Öldin - 01.11.1894, Blaðsíða 9
ÖLDÍX.
að æ’tbálka lieildin öii, eða þjóðin, og þá
því slður annara þjóða menn, hefðu nokk-
ur ráð yflr landeign liinna einstöku ætt-
bállca. Og en'gum einum ættbálki kom til
liugar að ráða yfir iandeign sinna cinstöku
meðborgara, en álitu það svæði, cr þeir
liöfðu mælt sér og' tekið til ábúðar, þeirra
eigin eign. í virkiiegleikanum var sú
eign líka þeirra, að sama skapi og vcðsett
iand er eign þess, sem veðið liefir gefið.
Jafuvel svona snemma á tíma var og við-
urkendur eignarréttur manns yfir því
svæði lands, sem hann tók og vann á fyrir
utan landeign hinna ýmsu ættbálka.
Þessir fornmenn með öðrum orðum viður-
kcnndu öldungis cins og nútiðarmcnn, að
írumbygginn liefði áunnið sér lögmætan
eignarrétt með vinnu sinni. Og þennan
cignarrétt viðurkcnnir oi.da Iiousseau
sjálfur í bók sinni “Contrat Sociai”.
Það er auðsætt, að þó menn til þessa
skiftu landinu aðal-lega í flokks eignir,
var iangt frá að, þeir viðurkendu landið
þjóðeign. Það cr líka auðsætt, að í stað
þess að svik og brögð væru liöfð í frammi
til að koma þessari flokks-eign á, var henni
komið á með samþykki ættbálka-heildar-
innar— þjóðarinnar allrar. Að því er séð
verður var líka sérstakur eignarréttur ein-
staklingsins viðurkendur lögmætur, engu
síður en hann er viðurkendur lögmætur
nú. Tilgáta Eousscau’s, að eðlilegt ástand
mannsins hafi ef til vill aldrei verið til,
er þess vcgna aiveg rétt. Það var aldrei
til og ekkcrtlíkt því. En nú má segja (sefji
maður svo, að allt þetta sé satt, cn það, að
Englendingar cigi ekkert með England, sé
bull), að samt verði maður að viðurkenna,
að upprunalega hafl meginhluti lands-
manna verið landeigcndur,en að uú séu þeir
það ekki nema sárfair; að landeignin öll
sé nú i höndum f'Arra auðmanna, ef til vill
minna on hundraðasta liluta landsmanna.
Ogsvomi bæta þossari spurningU við :
Ilvad cr jtotta a.nnað en aflciðing af svik-
um og Lr jgdum ? Afkomendur hermanna-
1G 9
ræningjanna, er komu yflr sundið með
Vilhjálmi af Normandí, hala reynzt sannir
synir feðranna í þvi, að þeir hafa fært alla
landeign flokkanna í sínar vörzlur. Stand-
ast þá þessi ummæli rannsókn r
Það er engum efa und'irorpið að þcssi
upprunalega flokkseign landsins var ágæt-
iega fallin til að upp fylla kröfurmanna á
timabilinu og í þcim kringumstæðum sem
mcnn þá voru. Ef það hefði ekki verið,
liefði það fyrirkomulag ekki staðist eins
lengi, né heldur hefðiþað þá verið eins al-
ment og það var liiá öllum þjóðflokkum,
frá írlandi að vestan til Indlands og Japan
að austan og frá Rúsdandi að norðan til
Kaffh'a-þj óðanna í Afríku að sunnan. Á-
stæðurnar réðu þcssu. Landrýmið var
mikið, en fólkið fAtt og fjölgaði seint.
Þarfir manna og kröfur voru einfaldar, því
mann fram af manni voru þeir ánægðiy
með sömu búnaðaraðferð og feðurnir og af-
arn'r. Verzlun var lítil som engin og all-
ur íðnaður unnin í höndunum. Þar af
leiðandi var lítil sem cngin þörf á þeim
gjaldeyri, sem menn kalla peninga. Auk
alls þcssa var þctta fyrirkomulag, að því
er hernað snerti og með tilliti til vopna og
herbúnaðar, cr þá tíðkaðist, ágætt til varn-
ar og engan veginn slæmt til sóknar. Þrátt
fyrir þetta.hcfði þctta fyrirkomulag haldið
áfi-am óáreitt af utan að komandi öflum,
hervaldi, ofbeldi, undirforli og svikum,
iiefði samt komið sá tlmi að vandræði hcfðu
stafað af þi'öngbýli. Það hefði fyrr eða
siðar komið þar, að ckkert hæli hefðifund-
ist fyrir þá, er á eðlilegan liátt hlutu að
bætast við flokkinn.
En svo víkjum vér þá aptur að þeirri
spurningu, hvernig flokkseign þessi breytt-
ist í einstaklings-eign. Það er sérlega
fróðiegur kapítuli um tildrögin til mismun-
undi iandcignar í bókinni “Pj'iniitive Pro-
pcrty”, eftir iil.de Lávcleyer. Lttir að
hafa talið upp ýnis riki, þar sem höf. álitur
að misir.u’.iandi stærð landeigna og aðals-