Morgunblaðið - 12.05.1996, Blaðsíða 1

Ástralía
svipti
dulúðinni
af víninu
4
SUNNUPAGUR
12. MAI1996
SUNNUDAGUR
mMI B
ifppigg
í í milli
KRÍAN er komin! Fréttin
flýgur um landið í bytj-
un maí, þegar fyrstu
kríurnar sjást við
ströndina, sú fyrsta
' norður í Eyjafirði á
þessu vori. Nokkrum dögum síðar
eru þær komnar á varpstöðvarnar,
þar á meðal Reykjavíkurtjörn. Með
mikilli eftirvæntingu er beðið þessa
hvíta litla fugls sem rennir sér af
reisn á löngum vængjum um loftið
heimskauta í milli. Krían verður að
halda á spöðunum, því hún ferðast
lengra árlega en nokkur annar fugl,
hefur hvergi viðdvöl nema á varp-
stöðvunum og heldur betur áætlun
en flestir ef ekki allir aðrir ferða-
langar jarðar.
Þrátt fyrir allt vitum við þó lítið
um kríuna, sem m.a. kom nýlega
fram í því að skólalið í spurninga-
keppni fékk rangt fyrir að segja
að hún hefði vetursetu við Suður-
skautið. í fuglabókum segir nefni-
lega að merkt kría á íslandi hafi
ekki fundist sunnar en á suðurodda
Afríku, sem er ekki nema sagan
hálf, því þar hverfa kríurnar á flugi
sínu suður yfir hafið. Og ekki eru
margir á Suðurskautslandinu til að
fínna merktar kríur úti á ísnum.
Sá íslendingur sem einna mest
veit um ferðir kríunnar, og raunar
fleiri farfugla, er Guðmundur A.
Guðmundsson fuglafræðingur. En
hann hefur með radarmælingum
verið að fylgja henni eftir að undan-
förnu. Því var leitað í smiðju til
hans á Náttúrufræðistofnun. Dokt-
orsritgerð Guðmundar við Háskól-
ann í Lundi var í fari fugla, sem
er hans sérgrein. Þar tók hann fyr-
ir nokkra umferðarfarfugla á ís-
landi, auk kríunnar, rauðbrysting,
tildru, sanderlu og margæs og einn-
ig fugla í Sviþjóð. Vistfræðinámið
í Lundi stundaði hann undir leið-
sögn prófessors Thomasar Alerst-
am 1986-92 og vinnur m.a. að rann-
sóknunum á fari kríunnar í sam-
starfi við hann. Til upplýsingaöflun-
ar um flugsjófuglana með ratsjár-
mælingum hefur hann tekið þátt í
tveimur sænskum leiðöngrum á
rannsóknaskipum, til Suðurskauts-
landsins 1989, norður fyrir Síberíu
1994, og mun í sumar fara með
sænskum ísbijóti norður í ísinn við
norðurskautið.
Árlegt ferðalag kríunnar samsvarar
flugi kringum hnöttinn. Á einni kríuævi
eiga elstu kríur að baki flug er
samsvarar ferð til tunglsins, tilbaka og
þangað aftur. Guðmundur A.
Guðmundsson fuglafræðingur segir
Elínu Pá
makalau
aðk
sem
og
se
varpstoc
hefur hitt við Suðurskautslandið, á
hafinu við miðbaug og væntanlega í
sumar við norðurheimslcautið.
SJÁ NÆSTU SÍÐU