Morgunblaðið - 19.07.1996, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 19. JÚLÍ 1996 17
LISTIR
ALAGNA og Gheorghiu í hlutverkum Alfredos og Violettu.
„La Traviata“
hlaðin lofi
Flutt á rás 1 á sunnudag
Samband við Toronto
Morgunblaðið/Ásdís
MAJA Ardal í góðum félagsskap með syni sínum Paul Braun-
stein og Hreini Skagfjörð.
NÝ uppfærsla Konunglegu óper-
unnar í Covent Garden í London á
„La Traviata" eftir Giuseppe Verdi,
hefur fengið frábæra dóma í bresk-
um blöðum. Aðalhlutverkin, Viol-
etta og Alfredo, eru í höndum hjón-
anna Angelu Gheorghiu og Roberto
Alagna, en fáir óperusöngvarar
hafa verið eins áberandi að undan-
förnu og þau. Á sunnudag verður
flutt hljóðritun af þessum tónleikum
á rás 1, kl. 12.55.
Kynni Gheorghiu og Alagna hóf-
ust á óperusviðinu er þau sungu
hlutverk elskendanna Rudolfos og
Mímíar í „La Boheme" fyrir rúmu
ári og gengu þau í hjónaband í vor.
Það er Simone Young sem stjórn-
ar kór og hljómsveit Konunglegu
óperunnar. Hefur uppfærslan feng-
ið góða dóma í breskum fiölmiðlum.
Independent gefur sýningunni
hæstu einkunn. í The Daily Tele-
graph segir að Gheorghiu sé „frá-
bær . . . söngur [Alagna] var
heillandi . . . kvöld einstaklega
góðs söngs og áhrifamikillar sögu“.
Gagnrýnandi The Guardian er
sömuleiðis hrifinn af Gheorghiu og
segir hana lifa sig svo inn í hlut-
verkið, að hún virðist ekki leika,
heldur sé Violetta. Alagna dragi
upp heilsteypta og sannfærandi
mynd af hetjunni.
MAJA Árdal leikstjóri og leikhús-
stjóri Young People Theatre í Tor-
onto hefur nýlokið heimsókn sinni
hingað til lands ásamt syni sínum
Paul Braunstein. Leiðsögumaður
þeirra var vinur þeirra Hreinn Skag-
fjörð, leikari hjá Leikfélagi Akur-
eyrar, sem síðastliðið ár hefur dvalið
í Kanada til að kynnast leikhúslífi
þar.
„Young People Theatre hefur ver-
ið starfrækt í 30 ár og er eitt af
stærstu leikhúsunum í Kanada. í því
eru tvö svið og annað þeirra rúmar
500 áhorfendur en hitt 150,“ segir
Maja. Hún hefur verið leikhússtjóri
í sex ár og segir að mikið sé að
gera enda sé YPT eina leikhúsið sem
höfðar til jafn breiðs aldurshóps.
Einkenni sýninga YPT að öðru leyti
eru stórar og miklar leikmyndir og
telur Maja að íslenska leikritið
Fjalla-Eyvindur eftir Jóhann Sigur-
jónsson myndi sóma sér vel á sviði
YPT. „Sagan um Fjalla-Eyvind er
kraftmikil og gæti gengið vel í leik-
húsinu. Ef til þess kæmi að Fjalla-
Eyvindur yrði settur á fjalirnar yrði
klárlega töluð íslenska líka. Ég er
hrifin af því að hafa fleiri en eitt
tungumál á sviðinu. Til dæmis setti
ég upp leikrit um Japani búsetta í
Kanada fyrir fáeinum árum og var
þá töluð japanska inn á milii,“ segir
Maja.
Frjótt leikhúslíf
Toronto er ekki þekkt leikhúsborg
á íslandi, en svo vill til að í þessari
þriggja milljóna manna borg eru um
160 leikhús. „Toronto er þriðja
stærsta enskumælandi leikhúsborg-
in í heiminum og þar er ótrúlega
frjótt leikhúslíf, því margir menning-
arstraumar mætast þar,“ segir
Hreinn, sem fylgdist með YPT í vet-
ur. Að hans sögn er allt sem við
kemur sýningum unnið undir þaki
leikhússins sjálfs og leikarar kunna
því afar vel að geta haft náin tengsl
við smiði, saumakonur, leikmynda-
teiknara og aðra starfsmenn. „Að
þessu leyti er YPT mjög lifandi ieik-
hús,“ segir Hreinn. Hann segist hafa
grætt mikið á vetursetu þar ytra því
hann kemur heim með hugmyndir,
handrit og aðrar upplýsingar eftir
að hafa séð um 120 mismunandi
uppfærslur hinna ýmsu leikhúsa.
En gat Hreinn lagt YPT lið með
sinni reynslu?
„Á þeim fimmtán árum sem ég
hef unnið hjá L.A., við erfiðar að-
stæður, hefur manni lærst að leysa
ýmis vandamál „handvirkt" í víðum
skilningi. Það komu stundum upp
aðstæður í YPT þar sem ég gat
gaukað að þeim ýmsum heilræðum
sem þeir þáðu með þökkum,“ segir
Hreinn
Gestir framtíðarinnar
„YPT er sérhæft fjölskyldu-,barna
og unglingaleikhús og starfar í nánu
sambandi við menntamálanefnd Tor-
ontoborgar. Meginmarkmiðið er að
gera unga áhorfendur virka og
gagnrýna með því að undirbúa þá
fyrir tiltekna sýningu t.d. með verk-
efnum og umræðum með kennurum
sínum. Að lokinni sýningu fá krakk-
arnir að vetja stund með leikurum
á sviðinu og leggja fyrir þá spurning-
ar. Með þessu er verið að venja
krakkana við leikhús sem sjálfsagð-
an hluta af siðferðislífi þeirra, frekar
en fágæta skemmtun. Áherslan á
uppeldisgildi leikhússins er þannig
mikil," segir Hreinn.
