Morgunblaðið - 09.10.1994, Qupperneq 8
8 B SUNNUDAGUR 9. OKTÓBER1994
MORGUNBLAÐIÐ
KVIKMYNDIR
EINHVER misheppnaðasti
og lélegasti kvikmynda-
gerðarmaðurinn í Holly-
wood fyrr og síðar hét Edw-
ard J. Wood eða Ed Wood
en þekktasta furðuverk
hans er hrollvekjan „Plan 9
From Outer Space“ eða
Áætlun 9 úr útgeimi. Hann
stundaði kvikmyndagerð af
mikilli ástríðu og sagt er
að hann hafi haft jafnmikið
sjálfsálit og framkvæmda-
vilja og Orson Welles nema
hann var vita hæfileikalaus.
Hann er viðfangsefni nýj-
ustu myndar undrabarnsins
í Hollywood, Tims Burtons,
sem heitir einfaldlega „Ed
Wood“. Hún var frumsýnd
um síðustu helgi vestra en
verður sett í Evrópudreif-
ingu í mars á næsta ári og
kemur þá í Sambíóin.
Yfirieitt fjalla stórmynd-
imar um menn sem
skara framúr á einhveiju sviði
og því vekur það athygli nú
að ráðist er í tugmilljóna doll-
mmmmmmmmmm ara mynd
um ein-
hvern sem
almennt er
álitinn ger-
samlega
misheppn-
aður. Ed
var klæð-
skiptingur
og starfaði sem slíkur við
sirkus áður en hann fór til
Hollywood. Þar skrifaði hann,
lék í og leikstýrði ýmsum
vonlausum myndum þar til
hann gerði eitt af „meistara-
verkum" sínum, Gunni eða
Gunna („Glen or Glenda“),
sem fjallaði um þekktan
klæðskipting með Ed í aðal-
hlutverki. Hrollvekjuleikarinn
mikli, Bela Lugosi, kom fram
í myndinni en var þá tekinn
að dala allverulega og orðinn
morfínfíkill. Mikil vinátta
Hver var þessi Edward Wood?
Áætlun 9 úr útgeimi
STÓRMYND um misheppnaðan leikstjóra; Burton leik-
stýrir Depp og Juliet Landau í „Ed Wood“.
eftir Arnold
Indriðason
skapaðist á milli þeirra
tveggja, nafn Lugosis var enn
nokkuð trygg fjárfesting, og
Ed fékk honum myndir að
leika í þótt ekki væru þær
merkilegar. Ed notaði óskylt
atriði með honum í „Plan 9“
þar sem hann lyktaði af blómi
og tárfelldi og kynnti geim-
vísindahrollvekjuna sem síð-
ustu mynd hins mikla Lugosi
en leikarinn lést áður en tök-
ur hófust. Ed lést árið 1978,
54 ára gamall, gleymdur guði
og mönnum.
Handritið um Ed varð til
hjá Scott Alexander og Larry
Karaszewski, sem þekkja vel
hörmulegar myndir því þeir
skrifuðu einnig barnamynd-
ina „Proplem Child". Handrit-
ið komst til Tims Burtons,
SEX danskar myndir; úr spennumyndinni Nætur-
verðinum.
Næturvörðurínn
á danskrí hátíð
sem varð yfír sig hrifinn og
ákvað þegar að gera myndina
en áhersla var aukin á sam-
band Eds og Lugosis því Bur-
ton hafði upplifað svipaða
aðdáun á öðrum meistara
hrollvekjuleiksins, Vincent
Price. Burton hafði líka séð
myndir Eds í æsku og hrifist
af þeim. „Mér hefur alltaf
fundist að ef einhver hefur
sinn eigin stíl og eigin trú-
festu þá sé myndin hans ekki
vond,“ er haft eftir honum.
