Morgunblaðið - 20.10.1996, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 20. OKTÓBER 1996 B 9
MAININ LÍFSSTRAU MAR
HROKINN vill vera stór en er lítill. Verk e. Magritte.
Morgunmatur
skólabarna
Tímasetning
mikilvæg?
BÖRN sem borða sætt morgun-
korn hálftíma áður en þau fara í
skólann standa sig betur á prófum
en þau sem borða tveim stundum
fyrr. Þetta kemur fram í nýrri
könnun vísindamanna í Israel, að
sögn The Boston Globe í vikunni.
500 börn á aldrinum 11 til 13
ára í alls fimm grunnskólum tóku
þátt í könnuninni og algengur
morgunverður hjá þeim var kakó-
mjólk og kex eða kornflögur með
mjólk. Vísindamennirnir telja að
fæða á borð við umrætt sætt korn,
sem hækkar blóðsykurhlutfall, geti
aukið andlega skerpu. Ðýratilraun-
ir hafa leitt til sömu niðurstöðu.
Kennarar hafa löngum álitið að
svöng börn ættu erfitt með að
læra og könnun sem gerð var á
vegum Tufts-háskóla í Bandaríkj-
unum 1994 gaf til kynna að börn
sem fengju morgunmat stæðu sig
betur á prófum en þau sem ekkert
snæddu á morgnana. „Ég held að
niðurstaðan sé að mestu skipti að
borða eitthvað, það bæti frammi-
stöðuna í skólanum,“ sagði Sheah
Rarback sem kennir umönnun
barna við læknaháskólann í Miami.
LærdóMit
Bdkmenntafélagsins
Lærdómsritin eru merkisrit
í aðgengilegri útgáfu, með vönduðum
inngangi og skýringum. Þau eru fjölbreytt,
skemmtileg og fræðandi og við allra hæfi.
u*cc«wur touoMxtvtiMm
Blrtmgur
liiiJMIiii
LL í?
1 ffl W 2 c 3 CD 0
c lllítcxi #to«a>*Mtt<.«C
! T
Birtíngur Voltaires er ein víðfrægasta
og skemmtilegasta bók sem skrifuð hefur
verið, hún er einnig ein hin viturlegasta.
Birtíngur er bjartsýnin uppmáluð, sama
hvað á gengur. Bókin er í senn ádeiluverk,
ástarsaga og heimspeki. Snilldarleg þýðing
Halldórs Laxness á þessari ágætu skemmti-
sögu rígheldur lesandanum við efnið frá
upphafi til enda.
Leikgerð Birtíngs er sýnd í Hafnarfjarðar-
leikhúsinu.
Þessa bók viltu eignast!
Það er engin spurning.
Mundu áskriftarklúbbinn
TtlS
<5^
HIÐISLENSKA BOKMENNIAFELAG
SÍÐUMÚLA 21 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 588 9060 • FAX 588 9095
ar en andstæða hans er aðeins
ein: Hin sjaldséða auðmýkt, sem
nútímamaðurinn flokkar sjaldan
sem kost, því hún er hæg og ósýni-
leg og á skjön við hávaðasemi
heimsins. Innbyggt í auðmýktina
er að telja sig fremur minni en
aðra án þess að þjást af smæðar-
kenndinni. Hún treystir á jöfnuð-
inn. Hinn auðmjúki skilur ekki
einu sinni setninguna „Sá sem
minnstur er meðal yðar allra, hann
er mestur.“ Hann er hún.
Hrokinn óskar þess að verða
öðrum fremri og setur sig því
skör hærra, og hann lætur bera
að hitastigið hafi hækkað mikið og
valdið því að mestallt yfírborð jarð-
arinnar varð fljótandi hraunkvika.
