Morgunblaðið - 14.06.1997, Blaðsíða 34

34 LAUGARDAGUR 14. JÚNÍ 1997
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GREINARGERÐ
Athugasemdir við starfs-
leyfistillögu fiskimjöls-
verksmiðju í Siglufirði
VIÐ undirritaðir, Valgeir T. Sig-
urðsson og Jónas Þ. Sigurðsson,
viljum gera athugasemdir við þær
tillögur sem liggja fyrir um veit-
ingu starfsleyfis til handa Fiski-
mjölsverksmiðju SR-mjöls á Siglu-
firði. Við bræður teljum málið
varða okkur þar sem við erum lan-
deigendur við fjörðinn, nánar til-
tekið frá botni fjarðarins austan-
vert og út á Siglunes, og er landið
einnig í eigu fleiri íjölskyldumeð-
lima.
Fjölskylda okkar hefur í áratugi
reynt að byggja upp æðarvarp á
Siglunesi með ærnum tilkostnaði
og fyrirhöfn. Um leið höfum við
reglulega orðið fyrir barðinu á úr-
gangi þeim sem ofangreind fiski-
mjölsverksmiðja hefur látið frá sér,
einkum í formi fitu sem drepið
hefur mikið magn æðarfugls í
gegnum árin og sérstaklega þó
Morgunblaðið hefur
verið beðið að birta eft-
irfarandi greinargerð
vegna starfsleyfis-
tillagna Fiskimjölsverk-
smiðju SR-mjöls í
Siglufirði:
unga. Virðist það vera átölulaust
þrátt fyrir ítrekaðar kvartanir af
okkar hálfu.
Þá á fjölskylda okkar hús að
Aðalgötu 2 í Siglufjarðarkaupstað
og hefur það verið sumardvalar-
staður fjölskyldunnar meira og
minna síðastliðin ár. Þar hefur
ástandið verið síst betra. Reykjar-
mökkinn, frá hinum lágu reykháf-
um SR-mjöls, hefur lagt beint yfir
húsið svo að hvorki hefur verið líft
vegna óþefs innan dyra né utan svo
dögum skiptir. Bruni u.þ.b. 60
tonna af svartolíu á sólarhring get-
ur varla talist mjög heilsusamlegur
fyrir þann sem þarf að anda að sér
loftinu dögum saman.
Fyrst má gera athugasemd við
það hve hinum almenna borgara
er gert erfitt fyrir að koma með
athugasemdir sem þessar. Svo virð-
ist sem menn verði að hafa lög-
fræðimenntun til að skilja hvað
verið er að tala um. Ekki virðist
gert ráð fyrir því að málið sé borið
fram á skýran hátt fyrir hinn al-
menna borgara svo að hann geri
sér grein fyrir því sem við er átt
með skriflegar athug-asemdir og
hvort þær hafi yfir höfuð nokkuð
að segja.
Athugasemdir okkar við „Grein-
argerð vegna tillagna að starfsleyfi
fyrir fiskimjölsverksmiðju SR-mjöls
hf. á Siglufirði".
M unið
b r ú ð a rgj a f a 1 i s t a n n
Mörkinni 3, sími 588 0640
casa@treknet.is
Loftmengun
• Við hvað er átt með að Gert sé
ráð fyrir að settur verði upp mun
öflugri lykteyðingarbúnaður en
fyrir er? Hvað þýðir það á al-
mennu máli? Hvenær verður það
gert?
• Skorsteinshæð: Hve háir eiga
þeir að vera og hvenær er gert
ráð fyrir að þeir verði hækkaðir?
• Greinargerðin minnist eingöngu
á Lyktarmengun en hvað með
mengun eins og útblástur vegna
bruna á 60 tonnum af olíu sem
ekki lyktar en er engu að síður
hættuleg heilsu fólks og veldur
m.a. krabbameini og öðrum sjúk-
dómum í öndunarfærum? Meng-
unarský liggur svo yfir bænum
kannski svo dögum skiptir.
