Morgunblaðið - 22.02.1995, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Starfsfólk 1
veitingahúsum
samdi
KJARASAMNINGUR milli Félags
starfsfólks í veitingahúsum (FSV)
og verkalýðsfélaganna í Stykkis-
hólmi og á Seyðisfirði annars veg-
ar og Sambands veitinga- og gisti-
húsa hins vegar var undirritaður
kl. 18 í gær.
Að sögn Jóns Guðmundssonar,
formanns Þjónustusambands ís-
lands, sem annaðist samningsgerð-
ina fyrir SFV og verkalýðsfélögin,
er samningurinn frábrugðinn
samningunum frá því í fyrrinótt
að því leyti að honum fylgir launa-
tafla, og einnig er ákvæði um að
hann samþykkist ekki sjálfkrafa,
heldur sé tilkynningarskylda um
niðurstöðu afgreiðslu félaganna á
samningnum.
Af félögum innan Þjónustusam-
bandsins eiga þjónar einir eftir að
ganga frá samningi við viðsemj-
endur sína og sagðist Jón reikna
með að frá þeim samningi yrði
gengið síðar í vikunni. Hann sagði
ígær
að með samningnum sem undirrit-
aður var í gær hefðu náðst þær
tryggingar sem hann teldi nægja.
Ófrágengin atriði hjá
iðnnemum
Að sögn Amar Friðrikssonar,
varaformanns Samiðnar, var gerð-
ur samningur í fyrrinótt við Sam-
iðn um málefni iðnnnema í sveina-
félögum innan samtakanna, t.d. í
málmiðnaði og byggingariðnaði,
en þó ætti eftir að ganga frá nokkr-
um smáatriðum sem Om sagði að
gengið yrði frá seinna í vikunni.
„Þetta var spuming um túlkun
á ákveðnum atriðum hvemig með
skyldi fara og menn vildu ekkert
vera að leggjast í það þama í Iok-
in þegar menn vom orðnir þreyttir
og láta þá aðra bíða. Það var vitað
að málin stóðu ekki um hluti sem
verulegur ágreiningur yrði um en
þurfti hins vegar að hafa rétta,“
sagði Öm.
Síbrotamaður
fær 33. dóminn
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
hefur dæmt 36 ára síbrotamann,
Bjama Leif Pétursson, í tveggja
ára fangelsi fyrir líkamsárás og
þjófnað. Þetta er 33. refsidómur
mannsins, sem hefur samtals verið
dæmdur í 12 ára fangelsi og hefur
að auki 12 sinnum hlotið sektir
fyrir ýmis brot. •
Málið snerist um líkamsárás sem
framin var í kjallaraíbúð í Þingolt-
unum aðfaranótt 14. júní sl.
Bjami Leifur lenti í átökum við
mann sem ruddist þar inn í sam-
kvæmi þar sem Bjami Leifur var
ásamt fleirum og kom til átaka á
milli þeirra. Sá sem ruddist inn
átti fmmkvæði að átökunum.
Dómurinn telur sannað að í þeim
átökum hafí Bjami Leifur brotið
flösku og lagt til mannsins með
brotnum flöskustút sem olli áverka
á hálsi.
Dómurinn telur að atlagan hafi
verið lífshættuleg og hafi mátt litlu
muna að hún yrði hinum að fjör-
tjóni en hún kom í háls hans og
munaði litlu að slagæðar fæm í
sundur.
Báðir mennimir kváðust fyrir
dómi hafa verið ölvaðir og undir
áhrifum fíkniefna og mundu máls-
atvikin ekki nákvæmlega en
árásarmaðurinn kvaðst hafa lagt
til hins í sjálfsvöm.
Pétur Guðgeirsson taldi refsingu
Bjarna Leifs Péturssonar hæfílega
ákveðna 2 ára fangelsi, en honum
var einnig refsað í málinu fyrir að
hafa brotist inn í íbúð og stolið
þaðan áfengi, myndavél Qg mynd-
bandstökuvél.
Snjóflóð féll á hesthúsabyggð Bolvíkinga
Morgunblaðið/Gunnar
BJÖRGUNARMENN að störfum í hesthúsabyggð Bolvíkinga þar sem snjóflóð féll í gærmorgun.
Fimm hross drápust
Bolungarvík. Morgunblaðið
FIMM hross drápust þegar snjó-
flóð féll úr austanverðu fjallinu
Emi í gærmorgun og á hesthúsa-
byggð Bolvíkinga. Snjóflóðið sem
er um 150 metra breitt hafnaði á
Qóram af átta hesthúsum sem
þama em og drápust hrossin í því
húsinu sem skemmdist mest.
