Morgunblaðið - 11.07.2000, Side 35
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚLÍ 2000 35
MENNTUN
Kennslufræði - Ekki allir hætta í góðri vinnu hjá World Bank til að berjast fyrir betri heimi en einmitt það gerði
dr. Sunita Gandhi, stofnandi The Council for Global Education. Inga Rún Sigurðardóttir hitti hana að máli og
komst að því að hún vill betrumbæta heiminn með því að endurskilgreina hugtakið menntun og innleiða nýjar
kennsluaðferðir. „Það er ekki hægt að láta fortíðina stjórna framtíðinni,“ segir hún.
Hugsað á
heimsvísu
• Skólinn er leiðarljós fyrir sam-
félagið og mótar framtíðarsýn.
• Nemandinn á að vera í samkeppni
við sjálfan sig en ekki aðra.
Til þess að geta skilgreint
menntun upp á nýtt þurf-
um við að spyrja réttu
spurninganna. Hvert er
hlutverk menntunar? Hvernig er
hægt að nota menntun til að hjálpa
nemendum til að nýta hæfileika
sína til hins ýtrasta? Hvernig getur
mennntakerfið betur mætt breytt-
um kröfum nýs árþúsunds? Þá
fyrst getum við farið að vænta ein-
hverra breytinga. Það er ekki hægt
að láta fortíðina stjórna framtíð-
inni,“ segir dr. Sunita Gandhi,
stofnandi og eigandi The Council
for Global Education (CGE).
Sunita er með doktorsgráðu í
eðlisfræði frá Cambridge í Eng-
landi. Hún vann í World Bank í tíu
ár en hætti þegar hún stofnaði
CGE fyrir tveimur árum.
Henni finnst ríkjandi skólakerfi
úrelt. „Það er byggt á forsendum
iðnbyltingarinnar. Fyrirmyndin er
komin frá nítjándu öldinni en sál-
fræði hennar dugar skammt á ung-
menni 21. aldarinnar. Að notast við
þetta gamla kerfi og búast við því
að ná góðum árangri má líkja við
að reyna að komast til tunglsins
knúinn áfram af gufuvél! Gufuvélin
var mjög góð uppfinning á sínum
tíma en það dugar samt ekki til því
nú eru aðrar forsendur í þjóðfélag-
inu,“ segir hún.
Sunita er þó ekki bara hugsjóna-
manneskja heldur framkvæmir hún
hugmyndir sínar. Innblásturinn
fær hún að miklu leyti frá for-
eldrum sínum en þeir reka City
Montessori skólann í borginni
Lucknow á Indlandi. Nemendur
skólans, sem er stærsti einkaskóli í
heimi með um 24.000 nemendur,
hafa náð sérlega góðum námsár-
angri. Aðferðir skólans eru óvenju-
legar en þær byggjast á því að
gera nemendur bæði góða og
fróða.
Sú hugsun liggur til grundvallar
í öllu starfi Sunitu og CGE. „Mjög
margir tala á heimspekilegan hátt
um hvað menntun eigi að vera.
Mjög fáir geta hins vegar sýnt
fram á það í verki. Þau sýndu mér
að þetta er mögulegt,“ segir hún.
Árangur í öllu
CGE hefur ákveðin gildi að leið-
arljósi til að vinna út frá. „Við köll-
um þetta meginstoðirnar fjórar en
þær eru „alþjóðleg gildi“, „hnatt-
rænn skilningur", „árangur í öllu“
og „þjónusta við mannkynið". Stoð-
irnar byggjast á því að brjóta niður
múrana sem mannfólkið setur sér
sjálft. Ég vil að nemendur nýti
sköpunargáfu sína sem og mögu-
leika til fulls. Foreldrar og kennar-
ar eru í hlutverki garðyrkjumanns-
ins. Þeir þurfa að skapa réttu
skilyrðin fyrir börnin svo þau dafni
vel,“ segir hún.
Meginstoðmnar fjórar eru ákveð-
inn rammi sem skólar er vilja inn-
leiða þessa kennslufræði geta not-
fært sér. CGE á nú þegar í
samstarfi við félaga í fimmtán
löndum en höfuðstöðvarnar eru í
Bandaríkjunum, í höfuðborginni
Washington, þar sem Sunita býr.
