Morgunblaðið - 23.08.1994, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
SKAK
AFMÆLI
ÞRIÐJUDAGUR 23. ÁGÚST 1994 31
Héðinn Stein-
grímsson alþjóð-
legur meistari
SKAK
Alþjóöamót í
Gausdal í Norcgi
1.-7. ág ús t
HÉÐINN Steingrímsson, 19
ára, náði síðasta áfanga sínum
að alþjóðlegum meistaratitli í
skák á alþjóðlegu móti í Gausd-
al í Noregi í sumar. Héðinn hlaut
sex vinninga af níu mögulegum
og varð í 5.-13. sæti á mótinu,
en í því áttunda eftir stigaút-
reikning. Þröstur
Þórhallsson, alþjóð-
legur meistari,
hlaut jafnmarga
vinninga en lenti í
11. sæti á stigum.
Helgi Áss Grétars-
son hlaut fimm og
hálfan vinning og
náði einnig áfanga
að alþjóðlegum
meistaratitli. Þetta
var þriðji áfangi
Helga en hann þarf
samt einn til viðbót-
ar þar sem hann
hefur náð þeim öll-
um á opnum mót-
um.
Bergsteinn Ein-
arsson kom mjög á óvart með
góðri frammistöðu sinni í
Gausdal, hlaut 5 v. og varð í
21.-27. sæti á mótinu ásamt
finnska stórmeistaranum West-
erinen og nokkrum alþjóðlegum
meisturum. Samkvæmt skák-
stigum átti hann við algert ofur-
efli að etja, með sín 1.860 stig
var hann langstigalægstur
þeirra sem náðu 5 v. eða meira.
Aðrir sem náðu slíkum árangri
höfðu 2.300 stig og meira.
Úrslit mótsins:
1. Sadler, Englandi, 7 v. af 9
mögulegum
2. -4. Davies, Englandi, Psak-
his, ísrael, og Beshukov, Rúss-
landi, 6R v.
5.-13. Héðinn Steingrímsson,
Þröstur Þórhallsson, Davíð
Bronstein, Rússlandi, Cs. Hor-
vath, Ungverjalandi/Kotronias,
Grikklandi, Peter H. Nielsen,
Danmörku, Schmittdiel. Þýska-
landi, Thomas Ernst, Svíþjóð,
og Roy Fyllingen, Noregi, 6 v.
14.-20. Helgi Áss Grétars-
son, Luther, Þýskalandi, Polulja-
hov og Tregubov, Rússlandi,
Einar Gausel, Noregi, og Dan-
irnir Bjarke Kristensen og
Carsten Höi 5R v.
21.-27. Bergsteinn Einars-
son, Westerinen, Finnlandi, Lyr-
berg og R. Bergström, Svíþjóð,
Djuurhus og Dannevig, Noregi,
og Sjúlman, Hvíta-Rússlandi, 5
v. o.s.frv.
Torfí Leósson hlaut 4R v., Jón
Viktor Gunnarsson 4 v., Arnar
Gunnarsson 4 v., Björn Þor-
finnsson 3R v. og Gunnar B.
Helgason 3 v. Vel heppnuð ferð
unglinga úr Skákskóla íslands!
Það kemur áreiðanlega eng-
um á óvart að Héðinn skuli vera
orðinn alþjóðlegur meistari.
Hann varð heimsmeistari barna
tólf ára og yngri árið 1987.
Árið 1990 sló hann svo rækilega
í gegn með því að verða íslands-
meistari í skák aðeins 15 ára
gamall. Þá þegar virtist alþjóða-
titillinn í augsýn en Héðinn
hægði nokkuð ferðina, enda
kappsfullur námsmaður auk
þess sem atvinnumennska í skák
er ekki eins eftirsóknarvert
markmið og oft áður.
