Morgunblaðið - 18.04.2000, Síða 40

Morgunblaðið - 18.04.2000, Síða 40
40 ÞRIÐJUDAGUR 18. APRÍL 2000 » MENNTUN MORGUNBLAÐIÐ Hundrað ára einsemd Fyrir utan farsíma sem gekk fyrir rafhlöðum ogstöku heimsókn varstúlk- an ein í skóginum, ein á palli, ein íheiminum. Ogþaðþykja ekki litlar fréttir á gervihnattaöld. S * Eftir Sigurbjörgu Þrastardóttur ÍÐASTA ameríska kvenhetjan, hefnr hún verið kölluð, náttúru- stúlkan Julia Butterfly HiU, sem um tveggja ára skeið bjó ein síns liðs í þúsund ára gömlu tré til þess að mótmæla skógarhöggi á viðkvæmu svæði ná- lægt Eureka í Kalifomíu. I tvö ár og átta daga - án þess að koma nokkru sinni niður- hafðist Hill við á rúmlega tveggja fermetra litlum planka í 30 metra hæð, án rennandi vatns, hita, rafmagns, veggja, þaks eða annarra þæginda eða öryggis. Válynd veður, reyk- ský frá skógareldum, vosbúð, kuldi og trekkur stefndu líkamlegri heilsu hennar enduitekið í voða en hún harkaði ævinlega af sér. I upp- hafí var henni fullkunnugt um að mótmælasetur í trjám höfðu enst lengst í 90 daga, en af meðfæddri , staðfestu hélt VIÐHORF húnútþartil timburfram- leiðandinn Pacifíc Lumb- ergafstupp um miðjan þennan vetur og gaf eftir eignarréttinn á rauðviðar- skóginum sem styrinn stóð um. Hill vann stríðið og gömlu tijánum var borgið. En skortur á nútímaþægindum var ekki það eina sem gerði vist Hill að umtöluðu afreki - þeim sem með fylgdust þótti ekki síður merkilegt að hún skyldi eyða ár- unum tveimur í sögulegri einsemd. Fyrir utan farsíma sem gekk fyrir rafhlöðum og stöku heimsókn frá vinum, blaðamönnum og kvik- myndastjömum, var stúlkan ein í skóginum, ein á palli, ein í heimin- um. Og það þykja ekki litlar fréttir ágervihnattaöld. Við Frónverjar eigum um þess- ar mundir svipað náttúrubam sem tekst á við krefjandi verkefni án rennandi vatns, hita, rafmagns, veggja og þaks. Það er hinn ein- beitti pólfari Haraldur Öm sem landsmenn fylgjast opinmynntir með, undrandi á því að einhver skuli sjálfviljugur leggja á sig svo langa útivist án þeirra þæginda og öryggis sem nútíminn býður upp á. En það er ekki aðeins fyrir það að búa við þröngan kost í heim- skautatjaldi sem drengurinn nýtur aðdáunar og athygli - eftir að fé- lagi hans og fóstbróðir þurfti að hverfa til byggða hefur afrekið óneitanlega margfaldast: Er virki- lega hægt að halda andlegri heilsu einn á ísnum, einn í auðninni, einn í heiminum? Við erum sennilega búin að gleyma því, en fyrstu íbúar þessa lands voru einsetumenn, ef marka má heimildir fomar. I samfélagi þeirra þóttu ekki miklar fréttir ef menn vom einir með sjálfum sér í daga, vikur, jafnvel mánuði. Hver var sjálfum sér nægur og engin þörf á að leita að samkomum, þétt- býliskjömum, borgum. Svo byggðist landið fleira fólki og úr röðum þess spmttu skógar- menn, útlagar, smalar og einyrkj- ar. Aldrei þótti ástæða til þess að gera slíkt fólk að hetjum, það var ' aldrei ff étt þótt einhver væri einsamall. Og áfram má halda að rekja slóðir einfara. Vitaverðir hafa á löngum köflum búið einir í tumum sínum, sjómenn hafa róið einir á bátum, munkar og nunnur hafa löngum einangrað sig frá skarkala heimsins. Færri sögum fer hins vegar af því hvort einmanaleiki hafi samtímis verið landlægur kvilli, enda ekki alltaf vitað hvenær einveran var val og hvenær ásköp- uð örlög. Á þeirri öld sem við