Morgunblaðið - 06.04.1994, Side 62
62
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. APRÍL 1994
/ t f . / //
Eg þctrf bruncctryggmgu, ■hLjoti.
Ég er sterkari núna en áður.
í fyrra hefði ég aldrei getað
borið 14.000 kr. kassa svona
léttilega.
Á eftir Bong á að koma Dong
en ekki Ding.
HOGNI HREKKVISI
■
t '
, þö VEI5PUKl AÐ SÍÁ MV7A BLÖE>(eUFlS«IMN MINh)."
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Otrúverðugxir Héraðsdómur
Frá Einari Guðjónssyni:
Nýlega féll dómur í héraði þar
sem Gunnari Smára Egilssyni rit-
stjóra var gert að greiða Má Péturs-
syni héraðsdómara „miskabætur"
vegna skrifa um embættisfærslu
hins síðarnefnda. Niðurstaðan sýn-
ir að eitthvað mikið er að réttarfar-
inu.
Fjölmiðlar hafa aðeins fjallað um
upphæðina sem ritstjóranum var
gert að greiða en ekki þá staðreynd
að dómurinn er í raun aðför að fjöl-
miðlum og því hlutverki þeirra að
veita aðhald, m.a. með skrifum um
embættisfærslur dómara.
Einkennilegt er að dómari sem
nýtur ríkrar verndar, m.a. er ekki
hægt að segja honum upp heldur
verður að dæma hann frá starfi,
höfðar einkarefsimái fyrir Héraðs-
dómi. Már byijaði á að kæra skrif
Gunnars til siðanefndar blaða-
manna (sem tekur mál ekki til úr-
skurðar nema þau séu ekki rekin
fyrir dómstólum; er hugsunin sú
að menn leiti til hennar eða dóm-
stóla, ekki hvorra tveggja), þar
fékk hann ágæta niðurstöðu og
hélt með hana í mál við ritstjórann.
Og viti menn, héraðsdómaranum
fannst bara ekkert athugavert við
að dómtaka mál starfsbróður gegn
ritstjóra sem skrifaði um „embætt-
isfærslu héraðsdómara". Niður-
staðan kemur ekki á_ óvart enda
dómarinn Sigríður Ólafsdóttir í
raun að dæma í „sjálfs sín sök“.
Hér er ekki verið að hugsa um
réttaröryggi né mannréttindi.
Gegnir furðu að héraðsdómarinn
skuli ekki hafa dæmt sig frá mál-
inu m.a. í ljósi þess að héraðsdóm-
urum í Reykjavík veittist létt að
dæma sig frá máli formanns Pre-
stafélagsins gegn ríkinu (og gerðu
það meira að segja aukalega fyrir
sjónvarpsvélarnar) en þar er m.a.
tekist á um launamál presta og
héraðsdómara. Skynsamt fólk áttar
sig á að með niðurstöðunni er einn
héraðsdómari að redda öðrum. Og
saman eru þeir að koma boðum til
blaðamanna um að „ekki borgi sig“
að skrifa um embættisfærslur dóm-
ara. Niðurstaðan er fengin til að
gefa þeim „á kjaftinn" sem voga
sér að gagnrýna dómskerfið. Sam-
svarandi dómsniðurstöður þekkja
menn m.a. úr sögu Sovétríkjanna,
en þar heyra þær nú að mestu sög-
unni til. Því miður virðast fréttir
um frönsku byltinguna 1789 ekki
hafa borist í Dómhúsið.
Tvískinnungur þessa máls er
mikill. í aðra röndina dæmir Hér-
aðsdómur eftir uppsláttarfréttum
eins og lögum, og hann er til í að
„sviðsetja" og endurtaka dóma fyr-
ir sjónvarp, en þegar skrif um vinnu
héraðsdómara eru neikvæð þá eru
þeir ekki lengur með nema á for-
sendum skikkjunnar.
