Morgunblaðið - 27.03.1997, Blaðsíða 6
6 D FIMMTUDAGUR 27. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
ANDRÉS grípur í að smíða rokka og fleira þegar minna er að gera í viðgerðunum. Snældan er úr eik en annað úr afgöngum frá
Límtrésverksmiðjunni á Flúðum og úr birki sem Andrés dregur til sín þegar skógurinn fyrir ofan Miðfell er grisjaður.
haft gaman að öllu sem héti timb-
ur, að gera allskonar vitleysu úr því.
Andrés segist mest fá gamla
muni, 100 til 200 ára gamla. Mikið
af kommóðum og kistum frá síð-
ustu aldamótum. Elsti hluturinn er
frá 1793, ártalið var grafið á skáp-
inn. Hann segir að yfirleitt séu þetta
hlutir sem hafi tilfinningalegt gildi
fyrir eigendurna, vegna þess að
þeir hafi verið í eigu forfeðra þeirra.
Hann segist hafa gaman af því að
segja eigendunum sögu hlutanna,
þegar það takist að fínna á þeim
ártöl eða aðrar upplýsingar. Á milli
grípur hann í að smíða rokka, litla
burstabæi og fleira.
„Ég dunda við þetta á milli þess
sem ég er fluttur á spítala! segir
Andrés, „ég væri orðinn kolbrjálað-
ur ef ég hefði ekkert fyrir stafni.“
Hann segist vera úti á verkstæði
alla daga vikurnnar, jafnt helga
sem rúmhelga, það er að segja þeg-
ar heilsan leyfði.
í hörkuveiði á
nærbuxunum
Á vorin skiptir Andrés um ham.
Þá fer hann af stað á húsbílnum og
lemur vötn allt sumarið. „Mér líður
best inni á fjöllum og Veiðivötn eru
í mestu uppáhaldi.“ Hann er búinn
að panta veiðileyfi þar næsta sum-
ar, segist mega fara hvenær sem
hann vilji. Það verði þá 29. sumarið
í Veiðivötnum. „Ég fer oftast heim
um helgar, þá er svo margt fólk
þarna. Ég er lítið gefínn fyrir það
að vera í mannfjölda."
Hann segist einnig halda upp á
Deildarvatn á Sléttu, þar sé eitt
fallegasta umhverfí sem hann
þekki. „Þar vaknaði ég einu sinni
klukkan sex um morgun og fór út
til að pissa á stuttum nærbuxum
einum fata. Þá var eins og vatnið
syði, víkin sem ég var við var full
af bleikju eins og þar væri síldar-
torfa að vaða. Ég greip flugustöng-
ina, kastaði út og dró tvær bleikju-
ur í snatri, hrasaði svo á steini og
braut stöngina. Svo fór um sjóferð
þá en þegar þarna var komið sögu
áttaði ég mig á því að ég var enn
bara á nærbuxunum. En það gerði
ekki svo mikið til því það var glamp-
andi sól og 15-20 stiga hiti.“
Andrés segist hafa mesta ánægju
af því að veiða í rólegheitum og
geti ekki verið lengi í einu með flugu
eða spún. „Ég veiði mest með spún
og maðk og hvíli mig með letingja."
„Og kveikir svo í pípunni á milli,“
skýtur Sigurður Sigmundsson, vinur
og nágranni Andrésar og fréttarit-
ari Morgunblaðsins, inn í samtalið.
Andrés segist svo til eingöngu
stunda silungsveiði, hann hafi ekki
efni á því að stunda laxveiðar.
Hann segist veiða í soðið og vel
það. Hann heldur nákvæma skrá
yfir veiðarnar. í fyrrasumar var
heildaraflinn 502 kg. Mesti aflinn
var þó árið 1974 þegar Andrés land-
aði 1,2 tonnum yfír sumarið, mest
úr Þórisvatni.
Hann segist ekki fara inn á verk-
stæðið allt sumarið, hafi ekkert
þangað að gera og það þýði ekki
fyrir fólk að koma með hluti í við-
gerð þegar komið sé fram
í maí. Tími hamskiptanna
nálgast óðfluga og Ándrés
er búinn að taka til veiði-
græjurnar fyrir sumarið.
Streita á ekki
að þekkjast
„Blommi er óstressað-
asti maður sem ég
þekki,“ segir Sigurður.
„Já, streita á ekki að
þekkjast," segir Andrés.
