Morgunblaðið - 10.10.1999, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 10. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
SH eykur sjálfstæði dótturfélaga og innlendra framleiðenda en dregur úr eigin umsvifum
Miklar breytingar
eiga sér stað um
þessar mundir á
rekstri Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihús-
--------7------------
anna. Abyrgð fram-
leiðenda og dóttur-
fyrirtækja hefur ver-
ið aukin og verulega
dregið úr umsvifum
og kostnaði við rekst-
ur móðurfélagsins.
Róbert Guðfinnsson,
stj órnarformaður
SH, stendur í broddi
þeirrar fylkingar,
sem beitt hefur sér
fyrir þessum breyt-
ingum. Hjörtur
Gíslason ræddi við
Róbert um breyting-
arnar og framtíð fé-
lagsins. Hann er
sannfærður um að fé-
lagið sé á réttri leið.
Morgunblaðið/Kristinn
íslenzki framleiðandinn
er hornsteinn félaqsins
Við erum að laga starfsemi
SH að nútímaviðskiptum.
Við hættum með svokallaða
umsýslusamninga og kom-
um á beinu sambandi framleiðenda
og markaðsfyrirtækjanna, en bjóð-
um jafnframt framleiðendum upp
á alla þá þjónustu, sem þeir óska.
Við erum að styrkja SH sem al-
þjóðlegt fyrirtæki í framleiðslu og
sölu sjávarafurða og aukum
þannig möguleika félagsins til að
vaxa og dafna og skila eigendum
sínum góðum arði,“ segir Róbert
Guðfinnsson.
En í hverju eru þessar breyting-
ar helzt fólgnar?
„Breytingarnar byggjast fyrst
og fremst á því að laga fyrirtækið
að hinu breytta umhverfi, sem orð-
ið er í veiðum, vinnslu og sölu sjáv-
arafurða. Það er orðið mjög auð-
velt að hafa samskipti heimshorna
á milli og inn í framleiðslufyrir-
tækin er komið meira af vel
menntuðu fólki með góða tungu-
málakunnáttu og markaðsþekk-
ingu. Þetta fólk er mjög hæft til
þess að eiga bein viðskipti út í
heim, enda hraði og fumlaus sam-
skipti nauðsynleg í nútímavið-
skiptum," segir Róbert.
„Framleiðendur voru með um-
sýslusamninga, sem þýddi að þeir
framseldu ábyrgðina á vörunni til
markaðsfyrirtækisins og fram-
leiddu án þess að vera í teljandi
tengslum við markaðinn. Við erum
áfram með þjónustudeild, þar sem
við vinnum með framleiðendum á
þann hátt, sem þeir óska. Við erum
enga að þvinga til að kaupa af okk-
ur þjónustu og vinnu sem þeir
kæra sig ekki um.
Innan Sölumiðstöðvarinnar
unnu fjölmargir starfsmenn að því
að koma á framfæri afurðum fram-
leiðenda út til markaðsfyrirtækj-
anna. Nú eru umsýslusamningarn-
ir úr sögunni og í staðinn koma
samningar milli framleiðandans og
viðkomandi dótturfyrirtækis SH,
sem markaðssetur afurðirnar. Nú
verður það hlutverk framleiðand-
ans að beina afurðum sínum til
dótturfyrirtækjanna, sem vinna út
á mörkuðunum.
Eignarhaldsfélag
SH verður framvegis eignar-
haldsfélag með 4 til 5 starfsmenn,
en síðan verður rekin hér á landi
þjónustudeild með innan við 40
starfsmönnum. Sú deild veitir
þjónustu sem verður seld út, bæði
til dótturfélaga og framleiðenda.
Þannig finna þeir, sem þjónustuna
kaupa, íyrir kostnaðinum beint.“
Hin raunverulega tekjuöflun verð-
ur aðeins úti á mörkuðunum sjálf-
um,“ segir Róbert.
Er með þessu verið að færa auk-
ið hlutverk í hendur dótturfyrir-
tækjanna?
