Öldin - 01.11.1894, Blaðsíða 13

ÖLDIN.
173
degi manns hennar, 201, t.il 270(?) e. K.
Áður en Japanítar sigruðu þá voruKóreu-
menn undir Kínverja gefnir og fyrir um-
gengni við Kínverska fræðimenn voru
þeir tiltölulcga vel að sér í kínverskum
bókmenntum og fræðigreinum. Eftir því
sem samgöngur milli Japan og Kóreu juk-
ust eftir sigurvinningarnar, og vinfengi
tókst meðal þjóðanna, settust Kóreu-menn
meir og mcir að í Japan og gerðnst brátt
nýtustu borgarar, og tóku að kenna Jap-
anítum kínverska ritli&t, smiðar o. fi. Jap-
ániskir annálar telja þétta upphaf: japan-
iskrá bókmenntav Er svo sagt að árið 218
e. K. hafl nafntogaður fi-æðimaður af Kór-
eu-skaga, Achicki að-nafni, komið til Jap-
an og að þá verandi kcisari, Ojin, haíi
þégar ráðið hann sem kennara Wakairats-
uko sonar síns*. Að ráði Achicki var ann-
ar máður, Wani að nafni, beðinn að flytja
til Japan og gcrast kennari. Gerði hann
það og flutti með sér járnsmiði, vefara og
ölgerðarmenn og féklc þannig 4 fót koraið
nýjum iðnaðarstofnunum. Hann flutti og
með sér tvær merkar bækur, tíu eintök af
bókinni Lon-yu (röksemda-bókin) og eitt
eintak af bókinni Chien-tsa-wen (þúsund
mynda bókin). Undir tilsögn kennarans
Wani varð ei'fða-prinzinn ágætlega að sér
í þessum klassisku ritverkum Ivínverja og
er þetta talið í fyrsta skifti að kínverskar
bókmenntir voiu kenndai í Japan.
Annar merkasti atburðurinn í sögu
Japaníta og sem stafaði af samgöngum
þoirra og Kóreu-manna, var innleiðsla
* Á 13. bls. sögunnar segir að Kogo
drottning (á 18. bls. er hún nefnd Jingo) hafi
ráðið ríkjum 69 ár, svo og á 41. bls., en að þá
hafi sonur hennar, Ojin, tekið við. Á 43. bls.
aftur segir að Ojin hafl verið keisari árið218
og höfum vér engin ráö til að vjta hvort
réttara er. Sams konar ruglingur, sérstaklega
í tölum komur fyrir víðar í bókinni. Svo eru
ogdrottningarnar oft nefndar : keisari,og veld-
ur slíkt misskilningi.
Atligr. eftir PAUL CAEUS.
Buddha-kenninganna 4 stjórnarárum Kait-
ai keisara, á tímabilinu 507—531 e. Iv.
Kínverskur maður að nafni Lumatah,
flutti til Japan og settist að í héraðinu
Yamato. Ilann var einbeittur Buddha-
trúar maður og útbreiddi svo þá lcenningu,
þannig, að hún varð kunn. En Japanítar
íitu 4 Buddha sem útlendan, framandi guð,
og tók enginn þeirra hina nýju trú. Árið
555 scndi Kudara Kóreu-konungur lík-
ncski af Buddha og eina af Sutra-bókum
hans til Japan og þau boð með, að Budda-
trúin væri öllum öðrum trúarbrögðum
æðri,.ogað ótöld blessun féllií skaut þeirra
manna, liér 4 jörðu ög í öðrum heimi, sem
tækju þá trú. Keisaranum faiiust mikið
til uin hvorttveggja, gjöfina og boðskap-
inn og var ekki íjarri því, að taka til
og dýrka líkneskið, en áður en hann réðist
í það, kailaði hann ráðgjafa sína saman
til að ræða um það. Æðsti ráðgjaflnn,
Saga-no-iname að nafni, lét það álit sitt í
ijósi, að þar sem allar véstrænu þjóðirnar
dýrkuðu Buddha,væri engin gild ástæða
til þess, að Japanveldi eitt neitaði að gera
það. Hinir aðrir ráðgjafarnir andæfðu
þessu, sögðu, að frá fyrstu tíð hefðu Jap-
anítar dýrkað sína sérstöku guði, bæði
liimneska og jarðneska, og tækju þeir nú
til að dýrka eriendan guð væri vís reiði
liinna jarðnesku guða. Keisarinn féllst 4
þessa skoðun, og þó er svo að sjá sem hann
hafi haft óljósa hugmynd um gildi Buddha-
kenninganna, því hann gaf æðsta ráðgjaf-
anum líkneski Buddha og leyfði honum
að dýrka það, svona til reynslu. Iname
þótti mikið vænt um gjöflna og umhverfði
íbúðarhúsi sínu tafarlaust í Buddhamusteri,
hið fyrsta í Japan.
Svo óheppilega vildi til, að skömmu
siðar geysaði mannskæð drepsótt yflr keis-
araveldið. Ráðgjafarnir, sem andvígir
voru Buddha kenningunni, fóru þá 4 fund
keisarans og sýndu honum fram 4, að þetta
væri greinilcg hegning fyrir að dýrka er-
lendan guð í landinu. Af' þessu leiddi, að