Morgunblaðið - 02.04.1995, Qupperneq 22

22 B SUNNUDAGUR 2. APRÍL1995
MORGUNBLAÐIÐ
Býflugna-
stungur
bæta mein
í Vermont í Bandaríkjunum hafa býflugnastungur
veríð notaðar gegn gigtarsjúkdómum og fleirí
kvillum í áraraðir með góðum árangri. Ingibjörg
Sigfúsdóttir kynnti sér þessa starfsemi og gekkst
undir stungumeðferð.
SNEMMA á síðasta ári las ég
viðtal í Morgunblaðinu við
Sigurð Guðjónsson smið, sem
búsettur er í Vermont í
Bandaríkjunum. I þessu viðtali
sagði hann frá gömlum manni,
Charles Marz, sem gefið hefði fólki
býflugnastungur í lækningaskyni
árum saman með góðum árangri.
Sigurður bauð íslensk-
um MS-sjúklingi að
koma og dvelja hjá sér
í mánuð, i þeim tilgangi
að reyna á lækninga-
mátt stungnanna,
vegna bata sem komið
hefði fram hjá mörgum
er þjást af slíkum sjúk-
dómi þar um slóðir.
MS-sjúkdómurinn,
eða heila- og mænu-
sigg eins og hann er
kallaður á íslensku, lýs-
ir sér í truflunum frá
miðtaugakerfi, sem
rakið er til skemmda í
taugaslíðrum. Hin
hefðbundnu læknavís-
indi hafa ekki enn
fundið ráð við honum. Mér fannst
þetta því afar forvitnilegt, enda
hafði ég aldrei áður heyrt á það
minnst að flugubit gætu verið til
góðs. Þar sem ég hef alllengi verið
grunuð um að hafa MS-sjúkdóm
ákvað ég að skrifa Sigurði umsvifa-
laust. Eg fékk svar innan tveggja
vikna frá konunni hans, Önnu Fug-
aro, sem sagði að ég væri vejkom-
in. Þannig hittist á að móðir Önnu,
Guðrún Fugaro, var á heimleið, en
hún býr í næsta húsi við þau hjónin
þar ytra og varð ég henni samferða
út.
Flugurnar gómaðar
Daginn eftir að ég kom út byrj-
aði Anna að gefa mér stungur eftir
leiðsögn Charles Marz, en hún hef-
ur lært af honum undanfarin ár og
keypt af honum flugur. Hann rekur
býflugnabú og er einn af stærstu
hunangsframleiðendum í Vermont.
Margir Vermont-búar stunda bý-
flugnastungur með hans leiðsögn
og fá hjá honum flugur.
Þegar handsama á býflugur í
þessum ákveðna tilgangi er notuð
glerkrukka sem sett hefur verið í
ein matskeið af hunangi, ofaná
hunangið er sett einföld bréfþurrka,
svo flugumar drukkni ekki í hun-
anginu. Að endingu er svo pappa-
hólki úr bréfrúllu stungið ofan í
krukkuna. Opi krukkunnar er síðan
haldið að útgönguopi á kassanum
sem býflugurnar eru ræktaðar í.
Ef þær koma ekki strax út er bank-
að í kassann, þá verða þær forvitn-
ar og fara út til að athuga hvað
gangi á. Þegar komnar eru um
fimmtíu til hundrað flugur í krukk-
una, er lokið sett á, en það hefur
verið gatað áður. Þannig má halda
þeim á lífi í viku til tíu daga.
Þegar stungur eru gefnar er ein
fluga tekin úr krukkunni með flísa-
töng og sett á þann punkt sem að
stinga á. Áður er búið að merkja
punktinn á líkamanum og kæla með
ís. Kuldinn dregur úr
sársauka og sviða
fyrst á eftir. Þess má
geta að býflugur
stinga ekki nema þær
verði fyrir áreitni, enda
láta þær lífið strax eft-
ir að þær hafa stungið.
í fyrsta skipti sem
meðferð ér gefín er
stungið einu sinni og
síðan beðið í fímmtán
mínútur til að sjá hvort
vikomandi sýni of-
næmisviðbrögð. Til
staðar er haft móteit-
ur, sem hægt er að
nota ef slíkt gerist.
Charles segir að eng-
inn sem hann hafí
meðhöndlað hafí sýnt vott af of-
næmi fyrir stungunum, þau sextíu
ár sem hann hafí stundað þær.
Oftast er byijað með 4-5 stungur
í fyrstu meðferð og sjaldnast gefíð
meira en 12-15 stungur í einu.
Linar þjáningar
Mér var sagt að könnun í Banda-
ríkjunum hefði leitt í ljós að bý-
flugnabændur yrðu langlífír og
væru að jafnaði hraustari en annað
fólk. Því mátti trúa eftir að hafa
hitt Charles Marz, hann er níræð-
ur, en hefur framgöngu og útlit
sem væri hann þijátíu'árum yngri.