lifum nú em hlutimir talsvert breyttir. Þótt íbúar á hvem ferkílómetra séu enn ekki nema tæplega þrír í þessu landi, em einstaklingamir sem eyjuna byggja í mun meiri tengsl- um en áður þekktist. í vitavarða- bústaðina er sennilega komin tölvutenging eða þá að vitamir loga sjálfvirkt og verðimir era fluttir í bæinn. Sjómennh-nir era útbúnir farsímum, auk þess sem þeir róa sjaldnast margar dagleiðir heldur ræsa vélar og em komnir heim snemma. Tækniframfaiir hafa fært fólk nær hvert öðm, ef ekki líkamlega þá í það minnsta í gegnum gervihnetti, skjái og síma- línur. Og dagskipunin er að allir nýti sér þessar dásamlegu fram- farir, að allir séu í sambandi alltaf og alls staðar. Boðskipti em ein- kennisorð samtímans, fjarskipti og samskipti einkenna daglegt líf og em jafnvel talin bera í sér lækn- ingamátt. Ef einhver heftu' lent í einhverju misjöfnu er honum ráð- lagt að tala við einhvern, ræða mál- ið, mæta á stuðningsfund, hringja í vinalínu - eða rauðu símatorgin, ef vandamálið er af þeim toga. I stuttu máli: Ekki byrgja neitt inni. Hér skal ekki gert lítið úr mætti tjáningar og skoðanaskipta, í slíku getur sjálfshjálp vissulega verið fólgin og einmanaleikinn getur sannarlega verið dapur. En það þarf ekki að þýða að einvera og þögn beri að varast. Einu sinni þótti það þvert á móti bera vott um styrk og visku að íhuga, vera með sjálfum sér, hugsa í hljóði. Þorgeir fór ekki undir feldinn til þess að hitta annað fólk, hans ætlun var að fá frið til þess að hugsa. Jógameist- arar og andlegir leiðtogar í ýmsum trúarbrögðum eyða margir ómældum tíma í sjálfvalinni ein- angran og em taldir betri og hei- lagari fyrir vikið. Ef fólki líður ekki þeim mun verr að vera í eigin félagsskap, ætti það að eiga á því rétt án þess að vera álitið viðundur eða hetjur. Það þarf ekki að vera neitt sjúk- legt og þaðan af síður ofurmann- legt við að vera einn með sjálfum sér - að því gefnu, auðvitað, að slík ákvörðun sé tekin með meðvitund og fijálsum vilja. En slíkt val þykir af einhverjum ástæðum eitthvað skrýtið. Gísli gamli á Uppsölum þótti til dæmis hafa gleymst í gömlum tíma þegar uppgötvaðist að hann hafði ekki hitt fólk í mörg ár. Hann var í senn hetja og við- undur því í nútímasamfélagi er ein- staklingur ekki normal nema hann sé í sambandi við aðra. Og jú, maður er vissulega manns gaman, um það verður ekki deilt. En getur samt ekki verið að í þéttbýlinu og áreitinu séum við smám saman að tapa niður hæfi- leikanum til þess að vera með okk- ur sjálfum? Ef svo er fömm við smám saman að hafa illan bifur á einveranni og þar með illan bifur á okkur sjálfur. Og sá sem óttast sinn eigin félagsskap er tvímæla- laust verr haldinn en sá sem kann að vera einn. Úr slíkri klemmu er erfitt að komast og við það koma ekki einu sinni gervihnettir að gagni. Menntaskólanemar - Níu nemendur og þrír kennarar úr Agne- bergsgymnasiet í Uddevalla í Svíþjóð voru nýlega í ferð hér á landi, en heimsóknin er liður í gagnkvæmum nemendaskiptum sænskra og íslenskra menntaskólanema. Sveinn Guðjónsson hitti ferða- langana að máli og forvitnaðist nánar um nemendaskiptin. l mt 1 J §£■ ( I , ' j .. mm i ! i ■ 1 mgr 1 ; 1 w\ /fÆtxœiXSSM . > Mm í , ! <T' 1 4-L i-jamza 4' r w Morgunblaðið/Jim Smart Sænsku menntaskólanemarnir ásamt kennurum á gangi Menntaskólans við Hamrahlíð. Frá