Á fyrra mótinu í Gausdal í
sumar virtist Héðinn æfingar-
laus og ekki byijaði það seinna
vel er hann tapaði fyrir Sadler
frá Englandi. En sigur á danska
alþjóðameistaranum Bjarke
Kristensen kom honum á skrið
að nýju og eftir að hann lagði
unga og efnilega sænska alþjóð-
lega meistarann
Lyrberg að velli
dugðu þrjú jafntefli
við þá Bronstein,
Helga Áss og Gaus-
el.
Hvítt: Héðinn
Steingrímsson
Svart: Patrick
Lyrberg, Svíþjóð
Frönsk vörn
1. e4 - e6, 2. d4 -
d5, 3. Rd2 - dxe4,
4. Rxe4 - Bd7
Þetta rólega og
frumlega afbrigði
hefur verið vinsælt
upp á síðkastið.
5. Bd3 - Bc6,
6. Rf3 - Rd7, 7.
0-0 - Rgf6, 8. Rg3 - Be7, 9.
c4 - Bxf3, 10. Dxf3 - c6, 11.
b3 - 0-0, 12. Bb2 - Da5, 13.
a3 - Hfe8, 14. Hfel - Had8,
15. He2 - Rf8, 16. h4! - Hd7,
17. Hael - Dc7
Svarta staðan er sæmilega
traust en með biskupaparið og
meira íými stendur hvítur bet-
ur. Stærsti gallinn á stöðu svarts
er sá að erfitt er að finna áætl-
un og eftir nokkurt þóf ákveður
Svínn að leita eftir uppskiptum
á drottningum.
18. Hcl - Dd8, 19. Bbl -
Db6, 20. Rfl - Da5, 21. Bc2
- Dh5, 22. Dxh5 - Rxh5, 23.
g3 - Hed8, 24. Rh2 - Rf6,
25. Rf3 - Rg4, 26. h5 - h6,
27. Kg2 - a5, 28. Kh3 - f5,
29. Hcel
Nú ætti svartur að leika 29.
- Bf6 og undirbúa c5, sem hvít-
ur svarar best með 30. Bal og
stendur þá betur. í staðinn reyn-
ir Svíinn að vinna peðið á h5.
29. - Rf6?, 30. Re5! - Hxd4
Gripur til þess örþrifaráðs að
fórna skiptamun, því 30. - Hc7,
31. Rg6! leiðir til unninnar stöðu
á hvítt.
31. Bxd4 - Hxd4, 32. Rg6! -
Bxa3, 33. Rxf8 - Kxf8, 34.
Hxe6 - Bb4,35. Hle2 og svart-
ur gaf þessa stöðu enda er
hvorki 35. - Rxh5, 36. Bxf5
né 35. - f4 36. Bg6 góður kost-
ur.
Margeir Pétursson
Héðinn
Steingrímsson
KRISTIN
GUÐMUNDSDÓTTIR
HÚN Stína frænka er
orðin 75 ára, hún
Stína amma eins og
krakkarnir mínir kalla
hana. Meðan sumarið
ræður ríkjum stefna
þau Stína og Magnús
farkosti sínum austur
í Biskupstungur, oft
án tillits til skaplyndis
veðurguðanna, og
njóta náttúrunnar á
gróður- og unáðsreit
sínum sem þau hafa
skírt Hruna eftir
bernskuheimili Stínu.
Kristín Guðmunds-
dóttir er fædd í Ólafsvík 23. ágúst
1919. Hún er dóttir hjónanna Guð-
mundar Þórðarsonar, sjómanns
þar, og Ólafíu K. Sveinsdóttur. Þar
gerði Guðmundur út bát sinn og
þau Ólafía áttu þar dálítinn lands-
kika, höfðu kú og einhvetjar aðrar
skepnur. Stína gekk í skóla í Ólafs-
vík frá 8 til 14 ára aldurs.
Hún missti snemma föður sinn.