„Það er framkvæmdastjóri fyrir
hverju dótturfyrirtæki eins og ver-
ið hefur, en ábyrgð hans verður
meiri og auknar kröfur til hans
gerðar. Aðalmálið er að dótturfyr-
irtækin þjóni sínu umhvefi ytra vel
og veiti innlendum framleiðendum
einnig góða þjónustu. Dótturfyrir-
tækin þurfa að hafa mjög náið og
gott samstarf við framleiðendur
meðan þessar breytingar eru að
ganga yfir.“
Þarf öflugar einingar
Með þessum hætti virðist einnig
verið að auka svigrúm stærstu
Rekstrarkostnaður SH á íslandi
og starfsmannafjöldi, 1997-2000
Rekstrarkostnaður
án fjármagnstekna og -gjalda
Milljónir króna
Starfsmenn
1997 1998 1999 2000
1997 1998 1999 2000
Sérhæft útflutningsfyrirtæki
í frystum fiski og rækju
með einfalt og skilvirkt
stjórnskipulag
Beint samband framleiðenda
og markaðsfyrirtækja og
góð og markviss þjónusta ó
Islandi sem skili eigendum
sínum viðunandi arði
Róbert Guðfinnsson er í
forystu þeirra, sem
vinna að breytingum á
starfsemi og skipulagi
Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna.
framleiðendanna, sem skipta við
SH. Er engin hætta á að með
auknu svigrúmi geti þeir einfald-
lega sagt skilið við SH og séð um
sín markaðsmál sjálfir?
„Ég held að það sé mat þeirra,
sem eiga Sölumiðstöðina, en meðal
þeirra eru stærstu framleiðendur
sjávarafurða á Islandi, að þótt
sjávarútvegsfyrirtæki hafi stækk-
að séu þau langt frá því að vera
stór miðað við stærð helztu við-
skiptavinanna erlendis. Dreifíng-
arfyrirtæki erlendis hafa verið að
sameinast og stækka og verzlunar-
keðjur sömuleiðis. Ég held að eina
mótvægi okkar við þessari þróun
sé að vera með mjög sterkar ein-
ingar sem standa þeim á sporði.
Ég held að ekkert íslenzk sjávar-
útvegsfyrirtæki eitt og sér sé nógu
öflugt til að hafa í fullu tré við
þessar risavöxnu keðjur.“
„Nú hefur mesta hagræðingin
átt sér stað hér á íslandi, en minna
í Evrópu. Hvað er framundan þar?
„Við erum að yfirfara starfsemi
okkar í Evrópu. Það er ljóst að við
erum í mikilli sókn á ákveðnum
markaðssvæðum. Það hefur orðið
feikileg aukning hjá okkur á Spáni,
reksturinn í Japan er góður, það
gengur vel hjá báðum Coldwater-
íyrirtækjunum í Bandaríkjunum
og Bretlandi, Þýzkaland er að snú-
ast við og Frakkland er í endur-
skoðun. Okkur sýnist því að við sé-
um að ná góðum tökum á þessu
öllu saman. Við höfum skoðað það
að steypa allri starfseminni í Evr-
ópu í eitt fyrirtæki undir einni yf-
irstjórn, en teljum það ekki fýsi-
legan kost eins og er.“
Nýjar leiðir
SH hefur nýlega keypt 20% hlut
í sænska fyrirtækinu Scandsea.
Hver var tilgangurinn með þeim
kaupum?
„Þetta fyrirtæki hefur verið
mjög öflugt í viðskiptum við
Rússa. Það hefur keypt fiskiskip,
bæði að utan og í Rússlandi, og
endurnýjað þau og endurfjár-
magnað og loks leigt inn til Rúss-
lands aftur á kaupleigu. Á móti
hafa þeir fengið stjómunarsamn-
ing og sjá um sölu afurðanna.
Þetta fyrirtæki hefur gengið mjög
vel.
Þar eru öflugir stjórnendur og
fagmannlegir. Meðal annars eiga
þeir helming í fyrirtæki hér á
landi, sem heitir Fiskafurðir - út-
gerð og til stendur að verði að
fullu í eigu Scandsea. Scandsea er
með aðgang að verulegu magni af
fiski, sem við höfum öflugt mark-
aðskerfi fyrir, eins og þorski, ýsu,
grálúðu og karfa. Samtals selja
þeir um 40.000 tonn af fiski á ári.
Við sjáum þarna tækifæri til að
komast í samstarf við fyrirtæki
sem hefur langa reynslu af við-
skiptum við Rússa og hefur verið
mjög arðbært á síðustu árum.
Við eigum dreififyrirtæki í
Rússlandi og vonumst til þess í
framtíðinni að geta dreift ein-
hverju af þessum fiski inn á rúss-
neska markaðinn, þar sem það
hentar."
Sterkur leikur
Nú hafa íslenzkar sjávarafurðir
sameinazt SÍF og þannig myndað
mjög stórt fyrirtæki í sölu og
framleiðslu á sjávarafurðum.
Hvert er álit þitt á þeirri samein-
ingu, meðal annars í ljósi þess að
viðræður um samruna IS og SH
reyndust árangurslausar fyrir
tæpu ári?
„Ég held að þetta hafi verið
sterkur leikur fynr keppinauta