Þá brotnuðu fjórir staurar í
flutningslínu Orkubús Vestfjarða,
svokallaðri Reiðhjallalínu, sem
liggur ofan við hesthúsin, en í
aðeins 100 metra fjarlægð frá
þeim stað sem flóðið féll er að-
veitustöð Orkubúsins ásamt tengi-
virki.
Það vom starfsmenn í aðveitu-
stöð Orkubús Vestfjarða í Syðridal
sem fyrstir urðu varir við að snjó-
flóð hafði fallið, en um kl. 9 í
gærmorgun fór Reiðhjallalínan
skyndilega út og þar með urðu
sveitabæir í Syðridal og Ósi raf-
magnslausir.
Strax og ljóst var hvað hafði
gerst var björgunarsveitin kölluð
út og stjómaði hún aðgerðum á
flóðasvæðinu. Tvö hesthúsanna
urðu fyrir vemlegum skemmdum,
en flóðið gekk inn í hin tvö þegar
hurðir gáfu sig. Tíu hross vom í
húsinu sem hrossin fimm sem
drápust vom í, en alls vom á fjórða
tug hrossa í húsunum sem snjó-
flóðið lenti á. Hestamenn í Bolung-
arvík hafa síðustu 20 árin byggt
upp aðstöðuna á þessu svæði og
hafa aldrei áður fallið snjóflóð upp
af húsunum sem standa undir
brattri fjallshlíðinni.
Sérstök aðgát í
aðveitustöðinni
Að sögn Halldórs Jónatansson-
ar, verkstjóra hjá Orkubúi Vest-
fjarða, tók um 8 tíma að koma
aftur á rafmagni í sveitina til
bráðabirgða en fullnaðarviðgerð
verður að bíða þar til síðar þar sem
allnokkur hætta er á að fleiri snjó-
flóð geti fallið á þessu svæði.
Halldór sagði að þeir myndu
takmarka vem manna í aðveitu-
stöðinni og hafa sérstaka gát, en
þegar ekki þarf að keyra varaafl
þar er alla jafna ekki nauðsynlegt
að manna stöðina.
Víða hættuástand vestra
SNJÓFLÓÐAHÆTTA var enn tal-
in vera á ísafirði, í Hnífsdal og á
Flateyri í. gærkvöldi og einnig á
tveimur bæjum í Reykhólasveit.
Hættuástandi var Iýst yfir á þess-
um stöðum á sunnudagskvöldið.
Þá var ákveðið að rýma fjögur íbúð-
arhús og hesthúsabyggðina í Bol-
ungarvík eftir að snjóflóð féll þar í
gærmorgun.
Á ísafirði og í Hnífsdal hafa
16 íbúðarhús verið rýmd. í Hnífs-
dal er um að ræða hús við Smára-
teig og Fitjateig, Heimabæ 3-5
og hesthúsabyggðina, íbúðarhúsin
Seljaland og Grænagarð á ísafirði,
sölutuminn Brúamesti og fyrir-
tækið Steiniðjuna. Að sögn Kristj-
áns Þórs Júlíussonar, bæjarstjóra
á ísafirði, hafa alls 44 einstakling-
ar þurft að yfirgefa hús sín.
Óbreytt ástand á Flateyri
Á Flateyri vom níu hús við Ól-
afstún með um 20 íbúum enn tal-
in í snjóflóðahættu í gærkvöldi og
er það óbreytt ástand frá því sem
var á sunnudagskvöldið. Rafmagn
fór af um tíu bæjum í sveitinni
utan Flateyrar á sunnudagskvöld
og vegna ófærðar þurfti að senda
viðgerðarmenn sjóleiðis frá bæn-
um í fyrrinótt.
Að sögn Kristjáns Haraldsson-
ar, orkubússtjóra, kom í ljós að
strengur frá aðveitustöð hafði bil-
að og tókst að ljúka viðgerð á
honum um kl. 4 í fyrrinótt.
Eftir að veiða um 515 þúsund tonn af loðnu á þeim sjö vikum sem eftir eru af vertíð
Vertíðarverðmæti
áætluð 9 milljarðar
Mikil verðmæti eru í
húfí á loðnuvertíðinni,
jafnt fyrir einstaklinga,
fyrirtæki og þjóðarbúið
í heild. Fyrir áhafnir
margra loðnuskipa
skipta þær um sjö vikur
sem eftir eru af vertíð-
inni sköpum fyrir af-
komu ársins.
LÍKLEGT má telja að ef veiðist upp
í eftirstandandi íoðnukvóta á vetr-
arvertíð skili veiðin og vinnslan
hátt í níu milljörðum króna í útflutn-
ingsverðmætum, samkvæmt laus-
legum útreikningum Þjóðhags-
stofnunar. Gera má ráð fyrir að
hásetahluturinn á vetrarvertíð, þ.e.
frá áramótum þar til loðnuveiði lýk-
ur, líklega í apríl, verði nálægt 2
milljónum króna og skipstjórahlut-
urinn 6,5 milljónir króna.