Frá Agli Sigurðssyni:
Ég hefi lengstum greitt afnota-
gjald RÚV með ánægju. En nú fylli
ég hóp þeirra, sem vilja burt með
skyldu-afnotagjald. Svo mjög hefir
dagskráin versnað. Menn eru
neyddir til að horfa á það og hlusta
æ ofaní æ, sem þeim finnst hvim-
leitt. Ég nefni fyrst íþróttirnar, sem
glymja í eyrum bókstaflega allan
daginn til miðnættis, en aðeins brot
þjóðarinnar kærir sig um. Hinir
spretta úr sæti og skrúfa fyrir,
þegar íþróttaþulan byrjar. Hvað
varðar allan almenning um það, hve
mörg mörk þessi eða hinn skorar
hér eða úti í heimi? Nægir fyllilega
að lesa íþróttafréttir eftir aðalfrétt-
ir einu sinni á dag.
Svo er sjónvarpið með mcrð-
myndir sínar, klám og fjclskyldu-
rifrildi. Fer hrollur um mann stund-
Ég er ekki alltaf sammála skrif-
um Gunnars Smára. En auðvitað á
hann að njóta rit- og tjáningarfrels-
is rétt eins og héraðsdómarar; en
oft — að mati Hæstaréttar — reyn-
ast niðurstöður þeirra illa ígrundað-
ar og reistar á tilfinningum en
ekki lögum. Þolendur í slíkum mál-
um geta ekki höfðað einkarefsimál
gegn héraðsdómaranum vegna
skaðans sem hann olli. Þeir geta
ekki leitað til siðanefndar dómara.
Og skrif um störf þeirra kosta
miskabætur og fangelsi. Að þessu
leyti búa dómarar við allt annan
og meiri rétt en almenningur og
blaðamenn. Standi þessi niðurstaða
er réttarfarinu endanlega kastað
aftur á steinöld. Því er sjálfhætt
við nýtt hús handa Hæstarétti.
EINAR GUÐJÓNSSON,
Leifsgötu 8, Reykjavík.
um við að lesa kvölddagskrána,
þegar fleiri sakamálamyndir eru
sýndar, ein þeirra og stundum tvær
sama kvöldið bannaðar börnum inn-
an 12 eða 16 ára. Þó hlýtur að
vera unnt að finna eitthvað fræð-
andi og uppbyggjandi dagskrárefni.
Hemmi Gunn var eitt sinni
skemmtilegur en tími hans er lið-
inn. „Uppákomur" hans eru ekki
lengur hlægilegar, heldur klúrar og
þó umfram allt heimskulegar. Hann
á að hætta.
Hljóðvarpið er mun skárra, þó
leitt að hafa ekkert prógram á laug-
ardagskvöldum, nema klassíska
tónlist. Yngra fólkið fer út, en eldri
borgarar sitja heima.
EGILL SIGURÐSSON,
fv. framkvstj.,
Mávahlíð 9,
Reykjavík.
Meingölluð dagskrá
Víkverji skrifar
au hljóta að vera orðin nokkuð
mörg árin síðan veðurguðirnir
hafa leikið landsmenn jafnilla og
um þessa páska. Enda var það svo,
að fregnir af veðri, öllu heldur
óveðri um land allt, virtust burðar-
ásinn í hveijum fréttatímanum á
fætur öðrum. Víkverji minnist þess
ekki að hafa ekkert komist á skíði,
hvorki um bænadagana né páska-
helgina, eins og nú gerðist. Þetta
er nokkur synd, því það hefur nú
einu sinni myndast hefð fyrir því
að frídagar tengdir páskahátíðinni
eru orðnir hápunktur skíðavertíðar-
innar hjá þeim sem á annað borð
stunda þessa íþrótt, en einnig hafa
þessir dagar iðulega verið einu dag-
arnir sem fj'öldi manns drífur sig á
skíði, sem ella fer aldrei á skíði.