Frárennslismengun
• Getur valclið mengun og Stað-
bundin mengun!!! Hvað er ná-
kvæmlega átt við? Hversu vítt
má túlka orðalag þetta?
• Telst vítissódi (NaOH) ekki spilli-
efni? Efni þetta er notað í miklu
magni til hreinsunar hjá SR-
mjöli. Hvað er leyfilegt að setja
í sjóinn og þá í hve miklu magni?
• Hvað er átt við með ekki teljandi
mengun og berast varla kvartan-
ir vegna þess?Benda má á í þessu
sambandi að ítrekað hefur verið
kvartað í gegnum árin, bæði til
lögreglu, verksmiðjunnar beint
og svo bæjaryfirvalda vegna fitu-
mengunar í firðinum (allt út á
Siglunestá) og ungadauða henn-
ar vegna.
• Hvað ef ekki er unnið með Sæmi-
legt hráefni? Hvað er þá ásættan-
legt?
• Ekki hægt að útiloka að óhöpp
geti átt sér stað. Hver eru viður-
lögin? Eru þau kannski engin?
Er mögulegt að SR-mjöl hf. geti
hagnast á óhöppum á þann hátt
að óhöpp eigi sér stað á „heppi-
legum tima“ þegar mikið liggur
við að flýta fyrir vinnslu? Er ekki
augljóst að meðan ekki eru refsi-
ákvæði fyrir hendi að þá er þessi
möguleiki til staðar af hálfu
vinnslunnar til að flýta fyrir.
Athugasemdir við drög
að starfsleyfi
• Grein 1.2 Fellur hafnarsvæðið
hér undir (sjórinn)?
• Grein 2.10 Hver fylgist með
þessu (aðili óháður verksmiðj-
unni) og hve oft er þetta gert?
• Grein 2.11 Skv. upplýsingum
okkar er skorsteinninn of lágur.
Hvenær er gert ráð fyrir að hann
verði hækkaður?
• Grein 2.13 Hver fylgist með
þessu (aðili óháður verksmiðj-
unni) og hve oft er þetta gert?
• Grein 2.14 Hver er þessi eftirlits-
aðili og hve reglulega er haft
eftirlit?
• Grein 2.15 Hver fylgist með
þessu (aðili óháður verksmiðj-
unni) og hve oft er þetta gert?
• 2.19 Hver fylgist með þessu (að-
ili óháður verksmiðjunni)? Er
nægilegt fyrir verksmiðjuyfirvöld
að tilkynna þetta símleiðis, og
ef svo er, þá til hvaða eftirlitsað-
ila? Hvað þarf til þess að verk-
smiðjan verði að hætta bræðslu
tímabundið vegna óhapps?
• Grein 3.2 Er ekki óeðlilegt að
fyrirtækinu sé sjálfu falið að
framkvæma eftirlit á sjálfu sér
og senda skýrslumar til Hollustu-
verndar ríkisins? Hve oft skoðar
Mengunarvarnadeild Hollustu-
verndar ríkisins? Er þetta eftirlit
óvænt eða fá verksmiðjuyfirvöld
að vita fyrirfram að eftirlit sé í
vændum?
• Grein 3.3 Er ekki óeðlilegt að
fyrirtækinu sé sjálfu falið að sjá
um eftirlit á sjálfu sér, þ.e. meng-
unarvarnabúnaði? Benda má á
að mengunarvarnir fela oft í sér
aukinn kostnað sem kann að vera
ástæða til undanbragða, sér í
lagi ef engin áhætta fylgir því,
engin refsiákvæði eru til staðar.
• Grein 5.1 Hver hefur eftirlit með
hitastiginu?
Orðalag greinargerðarinnar, svo
og draganna að starfsleyfinu, er á
allan hátt mjög opið og almennt
orðað. Er það í raun mjög óskýrt
auk þess að vera fullt af órökstudd-
um alhæfmgum. Þannig er SR-
mjöli hf. gefinn laus taumur, með
orðalagi starfsleyfisins, til að túlka
leyfið í sína þágu. Þetta er athyglis-
vert, ekki síst í Ijósi þess að í grein-
argerðinni er sérstaklega á það
minnst að aðstæður m.t.t. loft- og
frárennslismengunar, séu mjög
óhagstæðar.
