Morgunblaðið - 04.04.1996, Page 31

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 1996 D 31
AÐSENDAR GREINAR
Póstur o g sími -
gjaldskrárstefna
AÐ UNDAN-
FÖRNU hafa sjónir
almennings og stjórn-
málamanna beinst í
auknum mæli að
nauðsyn þess að jafna
gjaldtöku Pósts og
síma, fyrir notendur
þjónustu stofnunar-
innar hvar sem þeir
búa á landinu. Það
verður ekki gert öðru-
vísi en með því að
gera landið að einu
gjaldsvæði. Annað
felur í sér viðskipta-
hindranir, sem ekki
eiga að líðast í nútíma
samfélagi, þar sem
höfuðáhersla er lögð á fijáls við-
skipti og samskipti fyrirtækja og
einstaklinga.
Nú liggur frumvarp fyrir Al-
þingi um stofnun hlutafélags um
rekstur Pósts og síma. Ég tel það
vera mjög mikilvægt skref að
formbreyta rekstri stofnunarinnar
til þess að auðvelda það að landið
verði gert að einu gjaldsvæði hvað
varðar símaþjónustu. Rekstur fyr-
irtækis í hlutafélagsformi er mun
auðveldari og sveigjanlegri en B-
hluta ríkisstofnunar, eins og nú
er. Því er þessi formbreyting nauð-
synleg til þess að hægt sé að
bregðast við breyttu rekstrarum-
hverfí og aukinni samkeppni er-
lendis frá.
Eitt af því sem breytist við
breytt rekstrarform er skattlagn-
ing fyrirtækisins. Núverandi fyrir-
komulag er þannig að fyrirtækið
greiðir arð í ríkissjóð samkvæmt
ákvörðun Alþingis í fjárlögum.
Þessar arðgreiðslur hafa numið á
undanförnum árum 850-860 millj-
ónum króna. Við þá formbreytingu
sem væntanleg er verða skatt-
greiðslur fyrirtækisins eins og
gerist um önnur hlutafélög. Ef
skoðaðir eru ársreikningar stofn-
unarinnar fyrir árið 1994 og reynt
að meta hvernig skattlagningu
hefði verið háttað ef um hlutafélag
hefði verið að ræða, sést að skatt-
lagning og 10% arður hefðu num-
ið 55-75 milljónir króna lægri upp-
hæð heldur en arðgreiðslan það ár.
Ég tel að það svigrúm sem skap-
ast við breytta skattlagningu eigi
að nota til þess að jáfna símkostn-
að og gera landið að einu gjald-
svæði. I fyrstu myndu tekjur Pósts
og síma lækka nokkuð
og er þá hægt að nota
minni skattgreiðslur í
ríkissjóð til jöfnunar á
því. Til lengri tíma
munu tekjur Pósts og
síma aukast til muna
vegna aukinnar notk-
unar í kjölfar lækkun-
ar á kostnaði á milli
svæða. Ég fullyrði að
bil sem er á milli texta
nú heftir fólk og fyrir-
tæki í notkun á sím-
kerfinu á milli gjald-
svæða. Það er ekki
umdeilt að símkerfið
þolir margfalt meiri
notkun þannig að auk-
in notkun er einungis betri nýting
á þeim fjárfestingum sem fyrir.eru.
Póstur og sími hefur byggt upp
símaþjónustuna með nýjustu og
bestu tækni. Það sem hefur átt
mestan þátt í að þróunin hefur
orðið svo ör hér á landi er lagning
ljósleiðarakerfisins, sem fjár-
magnað var að miklu leyti í sam-
bandi við uppbyggingu ratsjár-
stöðvanna. Því er stofnkostnaður
við þessa miklu þjóðvegi fjarskipt-
anna ekki nema að litlu leyti hjá
Pósti og síma. Stofnkostnaður er
að öðru leyti afskrifaður eftir eðli-
legum leiðum jafnt línur sem enda-
búnaður og allt er þetta eðlilegir
þættir í því að Póstur og sími
geti selt þjónustu sína. Það kostar
ekki meira að selja símtal á milli
húsa á Akureyri heldur en á milli
Akureyrar og Reykjavíkur. Hver
eru þá rökin fyrir mismunandi
verði ef stofnkostnaður hefur verið
greiddur að miklu leyti af utanað-
komandi aðila? Óþarft er að rekja
sögu gjaldskrármála hjá Pósti og
síma, en komið hefur fram í um-
ræðum að undanförnu að lengst
af hefur verið óeðlilegur munur á
langlínu- og innanbæjarþjónustu.
Langlinugjöldin byggðu þannig
upp innanbæjarkerfin á árum
áður. Þessi verðlagningarstefna
hefur því verið eins og skattur á
landsbyggðina, sem eðli málsisn
samkvæmt hefur þurft að ná í
þjónustu til þéttbýlissvæðanna. Og
nú hefur hin nýja tækni gert það
ennþá óeðlilegra að verðmúrar á
milli landsvæða séu settir upp.
í vaxandi mæli hafa smáfyrir-
tæki verið að bindast samstarfs-
neti til þess að verða samkeppnis-
Samhliða formbreyt-
ingu fyrirtækisins á, að
mati Arnbjargar
Sveinsdóttur, að lög-
festa jafnhátt þjónustu-
gjald hvar sem er á
landinu.
hæfari á markaðnum. Einnig hafa
fyrirtæki í samkeppnisþjónustu
farið út í að staðsetja sig á fleiri
en einum stað á landinu. I þeirri
nýju tækni sem við þekkjum nú
geta starfsmenn og samstarfsaðil-
ar í slíkum fyrirtækjum haft gott
og óhindrað samband. Atvinnu-
möguleikar í sambandi við fjar-
vinnslu eru alltaf að aukast og
getur verið stórkostleg viðbót við
störf í dreifbýli. Fjarkennsla er í
mikilli þróun og er þegar notuð
með góðum árangri með hjálp
tölvutækni. Það er óhæfa að slíkir
vaxtarbroddar í íslensku menning-
ar- og atvinnulífi, sem er í raun
að beijast í alþjóðlegu umhverfi,
séu heftir af gömlum gjaldskrár-
hugmyndum. Dæmi er um verk-
fræðistofu sem staðsett er á Reyð-
arfirði og Egilsstöðum sem þurfti
á ákveðinni þjónustu að halda frá
Pósti og síma. Sú þjónusta var
nífalt dýrari en ef fyrirtækið hefði
verið staðsett í Hafnarfirði og
Seltjarnarnesi.
Upplýsingahraðbrautin sem
verið er að leggja um allan heim
og byggist á róttækum breyting-
um sem hafa orðið í þróun sam-
skipta og upplýsingatækni að und-
anförnu, er sú braut sem við verð-
um að vera inni á til að auka hag-
vöxt. Upplýsingatækin á að vera
opin öllum íslendingum og ekki
má búa til fyrsta og annars flokks
borgara eftir búsetu.
Vissulega hafa orðið stórstigar
breytingar til hins besta í gjald-
skrármálum á allra síðustu árum
fyrir tilstuðlan núverandi sam-
gönguráðherra, en við megum
ekki láta staðar numið. Boðaðar
hafa verið breytingar í þá veru
að landinu verði skipt í tvö gjald-
svæði. Það er hins vegar verið að
breyta rekstrarforminu og við það
skapast möguleiki til þess að taka
allt skrefið nú. Það er því skoðun
mín að það beri að lögfesta um
leið og formbreyting fyrirtækisins
á sér stað ákvæði þess efnis að
jafnhátt gjald greiðist fyrir sömu
þjónustu hvar sem er á landinu.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn á Austurlandi.
m TIL WfWMMRI
ELFA-LVI
Einfaldir eða tvöfaldir olíufylltir
rafmagnsofnar350 - 2000w.
Hæð 30, 50 eða 59 cm.
I ELFA-OSO
J «r* Hitakútar úr ryðfríu stáli. Stærðir 30- 300 lítra, útvegum aðrar stærðir frá 400-10.000 lítra.
SiSliiíli k