Systkinin voru mörg og heimils-
störfin lentu fljótt mikið á Stínu,
þó ung væri, því hún var næst elst
þeirra barna sem upp komust og
elst systranna. Systkini Stínu eru:
Þórður Guðmundsson bifreiða-
stjóri, látinn. Aðalheiður Guð-
mundsdóttir, látin. Nanna Guð-
mundsdóttir. María Guðmunds-
dóttir, búsett í Ástralíu. Guðrún
A. Guðmundsdóttir. Guðmundur
Guðmundsson.
Á bernskuheimili Stínu dvaldi
afi hennar, Þórður Þórarinsson frá
Ytri-Bug, síðustu æviár sín, en
Stína heitir í höfuðið á ömmu sinni,
Kristínu Guðmundsdóttur frá Gí-
slabæ á Hellnum. Undir lok ævi
sinnar varð Þórður blindur. Stína
litla leiddi hann um og annaðist
gamla manninn sem henni þótti
mjög vænt um. Ef einhver fann
að við Þórð hljóp Stína litla alltaf
til hans til að gæta hans. Þórður
kallaði Stínu alltaf litla sólargeisl-
ann sinn.
Eins og títt var á þessum árum
fór Stína snemma að vinna fyrir
sér. 14 ára gömul fór hún úr for-
eldrahúsum og suður til Reykjavík-
ur í vist. Síðar starfaði hún í Hamp-
iðjunni og á Gildaskálanum í Aðal-
stræti en síðan hjá KRON. Hjá
KRON vann hún samfleytt í 41
ár og þar af lengi sem verslunar-
stjóri í Kronbúðinni við Vitastíg.
Samviskusemi, eljusemi og trú-
mennska voru alla tíð aðalsmerki
hennar. Stína hefur alltaf verið
ósérhlífin og fremur hlédræg.
Hjálpsöm er hún með afbrigðum.
Við ættingjar hennar þekkjum vel
hversu traust hún er og orð henn-
ar eru betri en loforð margra ann-
arra.
Hún Stína var falleg kona og
henni hefur tekist að lifa lífi sínu
þannig að öllum í kringum hana
þykir vænt um hana.
Ég man hvað okkur þótti vegg-
teppin og myndirnar sem hún Stína
saumaði falleg. Hún saumaði svo
vel út að handbragðið nálgaðist
listiðju.
Á uppvaxtarárum mínum var
Stína mér sem fósturmóðir. Ótal
óþægindi hafði hún af strákp-
jakknum en alltaf fyrirgaf hún
mér prakkaraskapinn. Til henanr
var alltaf leitað þegar í nauðirnar
rak og hjá henni var aldrei komið
að ýómum kofunum.
Á námsárunum styrkti hún mig
og hjálpaði mér og ekki hugsa ég
að margir foreldrar hefðu lagt
meira á sig en hún Stína við að
koma þessum fóstursyni sínum til
manns. Börnin mín halda líka öll
mikið upp á hana.
Elsta dóttirin heitir í höfuðið á
henni og Ólafur Gauti hefur alla
tíð eytt miklum tíma hjá þeim og
lítur á þau sem ömmu sína og afa.
Stína giftist Magnúsi Kr. Jóns-
syni og búa þau í Miðt-
úni í Reykjavík. Þau
eru barnlaus og þó
eiginlega ekki því
börnin mín hafa bund- .
ist þeim traustum
böndum og hjónin
hafa reynst þeim sem
amma og afi, svo ná-
inn samgangur hefur
verið á milli og svo
mikið halda þau upp á
Stínu og Magnús.
Magnús hefur unn-
ið margháttuð störf á
lífsleiðinni, sjó-
mennsku, ýmis konar
vélgæslu- og iðnaðarstörf. Hann
er listfengur og fróður vel, smíðar
í járn, yrkir stökur á góðri stund
og hefur yndi af garðrækt.
Þau hjónin eiga aldeilis fallega
gróðurvin á bökkum Brúarár í
Biskupstungum. Þar hafa þau í
20 ár ræktað og plantað og árang-
urinn lætur ekki á sér standa.
