Morgunblaðið - 19.07.1996, Page 32

Morgunblaðið - 19.07.1996, Page 32
32 FÖSTUDAGUR 19. JÚLÍ 1996 MORGUNBLAÐIÐ Grettir Ljóska Ferdinand Smáfólk WE CRAIOLED / WE THR0U6H THE \WATED MUDANDUNDER) THE THE FENCE.. ÍCAWP Hæ, Kalli! Við erum Við skriðum í aurnum Okkur var illa við Hundatjöldum... Skiptir engu komnar úr sumarbúðun- og undir girðinguna. að sofa í þessum máli, sjáumst, Kalli. um. Við flúðum. Okkur leiddist í búð- hundatjöldum. unum. BREF HL BLAÐSINS Kringlan 1 103 Reylgavík • Sími 569 1100 • Simbréf 569 1329 • Netfang: lauga@mbl.is Tróin, vísindin og maðurinn Frá Gunnari K. Þórðarsyni: „HEIÐINGJAR eru heiðnir, af því að þeir dýrka skurðgoð, sem gerð eru af manna höndum. En í kristnum löndum fann ég þó verri heiðni. Þar dýrka menn sjálfa sig.“ Sadhu Sundar shing. Trúarbrögð og vísindi Allir geta verið sammála um það, að ekki er til samfélag án ein- hverra trúarbragða. í gegnum ald- imar hafa trúarbrögðin mótað siði og venjur allra þjóða, og hafa veitt þeim eins konar siðferðilegt aðhald. Því hafa lög, reglur og siðaboð mótast af þeim og eru samfélögin eins og dauft og óskýrt bergmál hinna ströngu og „fullkomnu" boða trúarbragðanna. Hinn frægi heimspekingur Fried- rich Nietzsche sagði: „Guð er dauð- ur. Við höfum drepið hann.“ Getur verið að með bijálæðislegri fram- þróun í vísindum og stóraukinni velmegun hér á Vesturlöndum, hafi mannfólkið misst þörfina fyrir trú- arbrögð? Við getum hægt á öldr- unarferlinu, við getum haldið lífinu í annars löngu dánu fólki um óákveðinn tíma. Við getum meira að segja ráðið hvers konar fóstur við viljum láta dafna í kviði móður. í staðinn fyrir að segja, í upphafi skapaði Guð himin og jörð, segja vísindamenn, I upphafi var RNA og RNA var hjá Guði. Sálfræðingar og félagsfræðingar grafa undan trúarbrögðunum og útskýra lífið og tilveruna út frá uppeldis- og erfða- fræðilegum þáttum og eru þessi fræði að verða útbreiddustu trúar- brögð Vesturlanda. Ef t.d. einhver gefur einhveijum á kjaftinn, ef ein- hver gengur asnalega eða ef ein- hver fer að sleikja ljósastaur í miðj- um samræðum, þá er sagt, já, hann er alveg eins og pabbi sinn, eða þá, hann var alinn upp svona, drengur- inn. Hver er grunnur vísindanna? Ég hef heyrt félagsfræðing ganga svo langt og það í kennslu- tíma í fjölbrautarskóla, að kenna og halda því fram, að mennimir hafí skapað Guð. Reyndar tók hann það fram, að hann væri ekki þar með að segja að Guð væri ekki til, en auðvitað getur það ekki verið á báða vegu. Annað hvort skapaði Guð manninn, maðurinn Guð, eða hvorugur báða... Hér er ég ekki að segja að vestræn vísindi séu einskis nýt. Alls ekki. En mennirnir eru svo uppteknir af því að sigra heiminn og koma sér í guðatölu, að þeir hafa gleymt hvað kemur fyrst og hvað kemur seinast. Þeir hafa gleymt á hvaða homsteini þeir byggja sín fræði, en án gmnns- ins er byggingin reist aðeins til þess að hún hrynji aftur niður. Þessi grunnur, þessi hornsteinn er grundvallarlífsviðhorf og heim- speki einstaklinga og þjóða. Þessi innsýn í lífið hefur þróast með manninum frá frumbernsku mann- kynsins. Þessi innsýn er trúin. Hún þroskast og lagar sig að aðstæðum og hefur þann tilgang að útskýra lífið og tilveruna og gefa manninum hugmynd um það sem ekki er hægt að sanna með neinum rökum eða fræðum. Trúin gefur manninum sannleikann svo umbúðalaust, að hann skilur hann oft ekki, eins og maðurinn sem sér ekki skóginn fyr- ir tijánum. Maðurinn hefur því grip- ið til þeirra ráða að útskýra lífið o g lögmál þess eftir sínu eigin höfði. En hversu lengi sem hann leitar að sannleikanum með því að mæla stokka og steina, þá er hann þó svo langt frá honum, að það tekur engu tali. Sannleikurinn hefur miklu meira með tilfinningu að gera en hugsun. Þegar þú sannfærist þá verður til tilfinning löngu á undan hugsuninni og sannfæringin er þinn sannleikur og ekkert annað, fyrr en þú ert búinn að skilja nýjar dýpt- ir í trúnni. Spurðu vísindamann um leyndardóma lífsins og spurninga sem skipta í raun máli og athugaðu hvers konar svar þú færð. Spurðu spurninga sem allir eru hættir að spyija nema yngstu börnin og ein- hveijir eilífðar-hippar. Hvað er Guð? Hvað er dauði? Hvað er ást og hat- ur? Heimurinn kemur fyrir börnin umbúðalaus og sannur og þess vegna sjá þau nægilega glöggt til að spytja bestu spurninganna og það eina sem við segjum þeim, ef við svörum þeim á annað borð, er „þú veist það þegar þú verður eldri“ svo deyja hinir eldri, skilja hin yngri eftir engu vísari og næsta kynslóð tekur við. Hugurinn, trúin og vísindin Hinn takmarkaði hugur mannsins skynjar aðeins það sem er honum næst og ef hjartað hans er ekki á réttum stað hefur hann ekkert til að miða við nema það sem hann sér og heyrir. Ég er t.d. viss um að meirihluti íslendinga telur sig vera heiðarlegan og sannan, en það eru þeir fæstir. Því það eina sem þeir miða við er þeirra eigin siðferðis- og réttlætiskennd. Þeir trúa því ekki á neitt betra en sig sjálfan og afs- aka þeir illgjörðir sínar fyrir Guði og mönnum með því að einhvem tíma áður hafi verið brotið á þeim. Eins og ég hef sagt áður er ég ekki að fordæma vísindin, heldur miklu frekar hugarfarið á bak við þau. Vísindin, fróðleikurinn og vel- ferðin væri ekki til staðar nema fyrir gjafmildi Guðs, en framfarirn- ar geta verið okkur hættulegar ef við byggjum þær ekki á góðum og traustum grunni. Þær eru okkur hættulegar ef við hættum ekki að trúa á og dýrka okkur sjálf og sköp- unarverk okkar. Þær eru hættuleg- ar ef við höfum ekki hjarta okkar og trú á betri stað, í betri heimi en við búum í. GUNNAR K. ÞÓRÐARSON, Múlavegi 15, Seyðisfirði. Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það- an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.