Því ríkari ástæða ætti að vera
fyrir því að kveða skýrar á um
hvað má og ekki má.
Athygli vekur líka að ekki fyrir-
finnst eitt einasta refsiákvæði í
starfsleyfinu, ekki dagsektir, leyfis-
sviptingar eða annað það sem hugs-
anlega myndi letja SR-mjöl til þess
að menga meira en reglur segja til
um. Allt virðist á hinn bóginn vera
verksmiðjunni í hag hvað þetta
varðar en hinum almenna borgara
er aftur á móti gert mjög erfitt að
gera sér grein fyrir, út frá þessum
starfsleyfistillögum, hvað verk-
smiðja SR-mjöls má og má ekki.
Þannig er í raun komið í veg
fyrir að almenningur geti sinnt sínu
eftirlitshlutverki, bent á hvað hafí
verið brotið og komið með sannanir
fyrir því.
í heild má í raun segja að starfs-
leyfi þetta sé illa unnið og í raun
gert til málamynda frekar en að
það gegni einhveijum markvissum
tilgangi eins og að búa Siglfirðing-
um, fiðruðum sem ófíðruðum,
hreint og heilnæmt umhverfi.
Valgeir T. Sigurðsson,
Jónas Þ. Sigurðsson.
Mikiá úrvðl af
fdleguiti rúfflfatfiaái
Slcóbvörflustlg 21 Simi 551 4050 Reykiavtk
OSKAR
STEFÁNSSON
+ Óskar Stefáns-
son var fæddur
í Sauðagerði í vest-
urbæ Reykjavíkur
16. nóvember 1911.
Hann lést á Land-
spítalanum 28. maí
síðastliðinn og fór
útför hans fram frá
Askirkju 5. júní.
Sú frétt barst okkur
að vinur okkar Óskar
Stefánsson hefði látist
á Sjúkrahúsi Reykja-
víkur 28. maí sl., á 86.
áldursári. Óskar var
mikill gleðigjafi í lífi okkar hjóna.
Á hveiju ári í yfir 20 ár ferðuð-
umst við með Öskari og börnum
okkar hjóna vítt um ísland. Nutum
íslenska sumarsins og þess sem
náttúran hafði upp á að bjóða. Þeg-
ar kvölda tók, völdum við okkur
tjaldstæði í faðmi fjallanna, eða á
heiðum uppi. Snæddum nesti okkar
og nutum kyrrðarinnar. Óskar var
hagyrðingur góður, og fór með vís-
ur sínar fyrir okkur, sagði okkur
sögur af lífshlaupi sínu og fleiru.
Hann sagðist ekki hafa við að taka
á móti gæðum lífsins. Ég man þeg-
ar Óskar og maðurinn minn rökuðu
sig oní Seljavallalaug. Eða þegar
við keyrðum yfir hæsta fjallveg á
íslandi, Hellisheiði. Bíllinn fór útaf
efst á heiðinni. Þá fór Óskar út að
ýta og hjálpa til þótt 80 ára væri.
En hann neitaði að sitja í bílnum
niður 26 gráðu halla hinum megin
á heiðinni. Og þar gengum við sam-
an niður. Eða þegar við gengum
um Ásbyrgi í yfir 30 stiga hita. í
mörg ár hittum við sameiginlega
vini í Hrifunesi, þá Árna og Stefán.
Þá var margt spjallað.
Þar á meðal Kötlugosið
1918, sem þú upplifðir
í Kalmannstungu, þar
sem þú ólst upp í Borg-
arfírði. Og þeir upp-
lifðu Kötlugosið við
hlið Kötlu, hinum meg-
in á landinu.
Útför Óskars fór
fram frá Áskirkju 5.
júní sl. Undrandi og
hrifin hlustuðum við á
hina fegurstu tóna
kirkjukórs Áskirkju
sem söng ljóð og lag
Óskars, sem hann hafði
sungið fyrir okkur í kvöldkyrrðinni
í óbyggðum íslands.