Columbia-kvikmyndaverið
neitaði honum um að kvik-
mynda í svart/hvítu svo Bur-
ton fór með myndina til Di-
sneyfyrirtækisins sem gleypti
við henni. Johnny Depp, sem
Burton hafði unnið með áður,
var fenginn í titilhlutverkið
og þótti þægilegt að leika í
kvenmannsfötum ef eitthvað
var. „Það var alls ekkert
skrýtið og raunar undarlega
þægilegt-," er haft eftir hon-
um. „Eina skiptið sem mér
fannst það skrítið var þegar
ég átti að vera fatafella.“ Með
önnur hlutverk fara Sarah
Jessica Parker, sem leikur
aðalleikkonu Eds, Martin
Landau, sem leikur Logosi,
og Bill Murray, sem leikur
klæðskipting í leikaraliði Eds.
Vandamálið sem leikaramir
stóðu frammi fyrir var ekki
að leika eins vel og þeir gátu
heldur þvert á móti eins ilia
og mögulegt var.
Sex danskar bíómyndir
verða sýndar á danskri
kvikmyndahátíð í Háskóla-
bíói, sem hófst í gær og
stendur í viku. Myndirnar
eru allar nýjar og nýlegar,
sú elsta er Evrópa eftir Lars
von Trier frá árinu 1991.
„Den russiske sanger-
inde“ eða Rússneska söng-
konan er eftir Morten Arnf-
red og er spennumynd um
danskan diplómat í Moskvu
sem flækist í morðmál. Evr-
ópa efitr Trier er með Jean
Marc Barr og Barböru
Sukowa í aðalhlutverkum og
er pólitískur tryllir sem ger-
ist í Þýskalandi eftirstríðsár-
anna. „Kærlighedens smert-
er“ eða Sárar ástir eftir Nils
Malmros segir af tilvist-
arkreppu ungrar stúlku sem
er að verða fullorðin en
myndin var sýnd hér á nor-
rænni kvikmyndahátíð í
fyrra. „Min fynske barn-
dom“ eða Sinfónía æsku
minnar er sönn saga tón-
skáldsins Carls Nielsens
(1865-1931) og er eftirErik
Clausen. „Nattevagten" eða
Næturvörðurinn segir af
næturverði í líkhúsi sem
grunar að hann sé notaður
sem blóraböggull í morð-
máli. Og sjötta myndin er
„Sort höst“ eða Svart haust
og er dramatísk ljölskyldu-
saga frá aldamótunum eftir
Anders Refn.
MMyndin um Forrest
Gump er orðin næst vin-
sælasta mynd ársins í
Bandaríkjunum en eftir
sfðustu helgi höfðu selst
miðar á hana fyrir um 270
milljónir dollara en teikni-
myndin Konungur ljón-
anna er mjög á svipuðum
slóðum, munar nokkrum
milljónum. Vinsælasta
myndin um síðustu helgi
var „The River Wild“ með
Meryl Streep sem tók inn
10 milljónir dollara og
„Time Cop“ Claude van
Damme var í öðru sæti.
MKnn ein „Star Trek“
mynd er komin í gagnið og
heitir hún „Generations11
eða Kynslóðir. í henni er
blandað saman starfsliðinu
úr „Star Trek“ bíómyndun-
um og liðínu í „Star Trek“
sjónvarpsþáttunum sem
heita „Next Generation"
eða Næsta kynslóð. Leon-
FANGASAGA; Free-
man og Robbins fara
með aðalhlutverkin
„The Shawshank Re-
dempiton“.
Eftirsótt
fangamynd
P. ■ ■■
Kings
En af haustmyndunum í
Bandaríkjunum er „The
Shawshank Redempiton",
fangamynd eftir Frank Dara-
bont, sem bæði skrifar handrit-
ið og leikstýrir, nokkuð sem
hann hefur ekki
gert áður. Rob
H Reiner hjá
,:S' Castle Rock
bauð honum
tvær og hálfa millj-
ón dollara fyrir hand-
ritið en Darabont af-
þakkaði og Castle
Rock gaf honum leyfi
til að sjá alfarið um
myndina sjálfur.