Þar er miðað við 515 þúsund
tonna kvóta á vetrarvertíð og er
þá meðtalinn óveiddur kvóti Græn-
lendinga og Norðmanna sem féll
niður 15. febrúar síðastliðinn. Út-
hlutaður kvóti á allri vertíðinni var
950 þúsund tonn og af honum fengu
bæði Norðmenn og Grænlendingar
kvóta, hátt í 200 þúsund tonn, og
eftir því sem næst verður komist
veiddu þeir um 113 þúsund tonn
samtals.
Óveiddur kvóti Grænlendinga og
Norðmanna 15. febrúar var því rétt
rúmlega 80 þúsund tonn og fellur
hann í hlut Islendinga.
Meiri frysting vegur
upp verðlækkanir
Líklegt þykir að verð á loðnu til
bræðslu verði svipað og í fyrra en
með tvöföldun á afkastagetu í
loðnufrystingu þykir fullvíst að verð
á frystri loðnu lækki. Þessi þróun
ásamt minnkandi loðnuneyslu í Jap-
an hefur leitt til þess að þegar hef-
ur verið samið um allt að 25% lægra
verð á frystri loðnu til Japans í ár.
Verð á loðnumjöli í fyrra var 10
krónur á kg og skila hver 100 þús-
und tonn, sem unnin em í mjöl og
lýsi, því nálægt einum milljarði
króna í útflutningsverðmæti. Út-
flutningsverðmæti loðnu í fyrra var
rúmir tíu milljarðar króna. Þar af
vom um 20 þúsund tonn fryst og
hrogn unnin úr 5.600 tonnum. Af
þessum tíu milljörðum króna vom
vel yfir fjórir milljarðar króna vegna
frystingar og hrognavinnslu, að
sögn Ásgeirs Daníelssonar hjá Þjóð-
hagsstofnun.
„Það þarf ekki mikið magn af
loðnu til að fá fjóra milljarða króna
út úr hráefninu og mögulega
meira,“ segir Ásgeir.
Hann segir að Þjóðhagsstofnun
gefí sér þá forsendu að fryst verði
meira magn í ár en í fyrra, en á
móti komi verðlækkanir.
Ásgeir telur raunhæft að áætla
að loðnufrystingin í ár skili 4-4,5
milljörðum króna og mjöl og lýsi
öðru eins. Vetrarvertíðin skili því
nálægt níu milljörðum króna í út-
flutningsverðmæti. Að sjálfsögðu
spili þama inn í margir þættir, eins
og veðurfar og loðnugöngur.
„Miðað við það sem ég veit í dag
yrði ég tregur til að fara langt frá
því að vertíðin gæfi svipaðar tekjur
og í fyrra, en óvissan er vissulega
mikil," segir Ásgeir.
Skipstpórahluturinn 6,5
milljónir króna
Sveinn Hjörtur Hjartarson segir
að miðað við upplýsingar Þjóðhags-
stofnunar megi ætla að hásetahlut-
ur á vetrarvertíðinni verði um 2
milljónir króna. Ætla megi að helm-
ingur verðmætisins fari til loðnu-
skipaflotans, eða um 4,5 milljarðar
króna. Loðnuskipaflotinn er 40 skip
og á hvert skip kemur til skiptanna
að meðaltali 120 milljónir króna.
Hásetahluturinn á vetrarvertíð,
sem líklega stendur eitthvað út
aprílmánuð, verður því nálægt
tveimur milljónum króna með or-
lofi, en skipstjórahluturinn 6,5 millj-
ónir króna, að sögn Sveins Hjartar
Hjartarsonar, hagfræðings hjá LÍÚ.
Jón B. Jónasson, skrifstofustjóri
í sjávarútvegsráðuneytinu, sagði að
ekki væri fyllilega búið að ganga
frá^ útreikningum um hve mikill
kvóti félli niður hjá Norðmönnum
og Grænlendingum. Hann sagði að
grænlenski kvótinn hefði dreifst
víða, bæði til danskra skipa og
færeyskra auk þess sem grænlenski
loðnubáturinn Ámmasat var hér við
veiðar.
Hann sagði að endanlegur heild-
arafli Islendinga yrði 840 þúsund
tonn á loðnuvertíðinni. Norðmenn
veiddu um 97 þúsund tonn og
Grænlendingar um 15 þúsund tonn.
Það sem fellur íslendingum í skaut
skiptist niður á loðnuskipin eftir
aflahlutdeild þeirra í loðnu.