Þegar hann var fjórtán ára þjáðist
hann af liðagigt og reyndi bý-
flugnastungur á sjálfum sér. Hann
hafði heyrt gamlan mann segja frá
því að slíkt gæti verið til góðs. í
fyrstu lét hann tvær flugur stinga
sig í sitt hvort hné, þar sem verk-
irnir voru mestir. Hann ætlaði vart
að trúa því þegar hann vaknaði
dagjnn eftir, honum leið svo mikið
betur. Þetta var upphafið af öðru
og meira. Nú er hann þekktur langt
út fyrir sína heimabyggð fyrir að
lina þjáningar fólks með býflugn-
astungum.
Það eru rúm sextíu ár síðan hann
fór að gefa fólki stungur með góð-
um árangri. Hann krefur engan um
greiðslu fyrir hjálpina og segir að
læknar hafi að líkindum ekki til-
einkað sér þetta vegna þess að þar
um slóðir geti hver sem er haft
býflugnakassa í bakgarðinum hjá
sér og þá sé lítið upp úr því að
hafa fjárhagslega. Nokkrir læknar
senda til hans þá sjúklinga sem
Ingibjörg
Sigfúsdóttir
ANNA Fugaro með kettlingana sína, sem voru óskaplega hrædd-
ir við býflugurnar.
CHARLES Marz er niræður
og hefur stundað býflugna-
stungur í 60 ár.
vildi kynnast stungunum af
eigin raun.
lyfjameðferð hjálpar ekki, aðallega
þá sem þjást af gigt.
í þau skipti sem ég fór til hans
hitti ég fólk sem sagði mér frá
reynslu sinni. Þar á meðal var kona
sem sagði að psoriasis væri búið
að leika sig grátt, hún sagðist vera
búin að leita allra leiða sem þekkt-
ust, bæði hefðbundinna og alþýðu-
lækninga og ekki fengið neina bót
fyrr en eftir býflugnastungumar
hjá Charles, þá hefði henni liðið vel
í heilt ár á eftir. Hún sagðist hafa
fengið 4-5 stungur annan hvom dag
í tvær vikur. Fyrst hefði verið
stungið fyrir aftan bæði eyru, en
síðan í sárin þar sem þau hefðu
verið verst. Nú væri þetta aftur
farið að angra sig og því væri hún
að leita til hans aftur, eftir sams-
konar meðferð.
Charles sýndi mér bréf frá tveim-
ur MS-sjúklingum sem höfðu skrif-
að honum til að þakka fyrir með-
ferðir og tíunduðu þar ótrúlegan
bata. Hann sagðist oftast haga
meðferð MS-sjúklinga þannig, að
hann gæfí þeim stungur þrisvar í
viku í þijá mánuði. Síðan tvisvar í
viku í tvo mánuði og miða þá við
10 til 15 stungur í hvert skipti. í
flestum tilfellum væri um bata að
ræða, sem entist í mörg ár. Hann
styðst við sama kerfí og Kínveijar
nota við nálastungur, hann leitar
uppi auma bletti á þeim orkubraut-
um líkamans sem talið er að hafí
mest áhrif á þann sjúkdóm sem
fengist er við.
Býflugnastungur betri en lyf
Charles taldi að stungurnar
reyndust betur en lyf þegar um
gigt væri að ræða, því öllum gigtar-
ANNA lætur býflugu stinga
lækninn í fótinn.
Býflugnastungur í lækn-
ingaskyni hafa verið
þekktar frá örófi alda.
Hippokrates, „faðir lækn-
isfræðinnar," sagði frá
þeim fjögur hundruð árum
fyrir Kristsburð. Evrópsk-
ir læknar hafa beitt þeim
gegn gigt um aldir. Góður
árangur við notkun þeirra
í Bandaríkjunum á þessari
öld bendir til að þær séu
enn í fullu gildi.
lyfjum sem hann hefði kynnst
fylgdu aukaverkanir. Þau læknuðu
ekki sjúkdóminn, slægju aðeins á
verkina. Hann sagði stungurnar
aftur á móti skaðlausar, það væri
hægt að segja að þær kveiktu á
varnarkerfi líkamans, því blóðrásin
ykist og hiti myndaðist í því svæði
sem stungið væri í og ónæmiskerfi
líkamans tæki til eðlilegra starfa
þegar það yrði fyrir þessari utanað-
komandi áreitni. ígerðir út frá bý-
flugnastungum sagði hann óþekkt-
ar, en vitað væri að býflugur fram-
leiddu eitt besta sóttvamarefni sem
völ væri á.
Læknirinn var forvitinn
Læknir Önnu og Sigurðar, Robert
Venman, M.D., var viðstaddur fyrstu
skiptin sem ég fékk stungumar og
fylgdist með mér allan tímann sem