ELFA-VORTICE
Rafmagnsþilofnar, 600 - 2000w.
Elfa rafhitunarbúnaðurinn er þraut-
reyndurvið íslenskaraðstæður.
I
HAGSTÆTT VERÐ OG
GREIÐSLUSKILMÁLAR.
Einar Farestveit & Co. hf.
Borgartúni 28 - & 5622901 og 5622900
§
w
<
e
z
s
Tónleikar
í Hallgrímskirkju
laugardaginn 13. apríl kl.17.00
Sólrún Bragadóttir, (p Loftur Erlingsson,
sópran e>n barintón
ásamt
Kór Langholtskirkju og
Sinfóníuhljómsveit íslands
Hljómsveitarstjóri: Takuo Yuasa
/
Þýsk sáíumessa, eftir Johannes Brahms
Blá áskriftarkort gilda
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS
Háskólabíói vib Hagatorg, sími 562 2255
MIÐASALA Á SKRIFSTOFU HIJÓMSVEITARINNAR OG VIÐ INNGANGINN
Rétti tíminn til að gera góð kaup!
Canon BJC-70
Canon
Tulip Vision Line Pentium 100
Litableksprautuprentari fyrir heimilið
2ja hylkja kerfi
720 dpi upplausn
30 blaða arkamatari - 3 bls/mín
kr. 22.950
Litableksprautuprentari
4ra hylkja kerfi
720 dpi - 3 bls/mín
100 blaða arkamatari
MHBnmwvnHHBflHnaB
CorelDraw hönnunarpakkinn
kr. 179.900
kr. 169.900
m/14 "litaskiá
kr. 47.900
Opíð laugardaga 10-14
SKAFTAHLIÐ 24
SÍMI 569 7800
OLL VERD ERU STCR. VERD M VSK
http://www.nylierii.is/vorur/
8 MB minni - 850 MB diskur
4 hraða geislaspilari
SoundBlaster 16 hljóðkort
15W hátalarar - Windows 95
MS Home heimapakkinn
MS Works (ritvinnsla, töflureiknir, gagnagrunnur)
MS Encarta - alfræðiorðabók
MS Money - heimilisbókhald
MS Scenes - undersea collection
Megapak 3 (12 geisiadiskar stútfullir af leikjum)
The Lemmíngs Chronicles
TFX - Tactical Fighter Experiment
The VORTEX - Quantum Cate II
Cyclones - Jammit - Dragon's
Novastorm - Reunion - Megarace
The Journeyman Project Turbo
m

CdnBWMV'3
Th« Bast in Graphics