Morgunblaðið - 12.09.1996, Page 36
36 FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
BERGRÓS
JÓHANNESDÓTTIR
+ Bergrós Sigur-
björg Jóhannes-
dóttir fæddist á
Rangárvöllum í
Glæsibæjarhreppi í
Eyjafirði, 21. júní
1927. Hún andaðist
á heimili sínu í
Reykjavík að kvöldi
29. ágúst 1996.
Banamein hennar
var krabbamein.
Foreldrar Berg-
rósar voru Karólína
Soffía Jósefsdóttir,
f. 5. febrúar 1905,
d. 15. september
1991, og Jóhannes Jóhannesson,
f. 17. maí 1904, d. 27. október
1989.
Karólína var af eyfirskum og
þingeyskum ættum. Hún fædd-
ist í Lögmannshlíð í Kræklinga-
hlíð, skammt ofan Akureyrar,
dóttir hjónanna Sigurbjargar
Sigurgeirsdóttur og Jósefs
Isleifssonar, síðar bónda á Tyll-
ingi. Bræður Karólinu voru
Eggert og Sigurgeir, sem báðir
voru kunnir sjómenn í Siglu-
firði, og Bemharð, iðnaðarmað-
ur á Akureyri, en þeir em allir
látnir. Þá átti Karólína hálf-
bróður (samfeðra), Ara, tollþjón
í Reykjavík, sem nú er búsettur
í Lúxemborg.
Jóhannes var af eyfirskum
bændaættum sem rekja má
langt aftur í aldir í Eyjafirði.
Hann fæddist I Stóra-Dunhaga
í Hörgárdal, sonur hjónanna
Bergrósar Jóhannesdóttur og
Jóhannesar Bjarnasonar. Jó-
hannes var næstelstur 13 systk-
ina, sem öll komust til fullorð-
insára, en aðeins eitt þeirra er
nú á lífi, Bára, húsmóðir á
Akureyri. Onnur systkini Jó-
hannesar voru: Höskuldur,
bóndi á Hesjuvöllum, Lilja, hús-
freyja á Uppsölum í Onguls-
staðahreppi, Sigrún, verka-
kona á Akureyri, Bjarni, kjöt-
iðnaðarmaður á Akureyri, Dag-
mar, húsfreyja á Setbergi við
Akureyri, Sigurður Gunnar,
kennari á Akureyri og ættfræð-
ingur, Þórdís, húsmóðir í Vest-
mannaeyjum, Friðrik, verka-
maður á Akureyri,
Hallur Ragnar, iðn-
verkamaður á Ak-
ureyri, Friðjón
bóndi og iðnverka-
maður, og Jónas,
iðnverkamaður á
Akureyri.
A unglingsaldri
fluttist Jóhannes
með foreldmm sín-
um að Glerá i
Kræklingahlíð og
þar kynntist hann
konu sinni, Karó-
línu. Þau giftust
1927 og settu á stofn
eigið heimili á litlu býli, Rangár-
völlum, skammt frá Glerá. Ári
síðar fór Jóhannes að vinna fyr-
ir Jakob Karlsson við afgreiðslu
skipa fyrir Eimskipafélagið. Jó-
hannes vann síðan að kalla óslit-
ið í nær hálfa öld við afgreiðslu
Eimskipafélagsskipa við Kaup-
vangsbryggjuna og var hann
þar verkstjóri. Bjuggu þau Kar-
ólína og Jóhannes lengst af á
Holtagötu 2 á Akureyri. Þau
áttu tvær dætur, Bergrósu og
Elsu, f. 7. júlí 1929, sem átti
Hrein Þ. Garðars, framkvæmda-
stjóra, og siðar Eggert Guð-
mundsson, listmálara.
Bergrós giftist 4. mars 1952
Ásgeiri Jakobssyni rithöfundi,
sem lést fyrr á þessu ári. Ás-
geir fæddist í Bolungavík 3. júli
1919, sonur Dórótheu Helgu
Jónasdóttur (Skeggstaðaætt) og
Jakobs Elíasar Bárðarsonar
(Hanhólsætt), formanns og út-
vegsbónda í Bolungavík. Ásgeir
andaðist á heimili sínu í Reykja-
vik 16. janúar 1996. Ásgeir var
lengi sjómaður á bátum og tog-
umm, hann lauk hinu Meira
fiskimannaprófi 1945, en var
orðinn bóksali á Akureyri
(Bókabúð Rikku) þegar þau
Bergrós giftust. Árið 1964 fluttu
þau hjón til Reykjavíkur og
vann Ásgeir upp frá því við rit-
störf.