Hér sé gleðin við völd
þetta góðviðriskvöld,
er við fagnandi lítum
hinn friðsæla reit.
Mitt í góðvina hóp
vil ég upphefja hróp,
því mín sál er af fógnuð
og gleði svo heit.
Gamalt afdalabam
gerðist áhrifagjam
inn í fjallanna faðmi
við öræfa nafn.
Því er lund mín svo létt,
er ég lít þennan blett.
Þessi stund verður mynd
í mitt minningasafn.
(Óskar Stefánsson)
Við minnumst Óskars með gleði
í hjarta. Og fyrir að hafa notið sam-
vistar við hann svo lengi. Guð fylgi
þér, Óskar minn.
Sigurbjöm Davíðsson,
Birna Sigurðardóttir.
ÁSTA
SIG URBJARNA
+ Ásta Sigur-
bjarna fæddist
á Borðeyri við
Hrútafjörð 11. júní
1899. Hún lést á
vistheimilinu Skjóli
hinn 4. júní síðast-
liðinn og fór útför
hennar fram frá
Kapellunni í Foss-
vogi 13. júní.
Um héraðsbrest ei
getur verið að ræða þó
aldurhnigin kona, sem
lifað hefur nálægt
heila öld, hafi átt sitt
skapadægur. Þá er það samt svo
að einstaklingur hver skilur eftir
sig autt sæti og minningu í um-
hverfinu.
I dag er kvödd hinstu kveðju
Ásta Sigurbjarnadóttir, vel gefin
og mæt kona. Hún var fædd á
Borðeyri við Hrútafjörð, faðir
hennar vann þar við verslunar-
störf, síðar verslunarstjóri við Riis-
verslun sem á þeim tíma var rekin
á Hvammstanga. Ung missti Ásta
föður sinn og ólst upp með móður
sinni Soffíu Jónsdóttur Jassonar,
þá veitingamanns á Borðeyri. Frú
Soffía, móðir hennar, var mikil
heiðurskona í allri framgöngu, vel
gefin og vinföst. Þessa eiginleika
erfði dóttirin í ríkum mæli og bar
meðan líf og heilsa entust. Voru
þær mæðgur mjög samrýndar og
bjuggu löngum saman
á ýmsum stöðum hér
í Reykjavík_ meðan
báðar lifðu. Ásta gift-
ist aldrei en eignaðist
dóttur sem nú er látin
fyrir nokkrum árum.
En dótturdóttir sem
nú kveður ömmu sína
ásamt langömmubörn-
um minnist hennar
með kærleika. Lengst
vann Ásta hjá sama
fyrirtæki við bókhalds-
störf.
Hún var sterkbyggð
og vel vaxin og heilsu-
góð langa ævi, uns sjónin tók að
bila og eigi var lengur hægt að
vinna, þá dvaldi hún síðustu árin
orðin blind á hjúkrunarheimilinu
Skjóli við Kleppsveg.
Þótt hreyfigetan seinni árin væri
takmörkuð þá var samt minnið og
hugsanalífið ekki íjötrað því innra
var líf fyrir andann og lífsnesti sínu
hélt hún til æviloka.
Ég sem þessar línur skrifa minn-
ist þeirra mæðgna með kærri þökk
fyrir alla þá vináttu er þær sýndu
mínu heimili, einkum konu minni
meðan hún lifði, enda nokkur tengsl
þeirra á milli. Ástu Sigurbjarna
kveð ég með hjartans þökk fyrir
alla góða viðkynningu ásamt kveðj-
um frá ættingjunum á Hvamms-
tanga. Hún hvíli í friði.
Arinbjörn Árnason.
Skilafrestur minningargreina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fimmtudags-,
föstudags- og laugardagsblað
þarf greinin að berast fyrir
hádegi tveimur virkum dögum
fyrir birtingardag. Berist grein
eftir að skilafrestur er útrunn-
inn eða eftir að útför hefur
farið fram, er ekki unnt að
lofa ákveðnum birtingardegi.