vinstri: Mathias Antonsson, Martin Wallström, Sandra Medina, Ingrid Forsberg, Ingrid Rosborg, Maria Bergquist, Linn Arons- son, kennararnir Lennard Áberg, Rolf Brodin og Jan Brunnström og Tor Möller. Gagnkvæm nemendaskipti ✓ • Kynna Island að för lokinni s • Ometanlegt að kynnast landi og þjóð MARGT er líkt með okkur og íslenskum mennta- skólanemum. Helsti munurinn er sá að ís- lensku krakkamir hugsa meira um fatatískuna en við, þau em meira fyr- ir „merkjavömna“ og ef til vill dálítið kaupglaðari en sænskir unglingar," sögðu þau Sandra Medina og Mathias Antonsson, er blaðamaður Morgun- blaðsins hitti þau að máli í Mennta- skólanum við Hamrahh'ð þar sem þau vom í hópi í skólafélaga úr Agne- bergs-menntaskólanum í Uddevalla í Svíþjóð. Heimsóknin er liður í nem- endaskiptum milh Agnebergsgymna- siet og sænskunema í íslenskum framhaldsskólum og hófust nem- endaskiptin 1996. Er þetta annar hópurinn sem kemur til Islands. Ráð- gert er að íslenskir sænskunemar heimsæki Agnebergsgymnasiet í haust, en einn hópur fór þangað fyrir þremur áram. Nemendumir gista á heimilum íslenskra sænskunema frá flestum framhaldsskólunum á Reykjavíkursvæðinu. Sænskukennslan á Reykjavíkur- svæðinu fyrir nemendur úr öllum framhaldsskólunum fer að mestu leyti fram í Menntaskólanum við Hamrahlíð en einnig í Menntaskólan- Upplýsingaskrifstofur um Evrópumál rren Styrkir til vísindaráðstefna árið 2000 Evrópusambandið styrkir vís- indaráðstefnur og vinnufundi. Nán- ari upplýsingar má finna á: www.cordis.lu/improving. Þar eru einnig auglýstar ráðstefnur sem hafa þegar fengið styrk þar sem ungum vísindamönnum stendur til boða styrkir til að sækja ráðstefn- urnar. Nánari upplýsingar: asta- sif@rthj.hi.is og hjordis@rannis.is. Menning 2000 - Culture 2000 Menning 2000 er ný menningar- áætlun Evrópusambandsins og tekur við af fyrri áætlunum. Stofn- anir, félög, samtök og fyrirtæki á sviði menningararfleifðar, bók- mennta og lista, geta sótt um styrki. Áætlunin styrkir ekki ein- staka listamenn. Skilyrði fyrir um- sókn er að a.m.k þrjú aðildarríki áætlunarinnar standi saman að umsókn. Skilafrestur umsókna er til 31. maí. Nánari upplýsingar: netfang: ccp@centmm.is, vefsíða: www.centram.is/ccp. CEDEF0P CEDEFOP Frestur til að skila umsóknum í námsferðir CEDEFOP - miðstöð Evrópusambandsins fyrir þróun starfsmenntunar - seinni hluta árs- ins 2000 er til 5. maí nk. Um 4 sæti er að ræða og er hægt að velja á milli 34 mismunandi námsferða til 25 landa Evrópu. Ferðirnar eru styrktar af CEDEFOP og em ætl- aðar þeim sem vinna að rannsókn- um, stefnumótun eða þróun starfs- menntunar. Nánari upplýsingar: http: www.trainingvillage.gr/etv/ studyvisits/theme/group - 2nd - 2000/index.asp eða í síma 511-2660. Sumarstörf á EES-svæðinu EURES Nýjar auglýsingar em á heima- síðunni, www.vinnumala- stofnun.is, EES- Vinnumiðlun. Þetta eru eink- um störf í Dan- mörku og Hol- landi, en fleira á eftir að bætast við. Einnig er nokkur fjöldi tæki- færa í írlandi. Á vettvangi Evrópu- sambandsins er áframhaldandi þróun EURES (EURopeanEm- ployment Services) verkefnisins um vinnumiðlunarsamstarf milli allra EES-ríkjanna. Aukin áhersla er lögð á samþættingu þess í vinn- umiðlunarkerfum aðildarlandanna. Nánari upplýsingar: www.vinnu- malastofnun.is.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.