Börn Bergrósar og Ásgeirs
eru: Elsa Karólína, meinatækn-
ir, gift Jóni Ólafssyni deildar-
sljóra hjá Pharmaco; Jóhannes,
lögmaður í Reykjavík, kvæntur
. _ Kveðja frá Húsmæðrafélagi
Reykjavíkur
I dag verður til moldar borin okk-
ar kæra félagskona, Bergrós Jó-
hannesdóttir. Bergrós starfaði með
okkur í Húsmæðrafélagi Reykjavík-
ur á annan áratug. Það var á vor-
mánuðum 1982 að hún sótti nám-
skeið í skermasaum, sem félagið
stóð fyrir, og áður en því lauk var
hún gengin í félagið. Það var feng-
ur að fá hana í okkar hóp. Hún var
vandvirk svo af bar.
Bergrós sat í stjórn Húsmæðra-
félagsins um árabil, ætíð boðin og
búin að takast á við hvert það verk-
efni sem fyrir dyrum stóð, og nú
síðustu ár sem gjaldkeri félagsins.
Bergrós var mjög ósérhlífin í því
sem hún tók sér fyrir hendur. Kona
sem vann störf sín af sérstakri al-
úð. Væri hún beðin um að taka að
sér einhver nefndarstörf fyrir fé-
lagið, var svar hennar ætíð, já elsk-
urnar mínar, ef þið haldið að ég
iiiinmr
ULXXJ
Erfidrykkjur
*
P E R L A N
Simi 562 0200
nixxuir
geti gert eitthvert gagn þar, þá er
það sjálfsagt. Bergrós var því eftir-
sótt til starfa og sat í hinum ýmsu
stjórnum og nefndum fyrir hönd
félagsins.
En vegir Guðs eru okkur mönn-
unum oft torskildir. Skammt er nú
stórra högga á milli hjá börnum
hennar. í byijun þessa árs misstu
þau föður sinn og nú er móðir þeirra
látin. Þegar eiginmaður Bergrósar
veiktist fylgdumst við félagskonurn-
ar með baráttu hennar við að hjálpa
honum til heilsu, en á sama tíma
tekur hennar sjúkdómur sig aftur
upp og segir okkur svo hugur um
að ekki hafi hún hlíft sér eða hugað
að eigin heilsu eins og skyldi. Sam-
band Bergrósar og Ásgeirs var svo
einstaklega náið og lifandi. Hann
ritaði bækur fram á síðasta dag og
var Bergrós einkaritarinn hans.
Hann handskrifaði handritin sín,
hún vélritaði þau, og svo var leið-
rétt og hún hreinskrifaði á ný á rit-
vélina. Á síðustu árum tók Bergrós
í notkun tölvu svo það gæti gengið
auðveldar að hreinrita eftir rithöf-
undinn.
Bergrós var greind kona og víð-
lesin og umfram allt menningarlega
sinnuð. Skoðunum sínum fylgdi hún
ætíð fast eftir af sinni hjartans
sannfæringu. Það var ósjaldan sem
Bergrós las fyrir okkur á fundum í
félaginu úr bókum Ásgeirs, sem
voru að koma út, og leyfði okkur
að deila með sér hugarsmíðunum á
undan öðrum og vorum við stoltar
af traustinu sem okkur var sýnt.
Bergrós las einnig oft upp fyrir
okkur ljóð, og gerði það af mikilli
alúð, en hún hafði næmar tilfinning-
Kolbrúnu K. Karlsdóttur, hús-
móður; Bergrós, háskólanemi,
og Jakob Friðrik, stjórnmála-
fræðingur og rithöfundur. Auk
þess gekk Bergrós í móðurstað
syni Ásgeirs af fyrra hjóna-
bandi, Ásgeiri, þýðanda, sem
er kvæntur Guðrúnu Irisi Þórs-
dóttur, sálfræðingi. Barnabörn-
in eru ellefu.