Hún er byggð á
stuttri sögu eftir Steph-
en King og er með Tim
Robbins og Morgan Freeman í
aðalhlutverkum og segir frá
bankamanni sem dæmdur er í
fangelsi fyrir morð þar sem
hann vingast við lífstíðarfanga.
IBIO
Sífellt þarf að áminna
þýðendur bíómynda
um að vanda sig og gæta
þess að ekki slæðist með
fljótfæmisvillur sem valda
hlátri og misskilningi.
Þetta hefur margoft verið
gert að umræðuefni þeirra
sem um bíómyndir fjalia
og þótt sumt sé vel gert
af þýðendum er annað
stundum mjög bagalegt
og sumt fyrir neðan allar
hellur.
Sömu villumar koma
fyrir aftur og aftur og lík-
lega em áhorfendur hættir
að kippa sér upp við þær.
Algengast er að hann
verði hún og öfugt í með-
fömm þýðenda og orð og
setningar eru rangt þýdd-
ar svo merkingin týnist
eða verður brosleg þegar
síst skyldi. í sumum
myndum gerist þetta ekki
sem betur fer, í mörgum
aðeins einu sinni en í alltof
mörgum em villumar að
skjóta upp kollinum alla
myndina áhorfendum
mjög til armæðu.
2.000 séð Alla
heimsins morgna
Alls höfðu um' 2.000
manns séð frönsku
stórmyndina Alla heimsins
morgna eftir síðustu helgi að
sögn Tómasar Tómassonar
hjá Regnboganum.
Þá höfðu um 10.000
manns séð frönsku gaman-
myndina Gestina, 9.000 sáu
á endanum Flóttann og 1.500
manns höfðu séð Ljóta strák-
inn Bubby.
Næstu myndir Regnbog-
ard Nimoy var boðið að
leikstýra en hann vildi
breyta handritinu og fékk
það ekki. William Shatner
leikur kaptein Kirk 'sem
fyrr, en örlög hans munu
ráðin í þessari væntanlega
allra síðustu „Star Trek“
mynd.
■Paul Newman er ekki
hættur að leika þótt aldur-
inn færist yfírog hann verði
æ sjaldséðari á tjaldinu.
Nýjasta myndin hans heitir
„Nobody’s Fool“ og er
íeikstýrt af Robert Benton.
Með önnur hlutverk fara
Jessica heitin Tandy,
Bruce WilHs og Melaine
Griffith. Myndin segir af
sextugum manni er forðast
hefur að taka þátt í ijöl-
skylduvafstri alla ævi en
fær tækifæri til að breyta
þvi.
MHasarleikstjórinn John
Badham hefur gert nýja
mynd sem heitir „Drop
Zone“ og er með Wesley
Snipes og Gary Busey í
aðalhiutverkum. Myndin
segir af raunum lögreglu-
manns sem fylgir glæpa-
inanni um borð í flugvél sem
hryðjuverkamenn ráðast á.
MLeitað er að nýrri leik-
konu í Ridley Scott-mynd-
ina „Crisis in the Hot
Zone“ eftir að Jodie Fost-
er hætti við að leika aðal
kvenhlutverkið. Koma Ge-
ena Davis og Emma
Thompson helst til greina
en sá sem fer með aðalkarl-
hlutverkið heitir sem fyrr
Robert Redford.
SÝND á næstunni; úr
bandarísku gaman-
myndinni „Airheads".
ans eru bandaríska gaman-
myndin „Bayby’s Day Out“
ásamt tveimur öðrum að
vestan, „PCU“ og „Airhe-
ads“, og áætlað er að frum-
sýna Cannesverðlaunamynd
Quentins Tarantinos, Sorp-
rit eða „Pulp Fiction”, 4.
nóvember. Þá munu vænt-
anlegar myndirnar „Color
of Night“ með Bruce Willis
í aðalhlutverki og franska
myndin „L’accompagn-
atrice“ eftir Claude Miller,
sem gerist í París á stríðsár-
unum.
Um jólin mun Regnbog-
inn sýna geimvísindatryllinn
„StarGate" með Kurt Russ-
ell.