dauðs-
faila; nær 100 ára tímabil á
13. öld og 160 ára tímabil frá
1334 til 1493.
Tugir farist í
mannskæðustu flóðunum
Í nokkrum mannskæðustu
snjóflóðunum hafa tugir
manna farist. Frá 1613 eru
sagnir um að 50 manns hafi
farist í snjóflóði sem féll í
Siglunesskriðum. í febrúar
1885 fórust 24 menn á Seyðis-
firði, í febrúar 1910 fórust 20
manns við Hnífsdal, 18 manns
fórust í apríl 1919 á Siglufirði
og nágrenni og 12 manns fór-
ust í snjóflóði sem féll á Nes-
kaupstað í desember 1974.
Bók Ólafs nær til 1957.
Eftir það eru annálar um snjó-
flóð skráð í Jökla, tímarit
Jöklarannsóknafélags íslands.
Ekkert sem benti til að
stórt snjóflóð gæti fallið
ÍSAFJÖRÐUR er meðal þeirra staða á landinu þar sem einna best
er fylgst með snjóflóðahættu, að sögn Magnúsar Más Magnússonar,
deildarstjóra snjóflóðavarna Veðurstofu íslands. Á ísafirði eru tveir
snjóathugunarmenn starfandi og ef eitthvað er að veðri er t.d. skíða-
svæðið á Seljalandsdal ekki opnað nema að höfðu samráði við þá.
Magnús segir að í fyrrakvöld hafi ekkert bent til þess að snjóflóð
af þeirri stærð sem féll í gærmorgun gæti fallið á Seljalandsdal.
Hann sagði að snjóathugunarmenn hefðu farið að snjóflóðasvæðinu
í gær og athugað aðstæður en þar sem hætta á að fleiri snjóflóð
féllu væri í raun enn yfirvofandi væri ekki þorandi að rannsaka
svæðið ítarlega.

Magnús sagði að mjög margir
þættir gætu leitt til þess að snjó-
flóð félli og enn væri ekki hægt
að segja til um hveijir þeirra hefðu
valdið snjóflóðinu í gær. „Við vit-
um ekki hvar skriðflöturinn er, af
hveiju flóðið fer af stað eða hvar
þannig að enn sem komið er getum
við ekki sagt annað en að þarna
hefur mikill snjór komið niður í
miklum bratta,“ sagði Magnús.
Orsakir ókunnar
Magnús sagði að snjóþekja hefði
ákveðinn styrkleika eins og öll
önnur efni. „Þegar snjórinn fellur,
annaðhvort á auða jörð eða gaml-
an snjó, umbreytist hann og tengsl
myndast á milli snjókornanna.
Þessi tengsl köllum við innri styrk-
leika snjóþekjunnar. Þegar snjór-
inn fellur á gamlan snjó binst nýi
snjórinn við þann gamla og lag-
skipting myndast. Ef nýja lagið
binst illa við það gamla þolir snjó-
þekjan lítinn þunga ofan á sig.
Sá þungi sem bætist við getur
verið meiri snjór, rigning, skíða-
maður eða hvað sem er. Við vitum
ekki enn hvað olli flóðinu nú,“
sagði Magnús.
Magnús sagði að þegar al-
mannavarnanefndir gæfu út við-
varanir um yfirvofandi snjóflóða-
hættu færi það eftir mörgum þátt-
um. Þeir væru m.a. snjómagn,
hugsanleg vitneskja um veik
snjóalög, ofankoma og aðrar veð-
uraðstæður. Á Isafírði væru tveir
snjóathugunarmenn starfandi og
hefðu þeir kannað aðstæður á
skíðasvæðinu á hveijum degi yfir
páskana. Ekki hefði neitt bent til
þess að snjóflóð af þessari stærð-
argráðu væri yfirvofandi. Hann
sagðist ekki vita til þess að snjó-
flóð hefði nokkru sinni fallið alla
leið fram af hengjunni og niður í
Tungudal eins og gerðist í gær.
Morgunblaðið/RAX
Skógur illa farinn
MIKIL skógrækt hefur verið í Tungudal og fallegir lundir, sem
margir eru illa farnir eða ónýtir eftir snjóflóðið.
HEIMILISIÐNAÐARSKÓLINN
LAUFASVEGI 2 -sími 17800
i
Pæfing
15. apríl kl. 16.30-18.30
16. og 17. apríl kl. 13-17.
Kennari: Anna P.
Karlsdóttir.
Bútasaumur
18. apríl-16. maí
kl. 16.30-19.30.
Kennari:
Bára Guðmundsdóttir.
Dúkaprjón
23. apríl - 28. maí
kl. 10-13.
Kennari: Ragna
Þórhallsdóttir.
Fatasaumur
13. apríl -11. maí
kl. 19.30-22.30.
Kennari:Herdís
Kristjánsdóttir.
Útskurður
11. apríl - 9. maí
kl. 19.30-22.30.
Kennari: Bjarni
Kristjánsson.
Pappírs- og
kortagerð
12. og 13. apríl
kl. 19.30-22.30.
16. og 17. arpíl
kl. 15.00-18.00.
Kennari: Þorgerður
Hlöðversdóttir.
Prjóntækni
13. apríl - 11. maí
kl. 19.30-22.30.
Kennari: Ragna
Þórhallsdóttir.
Námskeið fyrir foreldra og börn -
Körfugerð (4 sk.) Pappírsgerð (2 sk.)
7. apríl - 5. maí (fim.) 9. og 10. apríl (helgi)
kl. 19.30-21.30 kl. 15-18
fyrir börn 8 ára og eldri. fyrir böm 8 ára og eldri.
Kennari: Margrét Kennari:
Guðnadóttir. Þorgerður Hlöðversdóttir.
Myndvefnaður (5 sk.) Smfði (4 sk.)
16. apríl - 14. maí (lau.) 16. apríl - 7. maí (lau.)
kl. 10-12 kl. 10-12
fyrir börn 7 ára og eldri. fyrir börn 11 ára og eldri.
Kennari: Kennari:
Elínbjört Jónsdóttir. Bjarni Kristjánsson.
Til að fá frekari upplýsingar vinsamlegast hringið á skrifstofu
skólans í síma 17800 mánud. -fimmtud., milli kl. 11 og 13
eða til skólastjóra í síma 21913.
Öll kennsla fer fram i húsi Heimilisiðnaðarfélagsins á Laufásvegi 2.