„Ég var orðinn svo
stressaður þegar ég
veiktist að ég var hættur
að geta sofið. Þá áttaði
ég mig á því að ef ég
vildi tóra svolítið lengur,
þá yrði ég að hrista
stressið af mér. Ég held að það sé
það mikilvægasta sem fólk getur
gert þegar það fær fyrir hjartað,"
segir hann.
„Ég finn það alltaf á hjartanu
þegar eitthvað bjátar á en maður
verður bara að hætta að hugsa um
það, annars fer heilsan alveg. Því
hef ég gætt þess síðustu árin að
láta ekkert fara í taugarnar á mér,
sama hvað gengur á,“ segir Andrés
B. Helgason.
Dunda við smíðar
á milli spítalaferða
ANDRRÉS B. Helgason, Blommi í
Miðfelli, hóf búskap í Miðfelli 3 í
Hrunamannahreppi árið 1950, eftir
að hann kvæntist Gerdu Doretz
Hermannsdóttur. Gerda var í hópi
þýsku kvennanna sem fluttu hingað
1949. Stuttnefnið Blommi erþannig
til komið að Andrés var skírður
Blómkvist en tók síðar upp nafnið
Andrés og notar Blómkvist sem
millinafn. En sveitungarnir eru van-
ari eldra nafninu og nota það.
Fyrsta alifugla-
sláturhúsið
Andrés og Gerda voru fyrst með
kúabúskap í átján ár. Þá hætti hann
að geta komið nálægt þurrheyi
vegna sykursýki og varð að hætta
með kýmar. í staðinn fyllti hann
útihúsin af hænsnum og hélt áfram
með svínaræktun.
„Árið 1968 keypti ég frá Þýska-
landi vélar og setti upp alifuglaslát-
urhús. Þetta er fyrsta nútíma ali-
fuglasláturhúsið á íslandi,“ segir
Andrés. Hann fór til Þýskalands til
að læra handbrögðin og hóf slátrun
kjúklinga fyrir Sunnlendinga. „Ég
var með hænsnaræktina með en
fljótlega varð svo mikið að gera við
Eftir að Andrés B. Helgason veiktist fyrír
fímmtán ámm og hætti að geta búið segist
hann ekkert hafa gert. Það er ekki allskostar
rétt því hann hefur verið duglegur að hjálpa
fólki við að gera við gamla muni, eftir því
sem heilsan leyfír. En eingöngu yfír vetur-
— — ■
inn. A vorin skiptir hann um ham og fer að
stunda veiðar og fer ekki inn á verkstæðið
aftur iyrr en að hausti. Helgi Bjamason
blaðamaður og Sigurður Sigmundsson
fí*éttaritari heimsóttu Blomma í Miðfelli.
MAGNÚS G. Jónsson á Kópsvatni aðstoðar Andrés við járnsmíði.
Hér eru þeir að gera við vefstól.
FJÖLMARGIR hlutir hafa verið gerðir upp
í Miðfelli og hér eru nokkur sýnishom.
Lengst til vinstri er orgel sem Isólfur Páls-
son smíðaði á fyrri hluta aldarinnar, þá
koffort frá síðustu aldamótum og lengst
til hægri er 100-150 ára gamall vefstóll sem
Andrés hefur farið höndum um.
slátrun fyrir aðra að ég hætti alveg
í búskapnum og einbeitti mér að
slátruninni."
Verð að hafa eitthvað
fyrir stafni
Andrés seldi alifuglasláturhúsið
1979 þegar hann veiktist fyrir
bijósti. Það var síðar flutt í Árnes
í Gnúpveijahreppi. Þremur árum
síðar fékk hann svo blóðtappa. „Eft-
ir það hef ég ekkert gert,“ segir
Andrés.
Þótt Andrés segist ekkert hafa
gert síðastliðin fimmtán ár liggur
mikið eftir hann og nágrannarnir
dást að atorkuseminni. Þeir segja
að hann loki sig inni á verkstæði
sínu allan veturinn og fari varla
af bæ. Á vorin skipti hann svo um
ham og stundi veiðarnar stíft allt
sumarið.
„Já ég fór að fikta við að laga
gamla muni á veturna en á sumrin
er ég við veiðiskap," segir hann.
Viðgerðimar komu þannig til að
Andrés var beðinn um að gera við
tvo gamla stóla. Brosandi segir
hann frá því að það hafi tekið tvö
ár en svo hafí þetta undið svo upp
á sig að ekki hafi sést fram úr verk-
efnum alla tíð síðan. Hann er ólærð-
ur en segist frá barnæsku hafa