Sannkölluð paradís. Þangað fara
þau öllum stundum og njóta útiver-
unnar og náttúrunnar. Mörg Iiggja
þarna handtökin og mörg fótspor-
in. Kínverskt máltæki segir að sá
hafi ekki lifað til einskis sem gróð-
ursett hefur eitt tré sem lifir. Þau
Stína og Magnús hafa gróðursett
mörg tré sem lifa. Af þeirra völdum
hafa líka skotið rótum margar til-
finningar vináttu og gleði sem lifa
í bijóstum þeirra sem þekkja þau.
Það er gaman að hafa hana
Stínu hjá okkur á 75 ára afmælinu
hennar. Dálítið er heilsan farin að
gefa sig, en margar ánægjulegar
stundir geta verið framundan. Sá
sem þetta ritar á Stínu margt að
þakka.
Innilegustu hamingjuóskir send-
um við öll þeim hjónum á þessum
tímamótum.
Guðmundur G. Þórarinsson.
Kristín Guðmundsdóttir, eins og
Stína frænka heitir fullu nafni,
fæddist í Ólafsvík 23. ágúst 1919,
dóttir hjónanna Ólafíu Katrínar
Sveinsdóttur og Guðmundar Þórð-
arsonar útgerðarmanns, sú þriðja
í röðinni af átta systkinum. Fjórtán
ára gömul fluttist hún suður og
hefur búið á höfuðborgarsvæðinu
alla tíð eftir það.
Faðir okkar er systursonur
Stínu, og ólst hann upp hjá þeim
mæðgum, Ólafíu og Stínu.
Stína á því láni að fagna að
vera vel gift. Hún giftist Magnúsi
Kr. Jónssyni vélstjóra og lista-
manni frá Bolungarvík árið 1967.
Fer yfirleitt vel á með þeim hjón-
um. Er einna helst að þeim verði
sundurorða um stjórnmál, því þó
Stína sé blíðlynd kona þá er hún
ákveðin þegar því er að skipta.
Þegar Kristín Björg, elst okkar
systkinanna, var fimm eða sex ára
heyrði hún mann lýsa öðrum á
þann veg að hann væri gull af
manni. Henni varð strax ljóst að
þetta átti við Stínu öðrum fremur,
og lét þessa lýsingu lengi vel fylgja
þegar hún var að tala um Stínu
við einhvern sem ekki þekkti hana.
T.d.: „Þennan bangsa fékk ég frá
Stínu frænku minni. Hún er gull
af manni.“ (Seinni setningin sögð
af innlifun, með nokkrum hátíð-
leikablæ.)
Já, ef einhver er gull af manni,
þá er það hún Stína frænka. Traust
og áreiðanleg, skapgóð, hjálpsöm
og dugleg, ósérhlífin og óeigin-
gjörn. Aldrei höfðum við heyrt
hana biðja um neitt handa sjálfri
sér, þess í stað einbeitir hún sér
að því að gera eitthvað fyrir aðra.
Strax frá barnæsku vandist
Stína því að vinna hörðum höndum,
og taldi það ekki eftir sér. Hún tók
virkan þátt í uppeldi yngri systkina
sinna, og aðstoðaði einnig seinna
með börn þeirra.
Stína eignaðist ekki sjálf böm,
en hún hefur reynst okkur systkin-
unum eins og besta amma, enda
með fádæmum barngóð. Ófáar
ferðirnar gerði hún sér að heim-
sækja okkur og kom þá einatt
færandi hendi, hlaðin gjöfum-/
handa okkur börnunum. Alþekktar
eru á heimili okkar fiskibollurnar
hennar Stínu frænku, en þær eru
hinar bestu í heimi.
Stína var foreldrum okkar ómet-
anleg hjálp þegar þau voru að
koma undir sig fótunum og við
börnin vorum lítil. Alltaf var hún
boðin og búin að passa okkur
krakkana og tókst mjög náin vin-
átta með Stínu og Önnu móður
okkar.