Bergrós lauk gagnfræða-
prófi frá Menntaskólanum á
Akureyri 1943 og var ári á
undan í skóla. Hún stundaði
íþróttir á yngri árum og keppti
m.a. með kvennaliði KA í hand-
bolta. Að loknu námi hóf hún
störf í Brauns-verslun á Akur-
eyri og vann þar uns hún sett-
ist í Húsmæðraskóla Reykjavík-
ur veturinn 1948-49. Hún vann
síðan hjá Sjúkrasamlagi Akur-
eyrar og um hríð í Bókabúð
Rikku þar til hún giftist, 1952.
Áður en hún gekk í hjónaband
tók Bergrós allmikinn þátt í
leikstarfsemi á vegum Leikfé-
lags Akureyrar. Árið 1964 flutti
hún með manni sínum suður til
Reykjavíkur og tók þá að vinna
utan heimilis. Hún vann á næstu
tveimur áratugum í þekktum
kvenfataverslunum í bænum,
Hjá Báru, í Tískuskemmunni,
Helenu, og í Ólympíu, þar sem
hún var verslunarsfjóri. Með-
fram vinnu og heimilisstörfum
sótti Bergrós fjölmörg nám-
skeið á kvöldum, svo sem vélrit-
unarnámskeið, Dale Carnegie-
námskeið, tungumálanámskeið
(í ensku og frönsku) og ýmis
hannyrðanámskeið, en útsaum-
ur var í áratugi hennar helsta
tómstundagaman.
Eftir að hún lét af verslunar-
störfum 1984 gerðist Bergrós
ritari manns síns og vann með
honum að bókum hans, en hafði
jafnframt margvísleg afskipti
af félagsmálum. Hún sat m.a.
lengi í stjórn Húsmæðrafélags
Reykjavíkur og um tima í stjórn
Bandalags kvenna í Reykjavík,
og vann með samtökunum
Heimavinnandi húsmæður.
Þegar hún flutti í Skeiðarvog
háustið 1992 tók hún fljótlega
að starfa í Kvenfélagi Lang-
holtssafnaðar og á sl. vori var
hún kjörin í sóknarnefnd Lang-
holtskirkju.
Útför Bergrósar Jóhannes-
dóttur verður gerð frá Lang-
holtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
ar og var mikill fagurkeri á bók-
menntir.
Bergrós var ákaflega falleg kona
og henni var mikið í mun að líta
vel út, og auðvelt að láta sér líða vel
í návist hennar. Gestrisin var hún
svo af bar. I júní sl. sóttum við
hana heim á afmæli hennar og ekki
hvarflaði það að nokkurri okkar að
við ættum ekki eftir að hittast að
hausti.
Við minnumst með mikilli ánægju
ýmissa ferðalaga bæði innanlands
og utan. Sérstaklega er þó okkur
undirrituðum ofarlega í huga ferð
til Portúgal sem við fórum fyrir
réttu ári. Þá hafði hún nýlokið
strangri lyfjameðferð og fór full
bjartsýni og ákveðin í að ná heilsu
á ný. Til baka kom hún hress og
endurnærð til líkama og sálar.
Við félagskonur í Húsmæðrafé-
lagi Reykjavíkur hittumst ætíð einu
sinni í viku yfir vetrarmánuðina við
handavinnu og gerð ýmissa basar-
muna. Það gefur augaleið að kynni
okkar verða náin og vel er fylgst
með hverri konu bæði í gleði og
sorg. Nú verður stóllinn hennar
auður, því miður. En mynd hennar
lifir með okkur og við erum vissar
um að hún fylgist með okkur. Svo
annt var henni ávallt um félagið
sitt og vinkonur sínar í Húsmó eins
og hún kallaði félagið sitt.
Við félagskonur í Húsmæðrafé-
lagi Reykjavíkur viljum þakka fyrir
að hafa fengið að eiga hlutdeild í
lífi Bergrósar um mörg ár og jafn-
framt sendum við börnum hennar,
tengdabörnum, barnabörnum og
öðrum ættingjum innilegustu sam-
úðarkveðjur okkar og biðjum Guð
að styrkja þau í þeirra miklu sorg.
Blessuð sé minning Bergrósar
Jóhannesdóttur.
Dröfn og Steinunn,
Húsmæðraf élagi
Reylqavíkur.