Þetta ástand hefur líklega varað í
milljónir ára, nógu lengi til þess að
mikið vetni og helíum úr lofthjúpn-
um hefur gengið inn í fljótandi yfir-
borð jarðarinnar, segja þeir Harper
og Jacobsen. Á þessu tímabili jarð-
sögunnar hefur hringiðuhreyfing
lofttegundanna við yfirborðið verið
svipuð því sem við sjáum nú á Júpít-
er.
Máli sínu til stuðnings nefna vís-
indamennirnir þá staðreynd að í
jarðmöttlinum er meira af ísótópun-
um He3 og Ne22 en talið er að
hafi verið í því efni sem upphaflega
var meginuppistaða reikistjarn-
anna. í sólinni og lofttegundunum
næst henni hefur hins vegar verið
mikið af ísótópunum tveimur. Sól-
vindarnir, sem fóru yfir jörðina á T
Tauri-tímanum, hafa borið með sér
mikið af þessum ísótópum og knúið
þá inn í fljótandi yfirborð jarðarinn-
ar. Eftir að sólvindarnir höfðu blás-
ið frumlofthjúpnum burt hefur
meira efni bæst við jörðina fyrir
tilstuðlan stöðugs straums hala-
stjarna og annarra smástirna. Sí-
felldir árekstrar þessara smástirna
við jörðina hafa haldið yfirborði
hennar heitu í langan tíma. Efnin,
sem nú mynda lofthjúp jarðarinnar,
mynduðust við útgufun frá yfir-
borði hennar á þessum tíma.
Margir vísindamenn eru ósam-
mála þeim Harper og Jacobsen.
Þeir telja að hægt sé að skýra til-
vist isótópanna með lofthjúp sem
hefur verið langtum þynnri en sá
sem Harper og Jacobsen gera ráð
fyrir. Adam Burrows frá háskólan-
um í Arizona er þeirrar skoðunar
að u.þ.b. 10% af þeim þrýstingi, sem
Harper og Jacobsen gera ráð fyrir,
hefði dugað til skýringar á því
magni He3, sem nú finnst. Margt
er enn óljóst í þessum efnum en
ný tilgáta hvetur vísindamennina
til að athuga málið frá nýju sjónar-
horni sem væntanlega mun leiða
til nýrrar þekkingar á þessu sviði.
á sér til að verða foringi. Ef hann
ber af öðrum lætur hann menn
finna til þess og svíða undan mik-
illeik hans. Þess vegna þykir eng-
um vænt um að hafa hann í há-
vegum og verða leiðir á honum.
Og af því hann er ekki frábitinn
deilum, getur öllum lent saman
við hann.
Hrokinn girnist margt og missir
allt. Hann býst í skart og ljómar
ekki. Hann hælir sjálfum sér og
þess vegna er hann ekki virtur.
Speki: Hrokinn skeytir um mikil
mennsku og því er starf hans unn
ið fyrir gýg.
PORTRETTMYNDATÖKUR
SVIPMYNDIR
Hverfisgötu 18, sími 552 2690
SILFURBÚÐIN
NXy Kringlunni 8-12 •Sími 568 9066
- Þarfœröu gjöfina -
Kjarvalsstaðir
Bækur, kort, plaggöt, gjafavörur.
Opið daglega frá kl. 10-18.
Byggðu upp vöðvamassa og iosnaðu
við fitu. Láttu skrá þig strax!
Námskeiðið hefst 28. okt.
Mtmim
flGUSTU & HRflFNS
SKEIFAN 7 108 REYKJAVIK S. 533-3355
ðrð#»«
gjdéumœfútgum,
árlapul
Þessi vinsælu 8-vikna námskeið eru
sérsniðin fyrir karlmenn.
■ Tækjaþjálfun og þolþjálfun 3-5x í viku
■ Mappa með fróðleik og upplýsingum
■ Léttir réttir
uppskriftabók með 150 léttum og
bragðgóðum uppskriftum
■ Fræðsla
■ Fitumæling og viktun
■ Vinningar í hverri viku
■ 3 heppnir fá 3ja mán. kort í lokin.
Nýr glæsilegur
tækjasalur!