Á okkar yngri árum fengum við
systkinin stundum að fara með-
Stínu og Magnúsi í útilegur. Það
voru jafnan skemmtilegar ferðir. í
einni slíkri veiddi Kristín Björg sinn
fyrsta silung og lá síðan andvaka
heila nótt í tjaldvagninum því fisk-
urinn var agnarsmár en svo illa
fastur á önglinum að ekki var unnt
að sleppa honum.
Þegar Þorgerður var nýfædd,
fékk eldri systir hennar þá hug-
mynd að upplagt væri að gefa
Stínu og Magnúsi hana. Taldi hún
að þar mætti slá tvær flugur í einu
höggi, því Stína og Magnús áttu
engin börn og svo var Þorgerður
nokkuð hávær á þessum aldri. Til-
lögunni var vel tekið en ekki sam-
þykkt.
Jón Garðar var á sínum yngri
árum tíður gestur á heimili þeirra
hjóna. Alltaf þótti honum jafn-
spennandi að koma í Miðtúnið og
leika sér í hinum ýmsu skúmaskot-
um, hlaða í sig sætindum eða spila
Marías. Mörgum stundum eyddi
hann einnig í pappakassa á eldhús-
gólfinu eða við misárangursríkar
viðgerðir á verkstæði Magga.
Stína passaði Óla Gauta hálfan
daginn um skeið. Þegar hann eltist^
fannst honum notalegt að geta
skroppið til þeirra Magnúsar eftir
skóla, fengið heimabakaðar klein-
ur, klappað hundinum Sesari og
rætt við þau um heima og geima.
Ófátt hafa þau brallað saman, Óli
Gauti og Stína. Við höfum oft hleg-
ið öll saman að því þegar Óli Gauti
dulbjó sig sem gamla konu, staul-
aðist upp stigann til Stínu og þótt-
ist hafa unnið með henni í Hamp-
iðjunni í gamla daga. Stína bauð
„konunni" í kaffí og leið nokkur
tími þar til hún áttaði sig á því
hver gesturinn var. Eftir að hafa
hlegið dátt sendi Stína Óla Gauta
út til að plata Magnús, sem var
að koma heim úr vinnunni.
Af þessum sögum má glöggt sjá
að margar minningar úr æsku
okkar systkinanna eru tengdar
henni Stínu. Þó að við veijum ekki
jafnlöngum stundum hjá þeim
hjónum nú orðið, er lagt reglulega
inn í minningarbankann í Miðtún-
inu.
Fyrir nokkrum árum þurfti
Stina að gangast undir aðgerð og
varð að fara á sjúkrahús um tíma.
Svo vildi til að vinkona okkar var
læknir á deildinni þar sem Stína
lá. Hafði hún orð á því hve þetta
væri yndisleg kona, alltaf jafn já-
kvæð, þolinmóð og umburðarlynd.
Betri sjúkling gat hún varla hugs-
að sér.
Nú, á síðustu árum, hefur Stína
átt við heilsuleysi að stríða. Ævin-
lega er samt gaman að hitta hana,
og oft er stutt í hláturinn þegar
rifjaðir eru upp gamlir atburðir og
nýliðin atvik rædd.
Hún Stína frænka okkar er fal-
leg kona og sviphrein, og laus við
alla tilgerð. Þegar vel viðrar njóta
þau hjónin lífsins í sumarbústaðn-
um þeirra austur í Biskupstungum,
hjá skóginum sem þau ræktuðu
sjálf og listaverkunum hans Magn-
úsar, sem setja skemmtilegan svip
á umhverfið.
Elsku Stína okkar, innilega til
hamingju með daginn! Megi fram-
tíðin færa okkur enn fleiri ánægju-
legar samverustundir.
Ólafur Gauti, Jón Garðar,
Þorgerður og Kristín Björg.