Hún vakti strax athygli mína, hún
Bergrós Jóhannesdóttir, á fundum
hjá Bandalagi kvenna í Reykjavík
fyrir frambærilega og glæsilega
framkomu. Ég var stolt, þegar hún
kom til mín á haustfundi BKR í
Borgarfirði fyrir tveimur árum og
sagðist ætla að ganga í Kvenfélag
Langholtssóknar. Ég tók hana á
orðinu og bað hana að mæta á
næsta fund. Ég vissi að þarna var
kona, sem öll kvenfélög þurfa að
eiga innan sinna vébanda, greind
kona og rökföst og mikil félagsvera.
Þegar ég kynnti hana sem nýjan
félaga, sá ég glöggt hvað henni var
fagnað.
Við hittumst í Langholtskirkju
flesta sunnudaga við messu í tæp
tvö ár, og tókst þá með okkur góð-
ur og innilegur vinskapur. Ég fann
að þessi kona var að fara í gegnum
mótlæti í sínu lífi og var ákveðin í
að standa sig og halda sínu striki.
Hún var tilbúin að gefa hug og
hönd til styrktar kirkju og kvenfé-
lagi. Hún settist í stjórn kvenfélags-
ins á síðasta ári. Ég fann strax
hvað kvenfélagskonur voru allar
innilega ánægðar og stoltar með
hana.
Bergrós gaf kost á sér í sóknar-
nefnd á aðalfundi safnaðarins sl.
vor og sýndi þar með vilja sinn til
að hlúa að innra starfi kirkjunnar.
Hún kom óhikað fram með sínar
skoðanir og hlustaði líka á aðrar.
Hún hafði mikinn áhuga á að starfa
að félagsmálum, enda vön þeim
málum.
Hún var lífsglöð og hafði mikla
lífslöngun, en engin okkar gerði sér
grein fyrir hvað hún var að ganga
í gegnum, því hún bar ekki á borð
sín mál fyrir aðra. Hún var ákveðin
að ganga fram með reisn í öllu því,
sem hún tók sér fyrir hendur.
Á vorferðalagi kvenfélagsins að
Löngumýri í Skagafirði naut Berg-
rós sín vel með okkur. Það var stund
milli stríða, sagði hún, en við skild-
um það fáar. Það var ekkert að sjá
á þessari lífsglöðu konu.
Á afmælisdegi hennar, 21. júní,
hafði hún opið hús og tók á móti
ástvinum og vinkonum úr sínum
félagssamtökum í sól og blíðu. Þetta
var fallegur dagur og hún geislaði
af gleði yfir því að fá sem flesta
vini og ættingja heim til sín. Berg-
rós var kona sem við munum geyma
í minningu okkar.
Með þakklæti í mínu hjarta hugsa
ég um þá miklu umhyggju, sem hún
sýndi mér og vil ég þakka fyrir
hönd Kvenfélags Langholtssóknar
allar þær stundir, sem hún gaf okk-
ur, sem voru stórar á stuttri tíð.
Guð veit, að við hefðum viljað hafa
þær fleiri, en styrkur okkar allra
er að Guð mun vel fyrir sjá.
Bæn mín er sú, að blessun Guðs
umvefji börn hennar og aðra ástvini.
Blessuð sé minning mætrar og
göfugrar konu.
Súsanna Kristinsdóttir,
formaður Kvenfélags
Langholtssóknar.
Kveðja frá Bandalagi
kvenna í Reykjavík
Bergrós ólst upp á Akureyri og
var í hópi þeirra glæsimeyja sem
prýddu bæinn á þeim tíma. Þótt hún
væri búsett lengst af í Reykjavík
var hún ætíð sannur Norðlendingur
og oft bar það við þegar umræðan
var um hvort eitthvað eða einhver
bæri af að hún sagði „enda að norð-
an“ og þá voru það góð meðmæli.
Bergrós sat í stjórn Bandalags
kvenna í Reykjavík í fjögur ár, auk
þess sem hún starfaði með aðildar-
félögum Bandalagsins, Húsmæðra-
félagi Reykjavikur og Kvenfélagi
Langholtssóknar. Hún sat í mörgum
nefndum á vegum BKR og starfaði
þar ötullega. Hún vildi láta hlutina
ganga, var hreinskiptin og heiðarleg
í öllu sínu starfi. Ef til vill hefur
hún þótt hvassyrt á stundum en
allt var það í góðri meiningu og til
framgangs málefninu. Það var lofs-
vert hve vel hún tók veikindum sín-
um. Hún var virk í félagsstarfinu
og notaði vel „góðu stundirnar sín-
ar“ á milli stríða alveg til hins síð-
asta og aldrei vantaði áhugann. Við
erum afar þakklátar fyrir að hafa
fengið að njóta starfskrafta hennar
og vináttu og biðjum henni blessun-
ar handan við móðuna miklu.