xxx
Annars sætir það furðu, hversu
seint ýmsir landsmenn virðast
ætía að læra að haga sér í sam-
ræmi við þær aðstæður sem
skammtaðar eru hverju sinni. Þann-
ig voru fluttar fréttir af illa búnum
ökutækjum, jafnvel á sumardekkj-
um, sem voru að þvælast á ijallveg-
um, þrátt fyrir hríðarbyl, skafrenn-
ing, bullandi ófærð og yfirlýsingar
Vegagerðarinnar um að þessi fjall-
vegurinn eða hinn væri lokaður,
vegna ófærðar og óveðurs. Sjón-
varpsstöðvarnar sýndu myndir af
bílum á Hellisheiði um helgina, sem
voru ýmist pikkfastir, hálfir eða
allir út af, og bílstjórarnir þurftu í
einu og öllu að reiða sig á sjálfboðal-
iða björgunarsveita, þar sem Vega-
gerðin ruddi ekki vegi, hvorki á
föstudaginn langa né páskadag.
Raunar er ekki hægt annað en
undrast að ekki skuli fara verr, en
nú um helgina, þegar fólk veður út
í óvissuna, illa búið, á illa búnum
bílum og lætur skeika að sköpuðu.
xxx.
Allra skemmtilegasti dagskrár-
liður ljósvakamiðlanna um
páskahelgina var að mati Víkveija
þátturinn í Ríkissjónvarpinu með
Björk Guðmundsdóttur, í umsjón
Steinunnar Sigurðardóttur. Frómt
frá sagt gaf þessi poppstjarna okk-
ar íslendinga okkur heillandi innsýn
inn í líf sitt og lífsviðhorf, sem Vík-
veiji telur svo þroskuð og ósnortin
af þeim gerviheimi sem listakonan
unga hlýtur þó að lifa og hrærast
í, að til hreinna undantekninga hlýt-
ur að heyra. Það var ekki viðhorf
hinna nýríku, sem kom fram í svör-
um Bjarkar, aðspurð um hvað pen-
ingar væru í hennar augum. Hún
segir peninga veita henni frelsi og
spara henni tíma og í máli hennar
kom glöggt fram að hún hefur
þroskann til þess að velja og hafna
hvernig hún fer með þetta frelsi
sitt. Það eina sem hana langar til
að gé'ra-ér „að gera tónlist“ en hún
þarf að eyða svona 320 dögum á
ári í „kjaftæði“, þ.e. að veita fjöl-
miðlum viðtöl, en hefur aðeins 20
til 30 daga aflögu til þess að gera
það sem hún vill gera, „tónlist".
Hún lítur á þetta sem skylduverk-
efni sitt á meðan hún er að ljúka
markaðssetningu á sjálfri sér, og
vonar einlæglega að eftir það fái
hún frið til tónlistariðkunar og þess
að semja tónlist.
xxx
Hún er sem sagt ekki með neinn
stjörnuglampa í augum yfir
velgengni sinni og segist líta þannig
á, að ef fólki líki það sem hún sé
að gera, þá sé það bara „bónus“
fyrir sig. Einhvern veginn hallast
Víkveiji að því, að tónlistarkonunni
ungu verði ekki að ósk sinni, að því
er varðar fjölmiðlafárið í kringum
hana og að því muni innan tíðar
linna, því það er mjög sjaldgæft að
fólk, sem hefur náð jafnlangt og
hún, sé jafnósnortið af frama og
velgengni og hún er, jafn jarðbund-
ið og heilbrigt í skoðunum og hún
er — sannkallað náttúrubarn. Það
er nú einu sinni eðli íjölmiðlanna að
sækjast eftir því sem sérstakt er og
sjaldgæft, þannig að Björk getur átt
ágangi ijölmiðla að mæta um langt
skeið enn — en sem betur fer, henn-
ar vegna, mun hún geta stjórnað því
að hluta í hversu miklum mæli hún
sæltir sig við þann ágang.