Hjarta mitt er á íslandi
Maja er fædd á Siglufirði árið
1949, en tveggja ára gömul fluttist
hún með foreldrum sínum til Edin-
borgar þar sem faðir hennar, Páll
S. Árdal, heimspekingur, var í námi.
Fram til átján ára aldurs kom Maja
á hveiju sumri til íslands, en hlé
varð þá á hérvistum hennar þar til
hún kom hingað árið 1991. Hún er
nú farin aftur til Toronto eftir ævin-
týraleg ferðalög um hálendi íslands
og segir hún ekki útilokað að hún
komi bráðlega aftur á æskuslóðirnar
og leikstýri á Islandi. „Hjarta mitt
er á íslandi,“ segir Maja að lokum.
NÓTT salamöndrunnar
(olía á striga 160x160).
„ÞESSI mynd er íslensk," segir Cheo Cruz um MADONNA
Hringleikinn (olía á striga 160x130). (160x50).
Hringrásin dularfulla
Cheo Cruz málar ævintýri um fólk og afl
allt um kring. Á sýningu þessa íslenska
Ameríkumanns í París sagði fjögurra ára
vinur Þórunnar Þórsdóttur: Sjáðu frosk-
strákinn á myndinni, hann er með auga í
hendinni og það horfir á mig.
FURÐUR í augnaráði kvenna,
barna, karla og samruni fólksins
við náttúruna og öfl sem stjórna
henni. Andlit úr skorðum, mjúídega
teygð, svo þau minna á hnetti og
plánetur, ávexti á trjám og rætur
í mold. Einkennileg birta. Allt er
þetta í myndum Cheo Cruz eða
Sindra Þórs Sigríðarsonar. Hann
er fæddur og uppalinn í Kólumbíu
en hefur líka íslenskt ríkisfang.
Góður vinur landsins og margra
landsmanna og kynnist eflaust
fleirum í desember þegar hann sýn-
ir í Galleríi Sóloni Islandusi við
Bankastræti.
Þetta verður sjötta einkasýning
Cheos á íslandi, en hann bjó í
Reykjavík frá 1989 til 1992. Ánn-
ars hefur Cheo sýnt olíumálverk sín
og skúlptúra í heimaborginni
Kartagenu og víðar í Kólumbíu, á
Akranesi, í Barcelona og Haag að
ógleymdri París þar sem hann er
nú búsettur. Hann hlaut önnur
verðlaun í samkeppni suður-amer-
ískra listamanna í Frakklandi í
fyrra og sýndi í framhaldi af því á
kaffihúsi í Montparnasse, gamal-
grónu listahverfi.
Og nú í sumar sýndi Cheo ein-
samall í París. Hann var þó langt
í frá einmanna því margmennt var
í veislu í upphafi sýningarinnar.
Þetta var ævintýri af æskuslóðum
listamannsins; hljómsveit frá
heimalandinu, ávextir, blóm og
kerti. Börn og fullorðnir dönsuðu
þegar búið var að skoða myndirn-
ar, ángæð með þessa vin í borg-
inni. Þeir sem þekkja Cheo segja
að honum hafi vaxið fiskur um
htygg. öryggið sé meira og hringiða
leyndardóma og sagna sterkari í
myndunum.
Eflaust verður margur feginn
ljúfsárum blæ á eftri hæð Sólons í
desember, mánuðinum þar sem allt
er á öðrum endanum og hollt að
finna nýja lykt og horfa í augun á
mannverum af íslenskum slóðum
og öðrum suðlægari.
Kustur-
ica hætt-
ir við að
hætta
París. Reuter.
BOSNÍSKI kvikmyndaleik-
stjórinn Emir Kusturica hefur
ákveðið að hætta ekki að gera
kvikmyndir eins og hann hafði
áður lýst yfir. Kusturica hlaut
Gullpálmann í Cannes í fyrra
fyrir mynd sína „Under-gro-
und“ (Neðanjarðar) en það
var vegna harðrar gagnrýni á
hana sem Kusturica hugðist
snúa baki við kvikmyndagerð.
Franska kvikmyndafyrir-
tækið CIBY 2000, sem fram-
leiðir myndir Kusturica, til-
kynnti um þessa ákvörðun
leikstjórans. Hann er fæddur
í Sarajevo í Bosníu, en fyrir
þremur mánuðum fékk hann
franskan ríkisborgararétt og
býr nú í Normandí. í desem-
ber sl. lýsti Kusturica því yfir
að hann væri hættur kvik-
myndagerð, vegna óvæginnar
gagnrýni Bosníumanna og
nokkurra franskra mennta-
manna, sem sögðu „Neðan-
jarðar“ vera áróður fyrir
Serba.
Hyggst Kusturica hefja
tökur á nýrri mynd á næstu
vikum, sem heitir „Sænski
konungurinn, á hjóli sínu, á
föstudagskvöldi“. Aðalhlut-
verkið verður í höndum
franska leikarans Daniel
Auteuil, sem hlaut verðlaun á
Cannes í ár sem besti karlleik-
arinn fyrir frammistöðu sína
í myndinni „Áttundi dagur-
inn“.