Ástvinum hennar sendum við
innilegar samúðarkveðjur á þessum
erfiðu tímum.
F.h. Bandalags kvenna
í Reykjavík, Þórey
Guðmundsdóttir formaður.
Við hittumst í Hafnarstræti á
Akureyri sumarið 1945. Við unnum
þar í búðum báðar. Rósa í Brauns-
verslun, sem var ein af elstu og virt-
ustu búðum bæjarins, og ég í bóka-
búð Gunnlaugs Tryggva, sem allir
þekktu á þeim tíma. En lífið er
hverfult og þessar búðir liðnar und-
ir lok. Rósa hefir líka kvatt okkur
í bili. En ekki tjáir að örvænta held-
ur minnast þess góða og skemmti-
lega sem við höfum notið.
Rósa var glæsileg stúlka og afar
snyrtileg og vel klædd. Hún laðaði
að sér viðskiptavini og leiðbeindi af
smekkvísi og samviskusemi. Yf-
irmaður hennar úr Brauns-verslun
ber henni mjög gott orð.
Við héldum hópinn, nokkrar
stúlkur. Höfðum saumaklúbb, fór-
um í bíó, á böll, í súkkulaði á KEA,
austur í Vaglaskóg, og gengum einu
sinni á Súlur. Skemmtum okkur eins
og ungt fólk hefir alltaf gert. Þetta
voru góðir og áhyggjulausir dagar
og gott að minnast þeirra.
Haustið 1948 fórum við fjórar
úr hópnum og fjórar aðrar stúlkur
frá Ákureyri í Húsmæðraskóla
Reykjavíkur, sem þá var níu mánaða
skóli og fjörutíu stúlkur þar við
nám. Skólinn var þá undir styrkri
stjórn frú Huldu Á. Stefánsdóttur
og með henni afbragðs góðir kenn-
arar. Þarna var heimavist og reglu
varð að halda. Við norðanstúlkur
fimm ásamt einni Reykjavíkur-
stúlku vorum saman í herbergi sem
ekki var mikið stærra en 20 fm.
Einn fataskápur var í herberginu
og allar höfðum við okkar skúffu.
Aldrei man ég að kæmi til neinna
vandræða.
Eftir þennan vetur skildu leiðir.
Svo liðu árin, ég dreifbýliskona í
rúm tuttugu ár og við sáumst sjald-
an._
Árið 1977 flutti ég til Reykjavík-
ur. Þá var oft komið við í Olympíu
á Laugaveginum, en þar vann þá
Rósa og mörg ár eftir það. Nú vor-
um við fullorðnar konur, margra
barna mæður og ömmur. Hugðar-
efnin voru því önnur og umræðuefn-
in.
Við, árgangur úr HR 1948-1949,
höfum haldið nokkuð vel saman og
er það Gunnu Haralds, einni úr
hópnum, mikið að þakka. Hún bauð
öllum hópnum margsinnis á sitt
heimili, sem varð svo aftur til þess
að okkur „stelpunum" fannst nauð-
synlegt að hittast einu sinni á vori,
borða saman og rifja upp gamlar
góðar stundir - og verða aftur ung-
ar. Fjórar eru látnar, blessuð sé
minning þeirra.
Þakka þér, Rósa, fyrir samfylgd-
ina. Innilegar samúðarkveðjur til
afkomenda þinna og Elsu systur
þinnar.
María Gísladóttir.
Man ég æsku-árin,
yndisbros - og tárin,
gleði og sviða-sárin.
Sól og daga langa.
Vinarhönd á vanga.
Nú græt ég sárt um sólarlag
þau sumarbros og liðinn dag.
(Stefán frá Hvítadal.)
Rósa systir mín er dain. í upp-
hafi árs kvöddum við Ásgeir mág
minn og nú er komið að kveðjustund
okkar Rósu systur minnar.
Minningar sækja á, úr æsku okk-
ar, frá unglingsárunum og eftir að
við urðum fullorðnar; þegar börnin
okkar fæddust og síðar barnabörn-
in. Þessar minningar eru mér mikils