„Forsætisráðherra Namibíu var
heiðursgestur á ráðstefnu sem við
héldum á síðasta ári. Hann hefur
áhuga á því að innleiða aðferðir
okkar í menntakerfi landsins.“
Hann er þó ekki einn um það því
að dagana 15.-18. ágúst verður
haldið kennaranámskeið í lífsleikni
í Smáraskóla. Þar verður stuðst við
hugmyndir CGE og Sunita verður
einn fyrirlesaranna.
Sunita tekur sig nú til og út-
skýrir hugmyndafræðina bak við
stoðirnar. „Fyrst má nefna að „al-
þjóðleg gildi“ snúast um að finna
ákveðinn samnefnara fyrir þau
gildi sem mannfólkið metur mest.
A yfirborðinu virðist sem fólk sé
ólíkt en sú er samt ekki raunin.
Þar sem við höfum kynnt þessar
meginstoðir hefur komið í ljós að
flestir eru frekar sammála, sama
hvort þeir eru á Indlandi, Japan
eða Bandaríkjunum. Alls staðar
virðist fólk hafa gildi á borð við
góðvild, kurteisi, sjálfsaga og ást í
hávegum. Heimilum og skólum ber
siðferðileg skylda til að innræta
börnum þessi alþjóðlegu gildi.
Börn eru svo næm á umhverfið og
þrífast mjög vel í jákvæðu um-
hverfi sem þessu.“
Alþjóðavæðing menntunar
„Hnattrænn skilningur" er
næsta stoðin sem Sunita greinir
frá. „Menntun hefur algerlega
misst af alþjóðavæðingunni sem á
sér nú stað í heiminum. Við verð-
um að gera okkur grein fyrir því
að mannfólkið er allt ein stór fjöl-
skylda. Ég tel að það sé ekki nóg
að kenna nemendum staðreyndir
um önnur lönd og lifnaðarhætti. Þó
að það sé mikilvægt að vernda
sérkenni ákveðinna menningar-
svæða er enn mikilvægara að
leggja áherslu á það sem er líkt
með mannfólkinu. Sem dæmi má
nefna þá horfir fólk í indverskum
þorpum á bandarískar sápuóper-
ur,“ segir hún.
„Hugsunin „árangur í öllu“
byggist á því að endurskilgreina
hvað árangur raunverulega er. Við
viljum horfa á heildarmyndina.
Nemandinn á að vera í samkeppni
við sjálfan sig en ekki aðra; hann á
að bera árangur sinn saman við
það sem hann hefur áður afrekað
en ekki það sem aðrir eru að gera.
Þannig eru meiri líkur á að hann
geti nýtt hæfileika sína til fulls og
láti ekki samkeppni við aðra nem-
endur brjóta niður sjálfstraust
sitt,“ heldur Sunita áfram.
Gjöf til mannkynsins
„Síðast en ekki síst er „þjónusta
við mannkynið" mikilvæg stoð. I
gegnum tíðina hefur þjónustuand-
inn verið bendlaður eingöngu við
einhvers konar góðgerðarstarf-
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Dr. Sunita Gandhi, stofnandi The Council for Global Education, segir að hvar sem er í heiminum virðist fólk
hafa gildi á borð við góðvild, kurteisi, sjálfsaga og ást í hávegum.
semi. Það viðheldur stéttaskipting-
unni í þjóðfélaginu. Mér finnst að
andi þjónustu eigi að vera í öllu
sem við tökum okkur fyrir hendur.
Virðingarstaða starfsins sem þú
gegnir skiptir ekki máli heldur
hvernig þér ferst það af hendi. Allt
sem við gerum er gjöf til mann-
kynsins," segir hún.
Skólinn á að vera leiðarljós fyrir
samfélagið að sögn Sunitu. „Skól-
inn á að skera sig úr og vera visst
athvarf. Hann getur verið ákveðin
fyrirmynd í samfélaginu; stofnun
sem leggur línurnar. Skólinn á að
taka markvissan þátt í að skapa
nýja framtíðarsýn því framtíðin er
í höndum barnanna."
Sunitu finnst einnig að heimili og
skóli eigi að vinna vel saman.
„Fjölskyldan er hornsteinn samfé-
lagsins. Staðrejmdin er samt sem
áður sú að núna leysast margar
fjölskyldur upp og það er ekki
hægt að ráða mikið við það. Því á
að notfæra sér það að umhverfi
skólans er hægt að stjórna, öfugt
við hvernig það er með fjölskyldur.
