Morgunblaðið - 11.08.1996, Síða 7

MORGUNBLAÐIÐ

SUNNUDAGUR 11. ÁGÚST 1996 B 7
sem hinn hálfmennski skógarguð
túlkaði sjálfsfróun. Það var of langt
gengið að margra mati og gagnrýn-
endur og áhorfendur áttu fá orð
yfir þá hneykslun sem þeir upp-
lifðu. Ræðismaður Rússlands í
Frakklandi reiddist flokknum fyrir
að skaða tengsl landanna sem hann
hafði nýverið komið á réttan kjöl.
Umtalið gerði það að verkum að
fólk flykktist á sýninguna til að sjá
hvað olli íjaðrafokinu og Parísar-
borg var undirlögð hneykslisum-
ræðunni. Dansarinn Nijinsky var
höfundur verksins og dansaði hlut-
verk skógarguðsins. Gagnrýnis-
röddum svaraði hann: „Þegar ég
samdi ballettinn hafði ég ekkert
ósiðsamlegt í huga. Ef sjálfsfróun
er ósiðsamleg þá myndu fáir karl-
menn sleppa undan þeirri ákæru.“
Nijinsky, sem endaði sorglega ævi
sína á geðsjúkrahúsi, hafði með
verkinu stigið fyrsta skrefið til nú-
tímans og er „Eftirmiðdegi Skógar-
guðs“ nú minnst sem tímamóta-
verks, fyrsta nútímaballettverks
sögunnar.
Flokkurinn hélt áfram starfsemi
sinni, hann sýndi nýstárleg verk
sem ýmist hneyksluðu eða heiiluðu
áhorfendur. Árið 1929 lést Díagh-
ílev, stofnandi og aðalstjórnandi
flokksins. Eftir andlát hans leystist
flokkurinn upp eftir að hafa ferðast
um heiminn í tuttugu ár. Dansarar,
danshöfundar, leiktjaldahönnuðir
og tónskáld fóru hvert sína leið og
breiddu út hina nútímalegu ballett-
hefð sem flokkurinn hafði skapað.
Þegar upp var staðið höfðu margir
frægir listamenn átt þátt í upp-
færslum Ballets Russes. Þar má
nefna danshöfundana Fokine, Bal-
anchine og Massine, dansarana
Pavlovu, Karsavinu, Markovu og
Nijinsky, tónskáldin Satie, Vivaldi,
Debussy og Stravinsky, myndlistar-
mennina Matisse, Picasso, Ravel,
Braque og Bakst auk Coco Chanel
sem öðru hverju sá um búninga.
Samsettur úr slíkum hópi lista-
manna er ekki skrýtið að Ballets
Russes hafi skjótt hlotið athygli og
umtal. Um þessar mundir standa
yfir sýningar á búningum flokksins
í Stokkhólmi og London sem hann-
aðir voru af Nicholas Roerich og
Henri Matisse. Verk flokksins eru
einnig í sífelldri umferð hjá dans-
fiokkum víða um heim og hver veit
nema við sjáum eitt slíkt sett upp
af íslenskum dansflokki í framtíð-
inni?
ina af I. Þetta er mjög merkileg niður-
staða. Það sem einning kom mjög á
óvart var að jafna þessi gildir yfir
mest allan stærðarskalann sem vís-
indamennimir athuguðu.
Hvert er upphaf jöfnu af þessu
tagi? Hvað veldur því að stærð og
tegundatíðni skordýra tengjast sam-
kvæmt jafn látlausri jöfnu? Það er
venjulega mjög spennandi fyrir vís-
indamenn að finna jafn einföld tengsl
á milli stærða sem eru viðfangsefni
rannsókna þeirra. Þegar það gerist
leita þeir gjarnan eftir dýpri ástæð-
um fyrir jöfnunni. Svo var einnig í
þetta sinn.
Eitt af því sem vistfræðingar hafa
sérstakan áhuga á er hlutfallsleg
magndreifing mismunandi lífvera. Ef
dreifíng lífvera er nokkuð jöfn er sagt
að vistkerfíð sé fjölbreytt. Vísinda-
mennimir röðuðu skordýrunum niður
í samræmi við tíðni þeirra, frá algeng-
ustu til sjaldgæfustu tegunda. Þeir
fundu einnig hér veldisjöfnu sem lýsti
vel tengslunum á milli hópsstöðu, og
útbreiðslu tegundar í þessum hóp. Það
sem er enn áhugaverðara er að vís-
indamönnunum tókst að sýna fram á
að náin tengsl eru á milli jafnanna
tveggja, nánar sagt, sú síðari leiðir
til þeirrar fyrri.
Trúlegt er að nota megi niðurstöð-
ur þessar til nákvæmari áætlunar á
ijölda skordýrategunda á jörðinni og
fyrstu niðurstöður sem dregnar hafa
verið af rannsóknum þessum benda
til þess að fjöldinn sé nær 10 milljón-
um. Nokkur óvissa er þó í þessari
ályktun sem kemur til af því að jöfn-
urnar eru ekki alveg réttar fyrir
minnstu skordýrin og því er erfiðara
að segja fyrir um fjölda þeirra. Engu
að síður er trúlegt að niðurstöður
þessar marki upphaf nýrrar aðferð-
arfræði í nútíma vistfræði.
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrupflugvelli
og Rábhústorginu
-kjarni málsins!
SÍBASTA VIKA ÚTSÖLUI\II\IAR
Jakkar frá kr. 3.000 til kr. 7.000
Buxur " 2.000 " 4.800
Pils " 1.500 " 4.800
Blússur " 1.000 " 4.800
Peysur " 1.800 " 4.800
Bolir " 500 " 1.800
mnanon
Reykjavíkurvegi 64, sími 565 1147
„...einlaldlega of stórkostleg og heillandi skemmtun
til að þú megir missa af henni.“ aa mbl. 21 .júlí