Hlutverk skólans er einnig það að
tileinka börnum góð gildi eins og
áður sagði. Engin ástæða er til
þess að það sé einhver gjá milli
þess sem þú lærir heima og í skól-
anum. Þessari gjá verður að loka.
Lífið er ein heild en samanstendur
ekki af mörgum afmörkuðum og
ótengdum hlutum. Allt byggir á
einhverju öðru.“
Þyngd mæld með reglustiku
Sunitu finnst þó stjórnvöld halda
heldur fast í gamlar hefðir og vera
ekki nógu opin fyrir nýjum mögu-
leikum innan menntakerfisins.
„Samræmd próf eru ekki nógu
góður mælikvarði á nemendur. Það
liggur mjög línulegur hugsunar-
háttur á bak við þá skipulagningu.
Mér finnst að þessu megi einna
helst líkja við það að reyna að
mæla þyngd með reglustiku!“
Á kennaranámskeiðinu í Smára-
skóla ætlar Sunita að hvetja
kennarana til að komast út úr
þessum línulega hugsunarhætti.
„Margir kennarar hér hafa verið
að gera hluti sem vel geta passað
inn í eina eða fleiri af meginstoðun-
um fjórum. Landnámsaðferð Her-
dísar Egilsdóttur er gott dæmi um
slíka kennsluaðferð. Hún leggur
áherslu á að rækta börnin sem og
að kenna þeim staðreyndir og
vekja með þeim fróðleiksfýsn."
A hverju ári gefa CGE út pönt-
unarlista með bókum sem henta
við kennslu af þessu tagi. „Listinn
heitir Character og hann hjálpar
kennurum við að finna námsefni
við hæfi. Smáraskóli á nú ágætis
úrval af þessum bókum. Við gefum
eitthvað af bókunum út sjálf en
helst viljum við nú hvetja kennara
til að búa til sitt eigið efni. Við vilj-
um ekki halda því fram að allir eigi
að gera eins og við segjum og að
okkar bækur séu þær einu góðu.
Þá værum við bara alveg eins og
allir hinir,“ segir Sunita að lokum.
Þeir sem vilja kynnast starfsemi
samtakanna betur er vinsamlegast
bent á að skoða vef þeirra,
www.globaleducation.org.
leysir vandann
Reflectix er 8 mm þykk endurqeislandí einonorun í rúllum.
7 lög en 2 ytri alúminíum—lög endurgeisla hitann.
Breiddir: 61 og 122 mm. Rúllulengdir: 15, 38 og 76m.
I hóaloft, bak við ofna, í fjós, hesthús, ó rör, ó veggi,
tjaldbotna, sessur, svefnpoka o.m.fl.
Skæri. heftibvssa oa límband einu verkfærin.
ÞÞ
&CO
Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 S: 5S3 8640 8 S68 6100
Matsölu- og veitingastaðir:
. Einn nýjasti og glæsilegasti matsölustaður landsins á frábærum stað.
Öll tæki ný, allt nýtt og gott. Mikil aðsókn frá byrjun og ört vaxandi.
Góður kokkur á staðnum sem getur haldið áfram. Heitasti tískustað-
urinn í dag.
2. Einn glæsilegasti veitingasalur landsins ásamt frábæru eldhúsi til
sölu (reksturinn). Tekur 280 manns í sæti. Mikið auglýstur enda
þekktur vel. Margir fastir viðskiptavinir, mikið um pantanir og öruggir
greiðendur. Hægt að hafa frábæra veisluþjónustu með. Óvenju gott
tækifæri.
3. Til sölu eitt þekktasta matvælaframleiðslufyrirtæki höfuðborgarinnar.
Selur um 500 matarbakka á dag öruggum aðilum og er auk þess með
veisluþjónustu. Eigið húsnæði sem einnig er til sölu. Mikil og góð
tæki.
4. Einn stærsti íssöluturn landsins til sölu. Er einnig með myndbönd.
Góðir tekjumöguleikar fyrir duglegt fólk sem nennir að vinna.
Mikið úrval af ýmsum veitingastöðum til sölu
ásamt veislustöðum.
Uppiýsingar aðeins á skrifstofunni.
IT7TfTTT7?TtT)r?C^rnrT71
SUÐURVE R I
SÍMAR 581 2040 OG 581 4755. REYNIR ÞORGRÍMSSON.